.
ASTVผู้จัดการออนไลน์ - ผ่านสงครามมายาวนานเกือบครึ่งศตวรรษ ถล่มเมืองท่าสำคัญในเวียดนามย่อยยับ ผ่านอีกหลายศึกแห่งยุคสมัยตั้งแต่นั้นเรือบรรทุกเครื่องบินเอ็นเตอร์ไพรส์ -- เรือบรรทุกเครื่องบินพลังงานนิวเคลียร์ลำแรกของโลกกำลังจะหยุดแล่นในอีกเพียงเดือนเศษข้างหน้า และจะกลายเป็นพิพิธภัณฑ์ สิ้นสุดตำนาน “คนบาป” ตามที่สื่อในเวียดนามให้ฉายา
เรือบรรทุกเครื่องบินเอ็นเตอร์ไพรส์ (USS Enterprise CVN-65) ออกจากทะเลอาหรับโดยแล่นผ่านคลองสุเอซในสัปดาห์ที่ 2 ของเดือน ต.ค.นี้ เข้าสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เพื่อออกสู่มหาสมุทรแอตแลนติกกลับไปยังอ่าวนอร์ฟอล์ค รัฐเวอร์จิเนีย ซึ่งเป็น “บ้าน”
เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ เป็นเรือบรรทุกเครื่องบินที่ใช้พลังงานนิวเคลียร์ลำแรกของโลก มีขนาดใหญ่โตที่สุดในโลกในประวัติศาสตร์กองทัพเรือ เป็นการเปิดศักราชใหม่ของเรือบรรทุกเครื่องบิน และเป็นพื้นฐานในการพัฒนามาเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินขนาดใหญ่ที่สุดในโลก คือเรือชั้น นิมิตซ์ (Nimitz-Class) ของสหรัฐฯ ในปัจจุบัน
ยาว 342 เมตร ช่วงแคบที่สุด 40.5 เมตร กว้างที่สุด 78.4 เมตร วางกระดูกงูเริ่มการก่อสร้างในเดือน เม.ย.พ.ศ.2501 เข้าประจำการเดือน พ.ย.2504 ยาวนานที่สุดในโลกอีกเช่นกัน
ตามกำหนดเดิมจะปลดประจำการในปี 2558 แต่ด้วยปัญหาด้านงบประมาณทำให้กองทัพเรือสหรัฐฯ ติดสินใจ “เกษียณ” เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ก่อนกำหนด โดยจะเข้าจอดนิ่งที่นอร์ฟอล์คตั้งแต่วันที่ 1 ธ.ค.2555 นี้เป็นต้นไป และจะกลายเป็นพิพิธภัณฑ์ ส่วนเตาปฏิกรณ์ของเรือมีกำหนดจะถอดเพื่อทำลายในเดือน มี.ค.ปีหน้า
เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ก่อตั้งเป็นกองเรือโจมตีในปี 2506 จากนั้นได้ท่องไปในมหาสมุทร และน่านน้ำสำคัญๆ ทั่วโลก แล่นผ่านยุคแห่งความตึงเครียดแห่งสงครามเย็น และได้เป็นประจักษ์พยาน.. อยู่ในเหตุการณ์ รวมทั้งปฏิบัติการในเหตุการณ์สำคัญต่างๆ ใน 5 ทวีป ตั้งแต่เหตุการณ์ที่เรียกว่า “วิกฤติการณ์ขีปนาวุธคิวบา” เมื่อ 50 ปีที่แล้ว จนถึงช่วงสงครามเวียดนาม สงครามโจมตีลิเบีย สงครามอิรัก สงครามอัฟกานิสถาน
ภารกิจสุดท้ายของกองเรือโจมตีเอ็นเตอร์ไพรส์ก็คือ นำกองทัพเรือที่ 5 พิทักษ์สินติภาพในอิรัก ซึ่งก่อนหน้านั้นเคยยิงจรวดร่อนโทมาฮอว์กถึง 300 ลูกถล่มประเทศนี้
เรือเอ็นเตอร์ไพรส์เคยแล่นผ่านคลองสุเอซอีกครั้งหนึ่งในปี 2529 ช่วงถล่มลิเบีย และครั้งก่อนหน้านี้คือ เมื่อตอนต้นปีที่ได้รับมอบภารกิจสุดกท้ายในกองทัพเรือที่ 5
ช่วง 51 ปีที่ผ่านมา เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ผ่านอุบัติเหตุใหญ่ที่เกี่ยวกับการปฏิบัติการหลายครั้ง ครั้งใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นในอ่าวตังเกี๋ย วันที่ 14 ม.ค.2512 ช่วงสงครามเวียดนาม ซึ่งจรวด MK-32 ที่ติดเครื่องบินเอฟ-4 “แฟนธอม” ลำหนึ่งเกิดระเบิดขึ้น ขณะจะออกปฏิบัติการโจมตีเวียดนาม ทำให้เครื่องบินถูกไฟไหม้เสียหายรวม 15 ลำ มีทหารเสียชีวิต 27 คน อีก 314 คนได้รับบาดเจ็บ ดาดฟ้าเรือเสียหายหนัก
เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ได้รับมอบหมายให้เข้าสู่สงครามเวียดนามในเดือน พ.ย.2508 เป็นครั้งแรกที่เรือบรรทุกเครื่องบินนิวเคลียร์เข้าทำสงครามโดยตรง
ในวันแรกของปฏิบัติการ เครื่องบินจากเรือลำนี้ได้ออกโจมตีทิ้งระเบิดเวียดนามเหนือ จำนวน 125 เที่ยว ทิ้งระเบิดหนักรวมกัน 151 ตัน เพื่อทำลายฐานที่มั่นของแนวร่วมปลดปล่อยแห่งชาติ (National Liberation Front) ใกล้กับเมืองเบียนหว่า (Bien Hoa) จ.โด่งนาย (Dong Nai) ในปัจจุบันนั่นคือ องค์กรและกองกำลังที่เวียดนามเหนือก่อตั้งขึ้นเพื่อ “ปลดปล่อย” ภาคใต้
ในปี 2515 เรือเอ็นเตอร์ไพรส์ได้รับมอบภารกิจให้โจมตีเมืองท่าหายฝ่อง (Hai Phong) ซึ่งเครื่องบินจากเรือเอ็นเตอร์ไพรส์ทิ้งระเบิดกว่า 700 เที่ยว เมืองอุตสาหกรรมสำคัญของเวียดนามเหนือถูกทำลายย่อยยับ และนี่คือ “คนบาปแห่งอ่าวตังเกี๋ย”
แต่ภารกิจสุดท้ายของเรือเอ็นเตอร์ไพรส์ในสงครามเวียดนามก็คือ แล่นลงใต้ไปช่วยขนเจ้าหน้าที่สถานทูต และบุคลากรของสหรัฐฯ ออกจากกรุงไซ่ง่อนในวันที่ 30 เม.ย.2518 .. วันที่ไซ่ง่อนแตก และนำไปสู่การสิ้นสุดของ “สงครามสหรัฐฯ” ตามที่ฝ่ายเวียดนามเรียกขาน.