วุฒิสมาชิกสหรัฐฯ พบตานฉ่วย-ซูจี พม่าปล่อยมะริกันสติแตก

ย่างกุ้ง (เอเอฟพี/รอยเตอร์)-- วุฒิสมาชิกจิม เว็บบ์ (Jim Webb) จากสหรัฐฯ สามารถขอให้ทางการพม่าปล่อยตัวนายจอห์น เยตทอว์ (John Yettaw) ได้สำเร็จ ระหว่างการเยือนเป็นเวลา 2 วันเมื่อวันเสาร์นี้ ซึ่งก่อนหน้านั้นได้พบหารือกับผู้นำหลายคน รวมทั้ง พล.อ.เต็งเสน่ง (Thein Sein) นายกรัฐมนตรี กับพลเอกอาวุโสตานฉ่วย (Than Shwe) ผู้นำสูงสุดของประเทศนี้ด้วย

นอกจากนั้นการเยือนของวุฒิสมาชิกสหรัฐฯ ซึ่งเป็นครั้งแรกในรอบหลายทศวรรษ ยังประสบความสำเร็จอย่างสูง ทางการพม่าอนุญาตให้พบนางอองซานซูจี ซึ่งเป็นนักโทษที่ถูกให้ "จำคุก" ภายในบ้านพักที่กรุงย่างกุ้งอีกด้วย

วุฒิสมาชิกเว็บบ์แห่งพรรคดีโมแคร็ต ซึ่งมีความใกล้ชิดกับประธานาธิบดีบารัค โอบามา พบ พล.ท.เต็งเส่ง เมื่อวันศุกร์ที่เมืองเนย์ปีดอ (Naypyitaw) ศูนย์กลางการบริหารของคณะปกครองทหารที่อยู่ห่างจากกรุงย่างกุ้งขึ้นไปทางเหนือกว่า 300 กม.

ในวันเสาร์นี้ได้เข้าเยี่ยมคำนับและหารือข้อราชการกับ พล.อ.ตานฉ่วย ก่อนจะเดินทางกลับไปยังกรุงย่าง โดยเจ้าหน้าที่จัดให้พบหารือกับนางซูจีที่เรือนรับรองของรัฐบาลแห่งหนึ่งใกล้กับบ้านพัก ซึ่งเป็นการพบชาวต่างชาติครั้งแรก หลังจากถูกศาลตัดสินให้จำคุก 18 เดือน โดยให้กักบริเวณภายในบ้านพัก แทนการถูกคุมขังในเรือนจำ

สำนักงานของวุฒิสมาชิกผู้นี้ได้ออกคำแถลงในกรุงวอชิงตันเมื่อวันเสาร์ อ้างคำกล่าวของนายเว็บบ์กล่าวว่า ทางการพม่าได้ตกลงปล่อยตัวนายจอห์น เยตทอว์ แล้ว

"ผมรู้สึกเป็นบุญคุณต่อรัฐบาลพม่า" นายเว็บบ์กล่าวในคำแถลง

"ผมยังหวังว่าเราสามารถใช้ประโยชน์จากท่าทีเหล่านี้ในการเริ่มต้นปูพื้นฐานแห่งความปรารถนาดีและการสร้างความชื่อถือในอนาคต" วุฒิสมาชิกเว็บบ์กล่าว

คำแลงฉบับเดียวกันระบุว่า ทางการพม่าจะทำการเนรเทศนายเยตทอว์ อย่างเป็นทางการในตอนเช้าวันอาทิตย์ (16 ส.ค.) นี้ โดย "วุฒิสมาชิกเว็บบ์จะนำตัวเขาออกจากประเทศโดยเครื่องบินทหารซึ่งจะเดินทางถึงกรุงเทพฯ ในตอนบ่ายวันอาทิตย์"

เจ้าหน้าที่พม่าที่ไม่ประสงค์ให้ออกชื่อคนหนึ่งได้ยืนยันกับเอเอฟพีเกี่ยวกับการเนรเทศนักโทษชาวอเมริกันโดยระบุว่า "นายเยตทอว์จะถูกเนรเทศและออกไปพร้อมกับนายเว็บบ์"

คำแถลงยังระบุอีกว่า วุฒิสมาชิกเว็บบ์ได้เรียกร้องให้ทางการพม่าปล่อยตัวนางซูจีด้วยเช่นเดียวกัน

ผู้เห็นเหตุการณ์กล่าวว่า ผู้นำฝ่ายค้านพม่าถูกนำตัวออกจากบ้านพักที่มีสภาพเก่าและจวนจะพังโดยรถยนต์ โดยมีรถตำรวจติดตามหลายคัน จากนั้นได้พบวุฒิสมาชิกสหรัฐฯ ที่เรือนรับรองของรัฐบาลเป็นเวลาประมาณ 45 นาที

ตามรายงานก่อนหน้านี้ วุฒิสมาชิกเว็บบ์ไม่มีกำหนดจะพบกับนายเยตทอว์ ทหารผ่านศึกสติเฟื่อง ซึ่งในเดือน พ.ค.ว่ายน้ำข้ามบึงใหญ่อินยา (Inya Lake) ในกรุงย่างกุ้งไปยังบ้านพักของนายซูจีที่อยู่อีกฟากหนึ่ง ซึ่งได้นำมาสู่ความยุ่งยากทั้งหลายทั้งปวง

ศาลพม่าได้ตัดสินลงโทษนายเยตทอว์ โดยให้ทำงานหนักเป็นเวลา 7 ปี ปัจจุบันถูกขังที่เรือนจำอิงเส่ง (Insein) กรุงย่างกุ้ง แต่ก่อนหน้านี้นายเยตทอว์ล้มป่วย และทางการพม่าต้องให้แพทย์เข้ารักษาถึงในเรือนจำ

ฝ่ายตรงข้ามกับรัฐบาลทหารที่อาศัยทำกินในต่างแดนได้กล่าวเตือนวุฒิสมาชิกเว็บบ์ก่อนหน้านี้ว่า ให้ระวังระบอบทหารพม่าจะใช้การเยือนสร้างความชอบธรรมให้แก่การจับกุมคุมขังนางซูจีกับนักโทษการเมืองอีกกว่า 2,100 คนที่ยังถูกจองจำในเรือนจำต่างๆ ทั่วประเทศ

วันพฤหัสบดี (13 ส.ค.) คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติได้ออกข้อมติแสดงความ "ห่วงใยอย่างยิ่ง" ต่อการคุมขังนางซูจี ขณะที่สหภาพยุโรปหรืออีซี 27 ประเทศ ในวันเดียวกันได้ประกาศขันเกลียวมาตรการคว่ำบาตรต่อคณะปกครองทหารพม่าให้หนักข้อยิ่งขึ้นไปอีก รวมทั้งขึ้นบัญชีดำคณะตุลาการในคดีนางซูจีทุกคน ให้อายัดทรัพย์และห้ามเดินทางเข้ายุโรป

ฝ่ายค้านกล่าวว่าระบอบทหารในพม่าได้พยายามขยายเหตุการณ์ให้ใหญ่โต เพื่อหาทางกีดกันนางซูจีให้พ้นจากการเลือกตั้งปีหน้าอย่างสิ้นเชิง

ตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ฝ่ายทหารจัดร่างขึ้นมานั้น นางซูจีไม่มีสิทธิ์ลงสมัครรับเลือกตั้งเนื่องจาก “สมรสกับชาวต่างและ “บุตรถือสัญชาติอื่น” ซึ่งดูเหมือนจนใจบัญญัติขึ้นมาเพื่อใช้กับนางซูจีโดยเฉพาะ แต่ก็จะไม่สามารถกีดกันมิให้ช่วยพรรคฝ่ายค้านรณรงค์หาเสียงได้

ด้วยการปราศรัยอันทรงพลัง กับความสามารถในการระดมผู้คนนับหมื่นนับแสนเรียกร้องประชาธิปไตย และยังมีเสียงสนับสนุนแน่นหนาทั่งประเทศ ผู้นำสตรีของฝ่ายค้านพม่ายังสามารถทำให้เหล่านายพลทั้งกองทัพรู้สึกหวาดหวั่นได้เสมอ


นางซูจีเคยนำพรรคการเมืองฝ่ายค้านในการเลือกตั้งปี 2533 จนได้รับชัยชนะอย่างท่วมท้น และพร้อมจะร่วมกับพรรคการเมืองอื่นๆ จัดตั้งรัฐบาลพลเรือนเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ได้รับเอกราชจากอังกฤษเมื่อปี 2505 แต่ถูกคณะปกครองทหาร “ปล้นเอาชัยชนะไป” โดยไม่ยอมลงจากอำนาจ

ทั้งทำเนียบไวท์เฮ้าส์และกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ต่างชื่นชมยินดีกับการเยือนพม่าของวุฒิสมาชิกเว็บบ์ แม้ว่าจะเป็นการเยือนที่จัดขึ้นอย่างเป็นทางการ ในฐานะเป็นการส่วนตัวโดยส่วนตัวของวุฒิสมาชิกผู้นำก็ตาม

ปัจจุบันอายุ 63 ปี เคยเป็นรัฐมนตรีทบวงทหารเรือในสมัยประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกน ปัจจุบันนายเว็บบ์เป็นประธานคณะอนุกรรมาธิการวิเทศสัมพันธ์กิจการเอเชียและแปซิฟิกของวุฒิสภาสหรัฐฯ เป็นทหารผ่านศึกจากสงครามเวียดนาม และที่ผ่านมาได้เขียนนิยายแล้วหลายเล่ม

เมื่อนายโอบามา เข้ารับตำแหน่งใหม่ๆ ได้เคยประกาศว่าจะต้องมีการทบทวนท่าทีอันแข้งกร้าวต่อพม่าของรัฐบาลอดีตประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช แม่ว่าสหรัฐฯจะต่ออายุมาตรการคว่ำบาตรต่อพม่าออกไปอีก 1 ปีเมื่อเร็วๆ นี้ก็๖ม

นายเว็บบ์ให้สัมภาษณ์ในเดือน เม.ย. ว่าสหรัฐฯ ควรจะใช้นโยบายปฏิสัมพันธ์อย่างสร้างสรรค์กับพม่าให้มากกว่าเดิม แต่ก็ยอมรับในเดือน ก.ค.ว่า การจับกุมและไต่สวนนางซูจีทำให้ทุกอย่างยุ่งยาก.