อาหารเป็นยา : มังคุด ราชินีแห่งผลไม้ อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ

มังคุดถูกขนานนามว่าเป็น ราชินีแห่งผลไม้ (Queen of Fruits) เป็นผลไม้ที่มีคุณสมบัติเป็น Super Fruit คือเป็นผลไม้ที่มีลักษณะภายนอกที่ดึงดูดความสนใจ รสชาติดี กลิ่นหอม มีปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระสูง และมีศักยภาพในการลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ

เนื้อมังคุดมีสารอาหารเพียงเล็กน้อย ได้แก่ น้ำตาลและใยอาหาร ส่วนของมังคุดที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ คือ เปลือก ซึ่งมีสีม่วง และมีรสฝาด เนื่องจากสารแทนนิน (Tannin)

เปลือกมังคุดมีสารพฤกษเคมี (Phytochemical) ที่สำคัญ คือ สารกลุ่มแซนโทน (Xanthones) โดยเฉพาะ Mangostin ที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ประเทศจีนและอินเดียใช้เปลือกมังคุดเป็นยารักษาโรคมาตั้งแต่สมัยโบราณ

จากการศึกษาวิจัยพบว่า สารกลุ่มแซนโทนสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของอาการท้องเสีย และการเกิดหนอง จึงสามารถใช้เป็นยาแก้ท้องเสีย ลดอาการอักเสบ และรักษาแผลได้ นอกจากนี้ยังพบฤทธิ์ในการทำลายเซลล์มะเร็งอีกด้วย

เนื่องจากสารต้านอนุมูลอิสระในมังคุดนั้นอยู่ที่เปลือก ซึ่งเป็นส่วนที่บริโภคไม่ได้ จึงมีการนำไปใช้ในรูปสารสกัดจากเปลือกมังคุดหรือเปลือกมังคุดผง นอกจากนี้ ยังมีการเติมสารสกัดดังกล่าวลงในน้ำมังคุด และสารสกัดน้ำมังคุดจากมังคุดทั้งเปลือก เพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์

อย่างไรก็ตาม สารกลุ่มแซนโทนมีความคงทนต่อความร้อน จึงไม่สูญหายไปในระหว่างกระบวนการให้ความร้อนและฆ่าเชื้อ

การเลือกซื้อหรือบริโภคผลิตภัณฑ์จากมังคุดเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อสุขภาพนั้น จึงควรเลือกบริโภคผลิตภัณฑ์มังคุดที่มีส่วนผสมของสารจากเปลือกมังคุดด้วย หรือเลือกบริโภคน้ำมังคุดที่ได้จากการคั้นมังคุดทั้งผล ซึ่งจะมีสีเข้มและรสฝาดกว่าปกติ

(ข้อมูลจากสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล)

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 140 สิงหาคม 2555 โดย ปุยฝ้าย)