ผู้จัดการสุดสัปดาห์ -โบราณว่าคนจะเป็นใหญ่ ต้องใจถึง-พึ่งได้ สำหรับหนุ่มใหญ่มหาเศรษฐีอย่าง “พิชญ์ โพธารามิก” ประเด็นใจถึงนั้นไม่ต้องคุยกันแล้ว แต่เรื่องพึ่งได้นั้นเห็นทีจะเป็น “เพิ่งได้” มากกว่า เพราะพิชญ์เพิ่งนำพาบริษัทของตัวเองไปชนะการประมูลคลื่น 900 MHz ในชุดที่ 1 คลื่น 895-905 MHz คู่กับคลื่น 940-950 MHz ด้วยราคา 75,654 ล้านบาท
การเพิ่งได้คลื่น 4G ไทยที่มีราคาแพงที่สุดในโลกไปครอบครอง ทำให้พิชญ์กลายเป็นบุคคลที่คนไทยทั้งประเทศอยากทำความรู้จัก ไม่เพียงอยากรู้ว่าพิชญ์เป็นใครและเคยทำอะไรมา สังคมไทยกำลังจับตาใกล้ชิดว่าพิชญ์จะเริ่มทำอะไรกับคลื่น 4G ที่แม้แต่ยักษ์ใหญ่โทรคมนาคมไทยอย่างเอไอเอสยังไม่สู้ราคาประมูล รวมถึงเบอร์ 2 ในตลาดอย่างดีแทคที่โบกมือลาไปก่อนเพื่อน
ประเด็นสำคัญคือเงินค่าคลื่น 7.5 หมื่นล้านยังไม่เพียงพอ พิชญ์ในนาม “แจส โมบาย” บริษัทลูกของจัสมินยังต้องลงทุนอีกมากกว่า 2.5 หมื่นล้านบาทเพื่อให้คลื่นที่ได้มาสามารถทำเงินได้ ซึ่งแม้จะสามารถผ่อนทยอยจ่ายในหลายปี แต่ความยิ่งใหญ่ของเงินทุน 1 แสนล้านบาทที่เทียบเท่ากับงบประมาณก่อสร้างโครงการรถไฟทางคู่ 6 เส้นทางระยะทางนับพันกิโลเมตรนี้ ทำให้การแจ้งเกิดแจส โมบายในฐานะผู้นำทัพโอเปอเรเตอร์น้องใหม่เมืองไทยนั้นเต็มไปด้วยคำถาม ทั้งประเด็นหาเงินจากไหน? ทำงานทันไหม? ตอนนี้ยังไม่มีเสาสักต้นจะสู้โอเปอเรเตอร์รุ่นพี่ไหวหรือ?
แน่นอนว่าคำตอบของพิชญ์ในวันนี้สวยหรู พิชญ์แสดงความมั่นใจว่าคนไทยจะได้ใช้งานอินเทอร์เน็ต 4G บนมือถือในความเร็วและราคาที่ดีที่สุด โดย “4G อันลิมิต” จะเกิดขึ้นแน่นอนบนฝันของพิชญ์ที่อยากให้คนไทยได้ใช้อินเทอร์เน็ตบนโทรศัพท์มือถือแบบไม่ต้องกลัวติด FUP เหมือนคนเกาหลีหรือญี่ปุ่น
ถามว่าพิชญ์เอาความมั่นใจมาจากไหน คำตอบน่าจะอยู่ในสิ่งที่พิชญ์เคยทำมา
และถึงเวลาที่จะต้องรู้จักผู้ชายคนนี้กันแล้ว
ไม่ได้รวยเพราะพ่อ?
ย้อนกลับไปช่วงพฤศจิกายน 2546 วันที่ “อดิศัย โพธารามิก” นั่งเก้าอี้ รมว.กระทรวงศึกษาธิการ ความร่ำรวยมั่งคั่งของตระกูลโพธารามิกถูกย้ายไป ปรากฏในชื่อของพิชญ์ เวลานั้นพิชญ์ถือหุ้นบริษัทจัสมิน อินเตอร์เนชั่นแนล (JAS) 27.23% ไม่นับรวมหุ้น วอร์แรนต์ JAS-W 41.45% รวมแล้วพิชญ์มีทรัพย์สินกว่า 2,600 ล้านบาท
ช่วงเวลานั้นถือว่านับได้ไม่กี่ปีหลังจากพิชญ์ศึกษาจบอนุปริญญา สาขาเศรษฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัย เซอร์เรย์ (Surrey) ประเทศอังกฤษ และปริญญาตรี สาขาการจัดการ จากลอนดอน สกูล ออฟ อีโคโนมิกส์ (LSE) ในปี 2540 หลังเรียนจบ พิชญ์ไม่ได้ช่วยกิจการของผู้เป็นพ่อ แต่หันมาเริ่มธุรกิจตามความชอบของตัวเอง
จริงแท้แน่นอนว่างานที่ทำสามารถสะท้อนตัวตน พิชญ์แสดงความใจเด็ดใจกล้าตั้งแต่ช่วงก่อตั้งกลุ่ม “โมโน กรุ๊ป” ในปี 2545 โดยเริ่มธุรกิจ Venture Capital มาตั้งแต่ยุคดอทคอมบูมช่วงแรก นอกเหนือจากการเทเงินทุนให้สตาร์ทอัปแล้ว พิชญ์ยังนำจัสมินเปิดเนื้อที่ 3,000 ตารางเมตรของอาคารจัสมินมาจัดวางโครงสร้างพื้นฐาน ทั้งอุปกรณ์สำนักงาน เดินสายเครือข่ายระบบแลน และอินเทอร์เน็ตเครือข่ายความเร็วสูง เพื่อเปิดให้ธุรกิจขนาดเล็ก และนักศึกษามาใช้พื้นที่ได้ฟรีในช่วงแรก เมื่อธุรกิจเติบโตได้จึงจะเก็บเงินค่าเช่า
ผลจากธุรกิจ Venture Capital และการใช้เงินทุนซื้อกิจการทำให้โมโนฯ มีเว็บดังในมือหลายค่าย ทั้ง mthai.com, yenta4.com, enjoy108.com, mono2u.com, hotelthailand.com และ monoplanet.com ซึ่งปัจจุบัน บางเว็บล้มหายตายจากไป
ไม่เพียงที่ยืนในวงการเว็บไซต์และบริการออนไลน์ พิชญ์มองเห็นแสงสว่างในธุรกิจบันเทิง โดยหันมาปลุกปั้นนิตยสารดารา “Gossip Star” นิตยสาร CANDY และหนังสือ Gossip TV
ไม่พอ กลุ่มบริษัทโมโนของพิชญ์รุกเข้าสู่ธุรกิจภาพยนตร์ในนาม “โมโน ฟิล์ม” ผลิตภาพยนตร์ทั้งดังและดับ รวมถึงค่ายเพลง “โมโน มิวสิค” ค่ายเพลงในสังกัดคือค่ายบัซซ์ มิวสิค และค่ายสตูดิโอโตโม่
ธุรกิจที่โดดเด่นที่สุดในช่วงเวลานี้ของโมโน กรุ๊ปต้องยกให้ MONO29 สถานีโทรทัศน์ดิจิตอลในนาม “โมโน บรอดคาซท์” ที่แถลงข่าวพร้อมรบเต็มที่ปีหน้า โดยผู้บริหารโมโนระบุว่าจัดงบพัฒนาคอนเทนต์ 800-900 ล้านบาทเพื่อขยายฐานผู้ชม กระชากเรตติ้งและกระตุ้นยอดขายโฆษณา
ด้วยตำแหน่งประธานกรรมการโมโน กรุ๊ป พิชญ์เลือกใช้ยาแรงให้โมโน กรุ๊ปมีความแข็งแกร่งด้านคอนเทนต์ผ่านการทุ่มเงินแย่งซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์และซีรีส์จนมีปัญหากับค่ายใหญ่ที่ทำธุรกิจซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์เพื่อฉายในไทยมาก่อน ลิขสิทธิ์คอนเทนต์มากมายที่ได้มาถูกนำไปต่อยอดบนบริการภาพยนตร์ออนไลน์ “ดูหนังดอทคอม” (Doonung.com) ภายใต้โมโน ฟิล์ม โดยบางเรื่องออกฉายที่โรงภาพยนตร์ และหลายเรื่องถูกนำไปออกอากาศบนสถานีโทรทัศน์ดิจิตอล
นอกจากภาพยนตร์ ละคร เพลง เกม สิ่งพิมพ์ ข่าว SMS และคอนเทนต์ดิจิตอลในรูปแบบต่าง ๆ อาณาจักรโมโน กรุ๊ปยังมี “โมโน สปอร์ต” ซึ่งดูแลทีมบาสเกตบอลชื่อโมโนแวมไพร์ บาสเกตบอลคลับ เช่นเดียวกับรายการอลัวร์ซ่า (Allure Zaa) ที่เคยออกอากาศบนช่อง “ซ่าเน็ตเวิร์ก” ทางเคเบิลทีวีและทีวีดาวเทียม จนเรียกเสียงฮือฮาเพราะนำเสนอประสบการณ์สุดเซ็กซี่จากมุมสาวสวยที่ผู้ชายอยากรู้ รวมถึงการขยายธุรกิจสื่อและการให้บริการข้อมูลในประเทศอินโดนีเซีย เกาหลี เวียดนาม และฮ่องกง
การเติบโตของโมโน กรุ๊ปเกิดขึ้นควบคู่ไปกับกิ่งก้านของจัสมิน อินเตอร์เนชั่นแนล ที่แตกสาขาไปมากกว่าการเป็น “เสือนอนกิน” งานสัมปทานของภาครัฐ การเติบโตของแจสเป็นไปตามที่พิชญ์เคยให้สัมภาษณ์ในฐานะประธานเจ้าหน้าที่บริหาร ว่าแจสหรือจัสมินยุคใหม่จะไม่เหมือนเมื่อ 10 ปีก่อนที่พ่อบริหารงานอยู่
จัสมินอินเตอร์เนชั่นแนลเป็นบริษัทที่อดิศัย โพธารามิก พ่อของพิชญ์ก่อตั้งขึ้นในปี 2525 สำหรับอดิศัยนั้นมีดีกรีเป็นอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ รัฐบาลทักษิณ และเป็นหนึ่งในเจ้าพ่อในวงการโทรคมนาคมที่เคยนำพาธุรกิจในเครือชนะการประมูลด้านโทรคมนาคมหลายครั้ง ผลงานโดดเด่นที่สุดคือการที่ทีทีแอนด์ที (บริษัทที่แจสถือหุ้นหลัก) ได้รับสัมปทานโทรศัพท์พื้นฐาน 1.5 ล้านเลขหมายจากทีโอที ปัจจุบัน อดิศัยเป็นสมาชิกบ้านเลขที่ 111 ที่ศาลตัดสินให้ยุติบทบาททางการเมืองเป็นระยะเวลา 5 ปี และได้ส่งต่อธุรกิจให้ลูกชายเพียงคนเดียวขึ้นมากุมบังเหียนเต็มตัว
ก่อนหน้านี้ พิชญ์เคยอยู่เหนือความคาดหวังให้เข้ามาพลิกวิกฤตที่พบในแจสและทีทีแอนด์ที เพราะพิชญ์เคยมีเพียง “ตำแหน่งเล็กๆ” ในบริษัทจัสมินช่วงที่ธุรกิจดอทคอมกำลังเฟื่องฟู และทำงานกับจัสมินไม่กี่ปีก่อนที่จะลาออกในปี 2546
ปี 2551 พิชญ์ถูกเรียกตัวให้มารับตำแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารแจสด้วยวัย 35 ปี นับจากนั้น จัสมินหันมารุกงานโครงข่ายอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง (บรอดแบนด์) อย่างจริงจัง พิชญ์พาแจสลงทุนมหาศาลกับการขยายเครือข่าย บรอดแบนด์ของบริษัท ทำให้แจสสามารถอัดโปรโมชันบริการอินเทอร์เน็ตบ้านความเร็วสูงหรือฟิกซ์ บรอดแบนด์ จนทำให้คู่แข่งต้องเต้นตาม ด้วยการเพิ่มความเร็วให้ชาวไทยได้ใช้งานบรอดแบนด์อินเทอร์เน็ตอีกหลายเมกะบิตในราคาเท่าเดิม
เพียง 2 ปี แจสภายใต้การนำของพิชญ์มีรายได้กว่า 7 พันล้านบาท กำไรส่วนใหญ่มาจากบริการอินเทอร์เน็ตบ้าน “3BB” ซึ่งมีจำนวนฐานลูกค้ามากกว่า 2 ล้านครัวเรือน
3BB ถูกยกให้เป็นธุรกิจที่มีการเติบโตอย่างน่าสนใจ หลังจากอัดโฆษณาทีวีจนเป็นที่รู้จัก 3BB สามารถปรับเปลี่ยนภาพลักษณ์ การทำตลาดและทุ่มโปรโมชั่นอัดแคมเปญดัมพ์ราคาบรอดแบนด์จนคนไทยทั้งประเทศได้รับประโยชน์จากการแข่งขันไปด้วย ทุกวันนี้ กลุ่มจัสมินยังยึดธุรกิจสัมปทานภาครัฐในด้านการจัดหา ออกแบบและรับเหมาวางระบบโครงข่ายสื่อสารโทรคมนาคมขนาดใหญ่ (System Integrator) และยังจัดจำหน่ายระบบสื่อสารโทรคมนาคมแบบครบวงจร (Solution Provider) ด้วย
ทิศทางธุรกิจที่เติบโตทำให้หุ้นจัสมินทะยานก้าวกระโดด ปี 2556 พิชญ์ถูกจัดให้เป็นเศรษฐีหุ้นอันดับ 3 จากอันดับ 18 เมื่อปี 2555 โดยถือครองหุ้นรวมมูลค่าทั้งสิ้น 26,481.99 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 19,327.08 ล้านบาท หรือ 270.12%
“แจส โมบาย บรอดแบนด์” ถือเป็นบริษัทลูกบริษัทล่าสุดที่แจสเพิ่งจดทะเบียน ข้อมูลระบุว่าจดทะเบียนจัดตั้งบริษัทเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2558 ทุนจดทะเบียน 350 ล้านบาท แจส โมบายนี้เองที่จะเป็นแม่งานลุยธุรกิจ 4G ให้จัสมิน โดยจะแบกรับภาระหนี้ทั้งหมดไว้ภายใต้ร่มเงาของจัสมินที่จะทำให้แจส โมบายมีแต้มต่อเหนือกว่าโอเปอเรเตอร์ป้ายแดงรายอื่นของไทย ทั้งธุรกิจโครงข่ายเคเบิลใยแก้วนำแสงหรือไฟเบอร์ออปติก และธุรกิจ 3BB ที่แจส โมบาย หวังให้ฐานลูกค้า 3BB เป็นลูกค้ากลุ่มแรกในปีแรกของแจส โมบาย รวมถึงคอนเทนต์น่าสนใจจากกลุ่มโมโนที่จะผลักดันให้ชาวไทยดูโทรทัศน์ผ่านมือถือกันมากขึ้น
“สติ” มี “สตางค์” พร้อม
ความกล้าทุ่มเงินประมูลของแจส โมบายสะท้อนความเชื่อมั่นและใจเด็ดของผู้บริหารแจสได้ดี การประมูลคลื่นความถี่ 4G คลื่นความถี่ 900MHz ที่กินระยะเวลากว่า 4 วันเต็มตั้งแต่ 15-19 ธันวาคมที่ผ่านมานั้นสร้างสถิติราคาประมูลที่สูงเป็นประวัติการณ์ถึง 151,952 ล้านบาท โดยพิชญ์ยืนยันว่าการที่แจส โมบาย ส่งราคาสุดท้ายที่ 75,654 ล้านบาทในการประมูลสล็อตที่ 1 นั้นเป็นการเคาะที่มีสติครบถ้วน เงินทุนนั้นมีพอ และการทำรายได้ให้คืนทุนที่ลงไปนั้นไม่ใช่เรื่องเกินเอื้อม
แจสชนะดีแทคที่ส่งราคาสุดท้าย 70,180 ล้านบาทสำหรับประมูล 4G คลื่นความถี่ 900MHz ขณะที่สล็อตที่ 2 ทรูส่งราคาสุดท้ายที่ 76,298 ล้านบาท เหนือกว่าเอไอเอสที่ส่งราคาสุดท้าย 75,976 ล้านบาท
พิชญ์ยืนยันว่าการประมูลครั้งนี้ไม่ได้ทำให้ต้นทุนลุยธุรกิจ 4G ของบริษัทสูงมากมาย โดยอธิบายว่าหากแจสต้องรับพนักงานใหม่ทั้งหมด หรือลงมือขยายหน้าร้านแบบปูพรม เมื่อนั้นจึงเรียกว่าทุนสูง แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือแจสมีทรัพยากรเหล่านี้อยู่แล้ว อาจจะขยายบุคลากรหรือหน้าร้านเพิ่มเล็กน้อย ซึ่งการขยายนี้จะทำให้แจสมีรายได้เพิ่มจากธุรกิจ “เน็ตบ้าน” ที่มีอยู่เดิม มาโกยเงินเข้ากระเป๋าจากธุรกิจ “เน็ตมือถือ” ได้อีกทาง
อีกสิ่งที่พิชญ์พยายามแสดงออกให้โลกเห็นหลังการชนะประมูล คือความมั่นใจว่าสามารถทำเงินจากสิ่งที่ประมูลมาได้บนทรัพยากรดั้งเดิมที่มีอยู่ ขณะเดียวกัน พิชญ์ยังพยายามเน้นว่าแจสมีกลยุทธ์รอบด้านเพื่อแทรกตัวเป็นโอเปอเรเตอร์มือถือรายใหม่ของเมืองไทย
แม้แต่การประมูลที่ผ่านมา พิชญ์ก็เฉลยว่าเป็นผลจากการใช้แท็กติกที่วางเกมไว้ โดยชัยชนะครั้งนี้ของแจส โมบายเกิดขึ้นบนความพ่ายแพ้การประมูล 4G คลื่นความถี่ 1800MHz เมื่อวันที่ 11 พ.ย. 2558 ที่ผ่านมา ครั้งนั้นผู้ชนะการประมูลคือ บริษัท ทรูมูฟ เอช ยูนิเวอร์แซล คอมมิวนิเคชั่น ประมูลได้ใบอนุญาตใบแรกไปในราคา 39,792 ล้านบาท และบริษัท แอดวานซ์ ไวร์เลส เน็ทเวอร์ค ประมูลได้ใบอนุญาตใบที่สอง ราคา 40,982 ล้านบาท
แจสถูกพูดถึงในฐานะเป็นผู้ที่กล้าสู้จนดันราคาประมูลทั้ง 2 ครั้งขึ้นมาสูงเป็นประวัติการณ์ ครั้งการประมูล 1800Mhz พิชญ์ซึ่งเป็นตัวแทนแจสเข้าประมูลตัดสินใจหยุดที่ 3.9 หมื่นล้านบาท ท่ามกลางความเข้าใจว่าแจสเลือกที่จะไม่สู้เพราะเงินเกือบ 4 หมื่นล้านบาทนี้มากกว่ามูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดของกลุ่มบริษัท จัสมิน เองอยู่ที่ประมาณ 3.7 หมื่นล้านบาท และสินทรัพย์รวมของกลุ่มบริษัท จัสมิน ที่มีมูลค่า 5.2 หมื่นล้านบาท หนี้สินอีกกว่า 3.5 หมื่นล้านบาท
แม้จะมีเรื่องเล่าบางกระแสบอกว่า อดิศัย โพธารามิกไม่พอใจที่ลูกชายเลิกเคาะประมูลต่อจนทำให้คลื่น 1800Mhz หลุดมือ พิชญ์จึงไม่ได้เป็นตัวแทนเข้าประมูลคลื่น 900Mhz แต่เรื่องนี้พิชญ์เอ่ยปากเองว่าเป็นแท็กติกที่บริษัทเลือกใช้ เพื่อสับขาหลอกให้เกิดความได้เปรียบในการประมูล
“เงิน 7 หมื่นล้านบาทยอมรับว่าเยอะ แต่เรารู้อยู่แล้วว่าราคาประมูลคลื่นต้องสูงแน่นอน เรารู้ด้วยว่ามีบางฝ่ายไม่ต้องการให้แจสเข้ามาเป็นผู้เล่นใหม่ในอุตสาหกรรมโอเปอเรเตอร์ ทุกอย่างอยู่ที่แท็กติก สำหรับแจสคลื่น 900Mhz ดีที่สุด คลื่น 900MHz ทะลุทะลวงกว่าไกลกว่าคลื่นย่าน 1800MHz” พิชญ์กล่าวในทำนองว่าคู่แข่งอาจเข้าใจผิดว่าแจสไม่จริงจังกับการประมูลคลื่น 900Mhz เพราะหัวเรือใหญ่อย่างพิชญ์ไม่เข้าประมูลคลื่น 900Mhz เหมือนครั้ง 1800MHz
การทุ่มเงินประมูลใบอนุญาตสำหรับพิชญ์ไม่ใช่เรื่องใหม่ ก่อนหน้านี้ พิชญ์เคยหอบเงิน 2,250 ล้านบาทไปประมูลทีวีดิจิตอลเมื่อปี 2556 จนชนะและเกิดเป็นทีวีดิจิตอลช่องโมโน ซึ่งติดอันดับเรตติ้งสูง Top 10 ของทำเนียบช่องดิจิตอลยอดฮิตด้วย
น้องใหม่สุดแสบ
พิชญไม่หวั่นใจกับคำกล่าวที่ว่าการเป็นโอเปอเรเตอร์รายใหม่ของไทยมักอยู่ได้ไม่นาน การรับน้องใหม่ของโอเปอเรเตอร์รุ่นพี่ที่มักรุนแรงจนทำให้น้องใหม่ไม่มีที่ยืนในตลาดนั้นเกิดขึ้นหลายครั้งแล้วในประเทศไทย แต่สำหรับกรณีของแจส พิชญ์มองว่าน้องใหม่อย่างแจสนั้นแสบสันไม่ยอมใคร
หากแจสสามารถคงความแสบและยืนหยัดได้ในตลาดมือถือไทย วงการธุรกิจผู้ให้บริการมือถือต่อจากนี้จะมีการหั่นราคาแข่งดุเดือดแน่นอน เพราะจากเดิมที่โอเปอเรเตอร์ 3 เจ้าจัดโปรโมชั่นแข่งขันกันดุเดือดอยู่แล้ว การเพิ่มจำนวนเป็นโอเปอเรเตอร์ 4 รายย่อมทำให้ราคาโปรโมชั่น 4G ของไทยจะมีการตัดราคาเผ็ดมันมากขึ้นแน่นอน
อย่างไรก็ตาม สนนราคาบริการ 4G คาดว่าจะอยู่ที่ระดับ 500-600 บาทเท่ากับ 3G จุดนี้พิชญ์ระบุว่าได้สำรวจความต้องการผู้ใช้สมาร์ทโฟนจนพบว่าราคาแพกเกจที่ผู้บริโภครับได้คือไม่เกิน 600 บาท
แต่เป็น 600 บาทที่พิชญ์ยืนยันว่าอัดแน่นด้วยคุณภาพแน่นอน.
