ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร หญิงหลายสัญชาติ

น่าดีใจแทนยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ที่ได้เป็นเพื่อนร่วมชาติกับ “โนเล่” โนวัค ยอโควิช นักเทนนิสมือหนึ่งของโลก เมื่อทางการเซอร์เบียให้สัญชาติพลเมืองเซอร์เบียแก่ อดีตนายกรัฐมนตรี ที่หนีโทษจำคุก 5 ปีคดีปล่อยปละละเลยให้มีการทุจริต การขายข้าวจีทูจีปลอมไปอยู่ต่างประเทศตั้งแต่วันที่ 25 สิงหาคม 2560

ยิ่งลักษณ์ มีสัญชาติไทยแต่กำเนิด ปัจจุบันก็ยังคงถือสัญชาติไทยอยู่ แต่ถูกถอนพาสปอร์ตไทย เพราะเป็นนักโทษหลบหนีคดีเหมือนพี่ชาย นายทักษิณ ชินวัตร จึงต้องหาพาสปอร์ตใหม่ ซึ่งการที่ถือพาสปอร์ตของประเทศใด ต้องเป็นพลเมืองของประเทศนั้นเสียก่อน

หลังหนีออกจากประเทศไทยโดยใช้ช่องทางธรรมชาติไม่นาน ยิ่งลักษณ์ เลือก เป็นพลเมืองกัมพูชา ต้นปีนี้ กระบวนการข่าวปลอมเพื่อสร้างภาพให้เธอเป็นหญิงเก่ง มีสมอง ประโคมข่าว ยิ่งลักษณ์ได้รับแต่งตั้งเป็นประธานบริษัท ที่บริหารท่าเรือในซัวเถา แต่กระบวนการปั่นข่าวสร้างภาพ เป็นมูมเบอแรงที่ย้อนกลับมาทำร้ายเธอ เมื่อถูกเปิดเผยว่าเธอถือสัญชาติกัมพูชา ถือพาสปอร์ตกัมพูชา รัฐบาลกัมพูชาตัดสินใจถอนพาสปอร์ตของยิ่งลักษณ์ เพราะไม่ต้องการมีปัญหากับรัฐบาล คสช.ซึ่งมีแนวโน้มว่า จะอยู่ยาว

สำนักข่าวตันจุงของเซอร์เบีย รายงานว่า รัฐบาลเซอร์เบียได้ให้สัญชาติ เซอร์เบียร์แก่ยิ่งลักษณ์ เพราะไม่ขัดต่อผลประโยชน์ของประเทศ แต่เจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลเซอร์เบียหลายคน ไม่ขอออกความเห็นถึงเหตุผลที่ตัดสินใจครั้งนี้

นายกิตติรัตน์ ณ ระนอง โพสต์เฟซบุ๊กชื่นชมว่า ยิ่งลักษณ์ฉลาดที่เลือกเป็นพลเมืองเซอร์เบีย เพราะพาสปอร์ตเซอร์เบียใช้เดินทางไป 86 ประเทศทั่วโลก โดยไม่ต้องมีวีซ่า มีอิทธิพลมากกว่าพาสปอร์ตไทย

ถ้าเราวัดสติปัญญาของคน ด้วยการวัดว่า พาสปอร์ตที่เขาเลือกใช้เดินทางไปได้กี่ประเทศยิ่งลักษณ์ก็ฉลาดน้อยกว่าที่กิตติรัตน์โม้ เพราะถ้าฉลาดจริง ต้องเลือกพาสปอร์ตญี่ปุ่น หรือสิงคโปร์ หรือฝรั่งเศส เยอรมนี อังกฤษ สหรัฐฯ เพราะพาสปอร์ตของประเทศเหล่านี้ ใช้เดินทางไปได้กว่า 180 ประเทศ โดยไม่ต้องมีวีซ่า

ยิ่งลักษณ์อยู่กับทักษิณที่ดูไบ ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ หรือยูเออี ซึ่งพาสปอร์ตของยูเออีอยู่ในอันดับที่ 21 เหนือกว่าพาสปอร์ตเซอร์เบียที่อยู่ในอันดับที่ 28 แม้แต่ทักษิณที่อยู่ดูไบมาสิบปีแล้ว ยังถือพาสปอร์ตมอนเตเนโกร เพราะยูเออีเป็นประเทศที่มีรายได้จากการขายน้ำมัน ไม่ต้องหาเงินจากการขายสัญชาติ

ตอนที่ยิ่งลักษณ์หนีจากไทยไปใหม่ๆ กระบวนการข่าวปลอม บอกว่า เธอกำลังจะได้สถานะผู้ลี้ภัยในอังกฤษ เวลาผ่านไปสองปี เธอได้เป็นพลเมืองเซอร์เบียแทน

เซอร์เบียกับมอนเตเนโกรอยู่ติดกัน ในคาบสมุทรบอลข่าน ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของยุโรป เดิมเป็นส่วนหนึ่งของยูโกสลาเวีย เมื่อลัทธิคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออกล่มสลาย รัฐต่างๆ ที่รวมกันเป็นยูโกสลาเวียแยกตัวเป็นอิสระ เซอร์เบียกับมอนเตเนโกรรวมกันในตอนแรก ก่อนจะแยกเป็นเอกเทศจากกันในปี 2549

เหตุผลที่ทักษิณเลือกเป็นพลเมืองมอนเตเนโกร และเลือกสัญชาติเซอร์เบียให้น้องสาว ก็เพราะว่าทั้งสองประเทศนี้ ไม่มีสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนกับประเทศไทย ถึงแม้ว่า รัฐบาลไทยไม่ว่าชุดไหนๆ ไม่ต้องการเอาทั้งสองคนกลับมารับโทษในประเทศไทย แต่การเป็นพลเมืองของประเทศที่ไม่มีข้อผูกพันกับประเทศไทยว่าจะต้องส่งตัวคนไทยที่ผิดกลับมารับโทษ ก็เป็นหลักประกันที่ทำให้อุ่นใจกว่า

แต่เหตุผลที่สำคัญที่สุดคือ ทั้งมอนเตเนโกรกับเซอร์เบีย เป็นประเทศที่ขายสัญชาติให้กับคนที่เอาเงินเข้ามาลงทุน คือ นโยบายที่เรียกว่า “Citizenship for Investment Program” หรือ CIP

การให้สัญชาติแลกกับเงินลงทุนจากต่างชาติ เป็นนโยบายที่หลายๆ ประเทศใช้ เป็นเครื่องมือดึงดูดเงินลงทุนจากต่างชาติ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ แคนาดา ออสเตรเลีย ก็มีนโยบายนี้ รวมทั้งประเทศในหมู่เกาะแคริบเบียน ประเทศที่เป็นเกาะในแปซิฟิก ในทวีปอเมริกาใต้ และประเทศเกิดใหม่ในยุโรปตะวันออก

ในเอเชียกัมพูชาเป็นประเทศหนึ่งที่มีนโยบาย CIP ซึ่งยิ่งลักษณ์เคยใช้บริการ แปลงเป็นสาวเขมรมาแล้ว ก่อนจะถูกถอนสัญชาติ นอกจากการให้สัญชาติเป็นการถาวรแล้ว บางประเทศอาจใช้วิธีให้สิทธิพำนักระยะยาว ประเทศไทยเองสมัยที่ทักษิณ เป็นนายกรัฐมนตรี เคยออกบัตรอีลิทให้สิทธิชาวต่างชาติที่ซื้อบัตรอีลิทซึ่งมีราคาตั้งแต่ 10 ล้านบาทขึ้นไปจนถึง 100 ล้านบาท พำนักในประเทศไทย โดยออกวีซ่าระยะยาว นานสุดได้ถึง 20 ปี

ทักษิณเอง มีการลงทุนในรีสอร์ตบนเกาะแห่งหนึ่งของมอนเตเนโกร แลกกับ การได้สัญชาติเป็นพลเมืองมอนเตเนโกร

ประเทศที่พัฒนาแล้ว จะมีหลักเกณฑ์การพิจารณาที่เข้มงวด เพื่อป้องกันอาชญากรข้ามชาติ นักการเมืองที่หนีคดีทุจริต คอร์รัปชันใช้เป็นช่องทางในการแปลงสัญชาติ ประเทศกำลังพัฒนา ประเทศเกิดใหม่อย่างมอนเตเนโกร เซอร์เบีย และอีกหลายๆประเทศซึ่งต้องการเงินลงทุนต่างชาติมาก จะไม่ให้ความสำคัญกับภูมิหลังของผู้ขอสัญชาติมากเท่าไร

ซีไอพีทำให้เกิดโอกาสทางธุรกิจกลายเป็นธุรกิจระดับโลก เมื่อผู้ประกอบการมองเห็นช่องทางหาเงิน โดยการขายบริการ สำหรับคนที่ต้องการได้สัญชาติเป็นพลเมืองของประเทศที่มีนโยบายขายสถานะความเป็นพลเมืองแลกกับเงินลงทุนที่ทักษิณบอกว่า ยิ่งลักษณ์ได้สัญชาติเซอร์เบีย เพราะมีเพื่อนช่วยติดต่อประสานงานให้ ความจริงแล้ว ก็คือ การใช้บริการของบริษัทที่ปรึกษานายหน้า ในตลาดซื้อขายสัญชาตินี่แหละ

เพราะฉะนั้น การที่ทางการเซอร์เบียไม่ได้ให้เหตุผลในการตัดสินใจให้สัญชาติกับยิ่งลักษณ์ โดยแถลงสั้นๆ ว่า เพราะไม่ขัดกับผลประโยชน์ของประเทศชาติ จึงถูกต้องแล้ว เพราะเซอร์เบียมีนโยบายขายสัญชาติแลกกับการลงทุนจากต่างชาติอยู่แล้ว โดยไม่สนใจว่า ผู้ซื้อเป็นใคร มีประวัติความเป็นมาเช่นไร ทำไมจึงต้องมาใช้สัญชาติประเทศ แทนสัญชาติแผ่นดินแม่

และการที่ยิ่งลักษณ์ได้สัญชาติเซอร์เบียก็ไม่ใช่เรื่องที่น่าภูมิใจ หรือแสดงถึงความฉลาดแต่อย่างใดเลย เพราะมันคือ ชะตากรรมของคนที่ไม่มีแผ่นดินจะอยู่ เป็นทางออกของนักโทษหนีคดี ที่ถูกถอนพาสปอร์ตไทยแล้วยังถูกกัมพูชาถอนสัญชาติเขมรอีก จำเป็นต้องดิ้นรนไปขอใช้สัญชาติของประเทศที่มีนโยบายขายสัญชาติแลกกับเงิน เพื่อจะได้เดินทางได้สะดวกเท่านั้นเอง