คว่ำบาตร ‘คิม’...จะเอาอยู่มั้ย...?

สหรัฐฯ และสมาชิกคณะมนตรีความมั่นคงรวม 15 ประเทศได้ลงมติเป็นเอกฉันท์ยกระดับมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจเกาหลีเหนือ หวังจะบีบให้ผู้นำ คิม จองอึน ขาโจ๋จอมซ่าให้ถอดใจ เลิกเดินหน้าพัฒนาขีปนาวุธนิวเคลียร์ข้ามทวีป

ครั้งนี้สหรัฐฯ โดยเฉพาะประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ดูว่ากอบกู้บารมีชาติมหาอำนาจได้บ้าง หลังจากโดนคิมขาโจ๋ ทรงผมไถสูงพิสดารลูบคมครั้งแล้วครั้งเล่าด้วยการทดลองยิงขีปนาวุธ สร้างความหวาดเสียวให้เกาหลีใต้และญี่ปุ่น

ล่าสุดคนอเมริกันเริ่มถามดังๆ กับทรัมป์ว่าเกาหลีเหนือมีศักยภาพยิงขีปนาวุธนำวิถีถล่มเมืองต่างๆ ในแผ่นดินใหญ่ของสหรัฐฯ ได้จริงๆ หรือ แสดงให้เห็นอาการหวาดผวา กลัวคิมขาโจ๋เลือดเข้าตาบ้าบิ่นยิงจรวดถล่มสหรัฐน ให้เละ

บางครั้งการรับสมอ้างว่าเกาหลีเหนือมีขีดความสามารถทำได้จริงๆ อาจเป็นการเบิกร่องปูทางให้สหรัฐฯ หาเรื่องโจมตีด้วยอาวุธเหมือนตอนโกหกแหกตาชาวโลกว่าซัดดัม ฮุสเซน ผู้นำอิรักมีอาวุธมหาประลัย จึงหาเหตุโจมตีอิรักจนเละ

ทุกวันนี้อิรักยังอยู่ในสภาพบ้านแตกสาแหรกขาดย่อยยับ ต้องใช้เวลาหลายปีกว่าจะฟื้นให้ได้เหมือนเดิม เพราะสงครามก่อการร้ายยังไม่จบสิ้น มีน้ำมันมากก็จริง แต่ราคาขายได้เพียงครึ่งหนึ่งของตอนที่ราคาพุ่งสู่จุดสูงสุด

กรณีเกาหลีเหนือ สหรัฐฯ จะมองว่ากินหมูง่ายๆ ไม่ได้เด็ดขาด เพราะคิมมีความบ้ามากกว่า และมีเป้าหมายทำสงครามทำให้สหรัฐฯ และมิตรประเทศต้องเสี่ยงกับความสูญเสีย ขณะที่อิรักไม่มีระเบิดนิวเคลียร์ไว้ตอบโต้สหรัฐฯ แต่คิมมี

เมื่อสมาชิกถาวรคณะมนตรีความมั่นคงทั้งหมด คือสหรัฐฯ อังกฤษ ฝรั่งเศส รัสเซีย และจีนเออออห่อหมกกับสหรัฐฯ ทำให้เกาหลีเหนือรู้สึกโดดเดี่ยวแต่ไม่หวั่น แถมยังกล่าวอาฆาตมาดร้ายว่าสหรัฐฯ จะต้องจ่ายราคาแพงในฐานะผู้เป็นตัวการ

ทรัมป์โล่งใจไปเปลาะหนึ่ง แต่ก็ยังต้องระวังเพราะเกาหลีเหนือไม่ถอย!

นักวิเคราะห์ประเมินว่าคงเป็นการยากที่จะทำให้เกาหลีเหนือสิ้นฤทธิ์เพราะการคว่ำบาตรหวังตัดรายได้จากการส่งออกสินค้าแร่เหล็ก ถ่านหิน อาหารทะเล หรือสินค้าอื่นๆ เพื่อให้รายได้ลดลง 1 พันล้านเหรียญสหรัฐ ไม่ส่งผลรุนแรง

ที่ผ่านมาจีนถือว่าเป็นลูกค้ารายใหญ่ จนแทบเป็นผู้ซื้อรายเดียวของสินค้าส่งออกของเกาหลีเหนือเพราะมีพรมแดนติดกัน เป็นผู้อุปถัมภ์ แต่เกาหลีเหนือทำตัวให้เห็นว่าไม่ได้เป็นเด็กในคาถาว่านอนสอนง่าย มีบทพยศอ่อนๆ บางครั้งด้วย

เกาหลีเหนือ ‘ทนได้’ แน่นอน! ที่ผ่านมามีความอดทนสูงต่อสภาวะลำบากต่างๆ โดนคว่ำบาตรมาโดยตลอด และล่าสุดอาจทำให้แค่เจ็บมากกว่าเดิม เกาหลีเหนือโดนมาตรการเช่นนี้หนักมากขึ้นเรื่อยๆ มาตั้งแต่เริ่มในปี 2006

อันที่จริง เกาหลีเหนืออยู่ในสภาพเกือบโดดเดี่ยวมายาวนานกว่า 60 ปี นั่นคือตั้งแต่รุ่นปู่ของคิมขาโจ๋ อยู่มาแบบแร้นแค้น บางปีต้องอดอยากแสนสาหัส

ย้ำอีกครั้ง “คิมทนได้” และจะหาทางเอาคืนด้วยการทำให้สหรัฐฯ เจ็บปวด!

การที่จีนยอมร่วมคว่ำบาตรเกาหลีเหนือเพราะจีนห่วงผลประโยชน์ของตนเองด้วย จีนไม่ต้องการให้สหรัฐฯ ใช้มาตรการลงโทษบริษัทของจีนที่ทำมาค้าขายกับเกาหลีเหนือ ด้วยการคว่ำบาตร สั่งห้ามทำธุรกรรมกับบริษัทของสหรัฐฯ

จีนยังต้องการรักษาดุลยภาพในความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ และต้องระวังเพราะอีกไม่นานจะถึงฤดูใบไม้ร่วงซึ่งจะเป็นวาระการประชุมสำคัญระดับผู้นำของจีน ผู้นำจีนย่อมไม่อยากให้เกิดผลทางลบเปิดช่องให้เกิดการวิพากษ์ผลงานได้

นี่เป็นการยื้อ ซื้อเวลา เพื่อเลี่ยงมาตรการลงโทษด้วย แต่ไม่มีใครรับประกันว่าจีนจะยอมร่วมมาตรการอย่างจริงจัง เพราะอย่างไรจีนก็ไม่ยอมให้เกาหลีเหนือหลุดไปจากวงโคจรไปจากอำนาจและอิทธิพลของตัวเอง เพราะเป็นรัฐกันชนด้วย

ขณะเดียวกันจีนก็ทนไม่ได้เช่นกันที่จะต้องเห็นเศรษฐกิจของเกาหลีเหนืออยู่ในขั้นวิกฤตสุดขีดจนถึงขั้นล่มสลายอันเป็นผลกระทบจากการคว่ำบาตร ดังนั้นการแอบช่วยเหลือคิมขาโจ๋แบบเร้นลับก็ไม่อยู่เหนือความคาดหมาย

จีนเป็นตลาดสำคัญสำหรับสินค้าหลักของเกาหลี และยังมีบริษัทร่วมทุนระหว่างบริษัทของ 2 ประเทศ ซึ่งเปิดช่องให้เกาหลีเหนือได้มีช่องทางค้าขายกับประเทศอื่นๆ แม้จะมีมาตรการคว่ำบาตร จากนี้ไปต้องดูว่าจีนจะจัดการอย่างไร

เกาหลีเหนือยังใช้สถานทูตในประเทศต่างๆ ซื้อสินค้าหรู แบรนด์ดังๆ แล้วส่งมาขายในประเทศ มีลูกค้าเป็นนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศหรือคนเกาหลีเหนือ เพื่อหารายได้เป็นเงินตราต่างประเทศ เพื่อสนับสนุนโครงการผลิตอาวุธ

แรงกดดันจากประชาคมโลกอันมีต้นตอจากสหรัฐฯ จึงทำให้คิมขาโจ๋แค้นมาก ไม่เสียเวลายับยั้งชั่งใจก่อนประกาศว่าจะ “ล้างแค้น” สหรัฐฯ แต่ยังไม่บอกชัดเจนว่าจะทำอย่างไร เพราะคาดการณ์ได้ว่าสหรัฐฯ ยังคงเล่นไม่เลิกแน่นอน

ถ้ามีปัญหาถึงขั้นวิกฤตในเกาหลีเหนือ คิมอาจตกอยู่ในความเสี่ยง โดนผู้นำกองทัพจับมือกันรัฐประหารโค่นล้มได้เช่นกัน แม้ขณะนี้ยังดูเป็นไปได้ยาก

ตัวกำหนดเกมความสัมพันธ์คือสหรัฐฯ เพราะจากนี้ไปต้องดูว่าทรัมป์จะเล่นแรงกับจีนหรือไม่ ที่ผ่านมาทรัมป์ยังไม่อยากเล่นบทเข้มเกินไปเพราะตัวเองเพิ่งเข้ามารับตำแหน่ง ยังไม่รู้เหนือรู้ใต้ จังหวะการก้าวย่างพลาด เสียหายหลายครั้ง