เมื่อวานนี้ (12 ต.ค.) ที่สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ได้มีการเสวนา "ปฏิวัติคนข่าว อภิวัฒน์สื่อ" เนื่องในโอกาสครบรอบ 60 ปี สมาคมนักข่าวฯ โดยมี นายสุทธิชัย หยุ่น ประธานเครือเนชั่น นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ อดีต ผอ.อสมท. และสมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) สายสื่อมวลชน น.ส.สารี อ๋องสมหวัง สปช. นางอ่อนอุษา ลำเลียงพล นายกสมาคมโฆษณาแห่งประเทศไทยและสปช. และผศ.ดร.พิรงรอง รามสูตร รณะนันทน์ อาจารย์คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมเสวนา
นายสุทธิชัย หยุ่น ประธานเครือเนชั่น กล่าวว่า บทบาทสื่อไทยในวันนี้ต้องแข่งกับสื่อทั่วโลก อย่าคิดว่าคนดู คนอ่าน เป็นสมบัติส่วนตัวอีกต่อไป เพราะโลกย่อขนาดมาอยู่ในมือของทุกคน ถึงเวลาที่สมาคมสื่อทุกองค์กร ควรรวมตัวกัน เพื่อสร้างพลังที่เข้มแข็งให้กับสื่อสารมวลชน และเป็นสถาบันในการสร้างจิตสำนึกความรับผิดชอบต่อสังคม ในมาตราฐานที่สูงกว่าปัจจุบันให้เกิดขึ้นจริง ตนเรียกร้องให้ยุบองค์กรสื่อทั้งหลายที่มีอยู่ รวมกันเป็นองค์กรเดียว และต้องยกร่างจริยธรรมทั้งหมดใหม่ เพราะที่สังคมเปลี่ยนไป สิ่งสำคัญต้องสร้างจิตสำนึกจากข้างในเอง เช่น ถ้ามีโฆษณาแฝง ต้องมีเขียนกำกับเนื้อหาว่า เป็นของสปอนเซอร์ สื่อต้องทำเองก่อน เพื่อให้เห็นว่าเรากำกับและปกครองกันเองได้
นายสุทธิชัย ยังกล่าวถึงกรณีข้อพิพาทระหว่าง ทีวีช่อง 3 กับ กสทช. ว่า ตนเห็นใจ คนทำข่าวเป็นธุรกิจหลัก ในบางเรื่องคิดไม่ตรงกับนายทุน และสมาคมสื่อฯ ไม่มีจุดยืนในเรื่องนี้เลย หรือสะท้อนให้เกิดความเป็นกลางออกมาสู่ประชาชน ทำให้เกิดวิฤกติศรัทราในวงการสื่อว่า ระหว่างจิตวิญญาณ และเสรีภาพแท้จริง กับนายทุน ใครเป็นตัวร้ายต่อเสรีภาพสื่อ คนข่าวหลายคน เจ็บปวดมาก
" ในมุมของสมาคมสื่อเห็นอย่างไรในการเกิด ทีวีติจิตอล องค์กรสื่อควรมีจุดยืนต่อเรื่องที่เป็นประเด็นการเปลี่ยนแปลงใหญ่ๆ ของสังคม โดยเฉพาะในแง่คุณภาพคนข่าว ไม่ได้เพิ่มตามจำนวน ทีวี 24 ช่อง ผลออกมาลดลงแน่นอน เห็นรายการเหมือนกันหมด นั่งเล่าข่าวสามคนเหมือนกันเปิดปิดรายการด้วยอะไร ไม่มีอะไรลึกไปกว่านี้เลย นี่คือปัญหาเกิดขึ้นในวงการ เป็นหน้าที่ขององค์กรสื่อ ฝึกนักข่าว ให้มีคุณภาพ การหาข่าวการทำข่าว รายงานข่าว ตั้งงบฝึกสอนอย่างจริงจังทุกสื่อให้เห็นมาตราฐานข่าว ผลักดันเข้าไปหลักสูตรในนักเรียนประถม และมัธยม ให้เรียนรู้บทบาทสื่อ ถ้า เด็กเรารู้ตั้งแต่ประถม 4 ไม่ถูกหลอกถูกต้ม อย่างขณะนี้เรื่องที่เป็นกระแสในโซเซี่ยลก็เชื่อกันหมด "นายสุทธิชัย กล่าว
นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ สปช. ด้านสื่อสารมวลชน กล่าวว่า อภิวัฒน์คนข่าว ต้องเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่ วันนี้มีคนทำหน้าที่สื่อมากขึ้นต้องพัฒนาเป็นมืออาชีพ บ้านเมืองเราในช่วงผ่านมา 10 ปี มีปัญหาทุกด้าน และสื่อเป็นหนึ่งในปัจจัยหลัก สร้างความขัดแย้ง และช่วยคลี่คลายหาทางออกให้กับประเทศ เราจะกำกับดูแลอย่างไร ให้สื่อมีความเป็นมืออาชีพ และสะท้อนให้เห็นว่า เราดูแลกันเองให้เข้มแข็งได้เพียงใด ที่ผ่านมาสภาวิชาชีพ ตัดสินหรือพิจารณาเรื่องอะไร สื่อบางสำนักไม่พอใจ ก็ตบเท้าออกไป มีปัญหาการกำกับดูแลกันเอง ในขณะเดียวกันสื่อมีจำนวนมากขึ้น แต่ไม่มีดูแลการเติบโต และคุณภาพสื่อ
ด้าน น.ส.สารี อ๋องสมหวัง สปช. กล่าวว่า สมาคมนักข่าวฯ กำลังก้าวขึ้นปีที่ 61 จะทำอย่างไร จะอยู่กับประชาชนต่อไปอย่างไร อย่างมีอำนาจและมีจริยธรรม ประเทศสหรัฐอเมริกา มีกฎหมายซันชายส์แอด ที่บังคับให้บริษัทยา เปิดเผยรายซื่อสื่อที่รับเงินไปเขียนเชียร์ ถูกเรียกว่ากฎหมายพระอาทิตย์ขึ้น ที่น่า สนใจมาก กฎหมายนี้นำมาใช้กับบริษัทเกี่ยวกับพลังงานของไทย บังคับให้แสดงอย่างเปิดเผย ให้เงินกับนักข่าวให้โฆษณากับสื่อใด น่าจะเริ่มจากหน่วยงานรัฐต้องเปิดเผย อย่าเอางบไปหลบอยู่โครงการต่างๆ ตนเป็นสปช. ต้องเสนอกฎหมายนี้ให้ได้ ทั้งนี้ในส่วนสมาคมสื่อ ที่จะกำกับดูแลกันเองในเรื่องรับเงินจากบริษัทยักษ์ใหญ่ มีงบโฆษณาปีละเป็นหมื่นล้าน สมาคมฯรับรู้มาตลอด แต่ไม่สามารถลงโทษสื่อนั้นได้ ไม่อย่างนั้นกุหลาบพิษยังอยู่ในวงการ เพราะยังลอยหน้าเสนอข่าวอย่างไร้ตรรกะต่อไป เป็นภาระหน้าที่ใหญ่ของสมาคมสื่อ ต้องทำหน้าที่ให้ได้ผลจริง
นางอ่อนอุษา ลำเลียงพล นายกสมาคมโฆษณาแห่งประเทศไทย และสปช. กล่าวว่า ประสบการณ์ความเป็นมืออาชีพของสื่อ และคาแรกเตอร์ที่แตกต่างกันที่เป็นตัววัดจากเรทติ้ง และเม็ดเงินโฆษณา ซึ่งในอดีต ฟรีทีวี เคยครอบครองของเม็ดเงินตรงนี้ แต่วันนี้รายการทีวีไม่มีช่วงไพรม์ไทม์แล้ว เพราะไม่มีความสำคัญต่อคนดู เพราะสามารถดูทางสมาร์โฟน โซเซี่ยล และแพลตฟอรม์ต่างๆ ในยุคนี้เปลี่ยนไปมากมาย และเรทติ้งก็ไม่ได้ตอบโจทย์ประชาชนอีกต่อไป
ผศ.ดร.พิรงรอง รามสูตร รณะนันทน์ อ.นิเทศศาสตร์ ม.จุฬาฯ กล่าว่า บริบทการเมืองในช่วง 10 ปี ใช้สื่อสร้างความแตกแยก ทำให้การปฎิรูปสื่อยาก ไปได้ช้ามาก มีแต่คนเดิมๆ พูดกันเองอยู่แถวๆ นี้ นักวิชาการต่างประเทศเรียกสื่อไทย ว่า พวกทริกเกอร์ ระบุชัดว่า สื่อไทยไม่มีอุดมการณ์ขาดความจงรักภักดีกับใครจริง ใครขึ้นมามีอำนาจ ก็พร้อมเป็นพวกด้วยเสมอ จึงเป็นเรื่องท้าทายที่สื่อไทยไปไม่ถึงหลักในระบอบประชาธิปไตย
นายสุทธิชัย หยุ่น ประธานเครือเนชั่น กล่าวว่า บทบาทสื่อไทยในวันนี้ต้องแข่งกับสื่อทั่วโลก อย่าคิดว่าคนดู คนอ่าน เป็นสมบัติส่วนตัวอีกต่อไป เพราะโลกย่อขนาดมาอยู่ในมือของทุกคน ถึงเวลาที่สมาคมสื่อทุกองค์กร ควรรวมตัวกัน เพื่อสร้างพลังที่เข้มแข็งให้กับสื่อสารมวลชน และเป็นสถาบันในการสร้างจิตสำนึกความรับผิดชอบต่อสังคม ในมาตราฐานที่สูงกว่าปัจจุบันให้เกิดขึ้นจริง ตนเรียกร้องให้ยุบองค์กรสื่อทั้งหลายที่มีอยู่ รวมกันเป็นองค์กรเดียว และต้องยกร่างจริยธรรมทั้งหมดใหม่ เพราะที่สังคมเปลี่ยนไป สิ่งสำคัญต้องสร้างจิตสำนึกจากข้างในเอง เช่น ถ้ามีโฆษณาแฝง ต้องมีเขียนกำกับเนื้อหาว่า เป็นของสปอนเซอร์ สื่อต้องทำเองก่อน เพื่อให้เห็นว่าเรากำกับและปกครองกันเองได้
นายสุทธิชัย ยังกล่าวถึงกรณีข้อพิพาทระหว่าง ทีวีช่อง 3 กับ กสทช. ว่า ตนเห็นใจ คนทำข่าวเป็นธุรกิจหลัก ในบางเรื่องคิดไม่ตรงกับนายทุน และสมาคมสื่อฯ ไม่มีจุดยืนในเรื่องนี้เลย หรือสะท้อนให้เกิดความเป็นกลางออกมาสู่ประชาชน ทำให้เกิดวิฤกติศรัทราในวงการสื่อว่า ระหว่างจิตวิญญาณ และเสรีภาพแท้จริง กับนายทุน ใครเป็นตัวร้ายต่อเสรีภาพสื่อ คนข่าวหลายคน เจ็บปวดมาก
" ในมุมของสมาคมสื่อเห็นอย่างไรในการเกิด ทีวีติจิตอล องค์กรสื่อควรมีจุดยืนต่อเรื่องที่เป็นประเด็นการเปลี่ยนแปลงใหญ่ๆ ของสังคม โดยเฉพาะในแง่คุณภาพคนข่าว ไม่ได้เพิ่มตามจำนวน ทีวี 24 ช่อง ผลออกมาลดลงแน่นอน เห็นรายการเหมือนกันหมด นั่งเล่าข่าวสามคนเหมือนกันเปิดปิดรายการด้วยอะไร ไม่มีอะไรลึกไปกว่านี้เลย นี่คือปัญหาเกิดขึ้นในวงการ เป็นหน้าที่ขององค์กรสื่อ ฝึกนักข่าว ให้มีคุณภาพ การหาข่าวการทำข่าว รายงานข่าว ตั้งงบฝึกสอนอย่างจริงจังทุกสื่อให้เห็นมาตราฐานข่าว ผลักดันเข้าไปหลักสูตรในนักเรียนประถม และมัธยม ให้เรียนรู้บทบาทสื่อ ถ้า เด็กเรารู้ตั้งแต่ประถม 4 ไม่ถูกหลอกถูกต้ม อย่างขณะนี้เรื่องที่เป็นกระแสในโซเซี่ยลก็เชื่อกันหมด "นายสุทธิชัย กล่าว
นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ สปช. ด้านสื่อสารมวลชน กล่าวว่า อภิวัฒน์คนข่าว ต้องเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่ วันนี้มีคนทำหน้าที่สื่อมากขึ้นต้องพัฒนาเป็นมืออาชีพ บ้านเมืองเราในช่วงผ่านมา 10 ปี มีปัญหาทุกด้าน และสื่อเป็นหนึ่งในปัจจัยหลัก สร้างความขัดแย้ง และช่วยคลี่คลายหาทางออกให้กับประเทศ เราจะกำกับดูแลอย่างไร ให้สื่อมีความเป็นมืออาชีพ และสะท้อนให้เห็นว่า เราดูแลกันเองให้เข้มแข็งได้เพียงใด ที่ผ่านมาสภาวิชาชีพ ตัดสินหรือพิจารณาเรื่องอะไร สื่อบางสำนักไม่พอใจ ก็ตบเท้าออกไป มีปัญหาการกำกับดูแลกันเอง ในขณะเดียวกันสื่อมีจำนวนมากขึ้น แต่ไม่มีดูแลการเติบโต และคุณภาพสื่อ
ด้าน น.ส.สารี อ๋องสมหวัง สปช. กล่าวว่า สมาคมนักข่าวฯ กำลังก้าวขึ้นปีที่ 61 จะทำอย่างไร จะอยู่กับประชาชนต่อไปอย่างไร อย่างมีอำนาจและมีจริยธรรม ประเทศสหรัฐอเมริกา มีกฎหมายซันชายส์แอด ที่บังคับให้บริษัทยา เปิดเผยรายซื่อสื่อที่รับเงินไปเขียนเชียร์ ถูกเรียกว่ากฎหมายพระอาทิตย์ขึ้น ที่น่า สนใจมาก กฎหมายนี้นำมาใช้กับบริษัทเกี่ยวกับพลังงานของไทย บังคับให้แสดงอย่างเปิดเผย ให้เงินกับนักข่าวให้โฆษณากับสื่อใด น่าจะเริ่มจากหน่วยงานรัฐต้องเปิดเผย อย่าเอางบไปหลบอยู่โครงการต่างๆ ตนเป็นสปช. ต้องเสนอกฎหมายนี้ให้ได้ ทั้งนี้ในส่วนสมาคมสื่อ ที่จะกำกับดูแลกันเองในเรื่องรับเงินจากบริษัทยักษ์ใหญ่ มีงบโฆษณาปีละเป็นหมื่นล้าน สมาคมฯรับรู้มาตลอด แต่ไม่สามารถลงโทษสื่อนั้นได้ ไม่อย่างนั้นกุหลาบพิษยังอยู่ในวงการ เพราะยังลอยหน้าเสนอข่าวอย่างไร้ตรรกะต่อไป เป็นภาระหน้าที่ใหญ่ของสมาคมสื่อ ต้องทำหน้าที่ให้ได้ผลจริง
นางอ่อนอุษา ลำเลียงพล นายกสมาคมโฆษณาแห่งประเทศไทย และสปช. กล่าวว่า ประสบการณ์ความเป็นมืออาชีพของสื่อ และคาแรกเตอร์ที่แตกต่างกันที่เป็นตัววัดจากเรทติ้ง และเม็ดเงินโฆษณา ซึ่งในอดีต ฟรีทีวี เคยครอบครองของเม็ดเงินตรงนี้ แต่วันนี้รายการทีวีไม่มีช่วงไพรม์ไทม์แล้ว เพราะไม่มีความสำคัญต่อคนดู เพราะสามารถดูทางสมาร์โฟน โซเซี่ยล และแพลตฟอรม์ต่างๆ ในยุคนี้เปลี่ยนไปมากมาย และเรทติ้งก็ไม่ได้ตอบโจทย์ประชาชนอีกต่อไป
ผศ.ดร.พิรงรอง รามสูตร รณะนันทน์ อ.นิเทศศาสตร์ ม.จุฬาฯ กล่าว่า บริบทการเมืองในช่วง 10 ปี ใช้สื่อสร้างความแตกแยก ทำให้การปฎิรูปสื่อยาก ไปได้ช้ามาก มีแต่คนเดิมๆ พูดกันเองอยู่แถวๆ นี้ นักวิชาการต่างประเทศเรียกสื่อไทย ว่า พวกทริกเกอร์ ระบุชัดว่า สื่อไทยไม่มีอุดมการณ์ขาดความจงรักภักดีกับใครจริง ใครขึ้นมามีอำนาจ ก็พร้อมเป็นพวกด้วยเสมอ จึงเป็นเรื่องท้าทายที่สื่อไทยไปไม่ถึงหลักในระบอบประชาธิปไตย
