ในอดีตคนไทยรู้จักสินค้ามือสอง หรือสิ่งของที่ใช้แล้วแต่ยังมีอายุการใช้งานอยู่ส่วนหนึ่ง และเจ้าของได้ขายออกไป หรือไม่ก็เป็นสิ่งของที่เจ้าของต้องการเงินจึงได้นำไปจำนำแล้วไม่ไถ่คืนปล่อยขาด ทางโรงรับจำนำได้ประมูลขายและมีผู้ประมูลไปขาย
สินค้ามือสองจากโรงรับจำนำที่ว่านี้ส่วนใหญ่เป็นของใช้ส่วนตัวมีตั้งแต่เสื้อผ้า นาฬิกา สร้อยคอไปจนถึงเครื่องมือทำมาหากิน เช่น เครื่องมือช่าง เป็นต้น
แต่ที่มีการประมูลออกมาขายส่วนใหญ่จะเป็นนาฬิกายี่ห้อดัง
ส่วนผู้ที่ซื้อของใช้แล้วส่วนใหญ่ก็เป็นประเภทผู้ที่มีรสนิยมสูงแต่รายได้ต่ำ อยากใช้ของนอกแต่เงินไม่มีมากพอจึงได้กลายเป็นลูกค้าของใช้แล้ว หรือลูกค้าสินค้ามือสอง
ในระยะหลังเมื่อไม่กี่ปีมานี้ธุรกิจนำเข้าสินค้ามือสองได้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และแผ่ขยายครอบคลุมไปจนถึงสินค้าประเภทเครื่องแต่งกาย โดยเฉพาะการนำเข้ารถยนต์ใช้แล้วที่มีราคาแพง ยี่ห้อดัง และครอบคลุมไปถึงการนำเข้ารถยนต์เก่าในรูปของเศษเหล็กหรืออะไหล่รถยนต์เก่าแล้วมาประกอบเป็นรถขึ้นใหม่แล้วขายในรูปของรถมือสอง ทำให้ประเทศสูญเสียรายได้จากการเก็บภาษีนำเข้า และยังเป็นที่ทิ้งขยะจากประเทศที่เจริญแล้วมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี
ล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาได้มีข่าวขยะรองเท้ากองโตอันเกิดจากการนำเข้ารองเท้าเก่าจากประเทศเพื่อนบ้าน แล้วนำมาคัดเลือกเอาที่พอจะขายได้ออกไป ส่วนที่เหลือก็กองทิ้งเป็นขยะปล่อยให้เกิดมลพิษเป็นภาระของทาง อบต.ต้องหาทางขจัดโดยการฝังกลบหรือเผาทำลายทิ้ง ดังที่ปรากฏเป็นข่าวไปแล้ว
อะไรเป็นเหตุจูงใจให้คนไทยนิยมสินค้าใช้แล้วจากต่างประเทศ และการนำเข้าสินค้าประเภทนี้เข้ามา ทำให้คนไทยได้อะไรและเสียอะไร เมื่อเปรียบสิ่งที่ได้กับสิ่งที่เสียคุ้มค่าหรือไม่
เพื่อจะให้ท่านผู้อ่านมองเห็นเหตุจูงใจที่คนไทยหันมาใช้ของใช้แล้วจากต่างประเทศ ทั้งๆ ที่ประเทศไทยสามารถผลิตสินค้าประเภทเดียวกันนี้ส่งออกไปขายต่างประเทศ และคนในต่างประเทศส่วนหนึ่งนิยมสินค้าไทย ผู้เขียนใคร่ขอให้ท่านผู้อ่านลองย้อนไปมองดู ก็จะพบเหตุปัจจัยที่ว่านี้ซึ่งอนุมานในทางตรรกศาสตร์ได้ดังต่อไปนี้
1. การถูกครอบงำด้วยศิลปะและวัฒนธรรมของต่างชาติ เช่น วัฒนธรรมของชาติตะวันตก โดยผ่านทางการศึกษา การดูงาน และการศึกษาจากครูต่างชาติในประเทศ ทำให้ผู้ที่คุ้นเคยกับต่างชาติโดยผ่านทางการศึกษานี้เองดูดซับค่านิยมและวัฒนธรรมต่างชาติเข้าไปจนกลายเป็นเนื้อเดียวกันกับของไทย และแม้กระทั่งผู้ที่ดูดซับเองก็ไม่รู้สึกว่าที่ตนเองมีและเป็นอยู่มิใช่ของไทยโดยเนื้อแท้ แต่เป็นของต่างชาติที่แปลกปลอมเข้ามา และนี่คือจุดเริ่มต้นอันเป็นเหตุจูงใจให้เกิดการใช้สอยของต่างประเทศ ทั้งที่เป็นสินค้าใหม่และสินค้ามือสอง
2. รายได้ต่ำแต่รสนิยมสูง ก็เป็นเหตุจูงใจประการหนึ่งที่ทำให้คนไทย โดยเฉพาะคนไทยที่ได้รับอิทธิพลจากค่านิยม และวัฒนธรรมต่างชาติตามข้อ 1 ต้องตกเป็นลูกค้าสินค้ามือสอง โดยที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในเมื่ออยากได้ของมียี่ห้อแต่รายได้ไม่พอที่จะซื้อของใหม่ ก็ซื้อของเก่าด้วยแนวคิดในทำนองเดียวกับคนที่ยึดติดในปรัชญาที่ว่า เพชรร้าวย่อมดีกว่าหินที่สมบูรณ์ พูดให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ ของมียี่ห้อเป็นที่นิยม ถึงจะเก่าผ่านการใช้งานมาแล้วก็ย่อมดีกว่าของใหม่ที่โนเนมหรือไม่เป็นที่นิยมนั่นเอง
3. สินค้าที่ผลิตในประเทศที่มีคุณภาพ และส่งออกไปขายต่างประเทศถึงแม้จะมีอยู่ก็แพงเกินไป ทั้งที่เมื่อเทียบชั้นกับยี่ห้อดังจากต่างประเทศก็เป็นรอง ดังนั้นจึงไม่จูงใจให้บรรดาลูกค้าประเภทอยากได้ของดียี่ห้อดังจากต่างประเทศ แต่รายได้ไม่มากพอให้หันมาซื้อของภายในประเทศได้
ดังนั้น ตราบใดที่ผู้ผลิตในประเทศยังไม่มีการพัฒนาคุณภาพสินค้า และกำหนดราคาขายให้สอดคล้องกับสินค้าจากต่างประเทศในประเภทชนิดเดียวกันได้แล้ว เชื่อได้เลยว่าสินค้าใช้แล้วจากต่างประเทศก็ยังเป็นที่นิยมของคนไทยส่วนหนึ่งอยู่
ส่วนประเด็นข้อดีและข้อเสียของการนำเข้าสินค้ามือสองนั้น ถ้ามองให้รอบคอบและครอบคลุมในทุกด้านแล้วอาจสรุปเป็นคำพูดที่สั้นและเข้าใจง่ายว่า ส่วนดีเป็นของคนกลุ่มเดียว แต่ส่วนเสียเกิดขึ้นแก่ส่วนรวม แม้กระทั่งผู้นำเข้าเองก็ได้รับ กล่าวคือ การนำเข้าสินค้ามือสองช่วยให้คนกลุ่มหนึ่งมีอาชีพ มีรายได้ และในขณะเดียวกันได้สนองความอยากของผู้ที่มีรสนิยมสูงแต่รายได้ต่ำได้ใช้ของมียี่ห้อตามที่ตนเองใฝ่ฝัน แต่การคัดทิ้งสินค้าที่ขายไม่ได้เป็นขยะให้สังคมโดยรวมได้รับความเดือดร้อน ดังที่เกิดขึ้นกับกรณีรองเท้ามือสองที่จังหวัดปราจีนบุรีนั้นเป็นความเสียหายที่ประเมินแล้วมากกว่าที่คนกลุ่มเดียวได้รับ
หรือแม้กระทั่งสินค้ามือสองชนิดอื่น เช่น รถยนต์ ก็ทำนองเดียวกัน ถึงแม้รถยนต์จะไม่เป็นขยะในทันที แต่ก็เพิ่มขยะอุตสาหกรรมให้แก่ประเทศเร็วขึ้นกว่าการซื้อรถยนต์ใหม่ภายในประเทศซึ่งมีอายุการใช้งานนานกว่า นั่นก็หมายความว่าการที่รถยนต์จะเป็นขยะนานกว่าด้วยนั่นเอง
ด้วยเหตุนี้ น่าจะถึงเวลาแล้วที่ประเทศไทยจะต้องนำเรื่องนำเข้าสินค้าใช้แล้ว หรือสินค้ามือสองมาทบทวน และออกกฎหมายห้ามหรือป้องกันการนำขยะเข้ามาทิ้งในประเทศไทยในรูปแบบของการนำเข้าสินค้ามือสอง ก่อนที่ประเทศไทยจะกลายเป็นที่ทิ้งขยะของต่างประเทศที่เจริญแล้ว
อีกประการหนึ่ง ถ้าไม่ต้องการออกกฎหมายห้ามนำเข้าสินค้ามือสองอย่างเด็ดขาดทุกประเภท ก็ควรที่จะต้องมีมาตรการควบคุมตรวจสอบการนำเข้าสินค้าที่จะเป็นขยะอุตสาหกรรม ซึ่งกำจัดยากและเป็นมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจังมากกว่าที่เป็นอยู่อย่างทุกวันนี้
สินค้ามือสองจากโรงรับจำนำที่ว่านี้ส่วนใหญ่เป็นของใช้ส่วนตัวมีตั้งแต่เสื้อผ้า นาฬิกา สร้อยคอไปจนถึงเครื่องมือทำมาหากิน เช่น เครื่องมือช่าง เป็นต้น
แต่ที่มีการประมูลออกมาขายส่วนใหญ่จะเป็นนาฬิกายี่ห้อดัง
ส่วนผู้ที่ซื้อของใช้แล้วส่วนใหญ่ก็เป็นประเภทผู้ที่มีรสนิยมสูงแต่รายได้ต่ำ อยากใช้ของนอกแต่เงินไม่มีมากพอจึงได้กลายเป็นลูกค้าของใช้แล้ว หรือลูกค้าสินค้ามือสอง
ในระยะหลังเมื่อไม่กี่ปีมานี้ธุรกิจนำเข้าสินค้ามือสองได้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และแผ่ขยายครอบคลุมไปจนถึงสินค้าประเภทเครื่องแต่งกาย โดยเฉพาะการนำเข้ารถยนต์ใช้แล้วที่มีราคาแพง ยี่ห้อดัง และครอบคลุมไปถึงการนำเข้ารถยนต์เก่าในรูปของเศษเหล็กหรืออะไหล่รถยนต์เก่าแล้วมาประกอบเป็นรถขึ้นใหม่แล้วขายในรูปของรถมือสอง ทำให้ประเทศสูญเสียรายได้จากการเก็บภาษีนำเข้า และยังเป็นที่ทิ้งขยะจากประเทศที่เจริญแล้วมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี
ล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาได้มีข่าวขยะรองเท้ากองโตอันเกิดจากการนำเข้ารองเท้าเก่าจากประเทศเพื่อนบ้าน แล้วนำมาคัดเลือกเอาที่พอจะขายได้ออกไป ส่วนที่เหลือก็กองทิ้งเป็นขยะปล่อยให้เกิดมลพิษเป็นภาระของทาง อบต.ต้องหาทางขจัดโดยการฝังกลบหรือเผาทำลายทิ้ง ดังที่ปรากฏเป็นข่าวไปแล้ว
อะไรเป็นเหตุจูงใจให้คนไทยนิยมสินค้าใช้แล้วจากต่างประเทศ และการนำเข้าสินค้าประเภทนี้เข้ามา ทำให้คนไทยได้อะไรและเสียอะไร เมื่อเปรียบสิ่งที่ได้กับสิ่งที่เสียคุ้มค่าหรือไม่
เพื่อจะให้ท่านผู้อ่านมองเห็นเหตุจูงใจที่คนไทยหันมาใช้ของใช้แล้วจากต่างประเทศ ทั้งๆ ที่ประเทศไทยสามารถผลิตสินค้าประเภทเดียวกันนี้ส่งออกไปขายต่างประเทศ และคนในต่างประเทศส่วนหนึ่งนิยมสินค้าไทย ผู้เขียนใคร่ขอให้ท่านผู้อ่านลองย้อนไปมองดู ก็จะพบเหตุปัจจัยที่ว่านี้ซึ่งอนุมานในทางตรรกศาสตร์ได้ดังต่อไปนี้
1. การถูกครอบงำด้วยศิลปะและวัฒนธรรมของต่างชาติ เช่น วัฒนธรรมของชาติตะวันตก โดยผ่านทางการศึกษา การดูงาน และการศึกษาจากครูต่างชาติในประเทศ ทำให้ผู้ที่คุ้นเคยกับต่างชาติโดยผ่านทางการศึกษานี้เองดูดซับค่านิยมและวัฒนธรรมต่างชาติเข้าไปจนกลายเป็นเนื้อเดียวกันกับของไทย และแม้กระทั่งผู้ที่ดูดซับเองก็ไม่รู้สึกว่าที่ตนเองมีและเป็นอยู่มิใช่ของไทยโดยเนื้อแท้ แต่เป็นของต่างชาติที่แปลกปลอมเข้ามา และนี่คือจุดเริ่มต้นอันเป็นเหตุจูงใจให้เกิดการใช้สอยของต่างประเทศ ทั้งที่เป็นสินค้าใหม่และสินค้ามือสอง
2. รายได้ต่ำแต่รสนิยมสูง ก็เป็นเหตุจูงใจประการหนึ่งที่ทำให้คนไทย โดยเฉพาะคนไทยที่ได้รับอิทธิพลจากค่านิยม และวัฒนธรรมต่างชาติตามข้อ 1 ต้องตกเป็นลูกค้าสินค้ามือสอง โดยที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในเมื่ออยากได้ของมียี่ห้อแต่รายได้ไม่พอที่จะซื้อของใหม่ ก็ซื้อของเก่าด้วยแนวคิดในทำนองเดียวกับคนที่ยึดติดในปรัชญาที่ว่า เพชรร้าวย่อมดีกว่าหินที่สมบูรณ์ พูดให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ ของมียี่ห้อเป็นที่นิยม ถึงจะเก่าผ่านการใช้งานมาแล้วก็ย่อมดีกว่าของใหม่ที่โนเนมหรือไม่เป็นที่นิยมนั่นเอง
3. สินค้าที่ผลิตในประเทศที่มีคุณภาพ และส่งออกไปขายต่างประเทศถึงแม้จะมีอยู่ก็แพงเกินไป ทั้งที่เมื่อเทียบชั้นกับยี่ห้อดังจากต่างประเทศก็เป็นรอง ดังนั้นจึงไม่จูงใจให้บรรดาลูกค้าประเภทอยากได้ของดียี่ห้อดังจากต่างประเทศ แต่รายได้ไม่มากพอให้หันมาซื้อของภายในประเทศได้
ดังนั้น ตราบใดที่ผู้ผลิตในประเทศยังไม่มีการพัฒนาคุณภาพสินค้า และกำหนดราคาขายให้สอดคล้องกับสินค้าจากต่างประเทศในประเภทชนิดเดียวกันได้แล้ว เชื่อได้เลยว่าสินค้าใช้แล้วจากต่างประเทศก็ยังเป็นที่นิยมของคนไทยส่วนหนึ่งอยู่
ส่วนประเด็นข้อดีและข้อเสียของการนำเข้าสินค้ามือสองนั้น ถ้ามองให้รอบคอบและครอบคลุมในทุกด้านแล้วอาจสรุปเป็นคำพูดที่สั้นและเข้าใจง่ายว่า ส่วนดีเป็นของคนกลุ่มเดียว แต่ส่วนเสียเกิดขึ้นแก่ส่วนรวม แม้กระทั่งผู้นำเข้าเองก็ได้รับ กล่าวคือ การนำเข้าสินค้ามือสองช่วยให้คนกลุ่มหนึ่งมีอาชีพ มีรายได้ และในขณะเดียวกันได้สนองความอยากของผู้ที่มีรสนิยมสูงแต่รายได้ต่ำได้ใช้ของมียี่ห้อตามที่ตนเองใฝ่ฝัน แต่การคัดทิ้งสินค้าที่ขายไม่ได้เป็นขยะให้สังคมโดยรวมได้รับความเดือดร้อน ดังที่เกิดขึ้นกับกรณีรองเท้ามือสองที่จังหวัดปราจีนบุรีนั้นเป็นความเสียหายที่ประเมินแล้วมากกว่าที่คนกลุ่มเดียวได้รับ
หรือแม้กระทั่งสินค้ามือสองชนิดอื่น เช่น รถยนต์ ก็ทำนองเดียวกัน ถึงแม้รถยนต์จะไม่เป็นขยะในทันที แต่ก็เพิ่มขยะอุตสาหกรรมให้แก่ประเทศเร็วขึ้นกว่าการซื้อรถยนต์ใหม่ภายในประเทศซึ่งมีอายุการใช้งานนานกว่า นั่นก็หมายความว่าการที่รถยนต์จะเป็นขยะนานกว่าด้วยนั่นเอง
ด้วยเหตุนี้ น่าจะถึงเวลาแล้วที่ประเทศไทยจะต้องนำเรื่องนำเข้าสินค้าใช้แล้ว หรือสินค้ามือสองมาทบทวน และออกกฎหมายห้ามหรือป้องกันการนำขยะเข้ามาทิ้งในประเทศไทยในรูปแบบของการนำเข้าสินค้ามือสอง ก่อนที่ประเทศไทยจะกลายเป็นที่ทิ้งขยะของต่างประเทศที่เจริญแล้ว
อีกประการหนึ่ง ถ้าไม่ต้องการออกกฎหมายห้ามนำเข้าสินค้ามือสองอย่างเด็ดขาดทุกประเภท ก็ควรที่จะต้องมีมาตรการควบคุมตรวจสอบการนำเข้าสินค้าที่จะเป็นขยะอุตสาหกรรม ซึ่งกำจัดยากและเป็นมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจังมากกว่าที่เป็นอยู่อย่างทุกวันนี้
