รอยเตอร์ - ชาวกัมพูชาเกือบ 1 ในทุกๆ 5 คน ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่แล้ว ความคืบหน้าที่ทำให้กัมพูชาก้าวแซงประเทศเพื่อนบ้านในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ใหญ่กว่าและร่ำรวยกว่า และเช่นเดียวกับวัคซีน เรื่องราวความสำเร็จของกัมพูชานี้มีป้าย ‘เมดอินไชน่า’ ติดอยู่เช่นกัน
จากการเป็นหนึ่งในพันธมิตรที่ใกล้ชิดที่สุดของจีน กัมพูชาเริ่มฉีดวัคซีนด้วยวัคซีนที่ได้รับบริจาคจากจีนที่มีปริมาณมากกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค นอกเหนือจากวัคซีนที่กัมพูชาจัดซื้อเองแล้ว
ความคืบหน้าของกัมพูชาสะท้อนให้เห็นถึงการทูตวัคซีนของปักกิ่งในภูมิภาคที่การแข่งขันกับอิทธิพลของสหรัฐฯ นั้นมีความรุนแรง แต่ขณะเดียวกัน ก็เพิ่มความวิตกกังวลในชาวกัมพูชาบางส่วนเกี่ยวกับความใกล้ชิดของความสัมพันธ์เหล่านั้น
“คำถามที่ถามกันว่า กัมพูชาพึ่งพาจีนมากเกินไปหรือไม่นั้น ก็ถ้าผมไม่พึ่งจีน แล้วผมควรพึ่งใคร? หากไม่ได้วัคซีนที่ได้รับบริจาคจากจีนหรือที่ซื้อจากจีน เราก็จะไม่มีวัคซีนฉีดให้แก่ชาวกัมพูชา” นายกรัฐมนตรีฮุนเซน ระบุในถ้อยแถลง
มีแค่เพียงประเทศที่ร่ำรวย เช่น สิงคโปร์ ที่การฉีดวัคซีนรุดหน้าไปอย่างรวดเร็วในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เมื่อเทียบกับจำนวนประชากร
ประมาณ 16% ของประชากร 16 ล้านคนของกัมพูชา ได้รับวัคซีนแล้วอย่างน้อย 1 โดส ตามข้อมูลของทางการ ตามมาติดๆ คือ บรูไน และลาว ประเทศที่มีความเชื่อมโยงใกล้ชิดอย่างมากกับปักกิ่ง ส่วนมาเลเซียและอินโดนีเซียจัดการฉีดวัคซีนได้เพียง 7.6% และ 6.6% ตามลำดับ
ในเวียดนาม ที่ที่มีความรู้สึกต่อต้านจีนอย่างรุนแรง มีประชากรเพียง 1% ได้รับการฉีดวัคซีน และฮานอยเพิ่งอนุมัติวัคซีนของจีนเพื่อใช้งานฉุกเฉินไปเมื่อวันที่ 4 มิ.ย.
“การรณรงค์ฉีดวัคซีนของกัมพูชาขึ้นอยู่กับการใช้วัคซีนจีน แนวทางที่ฮานอยไม่เต็มใจที่จะทำตาม” เหวียน ค้าก ซาง นักศึกษาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยวิคตอเรียแห่งเวลลิงตัน ระบุ
ขณะที่กัมพูชาเผชิญกับการระบาดของไวรัสครั้งเลวร้ายที่สุดเมื่อเดือนที่ผ่านมา จีนให้คำมั่นที่จะช่วยเหลืออย่างเต็มที่ “ซึ่งไม่เพียงแต่สะท้อนถึงมิตรภาพอย่างเป็นพิเศษของสองฝ่ายเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความรับผิดชอบของจีนต่อชุมชนจีน-กัมพูชาที่มีอนาคตร่วมกัน” หนังสือพิมพ์โกลบอลไทม์ส อ้างคำกล่าวของโฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน
กว่า 90% ของวัคซีนที่กัมพูชาใช้จนถึงตอนนี้เป็นของจีน โดยเป็นวัคซีนที่มาจากการบริจาครวม 1.7 ล้านโดส จนถึงปลายเดือน เม.ย. และจากการจัดซื้อจากซิโนแวค 4 ล้านโดส ส่วนที่เหลือมาจากโครงการโคแว็กซ์
“จีนเป็นประเทศแรกที่ให้ความช่วยเหลือกัมพูชา พวกเขาทำให้ชาวกัมพูชาได้ฉีดวัคซีนที่มีคุณภาพ” พนักงานเสิร์ฟวัย 19 ปี ที่ได้รับการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม กล่าว
แต่เขากล่าวเสริมว่า “พวกเขาช่วยเรามากเกินไปและบ่อยเกินไป เหมือนกับว่าพวกเขาจับมือไว้ ไม่ปล่อยเราไป”
อย่างไรก็ตาม ความสัมพันธ์ของจีนกับกัมพูชาเหมาะสมกับรัฐบาลทั้งสองประเทศ
จีนเพิ่มความช่วยเหลือและการลงทุนในกัมพูชา แม้ฮุนเซนจะถูกกล่าวประณามโดยชาติตะวันตกจากประเด็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน และการปราบปรามฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง
ขณะเดียวกัน กัมพูชาได้ให้การสนับสนุนจุดยืนของจีนในการอ้างกรรมสิทธิ์ในทะเลจีนใต้กับคู่แข่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นอกจากนี้ ความสัมพันธ์ในด้านการป้องกันยังเพิ่มขึ้น ขณะที่ปฏิเสธข้อกล่าวหาของสหรัฐฯ ว่ากำลังกลายเป็นฐานให้แก่กองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน
“วัคซีนกลายเป็นการทูตทางการเมืองเพื่อสร้างและเพิ่มอิทธิพลของจีนในภูมิภาค ในโลก และในกัมพูชา” ประธานสถาบันประชาธิปไตยกัมพูชา กล่าว.