MGR Online - แม้สงครามจบไปแล้ว 50 ปี แต่ระเบิดพวงที่กองทัพอเมริกาทิ้งไว้ในลาวยังไม่สิ้นฤทธิ์ ล่าสุด 5 เด็กน้อยตามพ่อแม่ไปไร่ เจอระเบิดพวงหล่นอยู่กับพื้นนึกว่าของเล่น หยิบขึ้นมาแล้ว “ตูม!” ดับคาที่ 2 เจ็บสาหัสอีก 3
ตลอดช่วงเช้าของวันนี้ (30 ก.ค.) สื่อออนไลน์หลายสำนักของลาวต่างพากันเผยแพร่ข่าวเศร้าสลด เมื่อมีเด็กน้อย 5 ราย ได้ตกเป็นเหยื่อจากระเบิดพวง (Cluster Bomb) ของกองทัพสหรัฐอเมริกาที่ยังคงตกค้างอยู่ในลาวตั้งแต่เมื่อกว่า 50 ปีก่อน ซึ่งแม้ว่าสงครามจะจบลงไปแล้ว แต่ฤทธิ์ของระเบิดเหล่านี้ยังได้คร่าชีวิตเด็กไปอีก 2 ราย และอีก 3 รายได้รับบาดเจ็บสาหัส
เหตุเศร้าสลดครั้งนี้เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2566 ที่ผ่านมา ที่บ้านน้ำยาบ เมืองเพียง แขวงไซยะบูลี โดยเด็กน้อยทั้ง 5 ราย ได้ติดตามพ่อแม่ผู้ปกครองไปทำไร่ ระหว่างที่พวกผู้ใหญ่กำลังขะมักเขม้นกับการทำงานอยู่นั้น เด็กคนหนึ่งได้พบวัตถุทรงกลมตกอยู่บนพื้น นึกว่าเป็นของเล่น โดยไม่รู้ว่าวัตถุนั้นคือระเบิดพวงของกองทัพสหรัฐอเมริกาที่ตกค้างอยู่ตั้งแต่สมัยสงครามเวียดนาม จึงหยิบขึ้นมาแล้วชวนเพื่อนๆ อีก 4 คนมาร่วมเล่น ปรากฏว่าได้เกิดระเบิดขึ้น ส่งผลให้เด็ก 2 คน เสียชีวิตคาที่ ส่วนอีก 3 ราย ได้รับบาดเจ็บสาหัส พ่อแม่ ผู้ปกครองต้องเร่งพาไปรักษาตัวที่โรงพยาบาล
บ้านน้ำยาบอยู่ทางทิศใต้ของตัวเมืองไซยะบูลี ริมทางหลวงหมายเลข 4 (แก่นท้าว-ไซยะบูลี) ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของ สปป.ลาว เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่กองทัพสหรัฐอเมริกาได้นำเครื่องบินมาทิ้งระเบิดเพื่อตัดเส้นลำเลียงอาวุธและเสบียงของกองทัพเวียดกงที่ใช้ดินแดนลาวเป็นทางผ่านในช่วงสงครามเวียดนาม
มีการเก็บสถิติระหว่างปี 2507-2516 พบข้อมูลที่น่าตกใจว่า ในช่วงสงครามเวียดนาม ลาวเป็นประเทศที่ถูกสหรัฐอเมริกาทิ้งระเบิดลงมาหนักที่สุดในโลกเมื่อเฉลี่ยต่อจำนวนประชากร โดยตลอดเวลา 9 ปี มีเครื่องบินของกองทัพสหรัฐเมริกาบินมาทิ้งระเบิดใส่ดินแดนของลาวถึง 580,000 เที่ยว เฉลี่ยทุก 8 นาที ต้องมีเครื่องบินมาทิ้งระเบิด 1 เที่ยว ตลอด 24 ชั่วโมง ต่อเนื่องกันถึง 9 ปี
ในเชิงปริมาณ พบว่าน้ำหนักของระเบิดที่ถูกทิ้งลงมาในลาวนั้นมีมากกว่า 2 ล้านตัน ขณะที่จำนวนประชากรลาวในช่วงสงครามเวียดนามมีอยู่เพียง 1 ล้านคน ระเบิดที่ถูกทิ้งลงมาส่วนใหญ่เป็นระเบิดพวงมากกว่า 270 ล้านลูก และคาดว่าปัจจุบันยังมีระเบิดพวงอีกประมาณ 80 ล้านลูก หรือ 30% ที่ยังไม่ระเบิด และยังคงตกค้างอยู่ในดินแดนลาว ครอบคลุมพื้นที่กว่า 87,000 ตารางกิโลเมตร เป็นอุปสรรคอย่างมากต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมของลาว มาจนถึงทุกวันนี้
ระเบิดพวง หรือระเบิดลูกหว่านเป็นระเบิดที่บรรจุลูกระเบิดขนาดเล็ก (submunitions) ไว้ภายในเป็นจำนวนมาก มีลักษณะ กลไก และรูปแบบการทำงานหลายแบบ วิธีการใช้สามารถทิ้งลงจากเครื่องบิน หรือยิงโดยปืนใหญ่จากพื้นดินสู่พื้นที่เป้าหมาย และจะระเบิดกลางอากาศเพื่อปล่อยลูกระเบิดย่อยให้กระจายเป็นวงกว้าง ระเบิดพวงมีอัตราความคลาดเคลื่อน ผิดพลาดจากเป้าหมาย และไม่ระเบิดสูง จึงทำให้มีลูกระเบิดขนาดเล็กตกค้างบนพื้นดิน ก่อให้เกิดการบาดเจ็บและสูญเสียชีวิตของพลเรือนผู้บริสุทธิ์ได้ในภายหลัง ประชาคมระหว่างประเทศจึงเห็นพ้องต้องกันว่า ระเบิดพวงเป็นอาวุธที่ส่งผลกระทบด้านมนุษยธรรมสูง
ปัจจุบัน มีกว่า 120 ประเทศทั่วโลกได้เข้าร่วมเป็นภาคีอนุสัญญาว่าด้วยระเบิดพวง ปี 2008 (Convention on Cluster Munitions) ซึ่งห้ามการผลิต ใช้งาน สะสม หรือเคลื่อนย้ายระเบิดพวง และลาวก็เป็น 1 ในภาคีอนุสัญญาฉบับนี้.
