นิวยอร์กไทมส์ – ใกล้ๆ มิลเลนเนียมบริดจ์ เปียโนหลังหนึ่งยืนไม่รู้อิโหน่อิเหน่ ไม่รู้ว่าตัวเองมาทำอะไรอยู่ตรงนั้นนอกจากข้อความที่พิมพ์ติดอยู่ด้านข้างว่า ‘เล่นฉันสิ ฉันเป็นของคุณ’
สำหรับลอเรน แบรดลีย์ นักท่องเที่ยวออสซี่วัย 24 ปี ข้อความดังกล่าวโดนใจพอๆ กับป้ายที่เขียนว่า ‘ช็อกโกแลตฟรี’
“ฉันมาไกลจากบ้าน และไม่มีเปียโนของตัวเอง เพราะฉะนั้น เมื่อใดก็ตามที่มีโอกาส ฉันจะไม่รอช้าเลย” ว่าแล้วเธอพรมนิ้วลงบนคีย์โดยไม่ทันหย่อนก้นลงนั่งบนเก้าอี้ บรรเลงเพลง Ain’t Misbehavin’ เพราะพริ้วกระทั่งคนที่เดินผ่านคนหนึ่งถึงกับหยิบโทรศัพท์มือถือขึ้นมาอัดเสียงคอนเสิร์ตเฉพาะกิจของเธอไว้
เมื่อจบเพลง แบรดลีย์เดินจากไป แต่เปียโนหลังนั้นยังอยู่ตรงนั้น รอรับผู้มาใช้บริการคนใหม่และบทเพลงใหม่ๆ เช่นเดียวกับอีก 29 จุดในลอนดอน อาทิ หน้าพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติ สนามหญ้าหน้าโบสถ์เซนต์ปอล ฯลฯ ที่มีเปียโนตั้งรอนักดนตรีริมทางหรือใครก็ตามที่อยากสัมผัสมัน
เปียโนเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการศิลปะอินเทอร์แอกทีฟ ที่ต้องการท้าทายผู้คนให้หลุดพ้นจากความคับแคบของเมือง และนำเสนอบทเพลงแห่งฤดูร้อน
“เปียโนเหล่านั้นตั้งอยู่เพื่อชักชวนให้คนพูดคุยกัน อ้างความเป็นเจ้าของและทำให้พื้นที่สาธารณะมีชีวิตชีวาขึ้นมา” ลุค เจอร์แรม ศิลปินจากบริสตอลผู้ริเริ่มโครงการนี้อธิบาย โครงการนี้เคยเกิดขึ้นมาแล้วในเบอร์มิงแฮม อังกฤษ, เซาเปาโล บราซิล, และซิดนีย์ ออสเตรเลีย
“มันคือผืนผ้าใบสีดำสำหรับความคิดสร้างสรรค์ของทุกคน”
โครงการในลอนดอนสิ้นสุดลงเมื่อวานนี้ (13) โดยมีค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นกว่า 22,000 ดอลลาร์ เจอร์แรมบอกว่า อุปสรรคสำคัญที่สุดคือระบบราชการที่วุ่นวายหลายซับหลายซ้อนของลอนดอน ที่ทำให้เขาต้องวิ่งขอใบอนุญาตแสดงดนตรีสำหรับแต่ละจุดที่นำเปียโนไปตั้ง
สำหรับเปียโน เขาใช้เปียโนเก่าที่เจ้าของไม่ต้องการแล้ว ต่างกันลิบลับกับในเซาเปาโล ที่เปียโนเป็นสิ่งหายากและมีราคาพอๆ กับเงินเดือนตลอดทั้งปีของหลายคน ที่นั่นบางคนลงทุนเดินทางเป็นชั่วโมงเพื่อให้ได้มีโอกาสเล่นเปียโนที่เขาจัดไว้ให้สักครั้ง
เปียโนที่ยึดติดกับพื้นด้วยเคเบิลโลหะและมีพลาสติกคลุมในกรณีฝนตก ได้รับการต้อนรับอย่างดีในลอนดอน ไม่มีเปียโนหลังไหนถูกขีดข่วนทำลาย คนแวะเวียนมาเล่นเพลงกันคนละนิดพอหอมปากหอมคอเพื่อให้คนอื่นๆ ได้เล่นต่อ โดยจะมีช่างปรับแต่งเสียงเปียโนขี่จักรยานเที่ยวดูเปียโนแต่ละหลัง เพื่อให้ความช่วยเหลือหากเปียโนขัดข้อง
เหนือสิ่งอื่นใดชาวลอนดอนได้หักล้างการถูกเหมารวมว่า พวกเขาไร้ความสามารถโดยพันธุกรรมในการแสดงความสามารถทางศิลปะตามสัญชาติญาณต่อหน้าสาธารณชน ทั้งมืออาชีพ มือใหม่ นักเพลงที่นิยมการด้นสด เรียกได้ว่านักเปียโนในทุกระดับความสามารถได้แวะเวียนแสดงพรสวรรค์กับเปียโนที่ตั้งไว้ตามจุดต่างๆ ไม่ขาดสาย ในจำนวนนี้รวมถึงเด็กชายวัย 9 ขวบที่โชว์เพลงของโมสาร์ตให้คนผ่านไปผ่านมาได้ชื่นชม
“เป็นเรื่องดีมากๆ ในการแสดงสิ่งที่เรียกว่าวัฒนธรรม ให้ทุกคนชม” คอนเนอร์ แมคเอลลินนีย์ วัย 15 ปี ที่ผ่านไปแถวมิลเลนเนียมบริดจ์ซึ่งเชื่อมต่อระหว่างย่านการเงินของลอนดอนกับแบงก์ไซด์โดยมีแม่น้ำเทมส์คั่นกลาง และได้มีโอกาสฟังดนตรีจากศิลปินเฉพาะกิจบอก
แล้วก็มาถึงนักดนตรีมากฝีมือ เกลน คัมมิสกีย์ สมาชิกวงดนตรีไอริชที่ชื่อ Eist (แปลว่าฟัง) ที่ขึ้นโชว์เพลง Jump ของแวน ฮาเลน ตามด้วย Dancing Queen ของแอ็บบา ที่คนฟังขอมาเป็นพิเศษ
คัมมิสกีย์บอกว่า จริงๆ แล้วเขาเล่นเปียโนไม่ได้ดีเท่าไหร่ ถนัดแต่กีตาร์ แมนโดลิน และขลุ่ยไอริช แต่บังเอิญผ่านไปเห็นเปียโนริมทางที่ตลาดสมิธฟิลด์ และเห็นหนุ่มคนหนึ่งพยายามสร้างความประทับใจให้แฟนด้วยการบรรเลงเพลงแจ๊ส
เด็กชายวัย 13 ปีจากอิสราเอล อามอร์ตซ์ ออปเพนไฮม์ เล่นเพลง Eine Kleine Nachtmusik ของวูล์ฟกัง อมาเดอุส โมสาร์ท ที่ฝึกปรือด้วยตนเอง จากนั้นเป็นคิวของมาร์ติน โรอิก วัย 39 ปี นักจัดงานแต่งงานจากอาร์เจนตินา ที่ดึงดูดปาปาราซซีสมัครเล่นมารายล้อมด้วยบทเพลงของนักประพันธ์เพลงอิตาลี สการ์แลตตี หลายคนอัดการแสดงของเขาและส่งคลิปไปให้เพื่อนๆ
“เขาไม่ได้เล่นเพื่อเรี่ยไรเงินใช่ไหม?” อิลยา ฟิชเชอร์ วัย 45 ปี ที่หยุดฟังเพลงระหว่างทางไปคลินิกหมอฟัน ปรารภกับตัวเอง หลังจากนั้นเธอกลับมาอีกครั้งพร้อมน้ำดื่มให้แก่โรอิก
“ผมรู้สึกเหมือนกลับไปเป็นเด็กอีกครั้ง คิดว่านี่เป็นไอเดียที่น่าชื่นชมมาก เพราะทำให้คนเราได้สัมผัสดนตรีใกล้ชิดขึ้น” โรอิกที่ไม่ได้เล่นดนตรีในที่สาธารณะอีกเลยนับจากโตขึ้นมา บอก
สำหรับลอเรน แบรดลีย์ นักท่องเที่ยวออสซี่วัย 24 ปี ข้อความดังกล่าวโดนใจพอๆ กับป้ายที่เขียนว่า ‘ช็อกโกแลตฟรี’
“ฉันมาไกลจากบ้าน และไม่มีเปียโนของตัวเอง เพราะฉะนั้น เมื่อใดก็ตามที่มีโอกาส ฉันจะไม่รอช้าเลย” ว่าแล้วเธอพรมนิ้วลงบนคีย์โดยไม่ทันหย่อนก้นลงนั่งบนเก้าอี้ บรรเลงเพลง Ain’t Misbehavin’ เพราะพริ้วกระทั่งคนที่เดินผ่านคนหนึ่งถึงกับหยิบโทรศัพท์มือถือขึ้นมาอัดเสียงคอนเสิร์ตเฉพาะกิจของเธอไว้
เมื่อจบเพลง แบรดลีย์เดินจากไป แต่เปียโนหลังนั้นยังอยู่ตรงนั้น รอรับผู้มาใช้บริการคนใหม่และบทเพลงใหม่ๆ เช่นเดียวกับอีก 29 จุดในลอนดอน อาทิ หน้าพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติ สนามหญ้าหน้าโบสถ์เซนต์ปอล ฯลฯ ที่มีเปียโนตั้งรอนักดนตรีริมทางหรือใครก็ตามที่อยากสัมผัสมัน
เปียโนเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการศิลปะอินเทอร์แอกทีฟ ที่ต้องการท้าทายผู้คนให้หลุดพ้นจากความคับแคบของเมือง และนำเสนอบทเพลงแห่งฤดูร้อน
“เปียโนเหล่านั้นตั้งอยู่เพื่อชักชวนให้คนพูดคุยกัน อ้างความเป็นเจ้าของและทำให้พื้นที่สาธารณะมีชีวิตชีวาขึ้นมา” ลุค เจอร์แรม ศิลปินจากบริสตอลผู้ริเริ่มโครงการนี้อธิบาย โครงการนี้เคยเกิดขึ้นมาแล้วในเบอร์มิงแฮม อังกฤษ, เซาเปาโล บราซิล, และซิดนีย์ ออสเตรเลีย
“มันคือผืนผ้าใบสีดำสำหรับความคิดสร้างสรรค์ของทุกคน”
โครงการในลอนดอนสิ้นสุดลงเมื่อวานนี้ (13) โดยมีค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นกว่า 22,000 ดอลลาร์ เจอร์แรมบอกว่า อุปสรรคสำคัญที่สุดคือระบบราชการที่วุ่นวายหลายซับหลายซ้อนของลอนดอน ที่ทำให้เขาต้องวิ่งขอใบอนุญาตแสดงดนตรีสำหรับแต่ละจุดที่นำเปียโนไปตั้ง
สำหรับเปียโน เขาใช้เปียโนเก่าที่เจ้าของไม่ต้องการแล้ว ต่างกันลิบลับกับในเซาเปาโล ที่เปียโนเป็นสิ่งหายากและมีราคาพอๆ กับเงินเดือนตลอดทั้งปีของหลายคน ที่นั่นบางคนลงทุนเดินทางเป็นชั่วโมงเพื่อให้ได้มีโอกาสเล่นเปียโนที่เขาจัดไว้ให้สักครั้ง
เปียโนที่ยึดติดกับพื้นด้วยเคเบิลโลหะและมีพลาสติกคลุมในกรณีฝนตก ได้รับการต้อนรับอย่างดีในลอนดอน ไม่มีเปียโนหลังไหนถูกขีดข่วนทำลาย คนแวะเวียนมาเล่นเพลงกันคนละนิดพอหอมปากหอมคอเพื่อให้คนอื่นๆ ได้เล่นต่อ โดยจะมีช่างปรับแต่งเสียงเปียโนขี่จักรยานเที่ยวดูเปียโนแต่ละหลัง เพื่อให้ความช่วยเหลือหากเปียโนขัดข้อง
เหนือสิ่งอื่นใดชาวลอนดอนได้หักล้างการถูกเหมารวมว่า พวกเขาไร้ความสามารถโดยพันธุกรรมในการแสดงความสามารถทางศิลปะตามสัญชาติญาณต่อหน้าสาธารณชน ทั้งมืออาชีพ มือใหม่ นักเพลงที่นิยมการด้นสด เรียกได้ว่านักเปียโนในทุกระดับความสามารถได้แวะเวียนแสดงพรสวรรค์กับเปียโนที่ตั้งไว้ตามจุดต่างๆ ไม่ขาดสาย ในจำนวนนี้รวมถึงเด็กชายวัย 9 ขวบที่โชว์เพลงของโมสาร์ตให้คนผ่านไปผ่านมาได้ชื่นชม
“เป็นเรื่องดีมากๆ ในการแสดงสิ่งที่เรียกว่าวัฒนธรรม ให้ทุกคนชม” คอนเนอร์ แมคเอลลินนีย์ วัย 15 ปี ที่ผ่านไปแถวมิลเลนเนียมบริดจ์ซึ่งเชื่อมต่อระหว่างย่านการเงินของลอนดอนกับแบงก์ไซด์โดยมีแม่น้ำเทมส์คั่นกลาง และได้มีโอกาสฟังดนตรีจากศิลปินเฉพาะกิจบอก
แล้วก็มาถึงนักดนตรีมากฝีมือ เกลน คัมมิสกีย์ สมาชิกวงดนตรีไอริชที่ชื่อ Eist (แปลว่าฟัง) ที่ขึ้นโชว์เพลง Jump ของแวน ฮาเลน ตามด้วย Dancing Queen ของแอ็บบา ที่คนฟังขอมาเป็นพิเศษ
คัมมิสกีย์บอกว่า จริงๆ แล้วเขาเล่นเปียโนไม่ได้ดีเท่าไหร่ ถนัดแต่กีตาร์ แมนโดลิน และขลุ่ยไอริช แต่บังเอิญผ่านไปเห็นเปียโนริมทางที่ตลาดสมิธฟิลด์ และเห็นหนุ่มคนหนึ่งพยายามสร้างความประทับใจให้แฟนด้วยการบรรเลงเพลงแจ๊ส
เด็กชายวัย 13 ปีจากอิสราเอล อามอร์ตซ์ ออปเพนไฮม์ เล่นเพลง Eine Kleine Nachtmusik ของวูล์ฟกัง อมาเดอุส โมสาร์ท ที่ฝึกปรือด้วยตนเอง จากนั้นเป็นคิวของมาร์ติน โรอิก วัย 39 ปี นักจัดงานแต่งงานจากอาร์เจนตินา ที่ดึงดูดปาปาราซซีสมัครเล่นมารายล้อมด้วยบทเพลงของนักประพันธ์เพลงอิตาลี สการ์แลตตี หลายคนอัดการแสดงของเขาและส่งคลิปไปให้เพื่อนๆ
“เขาไม่ได้เล่นเพื่อเรี่ยไรเงินใช่ไหม?” อิลยา ฟิชเชอร์ วัย 45 ปี ที่หยุดฟังเพลงระหว่างทางไปคลินิกหมอฟัน ปรารภกับตัวเอง หลังจากนั้นเธอกลับมาอีกครั้งพร้อมน้ำดื่มให้แก่โรอิก
“ผมรู้สึกเหมือนกลับไปเป็นเด็กอีกครั้ง คิดว่านี่เป็นไอเดียที่น่าชื่นชมมาก เพราะทำให้คนเราได้สัมผัสดนตรีใกล้ชิดขึ้น” โรอิกที่ไม่ได้เล่นดนตรีในที่สาธารณะอีกเลยนับจากโตขึ้นมา บอก
