บทความพิเศษ : อุ๊ต๊ะ..ผมร่วงเยอะเลย!!

“อุ๊ยตาย..ผมร่วงเยอะเลย” เสียงอุทานด้วยความตกใจของใครบางคน ที่มองเห็นเส้นผมตัวเองหลุดร่วงเป็นขยุ้มๆ กองอยู่บนพื้นหลังสระผมเสร็จ หรือทุกครั้งที่หวีผม เส้นผมจะร่วงติดมากับหวีเต็มไปหมด จนเริ่มหวาดกลัวและมโนว่า หัวล้านกำลังจะมาเยือนในไม่ช้า

แต่เดี๋ยวก่อน..อย่าเพิ่งตกใจ มาดูกันสักนิด ผมที่คิดว่าร่วงเยอะน่ะ เยอะจริงหรือเปล่า แล้วร่วงเพราะอะไร ทำไมจึงร่วง จะได้หายห่วงกันซะที

1. ผมร่วงเพราะพันธุกรรม
รู้หรือไม่.. เส้นผมคนเรามีประมาณ 100,000 เส้น ซึ่งในแต่ละวันมันจะหลุดร่วงเองตามธรรมชาติ ราว 50-100 เส้น

เพราะฉะนั้น ถ้ามันหลุดร่วงมากกว่านี้ แบบที่ไม่เคยพบเห็นมาก่อน เบื้องต้นต้องประเมินสภาวะผมร่วงของตัวเองว่าเกิดจากอะไร เช่น เกิดจากการใช้แชมพูสระผมที่ไม่คุ้นเคย หรืออื่นๆ เนื่องจากมีหลายปัจจัยที่ทำให้ผมหลุดร่วง

แต่ปัจจัยหลักๆคือ อายุและพันธุกรรม ซึ่งหากเข้าสู่วัยเจริญพันธ์ และผมค่อยๆบางลง ถือว่าเป็นเรื่องปกติ

ส่วนใหญ่คนที่ผมร่วง มีมากถึง 95% ที่เกิดจากพันธุกรรม ทางที่ดีควรสืบประวัติครอบครัวย้อนหลัง เพื่อจะได้รู้ว่า โอกาสที่คุณจะหัวล้านมีมากน้อยแค่ไหน ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับจำนวนคนหัวล้านในครอบครัวนั่นเอง ถ้าต้นตระกูลมีคนหัวล้านมาก โอกาสที่คุณจะเป็น 1 ใน(หัว)ล้านก็มีมากเช่นกัน

2. ผมร่วงเพราะเครียดหรือช็อค
อีกหนึ่งสาเหตุที่มักทำให้ผมร่วงมากจนหัวล้าน นั่นคือ ความเครียด ลองสังเกตตัวเองดูว่า ยิ่งเครียดมากเท่าไหร่ ผมก็จะยิ่งร่วงมากขึ้นเท่านั้น เพราะความเครียดจะทำให้การสร้างฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน ที่ทำหน้าที่สร้างเส้นขนตามร่างกาย เป็นไปได้อย่างลำบาก

ส่วนอาการช็อค คือ อีกหนึ่งตัวการร้ายที่นำไปสู่ภาวะผมร่วงมากผิดปกติ เนื่องจากอวัยวะภายในร่างกายเชื่อมโยงถึงกันได้ ดังนั้น เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันที่ทำให้รู้สึกช็อค เจ็บปวด ชอกช้ำอย่างหนัก เช่น คนที่รักหรือคนในครอบครัวเสียชีวิต ตกงาน ฯลฯ อาจทำให้เส้นผมหลุดร่วงติดต่อกันนานหลายเดือน

3. ผมร่วงเพราะร่างกายเปลี่ยนแปลง
ผมร่วงอาจมีสาเหตุจากฮอร์โมนในร่างกาย ที่กระตุ้นให้ผมหลุดร่วงถาวรหรือชั่วคราว ได้แก่ การตั้งครรภ์ การคลอดบุตร ภาวะหมดระดู หรือการหยุดทานยาคุมกำเนิด เป็นต้น

4. ผมร่วงเพราะการใช้ยาบางชนิด
หากคุณเป็นโรคเรื้อรัง และอยู่ระหว่างการรักษา เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคซึมเศร้า ข้อต่ออักเสบ หรือมะเร็ง ยาที่ใช้รักษาอยู่นั้น อาจทำให้ผมหลุดร่วงได้

หากผมร่วงมากจนเริ่มวิตกจริต ว่าหัวจะล้านแน่ๆ อย่ารีรอที่จะไปปรึกษาแพทย์ เพื่อขอเปลี่ยนยาตัวอื่น เพราะยาแต่ละชนิดให้ผลข้างเคียงแตกต่างกันไป

5. ผมร่วงเพราะทำร้ายเส้นผม
การกระทำบางอย่างอาจเป็นสาเหตุของภาวะผมร่วง เช่น ผู้หญิงที่ชอบรวบผมและมัดผมแน่นตึงจนไปดึงรากผม อย่างนี้ผมจะร่วงได้ง่าย เพราะฉะนั้น หากคุณชอบผูกผมหรือถักเปียละก็ รัดแน่นพอประมาณ ไม่ตึงจนเกินไป จะช่วยให้ผมอยู่กับคุณได้นานขึ้น

นอกจากนี้ การทำร้ายผมด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผม ทำสีผม และย้อมผม มากเกินไป ก็จะทำให้เส้นผมเปราะบาง ขาดง่าย และในที่สุดก็หลุดร่วงเร็วกว่าที่คิด

5. ผมร่วงเพราะปัญหาสุขภาพ
ปัญหาสุขภาพก็เป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้ผมร่วงได้ ทั้งแบบชั่วคราวหรือถาวร ขึ้นอยู่กับชนิดของปัญหาที่เกิดและความรุนแรง ตัวอย่างเช่น

• ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ อาจทำให้ฮอร์โมนไม่สมดุล ส่งผลให้ผมร่วง
• ผมร่วงเป็นวงกลมหรือหย่อมๆ เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ที่ทำร้ายต่อมเส้นผม ทำให้หนังศีรษะเรียบเป็นวง ไม่มีรากผม
• หนังศีรษะติดเชื้อ เช่น โรคกลาก อาจทำให้ผมหลุดร่วง

ดังนั้น หากคุณมีปัญหาสุขภาพตามที่กล่าวมานี้ ที่ทำให้ผมร่วง ควรไปพบแพทย์โดยด่วน

7. ผมร่วงเพราะอาหารการกิน
ไม่น่าเชื่อ..แต่ก็เป็นไปแล้ว เพราะการรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กและโปรตีนต่ำ อาจส่งผลให้หนังศีรษะอ่อนแอ ผมขึ้นน้อย

รวมทั้งการรับประทานอาหารที่ผิดปกติ เช่น รับประทานน้อยเกินไป เพราะกลัวความอ้วน โดยเฉพาะสาวๆ ที่มีความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับน้ำหนักและรูปร่างตัวเองว่าตัวเองอ้วนทั้งๆที่ผอมแห้ง จนบางคนกลายเป็นโรคอะนอเร็กเซีย หรือบูลิเมีย ที่เรียกกันทั่วไปว่า โรคคลั่งผอม ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะผมหลุดร่วงได้

การอดอาหารเพื่อลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว ก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ผมร่วงมากผิดปกติ เพราะทำให้ร่างกายอยู่ในภาวะช็อค ขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 170 กุมภาพันธ์ 2557 โดย พิสุทธิ์)