ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - ผลกระทบจากมาตรการล็อกดาวน์ทำให้กิจการประเภทต่างๆ ต้องปิดเป็นการชั่วคราว ตั้งแต่ช่วงเดือน มี.ค. 2563 ขณะเดียวกันประเทศไทยบังคับใช้มาตรการสาธาราณสุขอย่างเข้มงวด ตลอดจนความร่วมมืออันดีของประชาชน ทำให้สถานการณ์คลี่คลายต่อเนื่อง ส่งผลให้กิจการธุรกิจต่างๆ ได้รับการผ่อนคลายกลับมาเปิดภายใต้ความปกติรูปแบบใหม่วิถี New Normal เช่นเดียวกับ กลุ่มธุรกิจสีแดง สถานประกอบการที่มีความเสี่ยงสูง ซึ่งได้รับการผ่อนคลายเป็นลำดับสุดท้าย
ที่น่าจับตาเป็นพิเศษคือกิจการที่มีความเสี่ยงสูง อย่างสถานบันเทิงยามค่ำคืน ผับ บาร์ คาราโอเกะ และ อาบ อบ นวด ซึ่งในต่างประเทศมีบทเรียนให้เห็นแล้วว่าอาจเป็นแหล่งแพร่ระบาดโควิด-19 ระลอก 2 ดังเช่น กรณีที่เกิดขึ้นในประเทศเกาหลีใต้ การพบผู้ติดเชื้อ โควิด-19 จากผับย่านอีแทนวอน สู่การแพร่ระบาดซ้ำสองนับพันราย หรือในประเทศญี่ปุ่น พบการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ระลอกใหม่ จากกลุ่มผู้เกี่ยวข้องกับแหล่งสถานบันเทิงในเขตชินจูกุ
อย่างไรตาม ศบค. ได้กำหนดมาตรการคุมเข้มรองรับการเปิดกิจการเสี่ยงสูง ย้ำว่าการ์ดห้ามตก ต้องปฏิบัติตามมาตรการทางสาธารณสุขอย่างเคร่งครัด และยังคงต้องดำเนินชีวิตในรูปแบบ New Normal
เริ่มต้นที่กลุ่มธุรกิจสถานบันเทิงยามราตรี ที่ดึงดูดผู้คนจากทั่วโลก ขับเคลื่อนเศรษฐกิจใต้ดินมูลค่านับแสนล้าน แนวทางการเปิด ผับ บาร์ คาราโอเกะ เพื่อรองรับดีเดย์ 1 ก.ค. 2563 ต้องมีใบอนุญาตประกอบการ การจำหน่ายอาหารและเครื่องดื่ม ใบอนุญาตจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ใบอนุญาตมีดนตรีการแสดงเพื่อบันเทิงเต้นรำ การฉายภาพวีดิทัศน์ในคาราโอเกะ
โดยกำหนดมาตรการหลัก คือ บริการไม่เกิน 24.00 น. ทุกกรณี ระยะยืนนั่ง 1 เมตร จำกัด 4 ตารางเมตรต่อคน ห้ามร่วมโต๊ะกับกลุ่มอื่น พนักงานสวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้าตลอดเวลา จุดบริการล้างมือเพียงพอ ทำความสะอาดสุขา พื้นผิวสัมผัสบ่อยๆ ระยะห่างโต๊ะ มากกว่า 2 เมตร หากทำไม่ได้ ต้องมีฉากกั้นสูง 1.5 เมตร มีระบบระบายอากาศ หมุนเวียนอากาศที่ดี มีพื้นที่เฉพาะในการสูบบุหรี่นอกอาคาร ลงทะเบียนเข้าออกด้วยแอปฯ ไทยชนะ
และมาตรการเสริม คือ คัดกรองอายุ อุณหภูมิ อาการทางเดินหายใจ อาจตรวจหาเชื้อโควิดกลุ่มพนักงานเป็นระยะๆ งดกิจกรรมส่งเสริมการขายทุกรูปแบบ ทั้งโปรโมชัน ลดราคา ขายพ่วง โฆษณาโดยพนักงานเชียร์เบียร์ ไม่ยินยอมให้นำสุราหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาบริโภค นั่งยืนเป็นกลุ่มไม่เกิน 5 คน งดนั่ง ร้องเพลง เต้น หรือยินยอมให้มีการเต้นกับลูกค้า งดเต้นนอกพื้นที่บริเวณโต๊ะที่นั่ง หลีกเลี่ยงการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รูปแบบเหยือกถ้วย ภาชนะที่ใช้จับร่วมกัน ติดกล้องวงจรปิดครอบคลุมพื้นที่ร้าน เก็บไว้มากกว่า 1 เดือน
พร้อมกันนี้ยังเสียงฮือฮา คณะกรรมการเฉพาะกิจพิจารณาการผ่อนปรนการบังคับใช้มาตรการในการป้องกันและยับยั้งการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 เตรียมทำคลอด (ร่าง) 22 มาตรการสำหรับการเปิดสถานบริการผับ บาร์ คาราโอเกะ ประกอบด้วย
1. ควบคุมจำนวนผู้เข้าใช้บริการให้เหมาะสมต่อพื้นที่มิให้แออัด และมีการเว้นระยะห่างทางสังคม 2.ต้องมีการตรวจคัดกรองอุณหภูมิพนักงานและผู้ใช้บริการทุกคน 3.จัดให้มีบริการเจลแอลกอฮอล์ล้างมือบริเวณทางเข้า และตามจุดต่างๆ ตามความเหมาะสม 4.งดการเข้าใช้บริการเป็นกลุ่มเกิน 5 คนขึ้นไป 5.จัดระบบเข้าคิวบริเวณทางเข้าให้มีการเว้นระยะห่างระหว่างบุคคลโดยมีผู้ควบคุม 6.จัดให้มีระยะห่างระหว่างโต๊ะแต่ละโต๊ะไม่น้อยกว่า 2 เมตร หรือทำฉากกั้นระหว่างโต๊ะ
7. กำหนดจุดวางเก้าอี้สำหรับแต่ละโต๊ะ ให้มีการเว้นระยะห่างระหว่างที่นั่งอย่างน้อย 1 เมตร โดยควบคุมไม่ให้มีการเคลื่อนย้ายเก้าอี้ 8. จัดให้มีการระบายอากาศที่ดี 9. อนุญาตให้นั่งรับประทานอาหารและเครื่องดื่มเท่านั้น งดการส่งเสียงร้องเพลงและเต้นรำ 10. ใช้เมนูกระดาษแบบครั้งเดียวทิ้ง (disposable menu) แทนการใช้เมนูเล่ม 11. การสั่งเครื่องดื่มให้สั่งเป็นรายแก้ว โดยให้พนักงานเป็นผู้เสิร์ฟ แทนการสั่งเป็นเหยือกหรือเป็นขวด เพื่อเลี่ยงการสัมผัสขวด ถังน้ำแข็งและแก้วของผู้อื่น รวมถึงป้องกันการสลับแก้วกัน
12. พนักงานต้องใส่หน้ากากอนามัย และ face shield ตลอดเวลา 13. จัดให้มีฉากกั้นระหว่างเวทีหรือพื้นที่การแสดง กับพื้นที่ในส่วนของผู้ใช้บริการ หรือจัดระยะห่างอย่างน้อย 2 เมตร 14. พูดแสดงบนเวทีต้องสวม face shield ตลอดเวลา 15. จัดให้มีผู้ควบคุมไม่ให้เกิดการชุมนุม รวมกลุ่ม ตะโกน หรือใช้เสียงดัง และไม่ให้มีการเดินไปเดินมา
16. จัดให้มีอุปกรณ์เครื่องใช้สำหรับการรับประทานอาหารและเครื่องดื่มสำหรับแต่ละบุคคล โดยมีช้อนกลางและที่วางช้อนกลางส่วนตัวสำหรับผู้ใช้บริการแบบหมู่คณะ 17. ต้องทำความสะอาดสุขาทุก 30-60 นาที 18. ทำความสะอาดพื้นที่บริการ โต๊ะ เก้าอี้ ราวจับ ลูกบิดประตู เคาน์เตอร์ จุดสัมผัสและอุปกรณ์อื่นๆ ด้วยผงซักฟอกหรือน้ำยาทำความสะอาดฆ่าเชื้อ พร้อมกับจัดให้มีการระบายอากาศในพื้นที่ให้มีความเหมาะสม อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง 19. ห้ามจัดกิจกรรมที่มีการเล่น การแข่งขัน หรือทำให้เกิดการรวมกลุ่มการเชียร์กัน
20. งดการใช้เครื่องเล่นหรืออุปกรณ์การเล่นเกมต่างๆ เช่น โต๊ะพูล เป้าลูกดอก ตู้เกม เป็นต้น 21.จัดพื้นที่สำหรับการสูบบุหรี่โดยเฉพาะและให้มีการเว้นระยะห่างทางสังคมอย่างเหมาะสม และ 22. งดให้พนักงานบริการหรือตัวแทนประชาสัมพันธ์เครื่องดื่มนั่งรวมกับผู้ใช้บริการ
ต้องยอมรับว่า 22 มาตรการรองรับเปิดสถานบริการผับ บาร์ คารโอเกะ นอกจากทำให้เสียอรรถรสการเที่ยวลงบ้างเล็กน้อย ในส่วนของการปฏิบัติยังเป็นเรื่องยากหากไม่ได้รับการร่วมมือจากผู้ประกอบการและนักท่องเที่ยว
อีกกิจการที่มีความเสี่ยงสูงและน่าจับตาไม่น้อยไปกว่ากัน คือ อาบ อบ นวด ต้องมีใบอนุญาตสถานบริการ คือ สถานอาบน้ำ นวด อบตัว ซึ่งมีผู้บริการแก่ลูกค้า สถานที่มีอาหาร สุรา น้ำชา หรือเครื่องดื่มอย่างอื่นจำหน่ายและบริการโดยมีผู้บำเรอสำหรับปรนนิบัติลูกค้า
สำหรับมาตรการควบคุมหลัก คือ ต้องสวมหน้ากากอนามัย หน้ากากผ้า หรือ face shield ตลอดเวลา ยกเว้นขณะอาบน้ำ มีจุดบริการล้างมือเพียงพอ ทำความสะอาดห้อง อ่างอาบน้ำ สุขา ผิวสัมผัสบ่อยๆ ก่อนหลังบริการแต่ละครั้ง เว้นระยะนั่งยืนมากกว่า 1 เมตร ยกเว้นขณะอาบน้ำ ควบคุมไม่ให้แออัด ให้คำแนะนำลูกค้าตามมาตรการก่อนใช้บริการทุกราย ต้องลงทะเบียน (แอปไทยชนะ) เข้า – ออก สถานที่ หรือจดบันทึกรายงานเข้าแทนได้ ต้องตรวจหาโควิดพนักงานเป็นระยะ พร้อมเฝ้าระวังโรคอื่นๆ และมาตรการเสริม คือ ดูแลอุณหภูมิร่างกาย ระบบระบายอากาศ ติดตั้งกล้องวงจรปิดพื้นที่ส่วนรวมของร้าน เก็บไว้มากกว่า 1 เดือน
ประเทศไทยเข้าสู่การ “คลายล็อกเฟส5” ผ่อนคลายกิจการกิจกรรมต่างๆ ที่มีความเสี่ยงสูงอาจก่อการแพร่ระบาดของโควิด - 19 แม้สถานการณ์การแพร่ระบาดในประเทศคลี่คลายไปในทิศทางที่ดีขึ้นเรื่อยๆ แต่ยังไม่อาจวางใจได้
ต้องไม่ลืมว่าสถานการณ์ในประเทศต่างๆ ทั่วโลกยังมีตัวเลขผู้ติดเชื้อที่สูง แม้กระทั่งประเทศที่ได้รับการยอมรับด้านสาธารณสุขได้รับคำยกย่องว่าสามารถรับมือและควบคุมการแพร่ระบาดได้แล้ว ยังเกิด “โควิด-19 เวฟ 2” กลับมาแพร่ระบาดหลังคลายล๊อคดาวน์เปิดกิจการกิจกรรมต่างๆ ให้ประชากรกลับไปใช้ชีวิตปกติ เนื่องจากธรรมชาติของโรคระบาดระดับโลก (World Pandemic) จะมี Second Wave หรือการแพร่ระบาดระลอก 2 เกิดขึ้นทุกครั้งอย่างเลี่ยงไม่ได้
ยกตัวอย่าง ประเทศเยอรมนี หลังประสบความสำเร็จในการชะลอเส้นกราฟจำนวนผู้ติดเชื้อรายใหม่ได้ไม่นาน การติดเชื้อรายใหม่กลับพุ่งสูงขึ้นหลังมีการผ่อนคลาย พบกลุ่มก้อนหรือคลัสเตอร์เชื่อมโยงกับโรงงานชำแหละและผลิตผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ของบริษัทเทินนีส์ ในเมืองกือเทอร์สโล ทางตะวันตกเฉียงเหนือ
ประเทศเกาหลีใต้ หลังจากประสบความสำเร็จในการควบคุมการแพร่ระบาดของโควิด-19 ไปแล้วนั้น หลังจากการพบผู้ติดเชื้อในย่านสถานบันเทิง ย่านอิแทวอน ในกรุงโซล เป็นจุดเริ่มต้นของการระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 เวฟ 2 เช่นเดียวกับ ประเทศญี่ปุ่น เผชิญการแพร่ระบาดของโควิด-19 อีกครั้ง โดยพบว่ากลุ่มผู้ติดเชื้อรายใหม่ ผู้เกี่ยวข้องกับแหล่งสถานบันเทิงในย่านชินจูกุ ตลอดจนการแพร่ระบาดแบบกลุ่มก้อนในออฟฟิศแห่งหนึ่งในกรุงโตเกียว
หรือกรณีประเทศจีน เกิดการแพร่ระบาดระลอก 2 มีต้นตอจากตลาดซินฟาดี้ในกรุงปักกิ่ง คล้ายกับระลอกแรกที่มาจากตลาดในเมืองอู่ฮั่น และประเทศสิงคโปร์ ผู้ติดเชื้อระลอกใหม่ส่งสัญญาณเพิ่มสูงขึ้น พบมีความเกี่ยวข้องกับหอพักแรงงานต่างด้าว ที่มีอยู่กว่า 43 แห่งทั่วประเทศ
อีกประเด็นที่ต้องเฝ้าระวังคือ Super Spreader ตัวการแพร่โรคไปยังบุคคลอื่นจำนวนมาก ย้อนกลับไปหลังจากรัฐบาลไทยประกาศยกเลิกเคอร์ฟิวเป็นวันแรก อนุญาตให้ประชาชนเดินทางได้ยามค่ำคืน กลับพบว่ามีเด็กแว้นกลุ่มเด็กวัยรุ่นอายุ 15 - 18 ปี นัดรวมตัวแข่งมอเตอร์ไซค์ในเวลากลางคืนหลายพื้นที่ทั่วประเทศ
ร้อนถึง นายกฯ ลุงตู่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา สั่งการให้เจ้าหน้าที่ตำรวจใช้กฎหมายเอาผิดเด็ดขาด ต้องดำเนินคดีเยาวชนปรับในข้อหาไม่มีใบอนุญาตขับขี่ และผู้ปกครองต้องถูกเชิญตัวมาทำทัณฑ์บนและถูกปรับด้วย ทั้งนี้ การถอนรากถอนโขนสะสางปัญหาเด็กแว้น นับเปนความท้าทายอย่างยิ่ง เพราะมีความพยายามมาหลายต่อหลายครั้ง แต่ผลลัพท์ไม่ต่างไปจากเดิมเท่าใดนัก เด็กแว้นยังคงออกอาระวาดสร้างความเดือดร้อนบนท้องถนนอย่างไม่เกรงกลัว
ที่สำคัญปัญหาเด็กแว้นไม่เพียงก่อความเดือดร้อนรำคาญแก่ประชาชนทั่วไป ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ยังไม่สิ้นสุด ใครจะไปรู้ว่าเยาวชนกลุ่มนี้อาจติดเชื้อและไม่แสดงอาการ สุดท้ายกลายเป็นตัวแพร่เชื้อโรคไวรัสโควิด-19 ให้ผู้อื่นก็เป็นได้
