ASTVผู้จัดการรายวัน-มูลนิธิผู้บริโภคร้องทบทวนมติ กสท. แจกคูปองส่วนลด สนับสนุนการเปลี่ยนผ่านสู่ทีวีดิจิตอล หลังพบทำรัฐเสียหายกว่าหมื่นล้านบาท จี้ตอบคำถามเรื่องเงินทอน การทุจริต และเอื้อประโยชน์ผู้ผลิตกล่องรับสัญญาณ
น.ส.สารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค เปิดเผยในการแถลงข่าว "แจกคูปอง Set Top Box ใครได้? ใครเสีย?" ว่า เครือข่ายองค์กรผู้บริโภค ขอให้ทบทวนมติของคณะกรรมการกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ (กสท.) เมื่อวันที่ 21 เม.ย. ที่กำหนดแนวทางการแจก "คูปองส่วนลด" เพื่อสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านสู่ระบบทีวีดิจิตอล โดยกำหนดให้แจกคูปองสำหรับกล่องหรือใช้เป็นส่วนลดการซื้อทีวี เพราะเห็นว่า จะทำให้รัฐเสียหายไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาท จากการเตรียมการแจกคูปองราคา 1,000 บาท ให้กับ 22 ล้านครัวเรือน เท่ากับว่า กสท. ต้องใช้งบประมาณสูงถึง 22,000 ล้านบาท ทั้งที่กล่องมีราคาเพียง 416 บาท หรือ 512 บาท รวมเสาอากาศ ก็เป็นราคาที่มีกำไรแล้ว พร้อมเรียกร้องกรรมการกองทุน และคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ทบทวนโดยด่วน
ทั้งนี้ เห็นว่า การดำเนินการของ กสท. ในครั้งนี้ อาจจะขัดรัฐธรรมนูญมาตรา 47 ที่จะต้องคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชนในระดับชาติและระดับท้องถิ่น การที่ กสท. มีมติแจกคูปองสำหรับกล่องรับสัญญาณดาวเทียมด้วย ซึ่งสามารถดูทีวีดิจิตอลได้เพียง 36 ช่อง ซึ่งขัดกับมติแรกเริ่มของ กสท. ที่ตั้งใจจะให้เกิดการเปลี่ยนผ่านจากระบบอนาล็อกสู่ดิจิตอลที่ผู้บริโภคทุกคนมีโอกาสดูทีวีดิจิตอล 48 ช่อง ทำให้แผนดังกล่าวไม่เป็นจริง แต่หากยืนยันเช่นนี้ ก็จะทำให้การวางแผนมีทีวีชุมชนที่ไม่สามารถดูได้จากกล่องเหล่านี้ และหากผู้บริโภคต้องการรับชมช่องรายการทีวีชุมชน ก็ต้องไปซื้อกล่องรับสัญญาณภาคพื้นดิน (Set Top Box) หรือซื้อทีวีที่มีการรองรับระบบดิจิตอลต่างหาก จึงเป็นภาระแก่ผู้บริโภคอย่างมาก
"กสท. ต้องตอบคำถามให้ชัดเจนเรื่องเงินทอน การทุจริต หรือการเลือกใช้วิธีการอื่นทดแทนการแจกคูปอง ทางออกที่น่าจะดีกว่า คือ กสท. กำหนดมาตรฐานคุณภาพกล่องรับสัญญาณดิจิตอล ใช้วิธีการประมูลโดยมีเงื่อนไข แจกกล่องรับสัญญาณแก่ประชาชนโดยตรง รับประกันสินค้า และบริการหลังการขาย หรือต่อรองในการซื้อกล่องที่มีคุณภาพจำนวนมากถึง 22 ล้านกล่อง น่าจะลดการใช้งบประมาณของประเทศได้ไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาท"
น.ส.สารีกล่าวว่า ตั้งแต่มีการเพิ่มราคาคูปองของ กสทช. เป็น 1,000 บาท ส่งผลให้ผู้ประกอบการที่จำหน่ายกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิตอลหลายรายได้ตั้งราคาขายสูงกว่าราคาคูปอง ทั้งๆ ที่ผลสำรวจก่อนหน้า พบว่า มีการจำหน่ายในราคาต่ำสุดที่ 690 บาท แต่ล่าสุดไม่มีราคาดังกล่าวขายแล้ว และยังประเมินได้อีกว่า แม้ราคากล่องรับสัญญาณจะสูงกว่าราคาคูปองที่แจก ผู้บริโภคก็คงจะนำไปซื้อกล่องของผู้บริการเคเบิลทีวี ทีวีดาวเทียม มากกว่าการซื้อกล่องที่ผลิตเพื่อรับสัญญาณทีวีดิจิตอล เพราะได้ดูช่องอื่นๆ ด้วย ทำให้รายการคุณภาพ ช่องเพื่อสังคม สาธารณะประโยชน์ รายการเด็ก ก็ไม่อาจเกิดขึ้นจริง
นอกจากนี้ ความผิดพลาดในการแจกคูปองที่ล่าช้า ทำให้ผู้บริโภคที่อยากดูทีวีดิจิตอลที่เริ่มทดลองออกอากาศในเดือนเม.ย. ก็ได้ไปหาซื้อกล่องมาใช้ตามแรงโฆษณา ทำให้เสียเงินโดยไม่จำเป็น ถือเป็นการเอื้อประโยชน์ให้กับธุรกิจขายกล่องหรือไม่
อย่างไรก็ตาม ยังพบว่า กสท. กำลังดำเนินการขัดต่อประกาศ เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการประมูลคลื่นความถี่เพื่อให้บริการโทรทัศน์ในระบบดิจิตอล ประเภทบริการทางธุรกิจระดับชาติ พ.ศ.2556 ที่กำหนดให้ กสทช. นำเงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่ส่งกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมเพื่อประโยชน์สาธารณะ ทั้งนี้ เงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่ในส่วนของราคาขั้นต่ำ จะนำไปใช้เพื่อสนับสนุนให้ประชาชนได้รับบริการด้านกิจการโทรทัศน์ในระบบดิจิตอลอย่างทั่วถึง ซึ่งราคาขั้นต่ำในการประมูลได้รับงบประมาณเพียง 15,190 ล้านบาท
น.ส.สารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค เปิดเผยในการแถลงข่าว "แจกคูปอง Set Top Box ใครได้? ใครเสีย?" ว่า เครือข่ายองค์กรผู้บริโภค ขอให้ทบทวนมติของคณะกรรมการกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ (กสท.) เมื่อวันที่ 21 เม.ย. ที่กำหนดแนวทางการแจก "คูปองส่วนลด" เพื่อสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านสู่ระบบทีวีดิจิตอล โดยกำหนดให้แจกคูปองสำหรับกล่องหรือใช้เป็นส่วนลดการซื้อทีวี เพราะเห็นว่า จะทำให้รัฐเสียหายไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาท จากการเตรียมการแจกคูปองราคา 1,000 บาท ให้กับ 22 ล้านครัวเรือน เท่ากับว่า กสท. ต้องใช้งบประมาณสูงถึง 22,000 ล้านบาท ทั้งที่กล่องมีราคาเพียง 416 บาท หรือ 512 บาท รวมเสาอากาศ ก็เป็นราคาที่มีกำไรแล้ว พร้อมเรียกร้องกรรมการกองทุน และคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ทบทวนโดยด่วน
ทั้งนี้ เห็นว่า การดำเนินการของ กสท. ในครั้งนี้ อาจจะขัดรัฐธรรมนูญมาตรา 47 ที่จะต้องคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชนในระดับชาติและระดับท้องถิ่น การที่ กสท. มีมติแจกคูปองสำหรับกล่องรับสัญญาณดาวเทียมด้วย ซึ่งสามารถดูทีวีดิจิตอลได้เพียง 36 ช่อง ซึ่งขัดกับมติแรกเริ่มของ กสท. ที่ตั้งใจจะให้เกิดการเปลี่ยนผ่านจากระบบอนาล็อกสู่ดิจิตอลที่ผู้บริโภคทุกคนมีโอกาสดูทีวีดิจิตอล 48 ช่อง ทำให้แผนดังกล่าวไม่เป็นจริง แต่หากยืนยันเช่นนี้ ก็จะทำให้การวางแผนมีทีวีชุมชนที่ไม่สามารถดูได้จากกล่องเหล่านี้ และหากผู้บริโภคต้องการรับชมช่องรายการทีวีชุมชน ก็ต้องไปซื้อกล่องรับสัญญาณภาคพื้นดิน (Set Top Box) หรือซื้อทีวีที่มีการรองรับระบบดิจิตอลต่างหาก จึงเป็นภาระแก่ผู้บริโภคอย่างมาก
"กสท. ต้องตอบคำถามให้ชัดเจนเรื่องเงินทอน การทุจริต หรือการเลือกใช้วิธีการอื่นทดแทนการแจกคูปอง ทางออกที่น่าจะดีกว่า คือ กสท. กำหนดมาตรฐานคุณภาพกล่องรับสัญญาณดิจิตอล ใช้วิธีการประมูลโดยมีเงื่อนไข แจกกล่องรับสัญญาณแก่ประชาชนโดยตรง รับประกันสินค้า และบริการหลังการขาย หรือต่อรองในการซื้อกล่องที่มีคุณภาพจำนวนมากถึง 22 ล้านกล่อง น่าจะลดการใช้งบประมาณของประเทศได้ไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาท"
น.ส.สารีกล่าวว่า ตั้งแต่มีการเพิ่มราคาคูปองของ กสทช. เป็น 1,000 บาท ส่งผลให้ผู้ประกอบการที่จำหน่ายกล่องรับสัญญาณทีวีดิจิตอลหลายรายได้ตั้งราคาขายสูงกว่าราคาคูปอง ทั้งๆ ที่ผลสำรวจก่อนหน้า พบว่า มีการจำหน่ายในราคาต่ำสุดที่ 690 บาท แต่ล่าสุดไม่มีราคาดังกล่าวขายแล้ว และยังประเมินได้อีกว่า แม้ราคากล่องรับสัญญาณจะสูงกว่าราคาคูปองที่แจก ผู้บริโภคก็คงจะนำไปซื้อกล่องของผู้บริการเคเบิลทีวี ทีวีดาวเทียม มากกว่าการซื้อกล่องที่ผลิตเพื่อรับสัญญาณทีวีดิจิตอล เพราะได้ดูช่องอื่นๆ ด้วย ทำให้รายการคุณภาพ ช่องเพื่อสังคม สาธารณะประโยชน์ รายการเด็ก ก็ไม่อาจเกิดขึ้นจริง
นอกจากนี้ ความผิดพลาดในการแจกคูปองที่ล่าช้า ทำให้ผู้บริโภคที่อยากดูทีวีดิจิตอลที่เริ่มทดลองออกอากาศในเดือนเม.ย. ก็ได้ไปหาซื้อกล่องมาใช้ตามแรงโฆษณา ทำให้เสียเงินโดยไม่จำเป็น ถือเป็นการเอื้อประโยชน์ให้กับธุรกิจขายกล่องหรือไม่
อย่างไรก็ตาม ยังพบว่า กสท. กำลังดำเนินการขัดต่อประกาศ เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการประมูลคลื่นความถี่เพื่อให้บริการโทรทัศน์ในระบบดิจิตอล ประเภทบริการทางธุรกิจระดับชาติ พ.ศ.2556 ที่กำหนดให้ กสทช. นำเงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่ส่งกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมเพื่อประโยชน์สาธารณะ ทั้งนี้ เงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่ในส่วนของราคาขั้นต่ำ จะนำไปใช้เพื่อสนับสนุนให้ประชาชนได้รับบริการด้านกิจการโทรทัศน์ในระบบดิจิตอลอย่างทั่วถึง ซึ่งราคาขั้นต่ำในการประมูลได้รับงบประมาณเพียง 15,190 ล้านบาท
