“สุริยะใส” เสนอ 6 มาตรการ สังคายนาองค์กรอิสระทั้งระบบ เตือนเซตซีโร ไม่ใช่แค่เปลี่ยนตัวคน แต่ต้องปรับองค์กรตอบโจทย์การปฏิรูปองค์กรอิสระทั้งระบบ ให้มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล มากกว่านี้
วันนี้ (25 ก.ย.) นายสุริยะใส กตะศิลา รองคณบดีฯ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม ม.รังสิต และ ผอ.สถาบันปฏิรูปประเทศไทย (สปท.) แสดงความเห็นถึงแนวคิดเซตซีโรองค์กรอิสระจะต้องมีความชัดเจนว่าเป้าหมายอยู่ตรงไหน ถ้ามีความหมายเพียงแค่เปลี่ยนคน เปลี่ยนตัวกันใหม่ ก็ไม่มีประโยชน์อะไร อาจจะเป็นการถอยหลังลงคลองด้วยซ้ำ แนวคิดเซตซีโรองค์กรอิสระทั้งหมด ถ้า กรธ. จะทำจริงต้องเน้นที่การปฏิรูปองค์กรอิสระต่อยอดจากจุดที่ดีอยู่แล้ว และเข้าไปปิดช่องโหว่ หรือจุดด้อยขององค์กรเหล่านั้น ปัญหาขององค์กรอิสระที่ผ่านมากว่า 20 ปี ซึ่งกำเนิดขึ้นจากฐานคิดปฏิรูปในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 นั้น มีปัญหาทั้งส่วนของระบบและตัวบุคคล ควบคู่กันไป
นายสุริยะใส กล่าวต่อว่า ความผิดพลาดของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 และต่อเนื่องมาถึงรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 คือ ไปออกแบบให้องค์กรอิสระเป็นอำนาจที่ 4 หลุดลอย และไม่เชื่อมโยงกับสังคม จนหลายครั้งกลายเป็นอำนาจพิเศษที่ควบคุมตรวจสอบยากและการทำงานล่าช้า ติดดาบให้องค์กรแบบนี้มากไป แต่ไม่มีการกำกับตรวจสอบที่ดี ซึ่งอาจทำให้องค์กรเหล่านี้อันตรายในระยะยาว บางองค์กรได้คนนี้แต่ระบบไม่เอื้อบางองค์กรระบบดี แต่ได้คนที่ไม่เหมาะสมไปดำรงตำแหน่งก็เกิดปัญหาตามมา จึงต้องปฏิรูปทั้งตัวองค์กร หรือระบบ และตัวบุคคล หรือการได้มาไปพร้อม ๆ กัน ผมเสนอประเด็นในการพิจารณาปรับปฏิรูปองค์กรอิสระทั้งระบบดังนี้
ประการแรก ที่มาของผู้ดำรงตำแหน่งต้องมีความหลากหลายมากขึ้น และเปิดทางให้มีการสรรหาที่มีประสิทธิภาพโปร่งใสมากขึ้น
ประการที่สอง ต้องอิสระจากการเมืองและทุน เพราะการแทรกแซงจากกลุ่มผลประโยชน์ทางการเมืองสลับซับซ้อนมากขึ้น
ประการที่สาม กระบวนการทำงานต้องยึดหลักธรรมาภิบาล
ประการที่สี่ มาตรฐานการวินิจฉัยต้องสูงกว่านี้ บางครั้งคำวินิฉัยขัดแย้งกันเองก็เคยมี
ประการที่ห้า ต้องยึดโยงกับสังคมและประชาชนมากขึ้นไม่ใช่ให้อำนาจอิสระหลุดลอยจนกำกับถ่วงดุลไม่ได้
ประการที่หก ควรกำหนดมาตรฐานทางจริยธรรมและคุณธรรมของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองให้สูงกว่านักการเมืองทั่วไป
