ASTVผู้จัดการออนไลน์ -- สงครามในดินแดนลาวยุติลงเกือบ 40 ปีแล้ว แต่ทหารเวียดนามจำนวนหนึ่งเพิ่งได้กลับบ้าน ทางการลาวได้มอบอัฐิทหารเวียดนามที่เสียชีวิตในช่วงสงครามอีก 71 ชุด ให้แก่ฝ่ายเวียดนาม เพื่อนำไปประกอบพิธี ทั้งหมดขุดไปจากหลุมฝังในแขวงเชียงขวาง กับแขวงเวียงจันทน์ ซึ่งเป็นการส่งมอบครั้งที่ 2 ในปีนี้
พิธีจัดขึ้นวันที่ 25 เม.ย.ที่เมืองโพนสะหวัน เมืองเอกของแขวง ผู้มอบคือ พล.จ.แก่นสี มะนีวง รองหัวหน้ากรมใหญ่การเมืองกองทัพประชาชนลาว และ ผู้รับมอบนายเจิ่นห่มเจิว (Tran Hong Chau) รองคณะกรรมการประชาชน จ.เหงะอาน (Nghe An) ในภาคกลางตอนบน และ ทั้งหมดจะนำไปฝังที่สุสานวีรชนจังหวัด
ในฤดูแล้งปีนี้ ทีมค้นหาจาก จ.เหงะอาน ได้ขุดพบอัฐิและสิ่งของต่างๆ ของทหารเวียดนามในแขวงเชียงขวางกับแขวงเวียงจันทน์ รวม 160 ชุด สำนักข่าวสารปะเทดลาวรายงานโดยไม่ได้ให้รายละเอียดเกี่ยวกับจำนวนที่เหลือ
แขวงเชียงขวางกับบริเวณรอยต่อกับแขวงเวียงจันทน์เคยเป็นสมรภูมิรบอันร้อนระอุมา 2 ครั้งในประวัติศาสตร์ยุคใหม่ คือ สงครามต่อต้านฝรั่งเศส และ สงครามต่อต้านสหรัฐฯ โดยกองทัพลับๆ ที่องค์การสืบราชการลับซีไอเอจัดตั้งขึ้นในลาว
ปีที่แล้วคณะกรรมการระดับศูนย์กลางพรรคเวียดนาม-ลาว ชุดหนึ่ง เปิดประชุมสัมมนาชำระประวัติศาสตร์ที่เมืองโพนสะหวัน และ สรุปว่า “บั้นรบกู้เกียรติเชียงขวาง” หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าสมรภูมิทุ่งไหหิน เป็น 1 ใน 3 ยุทธภูมิสู้รบหนักหน่วงรุนแรงที่สุด
ก่อนหน้านี้ ในวันที่ 5 ม.ค.ทางการลาวได้มอบอัฐิของทหารให้ฝ่ายเวียดนาม 89 ชุด ซึ่งเป็นครั้งแรกในปีนี้ ในนั้นขุดไปจากชียงขวาง 82 และจากแขวงเวียงจันทน์อีก 7 เป็นผลงานการขุดค้นร่วมกันในช่วงปลายปีที่แล้ว ระหว่างเจ้าหน้าที่ลาวกับเจ้าหน้าที่เวียดนามจาก จ.เหงะอาน เช่นกัน สำนักข่าวของทางการรายงาน
ในช่วงกว่า 20 ปีมานี้ “ทหารอาสากับผู้เชี่ยวชาญเวียดนาม” ที่เสียชีวิตในลาว ได้กลับบ้านไปแล้วกว่า 10,000 คน ทั้งนี้ เป็นตัวเลขที่ “ASTVผู้จัดการออนไลน์" รวบรวมจากรายงานของสื่อของทางการเวียดนามและในลาว
การขุดค้นหาศพทหารเวียดนามมีขึ้นในเกือบทุกแขวงทั่วประเทศ รวมทั้งแขวงหัวพันทางตะวันออกเฉียงเหนือ หลวงพระบาง แขวงบอลิคำไซ คำม่วน เขตนครเวียงจันทน์ ลงไปจนถึงสะหวันนะเขต สาละวัน เซกองและอัตตะปือทางใต้สุด แต่ละแห่งจะส่งกลับไปยังต้นทางต่างกัน
.
.
หนังสือพิมพ์กวนโด่ยเญินซเวิน (Quang Doi Nhan Dan) ของกองทัพกองทัพประชาชนเวียดนามรายงานในเดือน ก.ย.ปีที่แล้วเปิดเผยตัวเลขว่า นับตั้งแต่ปี 2527 เป็นต้นมา ใน จ.กว๋างจิ (Quang Tri) ที่อยู่ในภาคกลางตอนบนติดชายแดนแขวงสะหวันนะเขตของลาวได้ฝังศพทหารเวียดนามที่เสียชีวิตในลาวแล้วเกือบ 6,000 คน ทั้งหมดพลีชีพในสงครามต่อต้านสหรัฐฯ
เวียดนาม-ลาว จะร่วมกันขุดค้นหาทหารเวียดนามที่เสียชีวิตในแขวงสะหวันนะเขตต่อไปในช่วงฤดูร้อน 2553-2554 นี้
สะหวันนะเขตเกือบทั้งแขวงเคยเป็นสมรภูมิการต่อสู้อันดุเดือดที่รู้จักในชื่อ “ยุทธการลามเซิน 719” ซึ่งสหรัฐใช้ทหารเวียดนามใต้หลายกองพล ร่วมกับทหารลาวฝ่ายราชาอาณาจักร โจมตีเส้นทางลำเลียงผ่านลาวของฝ่ายเวียดนามเหนือที่ได้รับการสนับสนุนจากฝ่ายคอมมิวนิสต์ปะเทดลาว
ฝ่ายเวียดนามใต้รับความเสียหายอย่างย่อยยับ แม้ว่าสหรัฐฯ จะสนับสนุนการโจมตีทางอากาศช่วยเหลืออย่างเต็มที่ รวมทั้งส่ง “ทหารอาสาสมัคร” จากประเทศไทยไปช่วยรบอีกเป็นจำนวนนับกองพล
อย่างไรก็ตาม ตัวเลขทหารเสียชีวิตในสะหวันนะเขตที่ส่งกลับเวียดนาม บ่งบอกให้รู้ว่าเวียดนามเหนือได้รับความเสียหายหนักหน่วงเช่นกัน
สำนักข่าวทางการลาวรายงานในเดือน พ.ค.ปีที่แล้ว ว่า จ.เดียนเบียน ที่มีชายแดนติดกับแขวงหัวพัน ได้ประกอบพิธีฝังศพทหารเวียดนามอีก 6 คนที่ส่งกลับไปจากลาว ซึ่งเข้าใจว่าอาจจะขุดไปจากสมรภูมิทุ่งไหหินเช่นกัน
ตั้งแต่ปี 2538 เป็นต้นมาใน จ.เดียนเบียนเพียงแห่งเดียวฝังศพทหารที่เสียชีวิตในลาวไปแล้ว 1,414 คน ขปล.กล่าว
ทหารเวียดนามอีกหลายพันคนจากแขวงต่างๆ ของลาวถูกส่งกลับบ้านในช่วงก่อนปี 2551 ในนั้นกว่า 1,400 คนจากหลวงพระบาง อีก 1,100 คน ไปจากแขวงหัวพัน.
