กรณีเรือขนขยะล่มที่เกาะสมุย ‘ดร.ธรณ์’ หวั่นขยะหลุดกระทบแนวประการัง

เมื่อวานนี้ (3 ส.ค.2563) เพจเฟซบุ๊คThon.Thamrongnawasawat โดย ผศ. ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีกิจการพิเศษ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะประมง บางเขน ซึ่งเป็นนักวิจัยและผู้เชี่ยวชาญทางทะเล ได้แสดงความเป็นห่วงถึงผลกระทบในกรณีเรือขนขยะล่มที่เกาะสมุย

ในกรณีเรือขนขยะล่มที่เกาะสมุย นอกจากมีผู้เสียชีวิต ยังมีผลต่อขยะทะเลที่อาจกระจายไปในแถบนั้น เท่าที่ทราบจากข่าว ขยะพวกนี้คือขยะเก่าที่ขนลงมาจากกองขยะบนเกาะ เพื่อนำไปกำจัดบนฝั่ง โดยจะมีการขนกันหลายเที่ยว


ขยะถูกอัดขนใส่รถบรรทุก แล้ววิ่งลงเรือเฟอร์รี่ ตามข่าวระบุว่า 90 ตัน (ThaiPBS) เมื่อเรือจม โอกาสที่ขยะจะหลุดออกมาเป็นไปได้ และอาจกระจายไปตามที่ต่างๆ เพราะคลื่นลม จากข่าวบอกว่า เรือประสบอุบัติเหตุเมื่อวิ่งออกจากเกาะสมุย ผ่านเกาะสี่เกาะห้าไปแล้ว


ดูจากภาพที่ได้รับ จุดเรือจมห่างเกาะสมุย 12 กม.
เมื่อดูทิศทางลม (เส้นชมพูในภาพ) และระยะทางจากเกาะสมุย เป็นไปได้ว่าขยะที่หลุดออกมา จะลอยตามคลื่นลมไปสู่ชายฝั่งเกาะสมุยตะวันตก ตกเฉียงใต้ และเกาะแตน


พื้นที่ดังกล่าวมีหาดทรายอยู่บ้าง แม้จะไม่มากเหมือนฝั่งอื่น ยังมีโรงแรมอยู่บ้าง ส่วนใหญ่ดาวเยอะ
แถวนั้นยังมีแนวปะการังยาวขนานฝั่ง โดยเฉพาะเขตใกล้อ่าวพังกา รวมถึงแนวปะการังที่เกาะแตน
แนวปะการังเหล่านี้อยู่ในน้ำตื้น ขยะพัดมาติดง่าย


เป็นแนวปะการังที่ไม่ค่อยมีนักท่องเที่ยว/นักดำน้ำ แต่อยู่ในสถาพดีเมื่อเทียบกับแนวปะการังอื่นๆ ของเกาะสมุย
หากขยะเข้ามา จะติดปะการังทำให้แตกหัก หรือครอบทับปะการังทำให้ตาย นอกจากนี้ ขยะที่ลอยอยู่รอบๆ ยังอาจส่งผลต่อเต่าทะเลที่ขึ้นมาวางไข่ ลูกเต่าที่กำลังจะฟักอีกมาก และสัตว์หายากในบริเวณนั้น


เมื่อเราช่วยคนเสร็จสิ้น ต่อไปอาจมีความพยายามกู้เรือ
ซึ่งยิ่งเร็วยิ่งดี เพราะขยะที่ติดค้างในเรือจะได้ไม่หลุดไปเรื่อยๆ


อย่างไรก็ตาม ความปลอดภัยสำคัญสุด และเรายังอาจกู้ไม่ได้ในเร็ววัน (หรือไม่ได้เลย ขึ้นกับสภาพ/งบ)
ในช่วงหลังคลื่นลมสงบ อาจมีการสำรวจชายฝั่งเกาะสมุย โดยเฉพาะพื้นที่ดังกล่าว รวมถึงหาดหินที่อาจมีขยะไปกองอยู่ (หาดแถวนี้คนน้อย โอกาสที่ไม่มีใครเห็นเยอะหน่อยครับ)


เมื่อพร้อม นักดำน้ำอาจช่วยดูตามแนวปะการังฝั่งนี้ เพราะแทบไม่มีคนดำ หากไม่จัดสำรวจ คงยากที่จะมีใครเห็น
กรณีนี้รวมถึงเกาะแตน โดยเฉพาะแนวปะการังฝั่งตะวันตก/หาดหินแถวนั้นด้วยครับ


เนื่องจากไม่ใช่แหล่งท่องเที่ยวประจำ เราอาจต้องการกิจกรรมเฉพาะ
บนเกาะสมุยอาจจัดบิ๊กคลีนนิ่ง ทั้งเก็บขยะในหาด/แนวปะการัง/ในทะเล


อย่างไรก็ตาม ขอโปรดอย่าละเลยพื้นที่ซึ่งบอกไว้ อย่าเน้นเฉพาะหาดท่องเที่ยว
ยังรวมถึงการจอแรงชาวเรือที่ผ่านไปมา หากเจอขยะช่วยกันเก็บ หากเยอะมากให้รีบแจ้ง
ไม่มีใครอยากให้เกิดเหตุการณ์นี้ ขยะอาจไม่หลุดมามากนัก


แต่ทั้งหมดนี้ การรับมือ/จัดการ ไม่ได้ส่งผลเสีย ในทางกลับกัน เป็นเรื่องดีที่ชาวสมุยแสดงออกว่าจะมาช่วยกัน
รวมถีงจัดกิจกรรมใหญ่ที่อาจขอแรงนักท่องเที่ยว/นักดำน้ำจากที่อื่นๆ ไปเยี่ยมเยือนสมุยเพื่อช่วยทะเลและต่อยอดช่วยการท่องเที่ยว


ผมเพิ่งคุยกับท่านนายอำเภอ/ททท. ฯลฯ เมื่อสัปดาห์ก่อน
เชื่อว่าทุกท่านอยากให้ทะเลสวย และนี่คือโอกาสที่จะช่วยกันได้
นอกจากเก็บขยะ ยังอาจรวมถึงการสำรวจแนวปะการังในพื้นที่นั้น ซึ่งไม่มีรายงานมานานพอควร อาจขอให้กรมทะเลสนับสนุนทางวิชาการ/การสำรวจ


ตั้งหลักให้ดี วางแผนให้พร้อม ส่งข่าวให้ทั่วถึง ลงมือทำจริงจัง
ถือเป็นบททดสอบสำคัญ หากสมุยเอาจริง คนย่อมเห็นและเข้าใจ ช่วยรีแบรนด์เกาะให้ดูดีใส่ใจธรรมชาติ
เอาใจช่วยคนสมุยเสมอ และจะพยายามเสนอแนะสิ่งที่น่าจะเป็นประโยชน์ต่อชาวเกาะและต่อทะเลครับ


ขอแสดงความเสียใจกับผู้จากไปในอุบัติเหตุครั้งนี้ครับ

หมายเหตุ - ภาพจาก windy.com แถบสีขาวคือบริเวณที่อาจมีขยะมากหน่อย แต่บริเวณอื่นก็อาจมีครับ