ปี 2555 นี้นอกจากจะเป็นปีมังกรทองที่ใครหลายคนทราบกันดีอยู่แล้ว มันยังเป็นปีที่มีความพิเศษเล็กๆ แถมมาอีกหนึ่งอย่างด้วยนั้นก็คือ ปีนี้เป็นปีที่มี 366 วัน แทนที่จะมี 365 วันอย่างที่แล้วๆ มา กล่าวคือในเดือนกุมภาพันธ์ที่เดิมมี 28 วัน จะมีวันที่ 29 งอกออกมาด้วย ซึ่งปรากฏการณ์แบบนี้จะเกิดขึ้นทุกๆ 4 ปีอยู่แล้ว
แม้ว่าเอาเข้าจริงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ จะไม่ได้สลักสำคัญอะไรมาก แต่กับบางคนที่เกิดวันนี้แล้ว ก็คงนับว่ามีความสำคัญไม่น้อยเลยทีเดียว เพราะมันถือเป็นวันเกิดจริงๆ ที่นานๆ จะเวียนมาถึงทีหนึ่ง
ลองมาทำความรู้จักกับแง่มุมที่หลากหลายของวันที่ 29 กุมภาพันธ์ กันดีกว่า
ทำไมต้องมี 29 วัน
ถ้าจะถามว่าในวันหนึ่งนั้นมันมีอยู่กี่ชั่วโมง ใครๆ ก็คงต้องตอบว่า 24 ชั่วโมง แต่ในความจริงแล้วถ้านับเวลากันแบบเป๊ะๆ ตามการหมุนของโลกครบ 1 รอบ วันหนึ่งมันมีอยู่แค่ 23.56.1 ชั่วโมงเท่านั้นเอง ดังนั้น จึงทำให้ระยะเวลาที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย์ 1 รอบ คือ 365.24224 วัน
เอาเข้าจริงใน 1 ปีปกติ หากนับเวลากันไว้ที่ 365 วัน จึงส่งผลให้ทุกๆ 4 ปี จะมีเศษเวลาที่หลงเหลืออยู่ รวมๆ แล้ว 1 วันนิดๆ ทำให้เกิดวันที่ 29 กุมภาพันธ์ ขึ้นเพื่อชดเชยเวลาที่เกินมาทุกๆ รอบ 4 ปี โดยปีที่มี 366 วันนี้จะเรียกกันว่าปี ‘อธิกสุรทิน’ หรือที่ฝรั่งเรียกกันว่า Leap year ซึ่งปีเจ้าปัญหานี้สามารถหาได้โดยวิธีง่ายๆ ก็คือ ถ้าปีคริสต์ศักราชไหนเอามาหาร 4 ลงตัว ก็จะเป็นปีที่มีวันที่ 29 กุมภาพันธ์
แต่ก็มีข้อยกเว้นอยู่ เพราะวันที่ 29 กุมภาพันธ์นั้น มีเวลาเกินมาอยู่หน่อย ดังนั้น ถ้าใช้วิธีเพิ่มวันที่ 29 ทุก 4 ปีไปจนครบ 400 ปี ปฏิทินก็จะมีวันเกินไป 3.104 วัน ดังนั้น ทุก 400 ปี จะไม่เป็นอธิกสุรทิน 3 วัน ซึ่งมีการกำหนดกฎเกณฑ์ไว้ว่า ถ้าปีคริสต์ศักราชใด ที่ครบจำนวนเต็มร้อย หารด้วย 400 ลงตัวจะเป็นปีที่มี วันที่ 29 กุมภาพันธ์ แต่ถ้าหารไม่ลงเดือนกุมภาพันธ์ก็จะมี 28 วัน เหมือนเดิม จึงทำให้ ค.ศ. 1800, 1900, 2100, 2200 เป็นปีปกติสุรทิน (กุมภาพันธ์มี 28 วัน) แต่ ค.ศ. 1600, 2000, 2400 เป็นปีอธิกสุรทิน
ส่วนในเมืองไทย เริ่มใช้ชื่อเดือนกุมภาพันธ์มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2432 ซึ่งตรงกับสมัยรัชกาลที่ 5 โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ เป็นผู้เสนอให้ใช้ชื่อราศีกำหนดชื่อเดือน
แล้ววันที่ 29 เขาทำอะไรกัน
เป็นธรรมดาที่วันซึ่งนานๆ จะโผล่มาทีนั้น จะกลายเป็นวันที่มีเรื่องราวหรือพิธีการพิเศษๆ เกิดขึ้น และในแต่ละวัฒนธรรมก็จะมีเรื่องราวและสิ่งพิเศษที่แตกต่างออกไปตามวัฒนธรรม
เริ่มจากประเทศไอร์แลนด์กันก่อน ซึ่งวันที่ 29 กุมภาพันธ์ ที่เวียนมาบรรจบ 4 ปีครั้งนั้น จะเป็นวันที่ผู้หญิงสามารถขอแต่งงานกับผู้ชายได้โดยไม่ขัดต่อธรรมเนียมประเพณี เพราะในตำนานกล่าวว่า สุภาพสตรีที่ชื่อ บริสเจส สตรัค ได้ตกลงกับ นักบุญที่ชื่อ แพททริก (ผู้ที่เป็นคนเปลี่ยนแปลงไอร์แลนด์จากการนับถือลัทธิพหุเทวนิยมของเคลติคมาเป็นศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก) นัยว่าเป็นการปรับสมดุลระหว่างชายหญิง เหมือนๆ กับวันที่ 29 กุมภาพันธ์ ที่มีขึ้นเพื่อคอยปรับสมดุลของปฏิทิน
ในอีกหลายพื้นที่ในยุโรป ก็ถือเอาวันที่ วันที่ 29 กุมภาพันธ์ เป็นวันแบเชเลอร์ เดย์ (Bachelors’ Day) ที่ผู้หญิงจะขอความรักจากผู้ชายได้เช่นกัน ซึ่งในวันนั้นถ้าผู้ชายเกิดปฏิเสธขึ้นมาก็ต้องจ่ายค่าปรับให้ฝ่ายหญิง อย่างในประเทศฟินแลนด์นั้นจะต้องจ่ายค่าปรับเป็นเสื้อผ้า ส่วนในสังคมชั้นสูงของประเทศเดนมาร์ก ถ้าเกิดการปฏิเสธขึ้น ฝ่ายชายจะต้องซื้อถุงมือให้ผู้หญิง 12 คู่ นัยว่าผู้หญิงที่ถูกปฏิเสธจะได้เอาไว้ใส่เพื่อปกปิดว่าตนเองไม่มีแหวนหมั้นมาสวมนิ้วกับเขา
แต่นอกจากวันที่ 29 กุมภาพันธ์ จะมีเรื่องกุ๊กกิ๊กน่ารักอย่างการขอความรักแล้ว ความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับเรื่องไม่ดีก็มีเหมือนกัน อย่างในสกอตแลนด์ก็ถือว่า คนที่เกิดวันนี้นั้นดวงซวยสุดๆ ซึ่งระดับดีกรีนั้นเทียบเท่าศุกร์ 13 เลยทีเดียว ส่วนในกรีกก็เชื่อว่า ปีอธิกสุรทินนั้นเป็นปีที่ไม่ค่อยกินเส้นกับเรื่องของความรัก ดังนั้น ในปีที่มี 29 กุมภาพันธ์ จะมีคู่รักร้างรากันมากเป็นพิเศษ
นอกจากนั้น วันที่ 29 กุมภาพันธ์ ยังถือเป็นวันเซนต์ออสวัลด์ (St. Oswald’s Day) อีกด้วย ซึ่งเป็นเสมือนการระลึกถึงอาร์คบิชอฟแห่งยอร์ค ที่เสียชีวิตลงในวันที่ 29 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 992 ซึ่งถ้าปีไหนไม่มี 29 กุมภาพันธ์ เขาก็จะไปฉลองกันในวันที่ 28 กุมภาพันธ์แทน
ซึ่งการถือเอาวันที่ 28 มาแทนวันที่ 29 ซึ่ง 4 ปีมีหนนั้น ก็เหมือนกับคนส่วนใหญ่ที่เกิดวันที่ 29 แต่ต้องไปฉลองหรือทำอะไรหลายๆ อย่างในวันที่ 28 แทน
สมาคม 29 กุมภาพันธ์
ทีนี้ลองมาฟังเสียงของคนที่เกิดวันที่ 29 กุมภาพันธ์ กันดูบ้างว่า เขารู้สึกอย่างไรที่วันเกิดของพวกเขาวนเวียนมา 4 ปีต่อครั้ง?
แคนดี้ รากแก่น นักร้องและนักจัดรายการวิทยุ ทายาทราชินีหมอลำชื่อดัง
“ตอนแรกไม่รู้สึกอะไร เกิดมาก็มีวันที่ 29 กุมภาพันธ์อยู่แล้ว จนกระทั่งมีคนถามเยอะก็เริ่มรู้สึกว่ามันเป็นวันพิเศษหรือเปล่า ตอนแรกไม่รู้สึกอะไร พอตอนหลังมีคนชอบพูดว่าเสียเปรียบนะไม่มีวันเกิดกับเขาเลยนะ..เราก็ เหรอ ตกลงเราเสียเปรียบใช่ไหม ที่ผ่านมาก็จะใช้วันที่ 28 กุมภาพันธ์ เป็นวันเกิด แต่ก็ไม่เคยจัดงานวันเกิดแบบเลี้ยงฉลอง อย่างมากก็เพียงทำบุญและทานอาหารกับครอบครัว ซึ่ง 29 กุมภาพันธ์ นี้ก็ถือโอกาสทำบุญครั้งใหญ่ที่บ้านเด็กพิการซ้ำซ้อน
“เวลาใครถามว่าเกิดเมื่อไหร่ก็จะบอกสิ้นเดือนกุมภาฯ ให้เขาคิดเอาเองว่าวันไหน ก็ขี้เกียจตอบคำถามด้วย อุ๊ย!...เกิด 29 กุมภาฯ ไม่มีวันเกิดอีกแล้ว แต่ก็ไม่ได้รู้สึกพิเศษที่วันคล้ายวันเกิดมาตรงกับวันที่ 29 กุมภาพันธ์ ที่ 4 ปีจะมีสักครั้งหนึ่ง แต่ปกติจะถือเอาวันที่ 28 กุมภาพันธ์ เป็นวันคล้ายวันเกิดแทน
ดำรงค์ ล้อมลาย ประกอบธุรกิจส่วนตัว
“อย่างดีก็แค่ทำบุญช่วงเช้า ปีนี้ก็ตรงกับวันพระพอดี ปีนี้มันมีก็ตรงวันเลย แต่ผมก็ไม่ได้เน้นเท่าไหร่ บางปียังลืมเลยวันเกิดตัวเอง เพราะผมไม่ใช่เด็กรุ่นใหม่ถ้าเป็นเด็กรุ่นใหม่ก็คงจะน่าตื่นเต้นดี”
ณัฐดนัย นฤพรพิพัฒน์ พนักงานรัฐวิสาหกิจ
“จริงเลยๆ ผมรู้สึกเฉยๆ กับวันนี้นะ ชีวิตผมค่อนข้างเรียบง่าย ไม่หวือหวาอะไร ก็เลยไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องแบบนี้สักเท่าไหร่ ก็มีฉลองบ้างนิดหน่อยครับ ไปทานข้าวกับแฟน กับครอบครัว และถ้าเป็นปีที่ไม่มีวันที่ 29 กุมภาฯ ก็จะยึดวันที่ 28 มากกว่าวันที่ 1 มีนาฯ นะ เพื่อนๆ พี่น้องก็จะมักจะอวยพร หรือไปฉลองกันวันที่ 28 มากกว่า”
บัญชา ลอระพงษ์ ประกอบธุรกิจส่วนตัว
ไม่คิดอะไรเลย เฉย มันไม่จำเป็นอะไรขนาดนั้นนะ คือผมไม่ได้ซีเรียสอะไร มันก็แค่วันหนึ่งวัน ส่วนมาก วันเกิดผมก็ไม่ค่อยได้ออกไปไหนนะ ไม่รู้จะไปฉลองอะไร เพราะรู้สึกเฉยๆ แต่วันเกิดปีนี้คิดว่าจะออกไปทำบุญครับ ส่วนมากคนอื่นเขาก็จะอวยพรวันเกิดจะมาให้ของขวัญในวันที่ 28 กุมภาพันธ์
ยุ้ย-กมลพร สุขมาก นักกีฬาวอลเลย์บอลทีมชาติไทย
“วันเกิดจริงๆ ของเรา มันนานๆ จะวนมาที ทุกครั้งก็กลับไปทำบุญที่บ้าน ถ้าหากว่าว่าง แต่ถ้าปีไหนมีแค่วันที่ 28 ไม่มี 29 เราก็จะไม่ได้ทำอะไร แต่ที่ผ่านมาก็ไม่ได้มีความน้อยใจเลยว่าทำไมเราไม่มีวันเกิดเหมือนเขาทุกปี รู้สึกธรรมดามากกว่า”
ทวิษย์ชญะ ตั้งสหะรังสี โปรดิวเซอร์ค่ายเพลง Classy Records
“ส่วนใหญ่ผมเป็นคนที่ทำบุญอยู่เป็นประจำอยู่แล้ว ก็เลยไม่ได้ให้ความสำคัญกับวันเกิดมากมายอะไร และแต่ละปีมันก็ไม่ได้มีวันที่เราเกิด ก็ลืมๆ ไปบ้าง พอมาถึงวันเกิดจริงก็ต้องให้คนมาเตือนว่าใกล้จะถึงวันเกิดเราแล้วนะ ถ้าปีนั้นไม่ติดอะไรสำคัญเราก็จะทำบุญใหญ่สักทีด้วยการไปไถ่ชีวิตโค กระบือ ตกเย็นก็นัดกินข้าวสังสรรค์กับเพื่อนๆ กัน ไม่ได้มีอะไรเป็นพิเศษเลย”
..........
แม้ว่าวันที่ 29 กุมภาพันธ์ จะเป็นวันที่พิเศษเนื่องจากมันไม่ได้มีอยู่ทุกปี แต่สุดท้ายแล้ว ถ้าหากตัดเรื่องที่มนุษย์สมมติเรียกกันขึ้นมาเองออกไป วันวันนี้ก็คือวันธรรมดาๆ วันหนึ่ง ซึ่งมันจะมีความหมายหรือมีคุณค่าแค่ไหน ก็ขึ้นอยู่กับการกระทำของตัวมนุษย์แต่ละคนเองทั้งสิ้น
***********
30 กุมภาพันธ์
วันที่ 29 กุมภาพันธ์นั้น ว่าเป็นวันที่แปลกประหลาดแล้ว แต่เชื่อไหมว่ามันเคยมีวันที่ 30 กุมภาพันธ์เกิดขึ้นมาบนโลกนี้ด้วย เพราะในปี พ.ศ.2255 (ค.ศ.1712) ประเทศสวีเดนได้มีการปรับเปลี่ยนปฏิทินจากระบบสวีเดนมาเป็นระบบสากล ดังนั้น ในช่วงของการเปลี่ยนผ่าน มันจึงมีรอยต่อที่เหลื่อมล้ำกันอยู่ ดังนั้นทางการสวีเดนจึงประกาศให้วันที่อยู่ถัดจาก 29 กุมภาพันธ์ กลายเป็นวันที่ 30 กุมภาพันธ์ เป็นการเฉพาะกิจ นั่นทำให้โลกของเราใบนี้เคยมีวันที่ 30 กุมภาพันธ์ มาแล้ว 1 ครั้ง
>>>>>>>>>>
……….
เรื่อง : ทีมข่าว CLICK
ภาพ : ทีมภาพ CLICK