การระบาดของไวรัสโคโรนา Covid19 ไม่เพียงทำให้ทั้งจีนและญี่ปุ่นสะบักสะบอมไปตาม ๆ กัน แต่ยังอาจส่งผลให้แผนการเยือนญี่ปุ่นของประธานาธิบดีสีจิ้นผิงในฐานะอาคันตุกะของประเทศ อาจต้องเลื่อนออกไป สะเทือนการยุทธศาสตร์ปรับความสัมพันธ์ระหว่าง 2 ประเทศ
เดิมทีประธานาธิบดีสีจิ้นผิงมีกำหนดการเยือนญี่ปุ่นในช่วงต้นเดือนเมษายน ซึ่งถือเป็นหมุดหมายทางที่สำคัญที่สุดในปีนี้ของความสัมพันธ์ระหว่าง2 ประเทศ เพราะเป็นการเยือนญี่ปุ่นครั้งแรกของผู้นำจีน ในฐานะแขกของประเทศ ซึ่งจะได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดิของญี่ปุ่นด้วย
ในช่วงปีใหม่ กระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นได้เผยแพร่สาส์นจากนายกฯ ชินโซ อาเบะ ถึงประชาชนชาวจีน อวยพรปีใหม่ และเชิญชวนให้ชาวจีนมาท่องเที่ยวญี่ปุ่นให้มาก ๆ ทั้งในช่วงตรุษจีนและมหกรรมโตเกียว โอลิมปิก แต่คาดไม่ถึงว่า ไวรัสโคโรนาจะระบาดในจีนและลุกลามมาญี่ปุ่น จนทำให้ทางกระทรวงต้องลบสาส์นของผู้นำญี่ปุ่นออกไปจากเว็บเพจ เพราะไม่เหมาะสมกับภาวะวิกฤต
ถึงแม้ตอนนี้ทั้งฝ่ายญี่ปุ่นและจีนต่างบอกว่ายังเดินหน้าเตรียมงาน แต่เมื่อดูจากสถานการณ์ไวรัสโคโรนาแล้วคงไม่เป็นใจ เพราะฝ่ายจีนยังติดพันอยู่กับสถานการณ์ในประเทศ ซึ่งไม่รู้จะยุติลงเมื่อไร ส่วนญี่ปุ่นเองก็ยกระดับการระบาดเช่นกัน มีผู้เสียชีวิตแล้วหลายราย
ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคระบาดทั้งจีนและต่างชาติประเมินว่า การระบาดของไวรัสโคโรนาในจีน น่าจะทุเลาลงในเดือนเมษายน-พฤษภาคม แต่ถึงแม้การระบาดจะทุเลาลงก็ไม่ได้หมายความว่าสถานการณ์จะดีขึ้นทันทีทันใด แม้แต่การประชุมสภาประชาชนแห่งชาติจีน ที่เป็นงานสำคัญในเดือนมีนาคมก็ต้องเลื่อนออกไป
ส่วนที่ญี่ปุ่น งานวันเฉลิมพระชนมพรรษาของสมเด็จพระจักรพรรดิในวันที่ 24 ก.พ. ก็ยกเลิกการเสด็จออกมหาสมาคม และการเฉลิมฉลองทั้งหมด
ทั้งญี่ปุ่นและจีนต่างงดเว้นงานชุมนุมที่มีผู้คนจำนวนมาก เพื่อป้องกันโรคติดต่อ และถ้าผู้นำจีนมาเยือนญี่ปุ่นในระยะนี้จะมีงานเลี้ยงฉลองใหญ่ได้หรือ? ประชาชนชาวจีนและชาวญี่ปุ่นจะรู้สึกอย่างไร? สื่อมวลชนก็คงจะถามไถ่เรื่องไวรัสระบาดอย่างไม่เลิกราแน่นอน การเยือนของผู้นำจีนคงจะยากลำบากอย่างมาก
ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นระบุว่า ญี่ปุ่นจำเป็นต้องเตรียมการสำหรับการเยือนของผู้นำจีนต่อไปตามแผน เนื่องจาก "การตัดสินใจขึ้นอยู่กับฝ่ายจีน"
กว่าจะมาเป็นอาคันตุกะ ไม่ใช่เรื่องง่าย
การเชิญผู้นำจีนมีเยือนญี่ปุ่นเริ่มต้นขี้นจากการประชุม G20 เมื่อเดือนพฤศจิกายน ปี 2018 ที่อาเจนตินา นายกฯ ชินโซ อาเบะ ได้เชิญประธานาธิบดีสีจิ้นผิง เยือนญี่ปุ่น โดยตอนแรกกำหนดไว้ว่า ในช่วงการประชุม G20 ที่โอซากาในปี 2019 จะใช้โอกาสที่ผู้นำจีนมาประชุม เยือนญี่ปุ่นต่อเนื่อง
แต่ต่อมารัฐบาลทั้งสองชาติเห็นว่า ในการประชุมที่มีผู้นำต่างชาติจำนวนมาก ยากที่จะรับรองผู้นำจีนได้สมฐานะอาคันตุกะ
หลังจากนั้นในปีเดียวกัน เดือนตุลาคม ญี่ปุ่นมีพิธีฉลองการขึ้นครองราชย์ของสมเด็จพระจักรพรรดิ ซึ่งผู้นำประเทศต่าง ๆ ได้รับเชิญเข้าร่วมพิธี ซึ่งฝ่ายญี่ปุ่นก็พยายามจะเชิญประธานาธิบดีสีจิ้นผิง เดินทางเยือนอีก แต่ฝ่ายจีนเห็นว่าในปีเดียวกัน ผู้นำจีนจะเยือนญี่ปุ่นถึง 2 ครั้งคงเป็นเรื่องยาก ฝ่ายจีนจึงส่งรองประธานาธิบดีหวังฉีซัน มาร่วมพิธี
เดิมทีก็มีหลายฝ่ายในญี่ปุ่นที่คัดค้านการเยือนญี่ปุ่นของสีจิ้นผิง ในฐานะอาคันตุกะที่จะได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดิ ยิ่งเมื่อมีการระบาดของไวรัสโคโรนาด้วยแล้ว ยิ่งจุดกระแสว่า จีนเป็นตัวการทำให้ญี่ปุ่นต้องยุ่งยาก
ทั้งญี่ปุ่นและจีนต่างต้องการปรับความสัมพันธ์กัน เพื่อรับมือกับความไม่แน่นอนจากสหรัฐอเมริกา แต่ความไม่แน่นอนยิ่งกว่าคือ โรคระบาดที่ทั้งสองประเทศต้องเผชิญชะตากรรมร่วมกัน.
