อาเซียนเลื่อนประชุมนัดแรกของปี เหตุเห็นต่างเรื่องการมีส่วนร่วมกับรัฐบาลทหารพม่า

รอยเตอร์ - ความเห็นต่างที่ยังไม่ได้รับการแก้ไขเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมกับผู้ปกครองทหารของพม่ากำลังก่อให้เกิดความไม่ลงรอยกันในสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ตามการเปิดเผยของนักการทูตและเจ้าหน้าที่ของรัฐ ในขณะที่การประชุมระดับรัฐมนตรีที่มีกำหนดจัดขึ้นในสัปดาห์นี้ถูกเลื่อนออกไป

ความขัดแย้งนี้เกิดขึ้นหลังจากความวุ่นวายในช่วง 2-3 เดือนสุดท้ายของปี 2564 หลังจากอาเซียนดำเนินการขั้นตอนที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในการงดเว้น พล.อ.อาวุโส มิน อ่อง หล่าย ผู้นำรัฐบาลทหารพม่า จากการเข้าร่วมการประชุมสุดยอดผู้นำของกลุ่มเนื่องจากการรัฐประหาร และการใช้กำลังรุนแรงต่อผู้ชุมนุมประท้วง

เจ้าหน้าที่ของกระทรวงการต่างประเทศอินโดนีเซีย กล่าวว่า ปัญหายุ่งยากเกี่ยวกับการเข้าร่วมการประชุมอาเซียนของพม่ายังคงไม่ได้รับการแก้ไข

อับดุล กาดีร์ ไจลานี อธิบดีกรมเอเชีย แปซิฟิก และแอฟริกา ของกระทรวงการต่างประเทศอินโดนีเซีย กล่าวว่า ปัญหานี้ต้องใช้เวลาเพื่อให้ได้ความเห็นที่เป็นเอกภาพ

อย่างไรก็ตาม ไจลานี ระบุว่า การเลื่อนการประชุมของกัมพูชาที่เป็นการประชุมเปิดในฐานะประธานกลุ่มภูมิภาคในสัปดาห์นี้เป็นสิ่งที่เข้าใจได้ เนื่องจากโควิดสายพันธุ์โอมิครอนยังคงเป็นภัยคุกคาม

กัมพูชาอ้างถึงปัญหาการเดินทางทำให้รัฐมนตรีต่างประเทศบางคนไม่สามารถเข้าร่วมการประชุมได้ ทำให้กัมพูชาต้องเลื่อนการประชุมเมื่อสัปดาห์ก่อน

กัมพูชาระบุว่า ต้องการมีส่วนร่วมกับรัฐบาลทหาร และได้เชิญวันนา หม่อง ละวิน รัฐมนตรีต่างประเทศของพม่าเข้าร่วมการประชุมเปิดอาเซียน แหล่งข่าวทางการทูต 2 รายเผยกับรอยเตอร์

ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา ไซฟุดดิน อับดุลละห์ รัฐมนตรีต่างประเทศมาเลเซีย และนายกรัฐมนตรีลี เซียนลุง ของสิงคโปร์ ได้คัดค้านความคิดที่จะเชิญรัฐบาลทหารกลับเข้าร่วมการประชุมกลุ่ม เนื่องจากไม่มีความคืบหน้าในฉันทมติ 5 ข้อของอาเซียนที่ได้ตกลงไว้เพื่อแก้ไขวิกฤตพม่า

เมื่อวันศุกร์ (14) ลี กล่าวกับนายกรัฐมนตรีฮุนเซน ที่เป็นประธานอาเซียน ว่า การเปลี่ยนแปลงใดๆ ในนโยบายพม่าของกลุ่มต้องขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริงใหม่

ความขัดแย้งดังกล่าวชี้ให้เห็นถึงความท้าทายที่รออยู่ข้างหน้าสำหรับอาเซียน ที่อาจทำให้รอยร้าวภายในกลุ่มขยายกว้างมากขึ้น และยังกระทบความน่าเชื่อถือของกลุ่มหากความพยายามสร้างสันติภาพในพม่าที่ได้รับการสนับสนุนจากนานชาติล้มเหลว

กอย เกือง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศกัมพูชา ปฏิเสธที่จะให้รายละเอียดว่าเหตุใดรัฐมนตรีถึงไม่สามารถเข้าร่วมการประชุมได้ ส่วนรัฐบาลทหารพม่าไม่ได้แสดงความเห็นถึงการประชุมหรือการเลื่อนการประชุมดังกล่าว

การตัดสินใจมีขึ้นไม่กี่วันหลังฮุนเซนเดินทางไปพม่าเพื่อพบหารือกับ พล.อ.อาวุโส มิน อ่อง หล่าย ที่ทำให้เกิดความวิตกกังวลทั้งในและนอกอาเซียน ว่า การเยือนของเขาอาจเป็นการให้ความชอบธรรมแก่รัฐบาลทหาร ซึ่งในเวลาต่อมา พล.อ.อาวุโส มิน อ่อง หล่าย ที่ถูกกีดกันจากการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน ได้กล่าวขอบคุณฮุนเซนสำหรับการอยู่เคียงข้างพม่า

คำเชิญของกัมพูชาต่อนักการทูตระดับสูงของรัฐบาลทหาร วันนา หม่อง ละวิน เป็นต้นตอของความขัดแย้ง แหล่งข่าวทางการทูตที่คุ้นเคยกับเรื่องนี้กล่าว และเสริมว่า สมาชิกหลายคนคัดค้านความเคลื่อนไหวนี้

“ปัญหาใหญ่คือความไม่เห็นด้วยเกี่ยวกับคำเชิญของกัมพูชาที่ส่งถึงวันนา” แหล่งข่าวระบุ

“อินโดนีเซียและมาเลเซียไม่พอใจผลการเยือนของฮุนเซน โดยเฉพาะการประสานฉันทมติว่าด้วยพม่า 5 ข้อของอาเซียนกับแผนการ 5 ข้อของรัฐบาลทหาร” แหล่งข่าวระบุ

แผนการของรัฐบาลทหารพม่าที่นายพลโน้มน้าวมาตั้งแต่รัฐประหาร แตกต่างไปอย่างมากจากข้อตกลงของอาเซียน

ทีโอโดโร ล็อกซิน รัฐมนตรีต่างประเทศของฟิลิปปินส์ ได้เน้นย้ำว่าฉันทมติของอาเซียนต้องไม่ผูกติดกับแผนการใดๆ แต่เขาชื่นชมฮุนเซนสำหรับความก้าวหน้าในระหว่างการเยือนพม่า

แหล่งข่าวทางการทูตอีกรายหนึ่งกล่าวว่า ความเข้าใจของพวกเขาคือทั้งความเสี่ยงของโอมิครอน และความเห็นที่ขัดแย้งกันเกี่ยวกับพม่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเชิญวันนา หม่อง ละวิน เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการเลื่อนการประชุม.