เอ่ยถึง “เจ้าแม่กวนอิม” ทั้งคนไทยคนจีนในบ้านเรารู้จักและนับถือมาช้านานแล้วค่ะ เพราะเจ้าแม่กวนอิมเป็นพระโพธิสัตว์องค์สำคัญของพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ที่มีผู้เคารพศรัทธามากที่สุด
ชื่อ “กวนอิม” นั้น หมายถึง พระผู้สดับฟังเสียงคร่ำครวญของสัตว์โลก ที่กำลังตกอยู่ในห้วงทุกข์ ดังนั้น ด้วยความกรุณาสงสารสัตว์โลกทั้งหลาย จึงทรงตั้งพระปณิธานไว้ว่า หากยังมีสรรพสัตว์ตกทุกข์ได้ยากอยู่ จะไม่ขอบรรลุพุทธภูมิ จะอยู่ช่วยเหลือสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์
เพราะฉะนั้น ทุกวัดซึ่งเป็นวัดในฝ่ายมหายานจะมีรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมประดิษฐานอยู่ (รวมทั้งวัดในฝ่ายเถรวาทบางแห่งก็มีรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมด้วย)
แต่คงไม่มีวัดใดจะมีรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมมากที่สุดเท่ากับวัดซันจูซันเกนโด ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเมืองเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น เพราะที่นี่มีรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมถึง 1,001 องค์!!
วัดแห่งนี้เป็นวัดในพุทธศาสนานิกายเทนไดของญี่ปุ่น สร้างขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1164 โดยจักรพรรดิผู้สละราชบัลลังก์ “โก-ชิรากาวะ” ในยุคเฮอัง ได้ทรงมีรับสั่งให้ “ทาอิระโน คิโยโมริ” นักรบในสมัยนั้น เป็นผู้ควบคุมดูแลการก่อสร้าง ต่อมาในปี 1249 วัดได้ถูกไฟไหม้ และได้มีการบูรณะขึ้นอีกครั้งในปี 1266
ชื่อวัด “ซันจูซันเกนโด” ที่คนญี่ปุ่นนิยมเรียกขานกันนั้น แปลว่า วิหารที่มีช่องว่างระหว่างเสา 33 ช่อง เพราะตัวอาคารที่เป็นวิหารของวัดนี้ทำจากไม้ยาว 120 เมตร ถือว่าเป็นวิหารไม้ที่ยาวที่สุดในญี่ปุ่น และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสมบัติของชาติเป็นที่เรียบร้อยแล้ว แต่ชื่อที่เป็นทางการของวัดนี้คือ “เรนเจียวอิน” หมายถึง สถานที่ประดิษฐานเจ้าแม่กวนอิมพันกรสิบเอ็ดพระพักตร์
ภายในวิหารแห่งนี้เป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิม 1,001 องค์ ซึ่งแกะสลักจากไม้สนไซเปรสปิดทอง โดยองค์ประธานซึ่งอยู่ตรงกลางเป็นปางพันกรองค์ใหญ่ประทับนั่ง สูง 6 ฟุต แกะสลักโดย “ตันเกอิ” สุดยอดช่างฝีมือสมัยคามาคุระ เมื่อ ค.ศ.1254 ปัจจุบันได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสมบัติของชาติ
ทางด้านซ้ายและขวาขององค์ประธานนั้น ประดิษฐานรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมประทับยืนปางพันกร ขนาดเท่าคนจริง 1,000 องค์ เรียงรายซ้อนกัน 10 แถว แต่ละองค์มีรูปแบบเดียวกันหมดคือมี 40 พระกร และที่น่าทึ่งมากก็คือมีพระพักตร์ไม่ซ้ำกันเลย!! ทั้งหมดนี้สร้างขึ้นในสมัยศตวรรษที่ 12-13 และมีบางส่วนที่ “ตันเกอิ” และลูกศิษย์ ช่วยกันแกะสลักขึ้น ซึ่งจะมีชื่อผู้แกะสลักจารึกอยู่ที่ฐานของแต่ละองค์
ส่วนด้านหน้าเป็นรูปปั้นแกะสลักเทพเจ้าตามความเชื่อของศาสนาฮินดู 28 องค์ เช่น พระวิษณุ พระลักษมี พระพรหม ครุฑ เป็นต้น และมีเทพเจ้าสำคัญของญี่ปุ่น 2 องค์ คือเทพเจ้าแห่งสายฟ้าและเทพเจ้าแห่งลม รูปปั้นเทพแต่ละองค์นั้นมีนัยน์ตาที่ทำด้วยลูกแก้วใส ซึ่งเป็นศิลปะในสมัยคามาคุระ รูปปั้นทั้งหมดนี้สร้างขึ้นในศตวรรษที่ 13 และก็ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสมบัติของชาติเช่นเดียวกัน
(จากหนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 107 ตุลาคม 2552 โดยบัวน้อย)
