การเดินทางของเสื้อยืดแฟชั่นที่ไม่เคยตาย...

เสื้อยืด...กางเกงยีนส์ แฟชั่นเรียบง่ายที่ใส่เมื่อไหร่ก็ไม่เคยเอ้าต์ แฟชั่นนี้มีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ มนตร์เสน่ห์แห่งความเรียบง่ายของเสื้อยืดนั้นแท้จริงมีมาอย่างยาวนาน ทำไมความฮิตนี้จึงไม่เคยตกหล่น วันนี้ M Lite จะพาไปค้นหาคำตอบ ความเรียบง่ายแต่คลาสสิคอันคงทนของเสื้อยืดหรือ T-shirt กัน

เสื้อยืดหรือที่รู้จักกันอย่างสากลคือ T-shirt นั้น เรียกได้ว่าเป็นรูปแบบการแต่งกายที่นำมามิกซ์แอนด์แมตช์กับอะไรก็ดูเรียบง่ายเข้ากับทุกสถานการณ์ ทุกสถานที่ ทุกโอกาส ไม่ว่าจะเป็น กระโปรงยาว-สั้น+เสื้อยืด,ชุดเอี๊ยม+เสื้อยืด,กางเกงขาสั้นเอวต่ำ+เสื้อยืด และที่เห็นจะฮอตฮิตมากที่สุดก็คงหนีไม่พ้นกางเกงยีนส์ทุกๆ เวอร์ชั่นกับเสื้อยืดใส่ได้ทุกกรณี

ด้วยความที่มันสวมใส่ง่ายนี้เอง ผู้คนจึงนิยมหยิบจับเอามาใส่กัน แฟชั่นเสื้อยืดจึงดูเหมือนจะสิ้นคิดนิดๆ สำหรับสาวกแฟชั่นนิสตาจ๋าทั้งหลาย แต่การนำเสื้อยืดมาทำให้ดูมีสีสันแต่งแต้มแนวคิดผสานกับความเรียบง่ายให้ลงตัวนี้เอง จึงทำให้กลิ่นอายของมันไม่เคยจางหายไปจากวิถีชีวิตของผู้คน

จุดกำเนิดของเสื้อยืดนั้นไม่เป็นที่แน่ชัดว่าใครเป็นผู้นำเสื้อยืดมาสวมใส่เป็นคนแรก มีหลายมูลเหตุหลายเรื่องราวเกี่ยวกับเสื้อยืดที่ยังคลุมเครือ

หากย้อนไปในอดีตเมื่อปี ค.ศ. 1939 เป็นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เสื้อยืดแขนสั้นหรือ T-shirt นั้นได้เริ่มเป็นที่นิยมและจดจำในหน้าประวัติศาสตร์การแต่งกายเป็นครั้งแรก ความนิยมหาได้มีแบบฉบับมาจากชนชั้นสูงหรือผู้มีอำนาจปกครองแล้วทำให้เกิดอัตลักษณ์ทางการแต่งกายจนนำมาเป็นแฟชั่นสวมใส่กันทั่วไปไม่

อันที่จริงแล้วชนชั้นใต้ปกครองโดยเฉพาะกรรมาชีพต่างหากที่ใส่เจ้า T-shirt มาก่อนชนชั้นไหนๆ พวกกรรมาชีพในสมัยนั้นนิยมใส่ T-shirt เป็นเสื้อชั้นในไว้ทำงานกลางแจ้ง เอาไว้คอยซับเหงื่อไคลจากการทำงานหนัก เช่น ขุดดินทำการเกษตร ทำเหมือง เป็นต้น ด้วยคุณสมบัติเนื้อผ้าที่เบาสบาย และไม่อับชื้น อีกทั้งยังแห้งง่าย จึงเหมาะกับการทำงานในสภาพที่เต็มไปด้วยความอบอ้าว อุดอู้ ได้ดีที่สุด

อีกเรื่องหนึ่งของจุดกำเนิด T-shirt นั้นแม้จะไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด แต่ข้อสันนิษฐานตามประวัติศาสตร์ระบุว่ามาจากกะลาสีเรืออังกฤษอย่างแน่นอน เพราะมีเรื่องเล่าและหลักฐานทางการทหารสมัยหนึ่งว่าเหล่ากะลาสีเรืออังกฤษได้รับคำสั่งให้เย็บเสื้อแบบสั้นแนบติดไว้กับเสื้อกล้าม เพื่อที่พระราชวงศ์จะได้ไม่เห็นรักแร้ ในขณะที่ทรงเยี่ยมชมและรับการเข้าเฝ้าจากฝ่ายนาวิกโยธินเรือ

อีกประเด็นนั้นอยู่ในช่วงสมัยของการค้าขายข้ามทวีปและผู้คนนิยมบริโภคชากันเป็นจำนวนมาก การขนถ่ายใบชาจึงได้รับความนิยมในขณะนั้นทั้งในแถบยุโรปและลามไปยังแถบเอเชีย เรื่องมีอยู่ว่าคนขนถ่ายใบชาที่ท่าเรือแอนแนโพลิสรัฐแมริแลนด์ที่ใบชามีคุณภาพและโด่งดังของช่วงคริสต์วรรษที่ 17 ได้ใส่เสื้อยืดแขนสั้นทำงาน ตัว T จึงมาจากคำว่า Tea และได้นำไปใช้เรียก T-shirt เสื้อของผู้ค้าใบชานั่นเอง

ในปีคศ. 1913 กองทัพเรือสหรัฐฯ ให้ทหารเรือใส่เสื้อสีขาวคอกลมไว้ใต้เสื้อจัมเปอร์อันเป็นเสื้อสวมศีรษะคลุมลงมาถึงสะโพก ก่อนความนิยมจะลามไปสู่ทหารในกองอื่นๆ ด้วย

ในขณะที่เมื่อลองสังเกตตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันจะเห็นว่าคนส่วนใหญ่นั้นจะนิยมสวมเสื้อ T-shirt เพราะต้องการความสบายในการสวมใส่ และเนื่องจาก T-shirt ได้เข้ามาแทนที่ เสื้อกล้ามแบบโชว์รักแร้เลยกลายเป็นสัญลักษณ์ของชนชั้นกรรมาชีพไป

ต่อมาเสื้อยืดได้เป็นที่ยอมรับกันอย่างจริงจังในวงกว้างนั้น ก็มาจากวัฒนธรรมของอเมริกันโดยแท้ ในยุคทศวรรษ 1950 เริ่มมีคนใส่เสื้อยืดเดินตามกันบนท้องถนน มาร์ลอน แบรนโด (Marlon Brando) ช่วยตอกย้ำสถานภาพนี้ ในหนังที่สร้างกันในปีค.ศ. 1951 เรื่อง A Streetcar Named Desire ซึ่ง แบรนโด เล่นเป็นชายชาตรีที่ดุดันอย่างกระด้าง กล้ามเนื้อเป็นมัดของเขาเน้นอย่างเห็นได้ชัดภายใต้เสื้อ T-shirt รัดรูปสร้างภาพลักษณ์เด็กวัยรุ่นหัวขบถที่สวมเสื้อยืดกางเกงขายาวไปโดยปริยาย และ แบรนโด อีกเช่นกันที่ทำให้ เสื้อ T-shirt เป็นเสมือนธงรบกันของวัยรุ่นที่ทำตัวขบถต่อพ่อแม่ ซึ่งภาพลักษณ์นี้ยืนยาวที่สุดสำหรับแบรนโด

ในปี คริสต์ศักราช 1955 เจมดีนส์ ได้ตอกย้ำภาพของคนรุ่นใหม่กับเสื้อยืดสีขาวกางเกงยีนส์รัดรูปเปรี๊ยะโดยแสดงนำในภาพยนตร์ Rebel Without a Cause ทำเอาใครต่อใครหลายคนแต่งตัวเลียนแบบดารากันเป็นแถว

ตอนช่วงทศวรรษที่ 60-70 สงครามเวียดนามได้ผลักดัน T-shirt เข้าสู่โลกแห่งตัวอักษรสะท้อนอุดมการณ์ และการแสดงความเห็นโต้แย้ง เด็กหนุ่มสาวสวมเสื้อ T-shirt พิมพ์ข้อความต่อต้านสงครามเวียดนามแล้วเดินประท้วงให้คนทั่วไปรู้สึกถึงความรู้สึกของพวกเขา เช่น Peace ,NO War เป็นต้น

ในยุคทศวรรษ 1960-1970 ยุคที่วงดนตรีร็อคหรือเรียกยุคนี้ว่ายุค Rock and Roll เป็นช่วงที่ขาร็อกทรงอิทธิพลมากที่สุด วงดนตรีเหล่านี้นำเสื้อมาสกรีนลายขายเป็นของที่ระลึกยามที่ออกทัวร์คอนเสิร์ตหรือใช้เป็นสัญลักษณ์ในการแบ่งหน้าที่ระหว่างคนดูกับทีมงานอย่างได้ผล เสียดายที่ไม่มีใครจดบันทึกไว้ว่าใครเป็นคนเริ่มทำเป็นคนแรก วงไหนเป็นผู้นำเทรนด์นี้

ยุคแรกๆ ของ T-shirt ที่เข้ามาเกี่ยวข้องกับวงการของดนตรีส่วนมากจะเป็นเสื้อของวงร็อคเกือบทั้งหมดไม่ว่าจะเป็น The roling stone, LED.Zeppelin ,Bobmale,Jimmie Hendrix เสื้อยืดสกรีนลายสัญลักษณ์ของวงบางวงจึงกลายเป็นงานที่คลาสสิกจนดีไซเนอร์หลายคนให้ความสนใจหยิบจับมาใช้จนทุกคนจำได้ ไม่ว่าจะเป็นลายแลบลิ้นของ The roling stone หรือว่า มงกุฎ ลายธงชาติอังกฤษที่เรามักเห็นคู่กับวง The sexpistols และ Vivienne Westwood

หากจะว่าไปแล้ว Viven WestWood ก็เป็นสัญลักษณ์หนึ่งของการผสมผสานระหว่างแฟชั่น และดนตรีเข้าด้วยกันตั้งแต่ยุคแรก เธอเปลี่ยนชื่อร้านจาก Let It Rock มาเป็น Too Fast To Live Too Young To Die, Seditionaries

อันสะท้อนความคิดที่ได้รับมาจากพวกฮิปปี้และดนตรีร็อกโดยตรง การเข้าไปมีส่วนผลักดันกับความดังอีกรูปแบบของ The sexpistols ที่ Malcolm McLaren สามีของเธอขณะนั้น ทำให้ภาพลักษณ์ของ Vivienne Westwood ไม่เคยหลุดออกจากความเป็นพังก์ที่เกาะเกี่ยวกับดนตรีอย่างแยกไม่ออกพร้อมกลับสร้างสีสันให้ความเรียบง่ายดูมีสไตล์ของเสื้อยืดได้ถูกเชิดหน้าชูตาสู่สังคมแฟชั่นมากขึ้น

สำหรับในไทยเสื้อยืดน่าจะถูกนำมาใช้ในช่วงที่มีการติดต่อค้าขายกับต่างชาติ โดยรูปแบบการแต่งกายสมัยก่อนของชายไทย จำพวกกรรมาชีพเองก็ไม่สวมเสื้อหรือแม้กระทั่งทหารในรั้วในวังก็ไม่สวมเสื้อผ้าเมื่อต้องเข้าเฝ้ากษัตริย์เพราะถือเป็นกฎมณเฑียรบาล เมื่อวิวัฒนาการจากยุโรปเข้ามาจึงทำให้การแต่งกายเปลี่ยนไปทั้งนายทั้งบ่าวต่างก็สวมเสื้อผ้าเพื่อให้ดูมีวัฒนธรรมและชนชั้นล่างอย่างพวกทาสก็นำเสื้อมาใส่ซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงกับเสื้อยืดแขนสั้นนั่นเอง

ความเป็นมาอันแสนยาวนานความนิยมตั้งแต่อดีตจนปัจจุบันของเสื้อยืดไม่เคยสูญความนิยมไปเลย นับวันยิ่งจะทวีความนิยมมากขึ้นไปอีก เสื้อยืดถูกใช้มาเป็นของแจกในงานอีเวนต์ งานเปิดตัวภาพยนตร์ และยังถูกออกแบบโดยศิลปินที่มีใจรักในงานศาสตร์และศิลป์มากมายไม่ต่างจากอดีต นักร้องยังนิยมสกรีนสัญลักษณ์วงบนเสื้อยืดขาย เสื้อยืดยังเป็นเวทีอิสระในการสกรีนความคิดอันแปลกและอิสระของวัยรุ่นอยู่เสมอมา

มองดูเรียบง่ายแต่มีสไตล์ในตัวเอง อัตลักษณ์ที่ไม่มีวันจางหาย คุณคงสัมผัสได้เมื่อสวมมัน คุณอาจจะเถียงแนวคิดเสื้อยืดและดูถูกรสนิยมที่ว่ามานี้ แต่เชื่อเถอะว่า บนโลกต้องไม่มีใคร ไม่เคยใส่เสื้อยืดแน่นอน ลองเปิดดูตู้เสื้อผ้าของ คุณในบรรดาเสื้อผ้านับสิบตัวของคุณเราขอคอนเฟิร์มว่าต้องมีเสื้อยืดอย่างน้อยก็หนึ่งตัวอยู่ในนั้น

และหากพรุ่งนี้ไม่รู้จะใส่อะไรไปเที่ยวกับเพื่อนดีก็เสื้อยืดกางเกงยีนส์นั่นแหละ ง่ายไม่เอาต์ และดูดีเป็นที่สุด

*******
ขอขอบคุณข้อมูลจาก FukdukTV