เอเอฟพี - กลุ่มประชาสังคมเวียดนามเรียกร้องการชุมนุมประท้วงต่อต้านจีนอีกระลอกตามเมืองต่างๆ ของประเทศในวันอาทิตย์ (18) หลังจีนเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันเข้าไปในทะเลจีนใต้ที่ส่งผลให้เกิดเหตุจลาจลต่อต้านจีนครั้งเลวร้ายที่สุดในรอบหลายทศวรรษ
แต่ทางการเวียดนาม ที่อนุญาตให้มีการชุมนุมได้เป็นครั้งคราวเพื่อแสดงออกถึงความไม่พอใจต่อประเทศเพื่อนบ้านยักษ์ใหญ่รายนี้ ได้เตือนว่าทางการจะดำเนินการป้องกันอย่างเด็ดขาดไม่ให้เหตุรุนแรงใดๆ เกิดขึ้น
การติดตั้งแท่นขุดเจาะน้ำมันของจีนในทะเลที่เวียดนามอ้างสิทธิอธิปไตยได้จุดชนวนความเป็นศัตรูที่คุกรุ่นยาวนานระหว่างสองประเทศคอมมิวนิสต์จากการปะทะกันในกรณีพิพาทดินแดนในหลายศตวรรษที่ผ่านมา และการชุมนุมประท้วงปะทุขึ้นในหลายเมืองใหญ่ในช่วงไม่กี่วันมานี้ และกลุ่มม็อบที่โกรธแค้นยังวางเพลิงเผาโรงงานต่างชาติ
กลุ่มพันธมิตรเอ็นจีโอเวียดนามได้เรียกร้องให้มีการชุมนุมประท้วงรอบใหม่ ในกรุงฮานอย และนครโฮจิมินห์ รวมทั้งพื้นที่อื่นๆ เพื่อต่อต้านการกระทำที่แข็งกร้าวของจีนในทะเลจีนใต้
อย่างไรก็ตาม กลุ่มเอ็นจีโอได้เรียกร้องให้ผู้ที่เข้าร่วมชุมนุมประท้วงอย่างสันติ หลังเกิดเหตุวุ่นวายโกลาหลในวันอังคารและพุธที่ผ่านมา
“การกระทำรุนแรงเหล่านั้น สร้างภาพลักษณ์ที่ไม่ดีให้กับผู้ชุมนุมผู้รักชาติและประชาชนชาวเวียดนาม ดังนั้น เราต้องยุติความรุนแรง” คำแถลงที่ประกาศบนสื่อสังคมออนไลน์ เมื่อค่ำวันศุกร์ (16) ระบุ
กลุ่มพันธมิตรเอ็นจีโอประกอบด้วยองค์กรต่อต้านรัฐบาลเป็นส่วนใหญ่ และเชื่อว่ามีบทบาทในการปลุกเร้าการชุมนุมประท้วงที่ผ่านมา
ส่วนรัฐบาลเวียดนามได้ส่งในข้อความไปยังโทรศัพท์เคลื่อนที่ของประชาชนชาวเวียดนามในวันเสาร์ (17) โดยนายกรัฐมนตรี เหวียน เติ๋น ยวุ๋ง กล่าวว่า ทางการทั่วประเทศได้รับคำสั่งให้ดำเนินมาตรการขัดขวางการชุมนุมผิดกฎหมายที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดความไม่สงบของสังคม
ฮานอยมองว่าการเคลื่อนย้ายแท่นขุดเจาะน้ำมันของจีนเป็นการกระทำที่ยั่วยุในการอ้างสิทธิที่ยังเป็นข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ และวอชิงตันวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นการกระทำของจีนทำให้ความตึงเครียดรุนแรงหนักขึ้น
การโจมตีอย่างรุนแรงต่อชาวจีนตามโรงงานต่างชาติในเวียดนามทำให้สถานการณ์แย่ลง ซึ่งจีนกล่าวหารัฐบาลเวียดนามว่ามีบทบาทในความไม่สงบที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งปฏิเสธที่จะย้ายแท่นขุด และระบุว่ามีชาวจีนถูกฆ่า 2 คน และมีผู้ได้รับบาดเจ็บมากกว่า 100 คน ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา
สำนักข่าวซินหวาของจีนรายงานว่า คณะผู้แทนนำโดยผู้ช่วยรัฐมนตรีต่างประเทศ ได้เข้าพบเจ้าหน้าที่เวียดนามที่กรุงฮานอยเมื่อวันศุกร์ (16) เพื่อหารือเกี่ยวกับเหตุจลาจล
รายงานระบุว่าฝ่ายจีนได้ร้องเรียนเกี่ยวกับเหตุไม่สงบและเรียกร้องให้ฝ่ายเวียดนามดำเนินการที่จะจัดการกับผลที่เกิดขึ้นจากเหตุไม่สงบดังกล่าว
การโจมตีกิจการของต่างชาติ ที่รวมทั้งธุรกิจของชาวจีน ไต้หวัน และเกาหลีใต้ ดูเหมือนจะสร้างความตกใจให้กับทางการเวียดนาม ที่การเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศพึ่งพาการลงทุนต่างชาติอย่างมาก
แต่ในขณะที่ประณามการกระทำทางทะเลของจีน รัฐบาลได้เตือนการชุมนุมประท้วงที่อาจเกิดขึ้น และให้คำมั่นว่าการลงทุนต่างชาติจะได้รับความคุ้มครอง
การเผชิญหน้าแท่นขุดเจาะเป็นชนวนล่าสุดท่ามกลางประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของจีน ที่ร้องเรียนถึงการคุกคามทางทะเลของปักกิ่ง โดยจีนนั้นอ้างสิทธิอธิปไตยเกือบทั้งหมดของทะเลจีนใต้ ที่เชื่อว่ามีแหล่งพลังงานนอกชายฝั่งอย่างมีนัยสำคัญ
