ผีเข้าผีออก พม่ายกเลิกคำสั่งปิดนิตยสาร หลังนักข่าวประท้วง

.

ย่างกุ้ง (รอยเตอร์) - รัฐบาลพม่าได้ตกลงยกเลิกการสั่งปิดนิตยสารรายสัปดาห์จำนวน 2 ฉบับแล้ว และให้ตีพิมพ์เผยแพร่ได้ภายใน 2 สัปดาห์ บรรณาธิการของนิตยสารเปิดเผยในวันจันทร์ 6 ส.ค.นี้ เพียงไม่กี่วันหลังจากมีการประท้วงของบรรดาผู้สื่อข่าวใน 2 เมืองใหญ่ของประเทศ เรียกร้องทางการเปิดกว้างสิทธิเสรีภาพของสื่อ ซึ่งเป็นการประท้วงที่หาได้ยาก

บรรณาธิการของนิตยสารวอยซ์ (Voice Weekly) กับ “ดิ เอ็นวอย” (The Envoy) ซึ่งเป็นสื่อภาษาพม่าทั้งสองฉบับ บอกกับรอยเตอร์ว่า คณะกรรมการเซ็นเซอร์ได้แจ้งให้ทราบว่า สามารถตีพิมพ์จำหน่ายได้อีกตั้งแต่วันที่ 18 ส.ค.นี้เป็นต้นไป โดยไม่ได้แจ้งเหตุผลว่าเกี่ยวกับการยกเลิกคำสั่งปิด

นิตยสารทั้งสองฉบับ ได้รับคำสั่งห้ามพิมพ์จำหน่ายถาวรปลายเดือนที่แล้ว ซึ่งทำให้บรรดานักหนังสือพิมพ์ร้องโอดโอย หลังจากได้รับเสรีภาพในการพิมพ์มาระยะหนึ่ง อันเป็นเรื่องที่ไม่เคยเห็นในช่วง 5 ทศวรรษ ภายใต้การปกครองโดยระบอบทหาร ที่สิ้นสุดลงในเดือน มี.ค.ปีที่แล้ว

รัฐบาลกึ่งพลเรือนได้หลุดผ่อนการควบคุมสื่อลง อันเป็นส่วนหนึ่งของการขับดันการปฏิรูป แต่การเซ็นเซอร์ในบางเรื่องก็ยังคงมีอยู่ต่อไป นักหนังสือพิมพ์ที่ต่อสู้ให้ยกเลิกการจำกัดต่างๆ เหล่านี้กล่าวว่า การสั่งปิดถือเป็นการเหยียดหยาม

นักหนังสือพิมพ์เกือบ 100 คน ได้รวมตัวกันเดินขบวนประท้วงการสั่งปิดนิตยสารทั้งสองฉบับวันเสาร์ที่ผ่านมา ในกรุงย่างกุ้ง ในวันถัดมาอีกราว 60 คน จัดการประท้วงในเมืองมัณฑะเลย์ เมืองใหญ่อันดับ 2 เกือบทั้งหมดสวมเสื้อยืดสีดำทีมีข้อความว่า “จงหยุดฆ่าสื่อ”

“ผมคิดว่าเหตุผลที่มีการยกเลิกคำสั่งปิด น่าจะเป็นเพราะการประท้วงของเหล่านักหนังสือพิมพ์” บรรณาธิการผู้หนึ่งที่ไม่ให้ออกชื่อกล่าว

นิตยสาร “เดอะ แมสเซ็นเจอร์” (The Massenger) ฉบับวันจันทร์ ได้พิมพ์หน้าหนึ่งทั้งหน้าเป็นสีดำ และยกข้อความในรัฐธรรมนูญที่ระบุการให้หลักประกันเสรีภาพสำหรับสื่อพิมพ์เอาไว้

นิตยสาร “เนชั่น” (Nation Journal) ไปไกลอีกก้าวหนึ่ง อัปโหลดภาพหน้าหนึ่งของฉบับที่ระบุว่าถูกเซ็นเซอร์ เนื่องจากเสนอข่าวการประท้วงในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาขึ้นบนเฟซบุ๊ก ทำกากบาทสีแดงเอาไว้ทั้งหน้า

ยังไม่ทราบแน่ชัด เพราะเหตุใดนิตยสารรายสัปดาห์ทั้งสองฉบับจึงถูกสั่งปิด กองกลั่นกรองและทะเบียนสิ่งพิมพ์ หรือที่เรียกกันว่า “กองเซ็นเซอร์” กล่าวว่า ทั้งสองฉบับ “ละเมิดกฎและระเบียบ” แต่ไม่มีการอธิบายใดๆ

นิตยสารวอยซ์ยังถูกกระทรวงเหมืองแร่ฟ้องร้องดำเนินคดี หลังจากได้ตีพิมพ์รายงานกล่าวหาว่า มีการประพฤติมิชอบโดยกระทรวงดังกล่าวภายใต้รัฐบาลชุดก่อน

รัฐบาลพม่าได้ให้คำมั่นจะยกเลิกการเซ็นเซอร์โดยเร็วที่สุด เมื่อกฎหมายเกี่ยวกับสื่อผ่านรัฐสภาออกมา แต่นักหนังสือพิมพ์พากันกังวลว่า พวกข้อจำกัดจำนวนหนึ่งอาจจะยังคงอยู่ และข้อเสนอแนะต่อกฎหมายดังกล่าวอาจจะถูกเพิกเฉย

หนังสือพิมพ์นิวไลท์ ออฟ เมียนมาร์ ซึ่งเป็นกระบอกเสียงของรัฐบาลได้ออกบทบรรณาธิการในฉบับวันอาทิตย์ เรียกร้องให้อดทน และย้ำว่า การเซ็นเซอร์กำลังจะถูกยกเลิกไปไม่ช้านี้ ซึ่งดูเหมือนเป็นการแสดงปฏิกิริยาต่อการประท้วง

บทบรรณาธิการระบุว่า ประเทศ “ไม่คุ้นเคยกับเสรีภาพที่พวกเราไม่เคยมีมาก่อน” และ “การรีบเร่งเกินไปอาจทำให้เกิดล้มเหลวได้”.