ผมเคยไปพม่าเมื่อปี พ.ศ. 2504 เวลานั้นพม่ายังปิดประเทศอยู่ ต่างชาติได้รับอนุญาตให้อยู่ได้แค่ 7 วัน สำหรับผมซึ่งร่วมไปกับคณะผู้แทนไทยเข้าร่วมประชุมแผนโคลอมโบได้อยู่ 2 อาทิตย์
จำได้ว่าบ้านเมืองเขาเงียบสงบมาก เราอยู่โรงแรมใกล้ๆ ทะเลสาบอินยา ถนนหนทางไม่ค่อยมีรถราวิ่ง มีร้านอาหารจีนอยู่ร้านหนึ่ง กินเสร็จแล้วเดินไปเข้าห้องน้ำด้านหลังร้านเห็นหมาวิ่งอยู่เต็ม เลยสงสัยว่าเขาจะเอาเนื้อหมามาทำอาหารให้เรากินเป็นแน่
พม่าเป็นชาติที่น่าสนใจเพราะการที่เคยเป็นเมืองขึ้นมาก่อนทำให้พระสงฆ์มีบทบาททางการเมืองมาก เลยทำให้พระอยู่สบายๆ ไม่เคร่ง ผมไปดูหนังก็เห็นพระเข้าไปนั่งดูด้วยแถมถลกจีวรเอาขาพาดบนเก้าอี้ เคราะห์ดีที่โรงหนังมืดจึงไม่เห็นอะไรโผล่ออกมา
คณะทหารปกครองประเทศแบบเผด็จการ มีแนวทางสังคมนิยมแบบพม่า เมื่ออ่านดูอุดมการณ์ของเขาแล้วก็มีความคิดทางพุทธไปผสมอยู่มาก สังคมนิยมแบบพม่าก็คือเศรษฐกิจพอเพียงนั่นเอง ทำให้นักคิดชาวอเมริกันนำไปเขียนเรื่อง Small Is Beautiful
ระหว่างทางที่ผมไปเห็นป้ายติดอยู่ริมทางเขียนโฆษณาหมอดู แต่เรียกหมอดูว่า Professor เวลานั้นอีทีหมอดูชื่อดังคงยังไม่เกิด เนวินเป็นใหญ่แต่ก็ระมัดระวังตัวมาก ผมเคยได้ยินเสธ.ทวี เล่าว่าเวลาไปเล่นกอล์ฟกับเนวินนั้น จะมีทหารถือปืนกลวิ่งตาม พอลูกตกที่ไหนก็ไปยืนล้อมลูกกอล์ฟเป็นภาพที่หวาดเสียวมาก
อีตานายพลเนวินของพม่านี่เป็นคนถือโชคถือลางมาก แกคิดว่าเลข 9 เป็นเลขมงคลจึงให้มีธนบัตร 9 จ๊าด นับว่าแปลกไปอีกอย่าง ผมเคยขึ้นเครื่องบินแอฟโรที่แม่สอดมีคนแบกถุงใหญ่ 2-3 ถุงขึ้นเครื่อง เขาบอกว่าเป็นเงินพม่าทั้งสิ้น ถ้าแลกที่แม่สอดหรืออัตราตลาดมืดก็ได้แยะ หนึ่งบาทจะได้ถึงสิบจ๊าด มีคนเล่าว่าค่าของเงินพม่านี้ถูกกำหนดโดยพ่อค้าในตลาดแม่สอดนี่เอง เท็จจริงอย่างไรต้องไปถามคุณปณิธิ ตั้งผาติ ดูเอาเอง
คนพม่าอยู่ง่ายกินง่าย ผู้หญิงก็ไม่ใช้เครื่องสำอาง ทาหน้าเหลืองอ๋อยด้วยขมิ้น การแต่งกายก็นุ่งโสร่งง่ายๆ ไม่คาดเข็มขัด สงสัยว่าคนพม่าไม่นุ่งกางเกงในด้วย นับว่าประหยัดไปได้อีกทางหนึ่ง คุณชูชาติ ประมูลผล อดีตอธิบดีกรมวิเทศสหการ เคยเล่าให้ผมฟังว่า มีเพื่อนผู้หญิงชาวพม่า คุณชูชาติชวนมาเล่นแบดมินตันพยายามโยกซ้ายโยกขวาหยอดหน้าหยอดหลังเพื่อจะให้วิ่งแล้วโสร่งหลุด แต่ก็ไม่หลุด
พม่าปกครองแบบเผด็จการเพราะความจำเป็น ไม่ต้องการให้ต่างชาติเข้ามามีอิทธิพลมากนัก พม่าอยู่ติดกับจีนจึงกลัวจีนมาก และก็รังเกียจระบอบทุนนิยมของตะวันตก ดังนั้นจึงปิดประเทศ พม่าจึงไม่เจริญทางวัตถุ แต่เขามีทรัพยากรมากมาย โดยเฉพาะพวกอัญมณี แต่ก่อนคนไทยเราชอบทับทิมจากพม่าเป็นสีแดงเลือดนก พอทหารขึ้นเป็นใหญ่ก็ยึดกิจการอัญมณีของชาวจีนและอินเดีย เล่ากันว่าหลายคนเสียดายของ กลืนลงท้องไปก็มี
การที่คณะทหารปกครองแบบเผด็จการนั้น เป็นเพราะปัญหาภายในประเทศด้วย เพราะพม่าเป็นชาติที่มีเผ่าพันธุ์มากมาย ไม่ลงรอยกันถึงกับต่อสู้ด้วยกำลังอาวุธเป็นเวลานาน พวกคะฉิ่นอยู่ทางเหนือติดจีนคุมทรัพยากรไว้มาก โดยเฉพาะป่าไม้แต่ก็ไม่มีทางเอาออกมา เพราะไม่มีทางสู่ทะเล จะขนมาทางบกก็ถูกรัฐบาลพม่ากักเอาไว้ มาภายหลังพวกชนเผ่าเหล่านี้อ่อนกำลังลง เพราะขาดการสนับสนุน พวกไทยใหญ่เป็นอีกพวกหนึ่งที่สู้รบมานาน ผมเคยรู้จักเจ้าช้าง ณ ยองห้วย ตัวแกผอมนิดเดียวไม่น่าเชื่อว่าจะแบกปืนไหวในการสู้กับพม่า เจ้าช้างมาเป็นเลขานุการให้คุณไกรศรี นิมมานเหมินท์อยู่นาน ผมเคยหาทุนที่สิงคโปร์มาให้เจ้าช้างเขียนหนังสือ เวลานี้ได้ข่าวว่าไปอยู่แคนาดาแล้ว
พม่ากำลังเปิดประเทศ เมื่อรัฐบาลทหารผ่อนปรนกับอองซาน ซูจี ก็ทำให้ตะวันตกเลิกบอยคอต ซูจีเองก็เห็นว่าอยู่ไปอย่างนี้ไม่มีประโยชน์จึงหันมาร่วมกับคณะทหารแต่ก็ยังสงวนท่าทีไว้ ถึงอย่างไรคณะทหารก็คงไม่เปิดโอกาสให้เธอได้ขึ้นเป็นใหญ่ พวกทหารไม่ชอบใจที่ซูจีแต่งงานกับคนต่างชาติ
โอกาสที่พม่าจะพัฒนาไปมีมาก เวลานี้โครงการพัฒนาท่าเรือและนิคมอุตสาหกรรมที่ทวายจะเป็นประตูทางการค้า ที่สำคัญไทยก็มีผลประโยชน์ร่วมด้วย โครงการนี้จะช่วยให้แรงงานพม่ากลับประเทศไปทำงาน คนไทยที่ขายของก็จะขาดลูกค้าไป เมื่อแรงงานพม่ากลับบ้านไปแล้ว ร้านอาหารและบ้านเรือนต่างๆ ก็จะขาดคนงานพม่าไป
การที่พม่าเลือกเดินแนวทางสังคมนิยมและอยู่อย่างพอเพียง นับว่าเป็นการเลือกที่ฉลาดเพราะสามารถรักษาสภาพแวดล้อม และทรัพยากรธรรมชาติไว้ได้มาก การที่มีชีวิตอย่างพอเพียงและเรียบง่ายก็ช่วยให้ชาวพม่าไม่ต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจของทุน มีแต่ว่ารัฐบาลจะต้องพยายามให้สวัสดิการแก่ประชาชนมากขึ้น และลดการคอร์รัปชันลง พวกทหารที่ร่ำรวยไปมากๆ ก็จะต้องเพลาๆ ลงบ้าง
พม่ากับไทยคงไม่เป็นคู่ขัดแย้งกันอีก ในอดีตทั้งสองต่างสู้รบกันมานาน เวลานี้ไม่มีพม่าที่บุกเข้ามาแล้ว มีแต่แรงงานเต็มบ้านเต็มเมืองไปหมด คนเฒ่าคนแก่บอกว่านี่แหละเป็นบาปที่ต้องมาชดใช้ เนื่องจากเคยมาเผากรุง
สมัยนี้พม่าไม่เผากรุงแล้ว มีแต่คนไทยที่เผาบ้านเผาเมืองตัวเอง
จำได้ว่าบ้านเมืองเขาเงียบสงบมาก เราอยู่โรงแรมใกล้ๆ ทะเลสาบอินยา ถนนหนทางไม่ค่อยมีรถราวิ่ง มีร้านอาหารจีนอยู่ร้านหนึ่ง กินเสร็จแล้วเดินไปเข้าห้องน้ำด้านหลังร้านเห็นหมาวิ่งอยู่เต็ม เลยสงสัยว่าเขาจะเอาเนื้อหมามาทำอาหารให้เรากินเป็นแน่
พม่าเป็นชาติที่น่าสนใจเพราะการที่เคยเป็นเมืองขึ้นมาก่อนทำให้พระสงฆ์มีบทบาททางการเมืองมาก เลยทำให้พระอยู่สบายๆ ไม่เคร่ง ผมไปดูหนังก็เห็นพระเข้าไปนั่งดูด้วยแถมถลกจีวรเอาขาพาดบนเก้าอี้ เคราะห์ดีที่โรงหนังมืดจึงไม่เห็นอะไรโผล่ออกมา
คณะทหารปกครองประเทศแบบเผด็จการ มีแนวทางสังคมนิยมแบบพม่า เมื่ออ่านดูอุดมการณ์ของเขาแล้วก็มีความคิดทางพุทธไปผสมอยู่มาก สังคมนิยมแบบพม่าก็คือเศรษฐกิจพอเพียงนั่นเอง ทำให้นักคิดชาวอเมริกันนำไปเขียนเรื่อง Small Is Beautiful
ระหว่างทางที่ผมไปเห็นป้ายติดอยู่ริมทางเขียนโฆษณาหมอดู แต่เรียกหมอดูว่า Professor เวลานั้นอีทีหมอดูชื่อดังคงยังไม่เกิด เนวินเป็นใหญ่แต่ก็ระมัดระวังตัวมาก ผมเคยได้ยินเสธ.ทวี เล่าว่าเวลาไปเล่นกอล์ฟกับเนวินนั้น จะมีทหารถือปืนกลวิ่งตาม พอลูกตกที่ไหนก็ไปยืนล้อมลูกกอล์ฟเป็นภาพที่หวาดเสียวมาก
อีตานายพลเนวินของพม่านี่เป็นคนถือโชคถือลางมาก แกคิดว่าเลข 9 เป็นเลขมงคลจึงให้มีธนบัตร 9 จ๊าด นับว่าแปลกไปอีกอย่าง ผมเคยขึ้นเครื่องบินแอฟโรที่แม่สอดมีคนแบกถุงใหญ่ 2-3 ถุงขึ้นเครื่อง เขาบอกว่าเป็นเงินพม่าทั้งสิ้น ถ้าแลกที่แม่สอดหรืออัตราตลาดมืดก็ได้แยะ หนึ่งบาทจะได้ถึงสิบจ๊าด มีคนเล่าว่าค่าของเงินพม่านี้ถูกกำหนดโดยพ่อค้าในตลาดแม่สอดนี่เอง เท็จจริงอย่างไรต้องไปถามคุณปณิธิ ตั้งผาติ ดูเอาเอง
คนพม่าอยู่ง่ายกินง่าย ผู้หญิงก็ไม่ใช้เครื่องสำอาง ทาหน้าเหลืองอ๋อยด้วยขมิ้น การแต่งกายก็นุ่งโสร่งง่ายๆ ไม่คาดเข็มขัด สงสัยว่าคนพม่าไม่นุ่งกางเกงในด้วย นับว่าประหยัดไปได้อีกทางหนึ่ง คุณชูชาติ ประมูลผล อดีตอธิบดีกรมวิเทศสหการ เคยเล่าให้ผมฟังว่า มีเพื่อนผู้หญิงชาวพม่า คุณชูชาติชวนมาเล่นแบดมินตันพยายามโยกซ้ายโยกขวาหยอดหน้าหยอดหลังเพื่อจะให้วิ่งแล้วโสร่งหลุด แต่ก็ไม่หลุด
พม่าปกครองแบบเผด็จการเพราะความจำเป็น ไม่ต้องการให้ต่างชาติเข้ามามีอิทธิพลมากนัก พม่าอยู่ติดกับจีนจึงกลัวจีนมาก และก็รังเกียจระบอบทุนนิยมของตะวันตก ดังนั้นจึงปิดประเทศ พม่าจึงไม่เจริญทางวัตถุ แต่เขามีทรัพยากรมากมาย โดยเฉพาะพวกอัญมณี แต่ก่อนคนไทยเราชอบทับทิมจากพม่าเป็นสีแดงเลือดนก พอทหารขึ้นเป็นใหญ่ก็ยึดกิจการอัญมณีของชาวจีนและอินเดีย เล่ากันว่าหลายคนเสียดายของ กลืนลงท้องไปก็มี
การที่คณะทหารปกครองแบบเผด็จการนั้น เป็นเพราะปัญหาภายในประเทศด้วย เพราะพม่าเป็นชาติที่มีเผ่าพันธุ์มากมาย ไม่ลงรอยกันถึงกับต่อสู้ด้วยกำลังอาวุธเป็นเวลานาน พวกคะฉิ่นอยู่ทางเหนือติดจีนคุมทรัพยากรไว้มาก โดยเฉพาะป่าไม้แต่ก็ไม่มีทางเอาออกมา เพราะไม่มีทางสู่ทะเล จะขนมาทางบกก็ถูกรัฐบาลพม่ากักเอาไว้ มาภายหลังพวกชนเผ่าเหล่านี้อ่อนกำลังลง เพราะขาดการสนับสนุน พวกไทยใหญ่เป็นอีกพวกหนึ่งที่สู้รบมานาน ผมเคยรู้จักเจ้าช้าง ณ ยองห้วย ตัวแกผอมนิดเดียวไม่น่าเชื่อว่าจะแบกปืนไหวในการสู้กับพม่า เจ้าช้างมาเป็นเลขานุการให้คุณไกรศรี นิมมานเหมินท์อยู่นาน ผมเคยหาทุนที่สิงคโปร์มาให้เจ้าช้างเขียนหนังสือ เวลานี้ได้ข่าวว่าไปอยู่แคนาดาแล้ว
พม่ากำลังเปิดประเทศ เมื่อรัฐบาลทหารผ่อนปรนกับอองซาน ซูจี ก็ทำให้ตะวันตกเลิกบอยคอต ซูจีเองก็เห็นว่าอยู่ไปอย่างนี้ไม่มีประโยชน์จึงหันมาร่วมกับคณะทหารแต่ก็ยังสงวนท่าทีไว้ ถึงอย่างไรคณะทหารก็คงไม่เปิดโอกาสให้เธอได้ขึ้นเป็นใหญ่ พวกทหารไม่ชอบใจที่ซูจีแต่งงานกับคนต่างชาติ
โอกาสที่พม่าจะพัฒนาไปมีมาก เวลานี้โครงการพัฒนาท่าเรือและนิคมอุตสาหกรรมที่ทวายจะเป็นประตูทางการค้า ที่สำคัญไทยก็มีผลประโยชน์ร่วมด้วย โครงการนี้จะช่วยให้แรงงานพม่ากลับประเทศไปทำงาน คนไทยที่ขายของก็จะขาดลูกค้าไป เมื่อแรงงานพม่ากลับบ้านไปแล้ว ร้านอาหารและบ้านเรือนต่างๆ ก็จะขาดคนงานพม่าไป
การที่พม่าเลือกเดินแนวทางสังคมนิยมและอยู่อย่างพอเพียง นับว่าเป็นการเลือกที่ฉลาดเพราะสามารถรักษาสภาพแวดล้อม และทรัพยากรธรรมชาติไว้ได้มาก การที่มีชีวิตอย่างพอเพียงและเรียบง่ายก็ช่วยให้ชาวพม่าไม่ต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจของทุน มีแต่ว่ารัฐบาลจะต้องพยายามให้สวัสดิการแก่ประชาชนมากขึ้น และลดการคอร์รัปชันลง พวกทหารที่ร่ำรวยไปมากๆ ก็จะต้องเพลาๆ ลงบ้าง
พม่ากับไทยคงไม่เป็นคู่ขัดแย้งกันอีก ในอดีตทั้งสองต่างสู้รบกันมานาน เวลานี้ไม่มีพม่าที่บุกเข้ามาแล้ว มีแต่แรงงานเต็มบ้านเต็มเมืองไปหมด คนเฒ่าคนแก่บอกว่านี่แหละเป็นบาปที่ต้องมาชดใช้ เนื่องจากเคยมาเผากรุง
สมัยนี้พม่าไม่เผากรุงแล้ว มีแต่คนไทยที่เผาบ้านเผาเมืองตัวเอง
