เอเอฟพี - ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้เริ่มต้นหารือแล้วในวันนี้ (8) โดยที่จีนเผชิญกับข้อเรียกร้องให้ยุติพฤติกรรมยั่วยุในน่านน้ำพิพาท และพม่า ที่เป็นประเทศเจ้าภาพถูกเน้นย้ำถึงข้อวิตกกังวลเกี่ยวกับความคืบหน้าในการปฏิรูป
ประธานาธิบดีเต็งเส่ง ของพม่า เริ่มเปิดการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนด้วยการอ้อนวอนประเทศสมาชิกอาเซียนเสริมสร้างความสามารถของกลุ่ม เพื่อที่จะผลักดันให้แก้ปัญหาข้อขัดแย้งและความแตกต่างด้วยสันติวิธี
“สถานการณ์ของโลกเวลานี้ก่อให้เกิดความวิตกกังวลเป็นอย่างยิ่งต่อพวกเรา” ประธานาธิบดีเต็งเส่ง กล่าว โดยไม่ได้ยกตัวอย่างที่เฉพาะเจาะจง ในการกล่าวสุนทรพจน์ที่กรุงเนปีดอ
การกระทำเมื่อไม่นานที่ผ่านมาของปักกิ่ง ในทะเลจีนใต้ รวมทั้งการตั้งแท่นขุดเจาะน้ำมันในน่านน้ำที่เวียดนามอ้างสิทธิ ได้ก่อให้เกิดความตึงเครียดในภูมิภาค
ทะเลจีนใต้ที่เป็นเส้นทางเดินเรือสินค้าสำคัญ และคาดว่าจะมีแหล่งน้ำมัน และก๊าซปริมาณมหาศาล ถูกจีนอ้างสิทธิเกือบทั้งหมดของน่านน้ำ
บรูไน มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม ที่เป็นสมาชิกอาเซียน ต่างก็อ้างสิทธิบางส่วนในทะเลจีนใต้ ขณะที่ไต้หวัน ก็ร่วมอ้างสิทธิเช่นกัน
“เรารู้สึกวิตกกังวลเป็นอย่างยิ่งต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อไม่นานนี้ในทะเลจีนใต้ ที่ได้เพิ่มความตึงเครียดในพื้นที่” ส่วนหนึ่งของร่างคำแถลงที่นำไปหารือในการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน ซึ่งสมาชิกต่างหวังที่จะเห็นพ้องกันในคำร่างที่ใช้ในคำแถลงฉบับสุดท้าย และร่างยังเรียกร้องการยุติการกระทำที่ทำให้ไม่มั่นคงในน่านน้ำพิพาท
เหตุแท่นขุดเจาะน้ำมันในเดืิอน พ.ค. ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างปักกิ่ง และฮานอยตกต่ำลงจนถึงระดับต่ำสุดในรอบหลายทศวรรษ และก่อให้เกิดคลื่นการจลาจลต่อต้านจีนในเวียดนาม
จีนที่กำลังเข้าร่วมการประชุมในกรุงเนปีดอ ได้ย้ายแท่นขุดเจาะน้ำมันออกจากน่านน้ำใกล้หมู่เกาะพาราเซล
รัฐมนตรีต่างประเทศมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม ได้พบหารืออย่างไม่เป็นทางการเมื่อวันพฤหัสบดี (7) เพื่อแสดงจุดยืนร่วมเกี่ยวกับทะเลจีนใต้
“เมื่อเราร่วมมือกัน สถานะของเราก็จะเข้มแข็งขึ้น” นักการทูตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คนหนึ่งกล่าว
ร่างคำแถลงของอาเซียนสะท้อนข้อเรียกร้องของวอชิงตันที่ต้องการให้ยุติการกระทำอันยั่วยุในทะเลเช่นกัน
จอห์น แคร์รี รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ คาดว่าจะร่วมสนับสนุนข้อความดังกล่าว เมื่อเข้าร่วมการประชุมอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก (ARF) ที่จะมีขึ้นในวันอาทิตย์ (10) และคาดว่า แคร์รี จะกดดันพม่าให้เพิ่มความมุ่งมั่นในการปฏิรูปประชาธิปไตย เมื่อพม่ากำลังมุ่งไปสู่การเลือกตั้งครั้งสำคัญที่จะมีขึ้นในปีหน้า
พม่า ที่เริ่มหลุดพ้นจากการปกครองของทหารในปี 2554 ได้ถูกกล่าวหาว่า ถอยหลังจากการปฏิรูปในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา เมื่อมีผู้สื่อข่าว และนักเคลื่อนไหวถูกจับกุมตัว ขณะเดียวกัน ก็เกิดความรุนแรงทางศาสนา และกระแสชาตินิยมชาวพุทธที่สร้างความวิตกกังวล
เต็งเส่ง ได้เรียกร้องการดำเนินการต่อกลุ่มหัวรุนแรงในการกล่าวเปิดการประชุมในวันศุกร์ (8) และเรียกร้องให้ประชาชนส่วนใหญ่ที่รักสันติลุกขึ้นต่อต้านความรุนแรง หลังรัฐบาลของเขาถูกกลุ่มสิทธิมนุษยชนวิพากษ์วิจารณ์ว่า ไม่พยายามที่จะยุติเหตุไม่สงบต่อต้านชาวมุสลิม
การประชุมอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก เป็นการประชุมด้านความมั่นคงประจำปีในหมู่รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน และประเทศคู่เจรจา ที่รวมทั้ง ออสเตรเลีย จีน อินเดีย ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ รัสเซีย และสหภาพยุโรป.