คนยิวลุกฮือต้าน ‘เนทันยาฮู’

นายกรัฐมนตรี เบนจามิน เนทันยาฮู เจ้าของฉายานักการเมืองฉายาแมว 9 ชีวิตสายเหยี่ยวสุดโต่ง กำลังเผชิญแรงต้านจากประชาชน ซึ่งมองว่าแผนปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมของรัฐบาลมุ่งรวบอำนาจไม่ต่างจากเผด็จการ

วันสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ชาวยิวกว่า 6 แสนคนเดินขบวนประท้วงใน 4 เมืองหลัก เยรูซาเล็ม ไฮฟา แบร์ชีบา และเทลอาวีฟ นับว่าเป็นการชุมนุมครั้งใหญ่ที่สุด

เนทันยาฮูยังคงยึดแนวแข็งกร้าว ไม่ยอมถอย เชื่อมั่นในอำนาจตัวเอง

แต่แสดงความหวั่นไหวไม่น้อย ต้องต่อสายด่วนถึงประธานาธิบดี โจ ไบเดน ซึ่งถือว่าเป็นนายใหญ่ ว่ามีแนวคิดอย่างไร ผู้เฒ่าไบเดนซึ่งอยู่ในอาการร่อแร่เพราะปัญหาของตนเองได้แต่บอกว่าให้หาทางออกด้วยการประนีประนอม

ดูแล้วเนทันยาฮูไม่ยอมถอย หลังจากการเดินขบวนได้เกิดขึ้นต่อเนื่องมานานกว่า 2 เดือน จำนวนคนร่วมประท้วงเพิ่ม มีการปะทะกับเจ้าหน้าที่รักษาความสงบ

เป็นความแตกแยกของคนในรัฐอิสราเอลอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน นับตั้งแต่การเกิดการตั้งรัฐในปี 1948 และผ่านสงครามใหญ่กับโลกอาหรับมา 2 ครั้ง

เนทันยาฮูก็เป็นนายกฯ หลายสมัย ถือว่าเป็นผู้นำที่อยู่นานที่สุด จุดยืนสำคัญคือเป็นสายเหยี่ยว ตั้งตัวเป็นปฏิปักษ์กับอิหร่าน และซีเรีย ที่ผ่านมาใช้ความแข็งแกร่งด้านทหารกดขี่ข่มเหงชาวปาเลสไตน์เจ้าของพื้นที่มาโดยตลอด

ใช้กำลังทหารเล่นงานกลุ่มฮามาสและฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน ซึ่งเป็น 2 กลุ่มสนับสนุนโดยอิหร่าน การเดินขบวนประท้วงโดยชาวปาเลสไตน์ถูกปราบปรามรุนแรง

มีประชากรเพียง 10 ล้านคน แต่พยายามเพิ่มคนโดยมีชาวยิวอพยพมาจากทวีปอื่น แม้กระทั่งยิวผิวสีดำจากเอธิโอเปีย ซึ่งอ้างว่าเร่ร่อนตั้งแต่ยุคโบราณ

อิสราเอลผงาดอยู่ได้เพราะมีอาวุธนิวเคลียร์ และการสนับสนุนโดยสหรัฐฯ

แผนปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมของเนทันยาฮูคือจะลดอำนาจของศาลสูง เพราะถูกมองว่าพวกตุลาการนั้นเป็นพวกชนชั้นสูง ไม่ได้รับเลือกจากประชาชน มีเกราะกำบังคุ้มกันตัวเอง และการทำหน้าที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ

ดังนั้น เนทันยาฮูต้องการให้อำนาจของศาลสูงอยู่ภายใต้ฝ่ายบริหาร ผ่านการใช้อำนาจผ่านฝ่ายนิติบัญญัติ นั่นคือสภา Knesset ซึ่งภายใต้การปฏิรูปจะทำให้มติของรัฐบาลสามารถล้มล้างคำวินิจฉัยของศาลสูงด้วย

ที่สำคัญ จะเป็นการลดอำนาจศาลสูงที่อยู่เหนือสภา แต่รัฐบาลโดยผ่านสภาจะใช้อำนาจแต่งตั้งตุลาการ ซึ่งจะสามารถตั้งคนของตนเองเข้าไปคุมองค์กรยุติธรรม

ประเด็นที่คาใจก็คือ เนทันยาฮู ยังมีคดีในศาล โดนฟ้องร้องในข้อหาทุจริต คอร์รัปชัน 2 คดี โดยการใช้งบรัฐบาลสำหรับกิจกรรมครอบครัว เนทันยาฮูปฏิเสธ

ถ้าแพ้คดีอาญาในศาล เนทันยาฮูอาจให้สภา Knesset ออกกฎหมายนิรโทษกรรมล้างคำพิพากษาของศาลก็ได้ ดังนั้นแผนปฏิรูปจึงเป็นฉากบังหน้า

วันสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา รัฐมนตรีกลาโหม นายYoav Gallant ได้ออกมาเรียกร้องให้เนทันยาฮูยกเลิกความคิดที่จะปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม เพื่อให้หยุดยั้งการแตกแยกของประชาชน และให้เป็นที่พึ่งของชนชาวอิสราเอลรุ่นต่อไป

ทั้งเตือนว่าแผนปฏิรูปจะเป็นภัยต่อความมั่นคงของประเทศระยะยาว

Gallant สังกัดพรรคการเมือง Likud ซึ่งเนทันยาฮูเป็นผู้นำ เป็นอดีตนายทหารเรือหน่วยคอมมานโด และเป็นคนแรกที่ออกมาคัดค้านอย่างเปิดเผย ทำให้รัฐมนตรีด้านความมั่นคง นายItamar Ben-Gvir เรียกร้องให้เนทันยาฮูปลดนายGallant

เนทันยาฮูออกคำสั่งปลดนายGallant วันอาทิตย์ เพราะถูกมองว่าท้าทายอำนาจ ซึ่งทำให้เกิดวิกฤตในกลุ่มกองกำลังป้องกันตนเอง Israel Defense Force

นายBen Gvir มีความคิดขวาจัดสุดโต่ง ต่อต้านอาหรับโดยตลอด

การปลดรัฐมนตรีกลาโหมทำให้เกิดสภาวะตึงเครียด ผู้อำนวยการฝ่ายกลาโหมซึ่งเดินทางเยือนสหรัฐฯ ต้องเดินทางกลับอิสราเอลก่อนกำหนด

ประชาชนอิสราเอลลุกฮือรอบใหม่ทันที เดินขบวนประท้วงในกรุงเทลอาวีฟ ปิดถนนสายสำคัญ และทางเข้าบ้านแกนนำพรรคการเมือง Likud และข้าราชการสำคัญ

มหาวิทยาลัยหลายแห่งในอิสราเอลปิดการสอนประท้วง แม้แต่กงสุลอิสราเอลประจำกรุงนิวยอร์กก็นายAsaf Zamir ประกาศลาออกจากตำแหน่ง เพื่อแสดงออกให้เห็นการรักษาระบอบประชาธิปไตย และต่อต้านการรวบอำนาจ

นายGallant ได้รับเสียงสนับสนุนอย่างมากมาย นักบินสำรองกว่า 200 นายเข้าร่วมการประท้วงนาน 2 สัปดาห์เพื่อแสดงความเป็นหนึ่งเดียวกับการเคลื่อนไหว

หัวหน้าฝ่ายเสนาธิการ นายพลโทHerzi Halevi ของกองกำลังป้องกันตนเอง IDF บอกว่ากำลังสำรองก็หยุดงานประท้วงเช่นกัน ทำให้เกิดสภาวะแตกแยกระหว่างรัฐบาลและกองกำลังป้องกันประเทศ สร้างความร้าวฉานในสังคมอิสราเอลอย่างมาก

อดีตนายกรัฐมนตรี นายEhud Barak ออกมาเตือนว่าเจ้าหน้าที่กองกำลังป้องกันประเทศจะหยุดงานเพื่อต่อต้านนายเนทันยาฮู นโยบายปฏิรูปสะท้อนให้เห็นแนวคิดเผด็จการ และเนทันยาฮูควรลงจากตำแหน่งผู้นำประเทศได้แล้ว

“เห็นได้ชัดว่าเนทันยาฮูได้ปฏิบัติหน้าที่อย่างขาดดุลพินิจในการประเมินผลดีผลเสีย และอยู่ในสภาพที่ห่างจากความเป็นจริง” อดีตนายกฯ กล่าว

โดนต่อต้านอย่างนี้ และการเดินขบวนประท้วงจะต่อขยายตัวต่อไป ต้องดูว่าเนทันยาฮูจะรอดหรือไม่ ถ้าขึ้นศาลจะทำให้สถานการณ์เลวร้ายเมื่อทำศึกกับศาลสูง