ปิดฉากลงแล้วอย่างงดงามสำหรับการประชุมชาวพุทธนานาชาติ ครั้งที่ 10 เพื่อเฉลิมฉลองวันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลของโลก ซึ่งรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดขึ้น เพื่อร่วมประกาศคุณูปการของพระพุทธศาสนาที่มีต่อธรรมาภิบาล และการพัฒนามรดกทางปัญญาที่สำคัญของโลก และเฉลิมฉลองในโอกาสที่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเจริญพระชันษา 100 ปี โดยมีประมุขสงฆ์ นักปราชญ์ นักวิชาการ ผู้นำชาวพุทธนานาชาติ จำนวน 1,500 รูป/คน เข้าร่วมประชุม ระหว่างวันที่ 21-22 พฤษภาคม 2556 ณ ศูนย์การประชุมสหประชาชาติ กรุงเทพมหานคร
ในการนี้ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ เสด็จแทนพระองค์ไปยังศูนย์ประชุมสหประชาชาติ ทรงเปิดการประชุมชาวพุทธนานาชาติ เรื่อง "การศึกษากับความเป็นพลเมืองโลก มุมมองพระพุทธศาสนา" เนื่องในวันวิสาขบูชาโลก ประจำปี 2556 โอกาสนี้ ได้ประทานพระดำรัสว่า
"พระพุทธศาสนานั้นเป็นศาสนาที่ให้ความสำคัญแก่การศึกษาอย่างมาก ดังเป็นที่ทราบกันดีว่า พระพุทธศาสนามุ่งเน้นการศึกษาอบรมที่สำคัญ 3 ประการ ได้แก่ การอบรมกาย วาจา ให้เป็นไปในทางที่ดีที่ชอบ การอบรมจิตใจให้มีความสงบหนักแน่น และการฝึกฝนปัญญาให้รู้เหตุรู้ผล รู้ผิดชอบชั่วดีโดยกระจ่างชัด บุคคลผู้ได้รับการศึกษาอบรมที่ถูกต้อง และครบถ้วนสมบูรณ์ดังที่กล่าว จึงมีความคิดจิตใจสูงขึ้น เจริญขึ้น ละเอียดประณีตขึ้น สามารถสร้างสรรค์ความสุขความเจริญให้แก่ตนแก่ส่วนรวมได้แท้จริง นับได้ว่า เป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่ายิ่งทั้งของชาติบ้านเมืองและของโลก"
สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ คณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช ได้กล่าวสัมโมทนียกถาต่อที่ประชุมชาวพุทธนานาชาติ ใจความว่า "องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประทานพรแก่ชาวโลก 3 ประการ คือ 1. การศึกษาเรื่องระเบียบวินัย 2. การศึกษาเรื่องการควบคุมใจ 3. การศึกษาเรื่องการพัฒนาความรู้ หากมนุษย์ได้ศึกษาไตรสิกขาอย่างถ่องแท้ ดำรงตนอยู่ในระเบียบวินัย รู้จักควบคุมจิตใจตนเองให้อยู่ในสิ่งที่ถูกที่ควร และพัฒนาตนให้รู้ความจริงของชีวิตแล้ว จะทำให้โลกร่มเย็นอย่างแท้จริง การศึกษาทั้ง 3 อย่าง สามารถช่วยพลเมืองโลกได้อย่างแน่นอน เพราะสามารถนำพลเมืองโลกไปสู่สันติสุขที่มั่นคงสถาพร ขอให้ช่วยกันเผยแผ่พุทธธรรม ให้ชาวโลกได้พบกับแสงสว่างแห่งชีวิตตลอดไป"
นายบัน คี มูน เลขาธิการองค์การสหประชาชาติ ได้ส่งสารวิสาขบูชาโลก ความตอนหนึ่งว่า “วันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลโลกเป็นการเฉลิมฉลองสำหรับชาวพุทธทั่วโลก เป็นโอกาสที่จะสำรวจตรวจสอบดูว่า คำสอนต่างๆทางพุทธศาสนาจะกระตุ้นเตือนเราได้อย่างไรในการสนองตอบต่อความท้าทายต่างๆ ที่โลกกำลังเผชิญอยู่นี้ ซึ่งพระพุทธศาสนาได้สอนให้สละความรุนแรงทิ้ง และโอบอุ้มสันติภาพ เน้นปกครองกันในระบอบประชาธิปไตย การเคารพในศักดิ์ศรีของชีวิต ซึ่งสอดคล้องกับสหประชาชาติที่ต้องการจิตวิญญาณปลอดความรุนแรงที่จะช่วยจุดประกายสันติภาพและหยุดยั้งความขัดแย้ง ด้วยความหวังอย่างจริงใจว่า เราทั้งหมดจะร่วมสร้างพลังแห่งจิตวิญญาณอุดมคติในการสร้างความแข็งแกร่ง เพื่อปรับปรุงแก้ไขโลกของเราให้ดีขึ้น”
หลังเสร็จสิ้นการประชุม พระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมฺมจิตฺโต) เจ้าคณะภาค 2 กรรมการมหาเถรสมาคม อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และประธานสมาคมสภาสากลวันวิสาขบูชา ได้ประกาศปฏิญญากรุงเทพฯ พ.ศ. 2556 เนื่องในวันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลของโลก ซึ่งที่ประชุมมีมติร่วมกันเป็นเอกฉันท์ ดังนี้
1. เพื่อยกย่องเชิดชูสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ในวโรกาสที่ทรงมีพระชันษาครบ 100 ปี สำหรับผลงานที่พระองค์ประสบผลสำเร็จในการยกระดับจิตใจของมวลมนุษย์ให้สูงขึ้น โดยเฉพาะทางด้านการศึกษา การพัฒนาจิตใจ และการดูแลรักษาสุขภาพ
2. เพื่อทำงานด้านการศึกษาสากลในศตวรรษที่ 21 อย่างไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย โดยเน้นย้ำปัญญาและกรุณาร่วมกัน ในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม สร้างความสัมพันธ์เชื่อมโยงของหลักสูตรการศึกษาแบบสหวิชา และใช้จริยธรรมและความรู้สึกร่วมในชุมชน ในการเข้าถึงความชำนาญการ ทางด้านเศรษฐกิจและการพัฒนาสังคมที่มีอยู่แล้ว ในหลักสูตรและรายวิชาในการศึกษาทุกระดับ เพื่อให้บรรลุถึงเป้าหมายการพัฒนาในยุคสหัสวรรษขององค์การสหประชาชาติ ที่ให้ทุกคนมีการศึกษาขั้นพื้นฐาน และขั้นสูง
3. เพื่อกระตุ้นเตือนผู้นำชาวพุทธ ให้ขยายเพิ่มงานเผยแผ่หลักธรรมที่มีอยู่แล้วไปในการส่งเสริมการศึกษา พร้อมทั้งให้มีการพัฒนาสังคมและงานสังคมสงเคราะห์ เพื่อให้เกิดสันติภาพโลกที่ยั่งยืน
4. เพื่อเสริมสร้างหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาว่าด้วยการไม่เบียดเบียนกัน โดยเผชิญกับสิ่งท้าทายต่างๆ ที่กระทบต่อภาวะการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ ด้วยความเชื่อมั่นอย่างไม่เคยมีมาก่อน โดยตอกย้ำความแน่วแน่ของพวกเรา ที่จะธำรงรักษาความสามัคคีและใช้ขันติธรรม ทางวัฒนธรรมและทางศาสนา โดยยกย่องศักดิ์ศรีของมนุษย์
5. เพื่อถือโอกาสการรวมตัวกันในงานวิสาขบูชานี้ กระตุ้นเตือนชาวพุทธให้มีการกระทำยิ่งขึ้นไปในการส่งเสริมสันติภาพ ซึ่งถือว่าเป็นคำสอนหลักของพระพุทธเจ้า และโดยเฉพาะในการเผยแผ่พระปัญญาของพระองค์ เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของมนุษย์ในฐานะเป็นพลเมืองโลกที่ร่วมชะตากรรมเดียวกัน
6. เพื่อเตือนให้ทุกองค์กรทั้งที่เป็นหน่วยงานของรัฐและเอกชน เพียรพยายามพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน เน้นย้ำความจำเป็นที่ต้องมีความสมดุลระหว่างการพัฒนากับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
7. เพื่อเพิ่มพูนความเพียรพยายามที่จะเผยแผ่ข่าวสารที่ว่ามวลมนุษยชาติมีภาวะเชื่อมโยงถึงกัน โดยกระตุ้นเตือนปัจเจกบุคคลและองค์กร ให้พัฒนามุมมองของมนุษย์ในฐานะเป็นพลเมืองโลก เมื่อต้องเผชิญเรื่องสำคัญในการทำงานร่วมกัน
8. เพื่อส่งเสริมการประยุกต์ใช้สติอย่างถูกต้องในการดูแลรักษาสุขภาพ การศึกษา การจัดการ และการพัฒนาชุมชน
9. เพื่อพยายามอย่างที่สุดในการสนับสนุนให้ประชาคมอาเซียนบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายในปี ๒๕๕๘ โดยเรียกร้องให้มีการสร้างเอกภาพในความหลากหลายในประชาคมชาวพุทธ ที่สภาสากลวันวิสาขบูชาโลกได้เสริมสร้างมา
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 150 มิถุนายน 2556 โดย กองบรรณาธิการ)
