วีเอ็นเอ - เวียดนามเรียกร้องให้ฝั่งจีนยุติโดยทันที และไม่กระทำซ้ำการละเมิดอธิปไตยและสิทธิอำนาจเหนือไหล่ทวีปของเวียดนามและเขตเศรษฐกิจจำเพาะ รวมทั้งสร้างความเสียหายต่อฝั่งเวียดนาม
นางเหวียน เฟือง งา โฆษกกระทรวงการต่างประเทศเวียดนาม กล่าวแถลงต่อสื่อมวลชนในกรุงฮานอยวานนี้ (29 พ.ค.) ถึงกรณีที่เรือตรวจการณ์ของจีนตัดสายเคเบิลสำรวจของเรือบีงมีง 02 ของบริษัทปิโตรเวียดนาม เมื่อวันที่ 26 พ.ค.ที่ผ่านมา ขณะเรือกำลังดำเนินการสำรวจแรงสั่นสะเทือนในบริเวณไหล่ทวีปของเวียดนาม
“เวียดนามคัดค้านอย่างเด็ดขาดต่อการกระทำของฝ่ายจีนที่ทำความเสียหายและขัดขวางกิจกรรมการสำรวจตามปกติของเวียดนามเหนือไหล่ทวีปและเขตเศรษฐกิจจำเพาะของประเทศ ซึ่งสร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวงต่อบริษัทปิโตรเวียดนาม” โฆษกเวียดนามกล่าวย้ำ
คำแถลงยังระบุว่า การกระทำดังกล่าวเป็นการละเมิดอย่างรุนแรงต่ออธิปไตยและสิทธิอำนาจเหนือไหล่ทวีปของเวียดนามและเขตเศรษฐกิจจำเพาะ ฝ่าฝืนอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฏหมายทะเล ปี 2525 และยังขัดต่อปฏิญญาร่วมว่าด้วยการปฏิบัติของภาคีฝ่ายต่างๆ ในทะเลจีนใต้ที่ลงนามกันระหว่างอาเซียนและจีนในปี 2545 รวมทั้ความเข้าใจร่วมกันของผู้นำระดับสูงของเวียดนามและจีน
โฆษกต่างประเทศเวียดนามยังได้ปฏิเสธคำกล่าวของโฆษกกระทรวงต่างประเทศของจีนที่กล่าวไว้เมื่อวันที่ 28 พ.ค.ว่า กิจกรรมการสำรวจน้ำมันและก๊าซของฝั่งเวียดนามในน่านน้ำที่จีนเป็นผู้ดูแลอยู่นั้นสร้างความเสียหายต่อผลประโยชน์และสิทธิในการจัดการของจีนเหนือทะเลจีนใต้ และยังฝ่าฝืนความเข้าใจร่วมกันของทั้งสองประเทศเกี่ยวกับทะเลจีนใต้
นางงา ยังอธิบายว่าพื้นที่ที่เวียดนามสำรวจนั้นยังอยู่ภายในเขตเศรษฐกิจจำเพาะกว้าง 200 ไมล์ทะเล และไหล่ทวีปของเวียดนาม ที่อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเลกำหนดไว้
“ไม่มีความเข้าใจร่วมกันที่ระบุว่าจีนนั้นมีสิทธิที่จะขัดขวางกิจกรรมในเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของเวียดนาม และการกระทำของฝ่ายจีนนั้นขัดต่อความเข้าใจร่วมกันของผู้นำระดับสูงของสองประเทศ” นางเฟืองงา กล่าว
โฆษกคนเดิมยังชี้ให้เห็นว่า ขณะที่จีนเรียกร้องให้มีการแก้ข้อพิพาทที่เกี่ยวข้องผ่านมาตรการสันติ แต่การกระทำของฝ่ายตัวเองคือการทำให้สถานการณ์ในทะเลตะวันออกซับซ้อนมากยิ่งขึ้น
นายเหวียน ซวี เจียน รองประธานคณะกรรมการพรมแดนแห่งชาติเวียดนาม กล่าวตอบในข้อซักถามเกี่ยวกับแผนที่เส้นประ 9 เส้นของจีนเหนือทะเลตะวันออกและเหตุพิพาทหลายระลอกที่ผ่านมากับเวียดนามและฟิลิปปินส์ว่า แผนที่เส้นประ 9 เส้นของจีนในทะเลตะวันออกนั้นไม่มีมูลอย่างสิ้นเชิง และสวนทางกับอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล ปี 2525 ที่จีนเป็นสมาชิก
การอ้างสิทธิดังกล่าวได้ละเมิดเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของหลายๆ ประเทศในภูมิภาค ซึ่งรวมทั้งเวียดนาม และส่งผลให้เกิดการประท้วงจากประเทศเหล่านั้น เนื่องจากจีนพยายามทำให้การกล่าวอ้างนั้นเป็นรูปเป็นร่างยิ่งเป็นการสร้างความตึงเครียดในภูมิภาคเพิ่มมากขึ้น
ในการตอบคำถามนักข่าวเกี่ยวกับการประกาศย้ำของผู้นำจีน ว่า จีนสนับสนุนการแก้ปัญหาข้อพิพาทอย่างสันติ ซึ่งนางเฟือง งา กล่าวว่า ฝ่ายเวียดนามหวังให้จีนปฏิบัติตามหน้าที่อย่างเคร่งครัดตามที่ผู้นำจีนได้ประกาศไว้
ทางด้าน นายโด่ วัน เฮิว รองผู้อำนวยการปิโตรเวียดนาม สรุปรายงานเหตุการณ์สั้นๆ ว่า เรือบีงมีง 02 ของบริษัทถูกขัดขวางและถูกคุกคามจากการถูกตัดสายเคเบิลโดยเรือตรวจการณ์ของจีน 3 ลำ ขณะอยู่ในระหว่างสำรวจที่บริเวณ 12 องศา 48'25" ละติจูดเหนือ และ 111 องศา 26'48" ลองจิจูดตะวันออก ห่างจากแหลมไดแลงห์ ของจ.ฝูเย็น ภาคกลางของประเทศ ประมาณ 116 ไมล์ทะเล
นายเฮิว ย้ำว่า น่านน้ำที่เรือของปิโตรเวียดนามลอยลำอยู่นั้นอยู่ลึกเข้ามาในส่วนของไหล่ทวีปของประเทศ และปิโตรเวียดนามดำเนินการสำรวจคลื่นสั่นสะเทือนในบริเวณดังกล่าวหลายครั้งและเรือบีงมีง 02 ดำเนินงานอยู่ภายในบริเวณน่านน้ำภายใต้อธิปไตยของเวียดนามตามปกติ และว่าการที่เรือของจีนตัดสายเคเบิลของเรือเวียดนามเป็นการกระทำที่เจตนาและเตรียมการมาเป็นอย่างดี
“เป็นไปไม่ได้ที่จะตัดสายเคเบิลที่อยู่ในความลึก 30 เมตร โดยไม่ใช่อุปกรณ์พิเศษช่วย” ผู้เชี่ยวชาญการสำรวจน้ำมันและก๊าซ กล่าว
“เหตุที่เกิดขึ้นก่อให้เกิดความสูญเสียเป็นอย่างมากและเป็นอุปสรรคในการทำงานของปิโตรเวียดนาม เรือบีงมีง 02 และเรือขนส่งต้องหยุดทำงานเพื่อซ่องแซมส่วนอำนวยความสะดวกที่ได้รับความเสียหาย” นายเฮิว กล่าว และว่า เรือบีงมีง 02 จะกลับมาใช้งานอีกครั้งหลังการซ่อมแซม