คอลัมน์ "เรื่องเล่าสะใภ้ญี่ปุ่น" โดย "ซาระซัง"
สวัสดีค่ะ ในช่วงก่อนวันปีใหม่ ตรุษจีน หรือสงกรานต์ เรามักจะเก็บกวาดบ้านเรือนเพื่อต้อนรับปีใหม่กันใช่ไหมคะ วันนี้จึงอยากจะเล่าเรื่องของนักจัดระเบียบสิ่งของชื่อดังชาวญี่ปุ่น ที่เป็นสาวสวยและเป็นที่รู้จักทั่วโลก คือ มาริเอะ คนโด หรือที่รู้จักกันในชื่อ คนมาริ
คนมาริสร้างกระแสการจัดระเบียบสิ่งของในญี่ปุ่น หนังสือขายดีของเธอที่ชื่อว่า "ชีวิตดีขึ้นทุก ๆ ด้าน ด้วยการจัดบ้านแค่ครั้งเดียว" ขายได้มากกว่า 10 ล้านเล่มใน 40 กว่าประเทศ เธอยังได้รับคัดเลือกโดยนิตยสารไทม์ โดยเป็น “100บุคคลทรงอิทธิพล” ในปี 2558
เธอได้รับความสนใจจากทั่วโลกด้วยคำที่เธอมักจะพูดในวิดีโอของเธอว่า “Spark Joy” หรือ “จุดประกายความสุข” เป็นคำขวัญที่เธอใช้ในการจัดระเบียบสิ่งของ
มาริเอะ คนโด บอกว่า คนเราทุกวันนี้มีทั้งสิ่งของและข้อมูลมากมายเกินความจำเป็น การจัดระเบียบเรื่องต่างๆ ไม่เพียงทำให้หาง่าย ใช้สะดวก เพิ่มพื้นที่ใช้สอย แต่ยังทำให้จิตใจของตัวเองปลอดโปร่งด้วย
เทคนิคการจัดระเบียบสิ่งของที่เป็นเอกลักษณ์ของเธอคือ จะคัดแยกสิ่งของต่าง ๆ โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ แทนที่จะแบ่งตามห้อง เช่น ถ้าจะจัดระเบียบเสื้อผ้า ก็ให้นำเสื้อผ้าทุกตัวในบ้านมารวมกันในที่เดียว คุณก็จะเห็นได้ว่ามีเสื้อผ้าส่วนตัวทั้งหมดเท่าไร จากนั้นให้เจ้าของเสื้อผ้าคัดเลือกเสื้อผ้าที่กองรวมกันที่ละตัว โดยเธอบอกให้เลือกเก็บเฉพาะสิ่งที่จุดประกายความสุขเมื่อถือเอาไว้ในมือ
ตามวิธีการคนมาริ เราจะต้องถือสิ่งของที่จะจัดระเบียบไว้ในมือทีละชิ้น และตัดสินใจว่าจะทิ้งหรือเก็บไว้ โดยขึ้นอยู่กับว่าของชิ้นนั้นจุดประกายความสุขหรือไม่ และถ้ายังมีของที่อยากจะเก็บไว้มากเกินไป ก็ให้คัดเลือกอีกครั้งว่า จำเป็นต้องเก็บสิ่งของนั้นไว้จริง ๆ หรือว่าสามารถเก็บความสุขไว้ด้วยวิธีอื่น เช่น ถ่ายรูปเป็นที่ระลึก แล้วก็ทิ้งของไป
หลักการที่สำคัญในการจัดระเบียบสิ่งของก็คือ การแยกแยะว่าจะเก็บอะไรไว้ ไม่ใช่จะทิ้งอะไร (เพราะคนเรามักจะไม่อยากจะทิ้งของ) เราควรเลือกเก็บเฉพาะของที่ทำให้เรามีความสุข ของที่เรารัก หรือก็คือของที่จุดประกายความสุข
ก่อนที่เธอจะเริ่มต้นจัดระเบียบ เธอจะนั่งคุกเข่าเรียกว่า “เซสะ” ท่านั่งที่เป็นทางการที่สุดแบบญี่ปุ่นเมื่อนั่งบนพื้น เพื่อที่จะสงบจิตใจและทักทายกับบ้าน จากนั้นเธอจะพูด “ขอบคุณ” กับของทีละชิ้น ก่อนที่จะคัดแยกสิ่งของ
การขอบคุณสิ่งของต่าง ๆ ก่อนที่จะทิ้ง ถึงแม้ว่าจะเป็นแนวคิดทั่วไปในญี่ปุ่น แต่ชาวต่างชาติมักแปลกใจ เพราะว่าพวกเขามักจะมองว่าสิ่งของก็เป็นแค่สิ่งของ เธอบอกว่า การขอบคุณเตือนใจผู้คนถึงความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งของกับตัวเรา และให้คุณค่าของแต่ละอย่างว่าทำให้พวกเขามีความสุขอย่างไร และพวกเขาได้เรียนรู้อะไรจากของเหล่านั้น
มาริเอะ คนโดมีชื่อเสียงในอเมริกามากกว่าในญี่ปุ่น จากรายการใน Netflix ชาวอเมริกันจำนวนมากรู้จัก “คนมาริ” ว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดระเบียบสิ่งของ ความโด่งดังของคนมาริแทบจะไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในสหรัฐ
ในรายการ เธอไปเยี่ยมครอบครัวต่างๆ ทั่วสหรัฐ ทั้งครอบครัวที่มีลูกเล็ก, คู่รักเพศเดียวกันที่เพิ่งแต่งงาน และแม่ม่าย เพื่อช่วยคนเหล่านี้จัดเก็บเสื้อผ้าและสิ่งของ เธอทำให้ห้องที่รกได้กลับมาเป็นระเบียบเรียบร้อย การจัดระเบียบสิ่งของทำให้สมาชิกในครอบครัวหันกลับมามองชีวิตของพวกเขาอีกครั้ง วิธีที่คุณคนโดจัดระเบียบบ้านแต่ละหลังได้สร้างความสนใจทั่วสหรัฐ ถึงขนาดที่คำว่า “คนมาริ” ได้กลายเป็นคำที่สื่อถึงการจัดระเบียบสิ่งของ
วิธีการคนมาริยังได้สร้างความเปลี่ยนแปลงในสังคมอเมริกันในอีกด้านหนึ่งด้วย องค์กรซึ่งช่วยเหลือกลุ่มคนไร้บ้าน ได้รับเครื่องใช้บนโต๊ะอาหารและเสื้อผ้าที่บริจาคเพิ่มมากขึ้น หลังจากมีการเริ่มโครงการของคุณคนโด สิ่งของที่คนคนหนึ่งทิ้งไป ก็ยังสามารถ “จุดประกายความสุข” ส่งต่อให้กับคนอื่น ๆ ในสังคมได้อีก
มาริเอะ คนโด บอกว่า การจัดระเบียบไม่เพียงแค่ทำให้บ้านเป็นระเบียบเรียบร้อย แต่ว่าเป็นกระบวนการสั่งสมของชีวิตแต่ละคนด้วย ตอนที่เราคัดเลือกสิ่งของคือช่วงเวลาเรียนรู้ถึงความเป็นจริงที่เกิดขึ้น สิ่งของมีความทรงจำ มีความสุข ความทุกข์ แต่ทุกอย่างก็ไม่อาจคงอยู่ได้ตลอดไป บางสิ่งเราควรจดจำ บางสิ่งควรจะลืมเลือน และสิ่งที่เราควรจะจดจำและเก็บเอาไว้ก็คือสิ่งที่ “จุดประกายความสุข” นั่นเอง.
❤️
ช่วง 3 สัปดาห์นี้ "ซาระซัง" ไปเยี่ยมครอบครัวที่ประเทศไทย เธอจึงให้ "มิกิจัง" สาวญี่ปุ่นที่รักประเทศไทยมาช่วยเล่าเรื่องญี่ปุ่นแทนขชั่วคราวนะคะ ขอฝากเนื้อฝากตัวด้วยค่ะ.
