สำนักข่าวเอเอฟพีและรอยเตอร์รายงานว่า เมื่อวานนี้เป็นวันสุดท้ายของการประชุมซัมมิตอาเซียน มีรายการสำคัญอยู่ที่การประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก (East Asian Summit) ปรากฏว่าทั้งผู้นำออสเตรเลียและญี่ปุ่น ต่างฝ่ายต่างแข่งขันเสนอรูปแบบการรวมกลุ่มประเทศในภูมิภาค เพื่อจัดตั้งเป็นเขตการค้าเสรีซึ่งจะมีขนาดมหึมาครอบคลุมประชากรกว่าครึ่งโลก
นายเควิน รัดด์ นายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย ได้นำเสนอแนวคิดเรื่องประชาคมเอเชีย-แปซิฟิก (Asia-Pacific Community) ซึ่งเขาได้เริ่มการเผยแพร่มาตั้งแต่เดือนมิถุนายนปีที่แล้ว โดยนายรัดด์ย้ำว่าแผนการของเขามีศูนย์กลางอยู่ที่การเพิ่มความร่วมมือในภูมิภาค ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ, ความมั่นคง, และสิ่งแวดล้อม
“สิ่งที่ผมพบในทั่งทั้งภูมิภาคนี้ก็คือ ความเปิดกว้างต่อการแลกเปลี่ยนความเห็นกันในเรื่องที่ว่าเราจะพัฒนาโครงสร้างในระดับภูมิภาคของเราต่อไปอย่างไรในอนาคต” นายรัดด์ให้สัมภาษณ์ก่อนเสนอแผนการของเขาต่อเหล่าผู้นำเอเชียตะวันออก
“ผมไม่ได้กำหนดกรอบเวลาเร่งด่วนในเรื่องนี้ แต่อันที่จริง ผมอยากเสนอให้เป็นปี 2020” นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียกล่าว แต่ไม่ได้ระบุว่าแผนการของเขาจะเสนอให้มีการใช้สกุลเงินร่วมกันด้วยหรือไม่
ส่วนนายยูกิโอะ ฮาโตยามะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ได้เสนอวิสัยทัศน์เรื่องประชาคมเอเชียตะวัน (East Asia Community) ซึ่งก็เป็นสิ่งที่เขาเคยพูดเอาไว้ระหว่างช่วงหาเสียงเลือกตั้งสภาล่างญี่ปุ่น ก่อนที่พรรคของเขาจะชนะถล่มทลายและทำให้เขาได้ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีเสียอีก ทั้งนี้เมื่อวันเสาร์ (24) เขายังได้ย้ำว่าภูมิภาคเอเชียตะวันออกควรตั้งเป้าหมายที่จะ “เป็นผู้นำโลก”
ทั้งแนวความคิดของผู้นำญี่ปุ่นและออสเตรเลีย ต่างจะนำเอาญี่ปุ่น, จีน, เกาหลีใต้, อินเดีย, ออสเตรเลีย, นิวซีแลนด์, และ 10 ชาติสมาชิกสมาคมอาเซียน มารวมอยู่ในประชาคมที่จะจัดตั้งขึ้นใหม่นี้ ทว่าความแตกต่างอยู่ตรงที่นายรัดด์ต้องการให้เอาสหรัฐฯเข้ามาร่วมด้วยโดยตรง ขณะที่นายฮาโตยามะไม่ใช่เช่นนั้น แม้เขากล่าวย้ำว่า ญี่ปุ่นยังคงถือว่าการเป็นพันธมิตรกับสหรัฐฯคือเสาหลักในการดำเนินนโยบายการต่างประเทศของตน
ภายหลังเสร็จสิ้นการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก นายฮาโตยามะได้กล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า เขาคิดว่าผู้เข้าร่วมการประชุมส่วนใหญ่ต้อนรับให้ความสนับสนุนแนวความคิดของเขา และบอกว่าคงต้องใช้เวลามากกว่า 10 ปีจึงจะจัดตั้งประชาคมเช่นนี้ขึ้นมาได้ และน่าจะมีการใช้สกุลเงินตราของภูมิภาคกันในบางรูปแบบด้วย
ทางด้านนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรีไทยในฐานะเจ้าภาพ กล่าวว่า เห็นได้ชัดเจนว่าเอเชียจำเป็นต้องมีโมเดลการเจริญเติบโตแบบใหม่ โดยที่จะต้องพึ่งพาคู่ค้าที่เป็นประเทศตะวันตกรายใหญ่ๆ ลดน้อยลง และอาศัยข้อตกลงการค้าในแบบทั่วทั้งเอเชียกันมากขึ้น
นายอภิสิทธิ์บอกว่า บรรดาผู้นำ “รับฟังอย่างตั้งใจและระมัดระวัง” ต่อแผนการต่างๆ ที่นายกรัฐมนตรีของออสเตรเลียและญี่ปุ่นริเริ่มขึ้น แต่ยังจะไม่ด่วนตัดสินใจใดๆ ในเรื่องนี้
“สิ่งที่เราเน้นก็คือว่าเรายังไม่จำเป็นต้องตัดสินใจเลือกโครงสร้างรูปแบบใดให้ชัดเจนลงไปในขณะนี้ แต่เราต้องตระหนักรับรู้เรื่องโครงสร้างของกลุ่มภูมิภาคที่จะคลี่คลายคืบหน้าต่อไป” นายอภิสิทธิ์กล่าว
นายกรัฐมนตรีไทยชี้ว่าจะมีการประชุมที่ออสเตรเลียในเดือนธันวาคมเพื่อหารือเกี่ยวกับแผนการของนายรัดด์ และแนวความคิดเรื่องประชาคมเอเชียตะวันออกก็กำลังเดินหน้าอย่างคู่ขนานไปกับแผนการต่างๆ สำหรับการจัดตั้งเขตการค้าเสรีในภูมิภาคนี้
นายเควิน รัดด์ นายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย ได้นำเสนอแนวคิดเรื่องประชาคมเอเชีย-แปซิฟิก (Asia-Pacific Community) ซึ่งเขาได้เริ่มการเผยแพร่มาตั้งแต่เดือนมิถุนายนปีที่แล้ว โดยนายรัดด์ย้ำว่าแผนการของเขามีศูนย์กลางอยู่ที่การเพิ่มความร่วมมือในภูมิภาค ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ, ความมั่นคง, และสิ่งแวดล้อม
“สิ่งที่ผมพบในทั่งทั้งภูมิภาคนี้ก็คือ ความเปิดกว้างต่อการแลกเปลี่ยนความเห็นกันในเรื่องที่ว่าเราจะพัฒนาโครงสร้างในระดับภูมิภาคของเราต่อไปอย่างไรในอนาคต” นายรัดด์ให้สัมภาษณ์ก่อนเสนอแผนการของเขาต่อเหล่าผู้นำเอเชียตะวันออก
“ผมไม่ได้กำหนดกรอบเวลาเร่งด่วนในเรื่องนี้ แต่อันที่จริง ผมอยากเสนอให้เป็นปี 2020” นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียกล่าว แต่ไม่ได้ระบุว่าแผนการของเขาจะเสนอให้มีการใช้สกุลเงินร่วมกันด้วยหรือไม่
ส่วนนายยูกิโอะ ฮาโตยามะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ได้เสนอวิสัยทัศน์เรื่องประชาคมเอเชียตะวัน (East Asia Community) ซึ่งก็เป็นสิ่งที่เขาเคยพูดเอาไว้ระหว่างช่วงหาเสียงเลือกตั้งสภาล่างญี่ปุ่น ก่อนที่พรรคของเขาจะชนะถล่มทลายและทำให้เขาได้ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีเสียอีก ทั้งนี้เมื่อวันเสาร์ (24) เขายังได้ย้ำว่าภูมิภาคเอเชียตะวันออกควรตั้งเป้าหมายที่จะ “เป็นผู้นำโลก”
ทั้งแนวความคิดของผู้นำญี่ปุ่นและออสเตรเลีย ต่างจะนำเอาญี่ปุ่น, จีน, เกาหลีใต้, อินเดีย, ออสเตรเลีย, นิวซีแลนด์, และ 10 ชาติสมาชิกสมาคมอาเซียน มารวมอยู่ในประชาคมที่จะจัดตั้งขึ้นใหม่นี้ ทว่าความแตกต่างอยู่ตรงที่นายรัดด์ต้องการให้เอาสหรัฐฯเข้ามาร่วมด้วยโดยตรง ขณะที่นายฮาโตยามะไม่ใช่เช่นนั้น แม้เขากล่าวย้ำว่า ญี่ปุ่นยังคงถือว่าการเป็นพันธมิตรกับสหรัฐฯคือเสาหลักในการดำเนินนโยบายการต่างประเทศของตน
ภายหลังเสร็จสิ้นการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก นายฮาโตยามะได้กล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า เขาคิดว่าผู้เข้าร่วมการประชุมส่วนใหญ่ต้อนรับให้ความสนับสนุนแนวความคิดของเขา และบอกว่าคงต้องใช้เวลามากกว่า 10 ปีจึงจะจัดตั้งประชาคมเช่นนี้ขึ้นมาได้ และน่าจะมีการใช้สกุลเงินตราของภูมิภาคกันในบางรูปแบบด้วย
ทางด้านนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรีไทยในฐานะเจ้าภาพ กล่าวว่า เห็นได้ชัดเจนว่าเอเชียจำเป็นต้องมีโมเดลการเจริญเติบโตแบบใหม่ โดยที่จะต้องพึ่งพาคู่ค้าที่เป็นประเทศตะวันตกรายใหญ่ๆ ลดน้อยลง และอาศัยข้อตกลงการค้าในแบบทั่วทั้งเอเชียกันมากขึ้น
นายอภิสิทธิ์บอกว่า บรรดาผู้นำ “รับฟังอย่างตั้งใจและระมัดระวัง” ต่อแผนการต่างๆ ที่นายกรัฐมนตรีของออสเตรเลียและญี่ปุ่นริเริ่มขึ้น แต่ยังจะไม่ด่วนตัดสินใจใดๆ ในเรื่องนี้
“สิ่งที่เราเน้นก็คือว่าเรายังไม่จำเป็นต้องตัดสินใจเลือกโครงสร้างรูปแบบใดให้ชัดเจนลงไปในขณะนี้ แต่เราต้องตระหนักรับรู้เรื่องโครงสร้างของกลุ่มภูมิภาคที่จะคลี่คลายคืบหน้าต่อไป” นายอภิสิทธิ์กล่าว
นายกรัฐมนตรีไทยชี้ว่าจะมีการประชุมที่ออสเตรเลียในเดือนธันวาคมเพื่อหารือเกี่ยวกับแผนการของนายรัดด์ และแนวความคิดเรื่องประชาคมเอเชียตะวันออกก็กำลังเดินหน้าอย่างคู่ขนานไปกับแผนการต่างๆ สำหรับการจัดตั้งเขตการค้าเสรีในภูมิภาคนี้
