ไม่ว่าจะเป็นมหาอำนาจหรือหมาวัด หากยังยึดในอัตตา
ย่อมต้องพบกับทุกขังภายใต้สัจธรรมแห่งอนิจจังเสมอหน้ากันหมด
เรื่องที่ 77
ธรรมะจากมือตบ กับการวางใจให้ถูกจุด
ทุกครั้งที่ตามข่าว ศึกษาสถานการณ์การบ้านการเมืองไทย หรือศึกษาไกลไปทั่วโลก ก็ยิ่งประจักษ์ความจริงว่า ไม่ว่าจะเป็น มหาอำนาจหรือหมาวัด หากยังยึดในอัตตา ย่อมต้องพบกับทุกขัง ภายใต้สัจธรรมแห่งอนิจจังเสมอหน้ากันหมด
หากทว่าไหนๆ เราก็หนีไม่พ้น ก็ต้องหันมาเผชิญกับความจริง หัดเรียนรู้ที่จะทำใจให้อยู่กับมัน ถือโอกาสทำความรู้จักกลไกต่างๆ ว่า มันเกิดจากอะไร ส่งผลอย่างไร ศึกษาหาทางบรรเทาผลกระทบต่อตนและแวดวงรอบตัว ทั่วถึงประเทศชาติ ว่าจะเป็นไปได้อย่างไร แล้วทดลองทำตาม เก็บประสบการณ์ไว้สอนใจในคราวหน้าหากมีเหตุต้องสอบซ่อมกันต่อไป
พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล สาราณียกรแห่งจดหมายข่าวพุทธิกา ได้เขียนไว้ในบทนำฉบับปีที่ 8/34 เดือนเมษายน 2552 เป็นแนวทางการปฏิบัติว่า
*อย่าให้วันนี้สูญไปเพียงเพราะกังวลกับเรื่องพรุ่งนี้ การทำปัจจุบันให้ดีที่สุด และเห็นผลงานงอกเงยขึ้นทีละเล็กทีละน้อย จะช่วยทำให้เรามีกำลังใจและความเชื่อมั่นในการรับมือกับวันพรุ่งนี้
แต่ก่อนที่วันพรุ่งนี้จะมาถึง ก็ควรแน่ใจว่าเรามีเวลาพักผ่อน อย่างเต็มที่ รวมทั้งสามารถปล่อยวางเรื่องต่างๆ เพื่อจะได้นอนหลับสนิท และการตื่นขึ้นมาเพื่อได้เห็นผลงานอันงอกเงยขึ้น ทีละเล็กทีละน้อย จะช่วยทำให้เรามีกำลังใจและความเชื่อมั่นในการรับมือกับวันถัดๆ ไป
ดังนั้น จงอย่าลืมว่า การพักผ่อนอย่างเต็มที่ คือการเตรียม ตัวที่ดีที่สุดอย่างหนึ่งในการรับมือกับปัญหาในวันพรุ่งนี้ และนอกจากจะต้องใคร่ครวญปัญหาภายนอกแล้ว อย่างหนึ่งที่สำคัญมากคือ การมองเข้ามาภายในเพื่อรู้เท่าทันความรู้สึกนึกคิดของตน เพราะถึงที่สุดแล้วจะสุขหรือทุกข์ก็อยู่ที่ใจของเรานั่นเอง สถานการณ์บ้านเมืองหรือปัญหาเศรษฐกิจเป็นตัวรอง หากวางใจให้ถูก ก็ยังสุขได้แม้บ้านเมืองจะวุ่นวาย เศรษฐกิจจะติดลบ
จงอย่าเอาความสุขของเราไปฝากไว้กับปัจจัยภายนอก ไม่ว่าจะเป็นผู้คน สถานการณ์บ้านเมือง หรือสภาพเศรษฐกิจ แต่จงเอาความสุขฝากไว้กับใจที่เปี่ยมด้วยสติและปัญญาเป็นดีที่สุด หากปรารถนาชีวิตที่ผาสุก ย่อมไม่มีหลักประกันอะไรที่ดีไปกว่าการพึ่งตนเอง*
แล้วอะไรล่ะ คือทฤษฎีที่จะกำกับหรือปรับแนวทางการพัฒนาให้ก้าวไปถึงมาตรฐานของการพึ่งตนเองได้...
ขอเสนออีกมุมมองหนึ่ง เป็นธรรมะจากมือตบ โดย ท่านอาจารย์ พุทธทาสภิกขุ แห่งสวนโมกขพลาราม สุราษฎร์ธานี บูรพาจารย์ปราชญ์ของแผ่นดิน ได้เคยกล่าวไว้ว่า...
*เมื่อจิตรับอารมณ์ภายนอกแล้วไม่ยึดถือปรุงแต่งเป็นเราเป็นของเรา มีแต่สติ ปัญญาที่จะจัดการกับอารมณ์นั้นๆ อย่างถูกต้อง จิตก็จะสงัดจากอารมณ์ทั้งปวง เสมือนเสียงแห่งความเงียบของมือที่ตบข้างเดียว ที่ปราศจากมืออื่นมาตบด้วย ความเงียบสงัดชนิดนี้จึงดังก้องอยู่ในใจ กลบเสียงของโลกแห่งการตบมือสองข้างเสียสิ้น นี่คือความระงับดับทุกข์ที่แท้จริง และอาจประมวลมาเป็นคำกลอนได้ดังนี้
มือฉันตบข้างเดียวส่งเสียงลั่น
เมื่อท่านตบสองข้างจึงดังได้
เสียงมือฉันดังก้องทั้งโลกา
เสียงมือท่านดังไกลไม่กี่วาฯ
เสียงความว่างดังกลบเสียงความวุ่น
ทั้งมีคุณกว่ากันทางหรรษา
เสียงสงบกลบเสียงทั้งโลกา
หูของข้าได้ยินแต่เสียงนั้นฯ
เสียงของโลกดังเท่าไรไม่ได้ยิน
เพราะเหตุวิญญาณรับแต่เสียงนั่น
เป็นเสียงซึ่งผิดเสียงอย่างสามัญ
เป็นเสียงอันดังสุดจะพรรณนาฯ
มือข้างเดียวตบดังฟังดูเถิด
แสนประเสริฐคือจิตไม่ใฝ่หา
ไม่ยึดมั่นอารมณ์ใดไม่นำพา
มันร้องท้าเย้ยทุกข์ทุกเมื่อเอยฯ*
จับหัวใจส่วนสำคัญมาฝากกันสั้นๆ เพียงเท่านี้ สำหรับผู้ที่ยังต้องการแสวงหาสาระเพิ่มเติม จนกว่าจะได้ข้อสรุปของตนเอง นอกจากจะอ่าน ฟัง และชมได้จาก www.dhamaforlife.com แล้ว ยังมีผู้อนุเคราะห์รวบรวมส่งรายชื่อเว็บไซต์ดีๆ มาสมทบอีกมากมาย ทั้งเว็บไซต์ภาคการศึกษา และปฏิบัติธรรม ทำบุญ ดังรายละเอียดข้างล่างนี้
‘ เว็บไซต์พระไตรปิฎก http://www.84000.org/
‘ มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
http://www.dhammahome.com/
‘ เว็บไซต์วัดป่า http://www.watpa.com/
‘ เว็บไซต์หลวงปู่มั่น http://www.luangpumun.org/
‘ เว็บไซต์หลวงตามหาบัว http://www.luangta.com/
‘ พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม)
วัดอัมพวัน จ.สิงห์บุรี http://www.jarun.org/
‘ พระอาจารย์สมชาติ ธรรมะโชโต
http://www.sangdhamsongchevit.com/
‘ หลวงพ่ออุทัย สิริธโร http://www.lp-uthaiphuwua.com/
‘ ลานธรรม http://www.larndham.net/
‘ ธรรมจักร http://www.dhammajak.net/
‘ ธรรมะไทย http://www.dhammathai.org/
‘ ทำดีดอทเน็ต http://www.tamdee.net/
‘ ประตูสู่ธรรม http://www.dharma-gateway.com/
‘ ธรรมทานบิต.คอม http://dhammatanbit.com/
‘ ชมรมกัลยาณธรรม http://www.kanlayanatam.com
‘ ผลงานของดังตฤณ และนิตยสารธรรมะออนไลน์
http://www.dungtrin.com
ย่อมต้องพบกับทุกขังภายใต้สัจธรรมแห่งอนิจจังเสมอหน้ากันหมด
เรื่องที่ 77
ธรรมะจากมือตบ กับการวางใจให้ถูกจุด
ทุกครั้งที่ตามข่าว ศึกษาสถานการณ์การบ้านการเมืองไทย หรือศึกษาไกลไปทั่วโลก ก็ยิ่งประจักษ์ความจริงว่า ไม่ว่าจะเป็น มหาอำนาจหรือหมาวัด หากยังยึดในอัตตา ย่อมต้องพบกับทุกขัง ภายใต้สัจธรรมแห่งอนิจจังเสมอหน้ากันหมด
หากทว่าไหนๆ เราก็หนีไม่พ้น ก็ต้องหันมาเผชิญกับความจริง หัดเรียนรู้ที่จะทำใจให้อยู่กับมัน ถือโอกาสทำความรู้จักกลไกต่างๆ ว่า มันเกิดจากอะไร ส่งผลอย่างไร ศึกษาหาทางบรรเทาผลกระทบต่อตนและแวดวงรอบตัว ทั่วถึงประเทศชาติ ว่าจะเป็นไปได้อย่างไร แล้วทดลองทำตาม เก็บประสบการณ์ไว้สอนใจในคราวหน้าหากมีเหตุต้องสอบซ่อมกันต่อไป
พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล สาราณียกรแห่งจดหมายข่าวพุทธิกา ได้เขียนไว้ในบทนำฉบับปีที่ 8/34 เดือนเมษายน 2552 เป็นแนวทางการปฏิบัติว่า
*อย่าให้วันนี้สูญไปเพียงเพราะกังวลกับเรื่องพรุ่งนี้ การทำปัจจุบันให้ดีที่สุด และเห็นผลงานงอกเงยขึ้นทีละเล็กทีละน้อย จะช่วยทำให้เรามีกำลังใจและความเชื่อมั่นในการรับมือกับวันพรุ่งนี้
แต่ก่อนที่วันพรุ่งนี้จะมาถึง ก็ควรแน่ใจว่าเรามีเวลาพักผ่อน อย่างเต็มที่ รวมทั้งสามารถปล่อยวางเรื่องต่างๆ เพื่อจะได้นอนหลับสนิท และการตื่นขึ้นมาเพื่อได้เห็นผลงานอันงอกเงยขึ้น ทีละเล็กทีละน้อย จะช่วยทำให้เรามีกำลังใจและความเชื่อมั่นในการรับมือกับวันถัดๆ ไป
ดังนั้น จงอย่าลืมว่า การพักผ่อนอย่างเต็มที่ คือการเตรียม ตัวที่ดีที่สุดอย่างหนึ่งในการรับมือกับปัญหาในวันพรุ่งนี้ และนอกจากจะต้องใคร่ครวญปัญหาภายนอกแล้ว อย่างหนึ่งที่สำคัญมากคือ การมองเข้ามาภายในเพื่อรู้เท่าทันความรู้สึกนึกคิดของตน เพราะถึงที่สุดแล้วจะสุขหรือทุกข์ก็อยู่ที่ใจของเรานั่นเอง สถานการณ์บ้านเมืองหรือปัญหาเศรษฐกิจเป็นตัวรอง หากวางใจให้ถูก ก็ยังสุขได้แม้บ้านเมืองจะวุ่นวาย เศรษฐกิจจะติดลบ
จงอย่าเอาความสุขของเราไปฝากไว้กับปัจจัยภายนอก ไม่ว่าจะเป็นผู้คน สถานการณ์บ้านเมือง หรือสภาพเศรษฐกิจ แต่จงเอาความสุขฝากไว้กับใจที่เปี่ยมด้วยสติและปัญญาเป็นดีที่สุด หากปรารถนาชีวิตที่ผาสุก ย่อมไม่มีหลักประกันอะไรที่ดีไปกว่าการพึ่งตนเอง*
แล้วอะไรล่ะ คือทฤษฎีที่จะกำกับหรือปรับแนวทางการพัฒนาให้ก้าวไปถึงมาตรฐานของการพึ่งตนเองได้...
ขอเสนออีกมุมมองหนึ่ง เป็นธรรมะจากมือตบ โดย ท่านอาจารย์ พุทธทาสภิกขุ แห่งสวนโมกขพลาราม สุราษฎร์ธานี บูรพาจารย์ปราชญ์ของแผ่นดิน ได้เคยกล่าวไว้ว่า...
*เมื่อจิตรับอารมณ์ภายนอกแล้วไม่ยึดถือปรุงแต่งเป็นเราเป็นของเรา มีแต่สติ ปัญญาที่จะจัดการกับอารมณ์นั้นๆ อย่างถูกต้อง จิตก็จะสงัดจากอารมณ์ทั้งปวง เสมือนเสียงแห่งความเงียบของมือที่ตบข้างเดียว ที่ปราศจากมืออื่นมาตบด้วย ความเงียบสงัดชนิดนี้จึงดังก้องอยู่ในใจ กลบเสียงของโลกแห่งการตบมือสองข้างเสียสิ้น นี่คือความระงับดับทุกข์ที่แท้จริง และอาจประมวลมาเป็นคำกลอนได้ดังนี้
มือฉันตบข้างเดียวส่งเสียงลั่น
เมื่อท่านตบสองข้างจึงดังได้
เสียงมือฉันดังก้องทั้งโลกา
เสียงมือท่านดังไกลไม่กี่วาฯ
เสียงความว่างดังกลบเสียงความวุ่น
ทั้งมีคุณกว่ากันทางหรรษา
เสียงสงบกลบเสียงทั้งโลกา
หูของข้าได้ยินแต่เสียงนั้นฯ
เสียงของโลกดังเท่าไรไม่ได้ยิน
เพราะเหตุวิญญาณรับแต่เสียงนั่น
เป็นเสียงซึ่งผิดเสียงอย่างสามัญ
เป็นเสียงอันดังสุดจะพรรณนาฯ
มือข้างเดียวตบดังฟังดูเถิด
แสนประเสริฐคือจิตไม่ใฝ่หา
ไม่ยึดมั่นอารมณ์ใดไม่นำพา
มันร้องท้าเย้ยทุกข์ทุกเมื่อเอยฯ*
จับหัวใจส่วนสำคัญมาฝากกันสั้นๆ เพียงเท่านี้ สำหรับผู้ที่ยังต้องการแสวงหาสาระเพิ่มเติม จนกว่าจะได้ข้อสรุปของตนเอง นอกจากจะอ่าน ฟัง และชมได้จาก www.dhamaforlife.com แล้ว ยังมีผู้อนุเคราะห์รวบรวมส่งรายชื่อเว็บไซต์ดีๆ มาสมทบอีกมากมาย ทั้งเว็บไซต์ภาคการศึกษา และปฏิบัติธรรม ทำบุญ ดังรายละเอียดข้างล่างนี้
‘ เว็บไซต์พระไตรปิฎก http://www.84000.org/
‘ มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
http://www.dhammahome.com/
‘ เว็บไซต์วัดป่า http://www.watpa.com/
‘ เว็บไซต์หลวงปู่มั่น http://www.luangpumun.org/
‘ เว็บไซต์หลวงตามหาบัว http://www.luangta.com/
‘ พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม)
วัดอัมพวัน จ.สิงห์บุรี http://www.jarun.org/
‘ พระอาจารย์สมชาติ ธรรมะโชโต
http://www.sangdhamsongchevit.com/
‘ หลวงพ่ออุทัย สิริธโร http://www.lp-uthaiphuwua.com/
‘ ลานธรรม http://www.larndham.net/
‘ ธรรมจักร http://www.dhammajak.net/
‘ ธรรมะไทย http://www.dhammathai.org/
‘ ทำดีดอทเน็ต http://www.tamdee.net/
‘ ประตูสู่ธรรม http://www.dharma-gateway.com/
‘ ธรรมทานบิต.คอม http://dhammatanbit.com/
‘ ชมรมกัลยาณธรรม http://www.kanlayanatam.com
‘ ผลงานของดังตฤณ และนิตยสารธรรมะออนไลน์
http://www.dungtrin.com
