บทความพิเศษ : เตือนอย่าซื้อ..ยาแผนโบราณไม่ขึ้นทะเบียน เสี่ยง! อันตรายจากสเตียรอยด์

อย.เตือนภัยผู้บริโภค อย่าซื้อยาแผนโบราณที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตำรับยา เสี่ยงอันตรายจากการปนเปื้อนยาสเตียรอยด์ พร้อมแนะ ควรซื้อจากร้านขายยาที่มีใบอนุญาตขายยาเท่านั้น หรือปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกร ก่อนซื้อหรือใช้ยาทุกครั้ง หากพบเห็นหรือสงสัยว่า เป็นผลิตภัณฑ์ยาแผนโบราณผิดกฎหมาย ขอให้ร้องเรียน สายด่วน อย. 1556

ดร.นพ.ปฐม สวรรค์ปัญญาเลิศ เปิดเผยว่า จากการที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ติดตาม ตรวจสอบ และเฝ้าระวังเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ยาแผนโบราณ พบว่า ในปัจจุบันยังมีการลักลอบใส่ยาสเตียรอยด์ ลงในยาแผนโบราณ เพื่อต้องการให้ผู้ที่ใช้ยาดังกล่าวรู้สึกว่า อาการป่วยดีขึ้นและหายเร็วทันใจ

อีกทั้งยังมีการโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณเกินจริงว่า สามารถรักษาได้สารพัดโรค เช่น โรคหัวใจ มะเร็ง เอดส์ เบาหวาน เนื้องอกทุกชนิด ต่อมลูกหมากโต ฯลฯ ซึ่งมีประชาชนบางส่วนหลงเชื่อคำโฆษณา ซื้อยาแผนโบราณดังกล่าวมาใช้ จนได้รับอันตรายจากยาสเตียรอยด์

อย่างไรก็ตาม สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กำหนดให้ยาสเตียรอยด์เป็นยาควบคุมพิเศษ เนื่องจากเป็นยาที่มีความเป็นพิษสูง และมีผลต่อระบบต่างๆในร่างกาย

ดังนั้น การใช้ยาสเตียรอยด์จึงต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์ หรือให้แพทย์เป็นผู้สั่งจ่ายเท่านั้น

หากผู้บริโภครับประทานยาแผนโบราณ ที่มีการปนเปื้อนยาสเตียรอยด์เป็นระยะเวลานานๆ อาจทำให้เกิดอันตรายต่อระบบร่างกายได้ เช่น กระเพาะอาหารทะลุ หรือเลือดออกในกระเพาะอาหาร กระดูกพรุน กล้ามเนื้ออ่อนแรง เกิดการสะสมไขมันผิดที่ ใบหน้ากลมบวมแบบพระจันทร์ (Moon Face) ไตวาย หัวใจเต้นผิดจังหวะหรือหยุดเต้น ทำให้กลไกการทำงานต่างๆของร่างกายเสียไป และอาจเป็นอันตรายต่อชีวิตได้

รองเลขาธิการฯ อย. กล่าวในตอนท้ายว่า ขอเตือนประชาชนอย่าได้หลงเชื่อโฆษณายาแผนโบราณใดๆ ที่อวดอ้างสรรพคุณรักษาได้สารพัดโรค เพราะนอกจากจะเสียโอกาสในการรักษาโรคอย่างถูกต้องแล้ว ยังต้องเสียเงินโดยเปล่าประโยชน์ มิหนำซ้ำอาจได้รับอันตรายจากการปนเปื้อนอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม หากต้องการซื้อยาแผนโบราณมาใช้ ขอให้ซื้อจากร้านขายยาที่มีใบอนุญาตขายยาเท่านั้น หรือหากจำเป็นต้องใช้ยาในการรักษาโรค ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกร ก่อนซื้อหรือใช้ยาทุกครั้ง

และขอให้ผู้บริโภคพิจารณาและอ่านฉลากให้ถ้วนถี่เสียก่อน โดยฉลากต้องระบุ ชื่อยา เลขทะเบียนตำรับยา เช่น ทะเบียนยาเลขที่ G 888/50 ปริมาณของยาที่บรรจุ เลขที่หรืออักษรแสดงครั้งที่ผลิต ชื่อและที่ตั้งของผู้ผลิต วันเดือนปีที่ผลิตยา และแสดงคำว่า “ยาแผนโบราณ” ให้เห็นได้ชัด หรือแสดงคำว่า “ยาสามัญประจำบ้าน” กรณีเป็นยาสามัญประจำบ้าน เป็นต้น

ทั้งนี้ หากผู้บริโภคพบเห็นผลิตภัณฑ์ยาแผนโบราณที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตำรับยาจาก อย. หรือมีการโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง หลอกลวงผู้บริโภค ขอให้ร้องเรียนมายังสายด่วน อย. โทร. 1556 หรืออีเมล : 1556@fda.moph.go.th หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อ อย.จะได้ตรวจสอบและดำเนินการตามกฎหมายอย่างเข้มงวด และเพื่อคุ้มครองความปลอดภัยของผู้บริโภค

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 158 กุมภาพันธ์ 2557 โดย กองบรรณาธิการ)