เหตุอาชญากรรมที่เกิดขึ้นซ้ำซากด้วยน้ำมือของทหารอเมริกันที่ประจำการบนเกาะโอกินะวะ กระพือแรงต่อต้านฐานทัพสหรัฐฯในญี่ปุ่น หากแต่เสียงของชาวโอกินะวะไม่เคยทำให้รัฐบาลญี่ปุ่น และสหรัฐฯ เปลี่ยนแปลงจุดยืนได้ และเป็นบทพิสูจน์ธาตุแท้ของสหรัฐฯ ที่เห็นญี่ปุ่นเป็นเพียงเบี้ยล่างเท่านั้น
ในรอบ 1 เดือนที่ผ่านมา เกิดเหตุสะเทือนขวัญอย่างน้อย 2 กรณี จากน้ำมือของบุคลากรของกองทัพสหรัฐฯ ที่ประจำการบนเกาะโอกินะวะ คือ เหตุลูกจ้างพลเรือนของสหรัฐฯข่มขืน และสังหารหญิงชาวญี่ปุ่นรายหนึ่ง พร้อมนำศพของเธอไปทิ้งและซุกซ่อน
ไม่กี่วันต่อมา ทหารหญิงของกองทัพเรือสหรัฐฯดื่มสุราจนเมามาย ขับรถชนกับรถหลายคัน มีผู้ได้รับบาดเจ็บ 2 คน ทหารอเมริกันนางนี้ถูกตรวจพบว่ามีปริมาณแอลกอฮอร์ในร่างกายสูงกว่ามาตรฐานถึง 6 เท่า
ทุกครั้งหลังเกิดเหตุ รัฐบาลสหรัฐฯได้ขอโทษ และระบุว่า จะเข้มงวดเรื่องระเบียบวินัยยิ่งขึ้นไปอีก แต่ก็เป็นเพียง “ลูบหน้าปะจมูก” เท่านั้น ข้อจำกัดในการดื่มสุราและกิจกรรมยามวิกาลนอกฐานทัพ ถูกยกเลิกในไม่กี่วัน หลังจากฝ่ายสหรัฐฯอ้างว่าได้ฝึกอบรมบุคลากรทั้งหมดแล้ว
เปิดเอกสารลับกองทัพสหรัฐฯ เขียนชัด “ชาวโอกินะวะรับเงินต้านสหรัฐฯ”
พฤติกรรมอุกอาจของทหารสหรัฐฯในญี่ปุ่น ไม่เพียงเป็นร่องรอยของ “ผู้ชนะสงคราม” เท่านั้น แต่ยังเกิดจากการสร้างทัศนคติที่เห็นว่า ชาวญี่ปุ่นจำต้องพึ่งพาสหรัฐฯตลอดไป เห็นได้ชัดจากเอกสารฝึกอบรมบุคลากรของกองทัพสหรัฐฯ ที่ระบุว่า “ชาวโอกินะวะใช้อารมณ์มากกว่าเหตุผล” “มีพฤติกรรมสองมาตรฐาน” และ “ไม่มีความรับผิดชอบ”
เอกสารลับนี้ถูกแจกจ่ายให้กับบุคลากรของกองทัพสหรัฐฯ เพื่ออธิบายเรื่องวัฒนธรรม, วิถีชีวิต รวมทั้งให้ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับเกาะโอกินะวะ โดยจัดทำขึ้นในปี 2009 - 2012 และมีการปรับปรุงอีกครั้งในปี 2014
เอกสารดังกล่าว ระบุว่า ชาวโอกินะวะถูกว่าจ้างให้ร้องเรียนพฤติกรรมของทหารสหรัฐฯ ขณะที่รัฐบาลท้องถิ่นโอกินะวะใช้จุดยืนต่อต้านฐานทัพสหรัฐฯ เพื่อประโยชน์ทางการเมือง แต่จริง ๆ แล้วยอมรับว่าฐานทัพสหรัฐฯ ช่วยสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจในท้องถิ่น
ส่วนเรื่องสื่อมวลชนท้องถิ่น ก็ระบุว่า “สื่อในโอกินะวะมุกรายงานข่าวเล่าลือที่ไม่ได้รับการตรวจสอบ และให้ร้ายทหารสหรัฐฯเพื่อประโยชน์ทางการเมือง”
เอกสารลับดังกล่าวเข้าข่าย “ใส่ร้ายป้ายสี” ชาวโอกินะวะ และทำให้ทหารสหรัฐฯมีทัศนคติที่ผิดพลาดเกี่ยวกับโอกินะวะ หากแต่ฝ่ายสหรัฐฯกลับอ้างว่าเป็นเพียงข้อมูลจากการหารือกับหลาย ๆ ฝ่ายเท่านั้น
ไฟสุมทรวง 70 ปี เสียงของชาวโอกินะวะไม่เคยถึงโตเกียว
หลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 สหรัฐฯตั้งฐานทัพขนาดใหญ่บนเกาะโอกินะวะ โดยอ้างว่าเพื่อช่วยคุ้มครองญี่ปุ่น หากแต่ความจริง ก็คือ ที่นี่คือฐานกำลังหลักในภาคพื้นแปซิฟิกของอเมริกัน ซึ่งยิ่งมีความจำเป็นมากขึ้นเมื่อ จีน ผงาดขึ้นเป็นมหาอำนาจใหม่แห่งเอเชีย
พฤติกรรมอันธพาลของทหารสหรัฐฯ ที่โอกินะวะเกิดขึ้นซ้ำซากหลายครั้ง ทั้งข่มขืนหญิงสาว เมาสุราอาละวาด บุกบ้านชาวบ้านในยามวิกาล ขับรถชนคนตาย แต่รัฐบาลญีปุ่นก็ได้แต่ “น้ำท่วมปาก” เพราะแม้แต่กฎหมายของญี่ปุ่นก็ไม่มีสิทธิ์จัดการกับบุคลากรของสหรัฐฯได้ หากฝ่ายอเมริกันไม่อนุญาต
ชาวโอกินะวะประท้วง และกดดันรัฐบาลญี่ปุ่นมาเนิ่นนานให้ถอนทหารทัพสหรัฐฯออกไปแต่ก็ไม่สำเร็จ เพราะสหรัฐฯ “เขียนเสือตัวใหญ่” โดยอ้างว่า ญี่ปุ่นไม่เพียงเผชิญภัยคุกคามจากเกาหลีเหนือ แต่ญี่ปุ่นยังถูกโดดเดี่ยวจากเพื่อนบ้านอย่างจีนและเกาหลีใต้ เพราะความขัดแย้งในทะเลด้านตะวันออก และประวัติศาสตร์ช่วงสงครามโลก แม้แต่อดีตนายกรัฐมนตรี ยูกิโอะ ฮาโตยามา ที่หาเสียงเป็นมั่นเหมาะว่าจะถอนทหารอเมริกันออกจากโอกินะวะ ก็ยังต้องผิดคำพูดและพ้นจากตำแหน่งในที่สุด
“อาณานิคม” อเมริกันบนแดนอาทิตย์อุทัย ?
ปัญหาฐานทัพสหรัฐฯที่โอกินะวะยังทำให้ชาวญี่ปุ่นแตกแยกกันเอง ชาวญี่ปุ่นในเมืองใหญ่ต่างเห็นว่า ญี่ปุ่นจำเป็นต้องพึ่งพาสหรัฐฯ บางคนถึงกับกล่าวว่า ชาวโอกินะวะที่ประท้วงสหรัฐฯนั้น รับเงินค่าจ้างจากจีน หรือเป็นคนเชื้อสายเกาหลีที่ไม่พอใจชาวญี่ปุ่นเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว แต่ชาวญี่ปุ่นในเมืองใหญ่ไม่เคยตั้งข้อสังเกตว่า ทำไมแม้แต่ผู้ว่าการเกาะโอกินะวะ และ ส.ส. ก็เข้าร่วมประท้วงกับชาวบ้าน ?
ชาวญี่ปุ่นหลายคนเข้าใจว่า ชาวโอกินะวะได้ประโยชน์จากการทำมาหากินกับฐานทัพสหรัฐฯ แต่พวกเขาไม่เคยรับรู้ถึงความคับข้องใจของชาวโอกินะวะ ที่แม้แต่ชาวบ้านที่ทำงานให้กับฐานทัพสหรัฐฯ ก็ยังเข้าร่วมขบวนการต่อต้านสหรัฐฯอย่างลับ ๆ
ความรู้สึกถูกทอดทิ้งจากเพื่อนร่วมชาติ ทำให้ชาวโอกินะวะบางส่วนเคยเสนอให้แยกการปกครองออกจากญี่ปุ่น แต่ผลลัพธ์ที่ได้รับคือ การถูกข่มขู่และหาว่าเป็นคนทรยศชาติ ทั้ง ๆ ที่ชาวโอกินะวะแบกรับความขมขื่นแทนชาวญี่ปุ่นทั้งประเทศมานานกว่า 70 ปีแล้ว
