เอพี - จีน และเวียดนามเผยในวันนี้ (27) ว่า ทั้งสองฝ่ายมุ่งมั่นที่จะเจรจาหารือข้อพิพาททางทะเลเพื่อเลี่ยงไม่ให้เกิดเหตุตึงเครียดขึ้นซ้ำ หลังจีนเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันเข้าไปในน่านน้ำที่เวียดนามอ้างสิทธิอธิปไตย
คำแถลงดังกล่าวมีขึ้นหลังการหารือระหว่างประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน และ พล.อ.เล หง แอ็ง ทูตพิเศษของเวียดนาม ที่จะแก้ไขวิกฤตในความสัมพันธ์นับตั้งแต่การเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันในเดือน พ.ค.
การเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันของจีน ก่อให้เกิดกระแสความไม่พอใจขึ้นในเวียดนาม แต่ปักกิ่งปฏิเสธข้อร้องเรียนของเวียดนาม และถอนแท่นขุดเจาะน้ำมันออกด้วยเหตุผลของตัวเองในเดือน ก.ค.
มิตรภาพระหว่างจีน และเวียดนามสร้างขึ้น และหล่อเลี้ยงโดยผู้นำในอดีตหลายต่อหลายรุ่น สถานีโทรทัศน์ CCTV ของจีน รายงานอ้างคำกล่าวของประธานาธิบดีสี ว่า ขณะที่เกิดการปะทะซึ่งหลีกเลี่ยงไม่ได้ระหว่างเพื่อนบ้าน สิ่งจำเป็นคือ วิธีรับมือ และทัศนคติที่นำมาใช้
สำนักข่าวซินหวาของทางการจีนระบุว่า สองประเทศจะทำงานเพื่อแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืนและยอมรับได้ทั้งสองฝ่าย นอกจากนั้น ยังเห็นชอบที่จะวิจัยพัฒนาร่วมกันในพื้นที่พิพาทของทะเลจีนใต้ ไม่กระทำการที่ทำให้ข้อพิพาทซับซ้อน และขยายกว้างขึ้น และรักษาความมั่นคงของความสัมพันธ์จีน-เวียดนาม และของทะเลจีนใต้
ปัญหาในช่วงหน้าร้อนที่ผ่านมา นับว่าเลวร้ายที่สุดในรอบหลายปี ที่นำไปสู่การปะทะกันระหว่างเรือของสองชาติใกล้แท่นขุดเจาะน้ำมัน และเกิดเหตุจลาจลต่อต้านจีนทั่วเวียดนาม
ความรู้สึกต่อต้านจีนแพร่สะพัดไปทั่วเวียดนาม และมักมาจากผู้เห็นต่างที่วิจารณ์รัฐบาลถึงความสัมพันธ์ที่ถูกกล่าวหาว่า ยอมจำนนให้แก่พี่น้องคอมมิวนิสต์ข้างบ้าน
ความตึงเครียดนำไปสู่การคาดการณ์ว่า ฮานอยอาจโยกความสัมพันธ์ไปหาศัตรูเก่าอย่างสหรัฐฯ เมื่อมีชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่นๆ เกิดข้อพิพาทดินแดนกับจีนเช่นกัน อย่างไรก็ตาม รัฐบาลเวียดนามถูกมองว่ามีการแยกฝ่ายระหว่างผู้ที่สนับสนุนย้ายยุทธศาสตร์ไปยังวอชิงตัน และอีกส่วนที่เชื่อว่าจีน ซึ่งเป็นเพื่อนบ้านยักษ์ใหญ่ และหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศ สามารถที่จะปรองดองกันได้.