นายศุภชัย สมเจริญ ประธานกกต. กล่าวถึงข้อเสนอให้เซตซีโรกกต. ว่าเท่าที่ฟัง เป็นข้อเสนอของ นายอุดม รัฐอมฤต กรธ. ซึ่งท่านมีหน้าที่ร่าง ก็คิดได้ กกต. ในฐานะผู้ปฏิบัติ ก็ต้องปฏิบัติตาม แต่ทุกอย่างต้องให้เกิดความเป็นธรรมแก่ทุกองค์กรอิสระด้วย ไม่ใช่จ้องแต่จะเล่นงานกกต. อย่างเดียว มันก็ไม่ยุติธรรม
"ประสบการณ์การเลือกตั้งเมื่อ 2 ก.พ.57 ที่ผ่านมา พวกเราทั้งห้าคนก็ผ่านมาแล้ว รู้ว่าปัญหาต่างๆ มันเกิดจากอะไร ในการยกร่าง พ.ร.ป.พรรคการเมือง พ.ร.ป. การเลือกตั้ง ส.ส. , พ.ร.ป. กกต. และ พ.ร.ป.การได้มาซึ่ง ส.ว. เราก็เอาปัญหาอุปสรรคต่างๆ พ.ร.ป. ทั้ง 4 ฉบับ ให้สามารถดำเนินการไปได้ เช่น หากมีปิดล้อมสถานที่รับสมัคร หรือหน่วยเลือกตั้ง เราจะดำเนินการอย่างไร ซึ่งก็ได้จัดการแก้ไขไว้หมดแล้ว หากเป็นคนใหม่มาทำ ก็จะเหมือนที่พวกผมได้รับการโปรดเกล้าฯ เข้ามาทำงาน 16 ธ.ค. 56 พอ 23 ธ.ค. 56 ก็เกิดเหตุทันที มีการปิดล้อมสถานที่รับสมัคร จนต้องย้ายไปที่นั่น ที่นี่ ต้องแก้ปัญหารายวัน ทำให้งงอยู่ ต้องค่อยๆ แก้กันไป แต่คราวนี้ถ้าเจออีก ก็สบายแล้ว เช่น สามารถกำหนดวันเลือกตั้งใหม่ได้เลย ไม่ต้องไปถามรัฐบาล"
ด้านนายสุริยะใส กตะศิลา รองคณบดีฯ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม ม.รังสิต และ ผอ.สถาบันปฏิรูปประเทศไทย (สปท.) กล่าวว่า แนวคิดเซตซีโรองค์กรอิสระ จะต้องมีความชัดเจนว่าเป้าหมายอยู่ตรงไหน ถ้ามีความหมายเพียงแค่เปลี่ยนคน เปลี่ยนตัวกันใหม่ ก็ไม่มีประโยชน์อะไร อาจจะเป็นการถอยหลังลงคลองด้วยซ้ำ
ทั้งนี้ แนวคิดเซ็ตซีโร่ องค์กรอิสระทั้งหมด ถ้ากรธ.จะทำจริง ต้องเน้นที่การปฏิรูปองค์กรอิสระ ต่อยอดจากจุดที่ดีอยู่แล้วและเข้าไปปิดช่องโหว่ หรือจุดด้อยขององค์กรเหล่านั้น ปัญหาขององค์กรอิสระที่ผ่านมากว่า 20 ปี ซึ่งกำเนิดขึ้นจากฐานคิดปฏิรูปในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 นั้น มีปัญหาทั้งส่วนของระบบ และตัวบุคคล ควบคู่กันไป ความผิดพลาดของรธน. 40 และต่อเนื่องมาถึงรธน.50 คือไปออกแบบให้องค์กรอิสระ เป็นอำนาจที่ 4 หลุดลอยและไม่เชื่อมโยงกับสังคม จนหลายครั้งกลายเป็นอำนาจพิเศษที่ควบคุมตรวจสอบยาก และการทำงานล่าช้า ติดดาบให้องค์กรแบบนี้มากไป แต่ไม่มีการกำกับตรวจสอบที่ดี ซึ่งอาจทำให้องค์กรเหล่านี้อันตรายในระยะยาว
บางองค์กรได้คนนี้ แต่ระบบไม่เอื้อ บางองค์กรระบบดี แต่ได้คนที่ไม่เหมาะสมไปดำรงตำแหน่ง ก็เกิดปัญหาตามมา จึงต้องปฏิรูปทั้งตัวองค์กร หรือระบบและตัวบุคคล หรือการได้มาไปพร้อมๆ กัน
ทั้งนี้ เสนอประเด็นในการพิจารณาปรับปฏิรูปองค์กรอิสระทั้งระบบ ดังนี้
1. ที่มาของผู้ดำรงตำแหน่ง ต้องมีความหลากหลายมากขึ้น และเปิดทางให้มีการสรรหาที่มีประสิทธิภาพโปร่งใสมากขึ้น 2. ต้องอิสระจากการเมืองและทุน 3. กระบวนการทำงานต้องยึดหลักธรรมาภิบาล 4. มาตรฐานการวินิจฉัยต้องสูงกว่านี้ บางครั้งคำวินิฉัยขัดแย้งกันเองก็เคยมี 5. ต้องยึดโยงกับสังคมและประชาชนมากขึ้นไม่ใช่ให้อำนาจอิสระหลุดลอยจนกำกับถ่วงดุลไม่ได้ 6. ควรกำหนดมาตรฐานทางจริยธรรมและคุณธรรม ของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองให้สูงกว่านักการเมืองทั่วไป
"ประสบการณ์การเลือกตั้งเมื่อ 2 ก.พ.57 ที่ผ่านมา พวกเราทั้งห้าคนก็ผ่านมาแล้ว รู้ว่าปัญหาต่างๆ มันเกิดจากอะไร ในการยกร่าง พ.ร.ป.พรรคการเมือง พ.ร.ป. การเลือกตั้ง ส.ส. , พ.ร.ป. กกต. และ พ.ร.ป.การได้มาซึ่ง ส.ว. เราก็เอาปัญหาอุปสรรคต่างๆ พ.ร.ป. ทั้ง 4 ฉบับ ให้สามารถดำเนินการไปได้ เช่น หากมีปิดล้อมสถานที่รับสมัคร หรือหน่วยเลือกตั้ง เราจะดำเนินการอย่างไร ซึ่งก็ได้จัดการแก้ไขไว้หมดแล้ว หากเป็นคนใหม่มาทำ ก็จะเหมือนที่พวกผมได้รับการโปรดเกล้าฯ เข้ามาทำงาน 16 ธ.ค. 56 พอ 23 ธ.ค. 56 ก็เกิดเหตุทันที มีการปิดล้อมสถานที่รับสมัคร จนต้องย้ายไปที่นั่น ที่นี่ ต้องแก้ปัญหารายวัน ทำให้งงอยู่ ต้องค่อยๆ แก้กันไป แต่คราวนี้ถ้าเจออีก ก็สบายแล้ว เช่น สามารถกำหนดวันเลือกตั้งใหม่ได้เลย ไม่ต้องไปถามรัฐบาล"
ด้านนายสุริยะใส กตะศิลา รองคณบดีฯ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม ม.รังสิต และ ผอ.สถาบันปฏิรูปประเทศไทย (สปท.) กล่าวว่า แนวคิดเซตซีโรองค์กรอิสระ จะต้องมีความชัดเจนว่าเป้าหมายอยู่ตรงไหน ถ้ามีความหมายเพียงแค่เปลี่ยนคน เปลี่ยนตัวกันใหม่ ก็ไม่มีประโยชน์อะไร อาจจะเป็นการถอยหลังลงคลองด้วยซ้ำ
ทั้งนี้ แนวคิดเซ็ตซีโร่ องค์กรอิสระทั้งหมด ถ้ากรธ.จะทำจริง ต้องเน้นที่การปฏิรูปองค์กรอิสระ ต่อยอดจากจุดที่ดีอยู่แล้วและเข้าไปปิดช่องโหว่ หรือจุดด้อยขององค์กรเหล่านั้น ปัญหาขององค์กรอิสระที่ผ่านมากว่า 20 ปี ซึ่งกำเนิดขึ้นจากฐานคิดปฏิรูปในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 นั้น มีปัญหาทั้งส่วนของระบบ และตัวบุคคล ควบคู่กันไป ความผิดพลาดของรธน. 40 และต่อเนื่องมาถึงรธน.50 คือไปออกแบบให้องค์กรอิสระ เป็นอำนาจที่ 4 หลุดลอยและไม่เชื่อมโยงกับสังคม จนหลายครั้งกลายเป็นอำนาจพิเศษที่ควบคุมตรวจสอบยาก และการทำงานล่าช้า ติดดาบให้องค์กรแบบนี้มากไป แต่ไม่มีการกำกับตรวจสอบที่ดี ซึ่งอาจทำให้องค์กรเหล่านี้อันตรายในระยะยาว
บางองค์กรได้คนนี้ แต่ระบบไม่เอื้อ บางองค์กรระบบดี แต่ได้คนที่ไม่เหมาะสมไปดำรงตำแหน่ง ก็เกิดปัญหาตามมา จึงต้องปฏิรูปทั้งตัวองค์กร หรือระบบและตัวบุคคล หรือการได้มาไปพร้อมๆ กัน
ทั้งนี้ เสนอประเด็นในการพิจารณาปรับปฏิรูปองค์กรอิสระทั้งระบบ ดังนี้
1. ที่มาของผู้ดำรงตำแหน่ง ต้องมีความหลากหลายมากขึ้น และเปิดทางให้มีการสรรหาที่มีประสิทธิภาพโปร่งใสมากขึ้น 2. ต้องอิสระจากการเมืองและทุน 3. กระบวนการทำงานต้องยึดหลักธรรมาภิบาล 4. มาตรฐานการวินิจฉัยต้องสูงกว่านี้ บางครั้งคำวินิฉัยขัดแย้งกันเองก็เคยมี 5. ต้องยึดโยงกับสังคมและประชาชนมากขึ้นไม่ใช่ให้อำนาจอิสระหลุดลอยจนกำกับถ่วงดุลไม่ได้ 6. ควรกำหนดมาตรฐานทางจริยธรรมและคุณธรรม ของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองให้สูงกว่านักการเมืองทั่วไป
