อัยการส่งคืนสำนวนหวย! เตือน “คตส.” อาจไม่มีอำนาจฟ้อง

อัยการตั้งโต๊ะแถลงคืนสำนวนคดีหวยบนดิน ยันไม่มีการเมืองแทรก ยก พ.ร.บ.วิธีพิจารณาคดีอาญานักการเมือง ประกาศ คปค.เตือน คตส.อาจไม่มีอำนาจยื่นฟ้องเอง

วันนี้ (12 ก.พ.) เมื่อเวลา 15.30 น.ที่สำนักงานอัยการสูงสุด ถนนรัชดาภิเษก นายวัยวุฒิ หล่อตระกูล รองอัยการสูงสุด ในฐานะประธานคณะทำงานคดีออกสลากพิเศษ เลขท้าย 3 และ 2 ตัว (หวยบนดิน) พร้อมด้วยคณะทำงานอัยการ ประกอบด้วย นายเศกสรรค์ บางสมบุญ อธิบดีอัยการฝ่ายคดีพิเศษ นายวินัย ดำรงมงคลกุล อธิบดีอัยการฝ่ายคดีล้มละลาย และ นายธนพิชญ์ มูลพฤกษ์ อธิบดีอัยการฝ่ายคดีเศรษฐกิจและทรัพยากรและโฆษกสำนักงานอัยการสูงสุด ร่วมแถลงข่าวกรณีที่คณะกรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ (คตส.) ยื่นหนังสือถึง นายชัยเกษม นิติสิริ อัยการสูงสุด ขอให้ส่งคืนสำนวนการสอบสวนคดีหวยบนดิน

โดย นายวัยวุฒิ กล่าวว่า ตนในฐานะผู้ปฏิบัติราชการแทน อสส.ได้ลงนามในหนังสือส่งสำนวนการสอบสวนในคดีดังกล่าวคืนให้ คตส.แล้วในวันนี้ อย่างไรก็ตาม ยืนยันว่า กรณีที่อัยการมีความเห็นแตกต่างจาก คตส.ไม่ได้มีความขัดแย้ง และไม่ได้เป็นผลมาจากแรงกดดันทางการเมือง เพราะขณะที่ อสส.มีความเห็นเสนอให้ คตส.สอบสวนเพิ่มเติมใน 5 ประเด็น เกิดขึ้นก่อนรัฐบาลชุดนี้จะได้รับการแต่งตั้ง และยังไม่ทราบว่าใครจะเข้ามาเป็นรัฐบาล

“หากสังคมจะคิดว่าเรื่องนี้เป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง อัยการก็คงไปห้ามไม่ได้ แต่ผมขอเรียนว่า คณะทำงานอัยการเราพิจารณาสำนวนตามพยานหลักฐานไม่เคยนำเรื่องภายนอกเข้ามาเกี่ยวข้องเลย” รองอัยการสูงสุด กล่าวแล้วว่า เมื่อปรากฏข้อมูลไม่สมบูรณ์การไต่สวนในคดีนี้ก็สมควรที่จะให้มีการแสวงหาข้อเท็จจริงให้เสร็จสิ้นกระแสความ เพื่อพิสูจน์ความผิดของผู้ถูกล่าวหา และบรรยายฟ้องได้อย่างถูกต้องสมบูรณ์ตามข้อกำหนดเกี่ยวกับการดำเนินคดีของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ.2543 ข้อ 8 ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158 ซึ่งการกล่าวหาจะต้องให้มีพยานหลักฐานกล่าวหาก่อนการยื่นฟ้อง ไม่ใช่ยื่นฟ้องไปก่อนที่จะมีหลักฐานมาพิสูจน์ความผิด

ทั้งนี้ นายวัยวุฒิ ยังตั้งข้อสังเกตด้วยว่า ที่ คตส.ขอให้อัยการส่งสำนวนกลับคืนเพื่อจะดำเนินการฟ้องคดีเอง ตามมาตรา 11 แห่ง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาความอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ.2542 นั้น อาจมีปัญหาทางกฎหมายว่าความเห็นแตกต่างของอัยการสูงสุดในเรื่องการวบรวมพยานหลักฐานนั้น ยังไม่ใช่ความเห็นแตกต่างในกรณีที่ คตส.มีมติว่า ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง หรือบุคคลใดกระทำผิดต่อตำแหน่งหน้าที่หรือทุจริตต่อตำแหน่งหน้าที่ตามที่ระบุไว้ในประกาศ คปค.ฉบับที่ 30 ลงวันที่ 30 ก.ย.2549 ข้อ 9 เพราะคดีนี้อัยการสูงสุดยังไม่ได้มีความเห็นในประเด็นดังกล่าวแต่อย่างใด ดังนั้น จึงยังไม่ใช่กรณีที่ คตส.จะมีอำนาจยื่นคำฟ้องเองต่อศาลฎีกาฯ เพราะตามประกาศ คปค.ฉบับที่ 30 ทั้งข้อ 5 และ 9 ดังกล่าว รวมทั้ง พ.ร.บ.ว่าด้วยวิธีพิจารณาความอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง มาตรา 10, 11 นั้นคือ การให้ คตส.ใช้อำนาจของคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ.2542 แต่ไม่ได้ให้ใช้อำนาจของ ป.ป.ช.ตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยวิธีพิจารณาความอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ.2542 แต่อย่างใด ซึ่ง พ.ร.บ.ว่าด้วยวิธีพิจารณาความอาญา ม.10, 11 กำหนดให้การยื่นฟ้องเป็นการดำเนินการของ ป.ป.ช.และอัยการสูงสุดเท่านั้น

เมื่อถามว่า เมื่อ คตส.ไม่สอบเพิ่มตามที่อัยการมีความเห็น อัยการสามารถนำพยานดังกล่าวขึ้นนำสืบในชั้นศาลได้เองหรือไม่ นายวัยวุฒิ กล่าวว่า อัยการจะต้องสืบพยานตามที่พนักงานสอบสวนสอบปากคำเท่านั้นไม่สามารถนำพยานนอกสำนวนมานำสืบได้ จึงให้ คตส.สอบเพิ่มเติมไว้ในสำนวน แต่เมื่อ คตส.ไม่ทำ อัยการก็ไม่มีอำนาจบังคับ

เมื่อถามว่า ถ้า คตส.ยื่นฟ้องคดีนี้เอง อัยการจะต้องเป็นทนายความแก้ต่างให้กับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ตกเป็นจำเลยหรือไม่ นายวัยวุฒิ กล่าวว่า ในทางปฏิบัติหากคดีนั้น มีหน่วยงานของรัฐเป็นคู่ความ อัยการก็จะไม่เป็นทนายความว่าความให้ ซึ่ง คตส.ก็ถือเป็นหน่วยงานของรัฐ ดังนั้น จึงไม่สมควรที่อัยการจะเข้าไปแก้ต่างให้

ด้าน นายวินัย อธิบดีอัยการฝ่ายคดีล้มละลาย หนึ่งในคณะทำงานอัยการ กล่าวชี้แจงว่า กรณีคดีหวยบนดิน เป็นการกล่าวหาบุคคลจำนวนมากถึง 49 คน ประกอบด้วย คณะรัฐมนตรีทั้งคณะ ข้าราชการระดับสูง คณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล พฤติการณ์ที่กล่าวหาว่าการกระทำผิดมีขั้นตอนจำนวนมาก ตั้งแต่จัดทำโครงการประชุมอนุมัติโครงการ การอนุมัติของคณะรัฐมนตรี การขออนุญาตต่อกระทรวงมหาดไทย การจัดทำระเบียบการจ่ายเงิน การอนุมัติการจ่ายเงิน โดยตลอดจนการตรวจสอบโดยสำนักงานที่เกี่ยวข้อง และคณะกรรมการสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน โดยมีระยะเวลาดำเนินการกล่าวหาถึง 3 ปี จึงมีความแตกต่างจากคดี ทุจริตจัดซื้อที่ดินย่านรัชดาภิเษก และคดีเลี่ยงภาษีหุ้นบริษัท ชินวัตรคอมพิวเตอร์ แอนด์ คอมมิวนิเคชั่น จำกัด มหาชน ที่ในเรื่องจำนวนบุคคล ระยะเวลาตลอดจนพฤติการณ์แห่งการกระทำที่มีความซับซ้อน ต้องแสวงหาข้อเท็จจริงพยานหลักฐานให้สมบูรณ์ที่สุด เพื่อพิสูจน์ความผิดของผู้ถูกกล่าวหา ซึ่งต้องเป็นพยานหลักฐานที่แสดงถึงความเชื่อมโยงโดยพฤติกรรมทั้งมวล ใครเป็นผู้ใช้ให้ผู้อื่นกระทำผิด ใครเป็นผู้สนับสนุน ใครเป็นผู้ยักยอกทรัพย์ไป และใครเป็นผู้รับประโยชน์จากการกระทำดังกล่าวซึ่งคณะทำงานอัยการได้พิจารณาโดยรอบคอบแล้วเห็นว่าต้องสอบเพิ่มเติมเพราะมีข้อไม่สมบูรณ์ของสำนวน จำนวน 5 ข้อดังกล่าว

นายวินัย กล่าวย้ำว่า ที่อัยการตั้งข้อสังเกตข้อไม่สมบูรณ์เพื่อให้ คตส.สอบสวนเพิ่มเติมนั้น เพื่อป้องกันว่าเมื่อมีการนำคดีขึ้นสู่ศาลแล้ว ประเด็นไม่สมบูรณ์ดังกล่าวจะไม่กลายเป็นประเด็นโต้แย้งจนทำให้คดีต้องถูกยกฟ้อง ตัวอย่างเรื่องการให้หาผู้เชี่ยวชาญมาให้ความชัดเจนเกี่ยวกับความหมาย นิยามของคำว่า “สลากกินรวบ” เพราะว่าในการแจ้งข้อกล่าวหาได้มีการกล่าวถึงประเด็นการใช้เงินเป็นประเด็นสำคัญว่ามีเจตนาทุจริตหรือไม่ รวมทั้งเรื่องการหลีกเลี่ยงเก็บภาษีจากการออกสลาก ดังนั้น จึงต้องหาพยานหลักฐานให้เกิดความชัดเจนว่าหวยบนดินเป็นสลากกินแบ่งหรือสลากกินรวบ

ด้าน นายธนพิชญ์ กล่าวย้ำถึงการพิจารณาสำนวนคดีนี้ ว่า ท่าน อสส.ได้กำชับเสมอให้คณะทำงานพิจารณาคดีด้วยความละเอียดรอบคอบตามพยานหลักฐานที่ปรากฏ

เมื่อถามว่า เป็นห่วงต่อกรณีที่มีเปิดเผยรายละเอียดประเด็นการสอบเพิ่มเติม 5 ข้อแล้วอาจทำให้ฝ่ายผู้ถูกกล่าวหานำเรื่องนี้ไปใช้เป็นประโยชน์ในการต่อสู้คดีชั้นพิจารณาของศาลหรือไม่ นายธนพิชญ์ กล่าวว่าเรื่องนี้อัยการไม่ได้เป็นคนเริ่มแถลงว่าประเด็นที่ไม่สมบูรณ์ในสำนวน 5 ข้อนั้นมีรายละเอียดอะไรบ้าง แต่เมื่อ คตส.เป็นฝ่ายเปิดเผยมาก่อนอัยการจึงต้องออกมาชี้แจง ซึ่งตนในฐานะโฆษกสำนักงานอัยการสูงสุดยืนยันว่าอัยการไม่เคยแถลงว่าข้อที่ไม่สมบูรณ์ 5 ข้อที่ขอให้สอบสวนเพิ่มเติมมีอะไรบ้าง

ถามต่อว่า กรณีที่มีความเห็นขัดแย้งในคดีนี้จะส่งผลต่อคดีอื่นๆ ของ คตส.ที่จะตามมาเช่นคดีทุจริตจัดซื้อกล้ายาง 90 ล้านต้น ที่กำลังจะส่งมาถึงมืออัยการหรือไม่ นายธนพิชญ์ ตอบว่า คงไม่มีผลอะไร เพราะการพิจารณาคดีแต่ละสำนวนต้องขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริง และพยานหลักฐานที่ปรากฏ ไม่ใช่ว่าเมื่อพิจารณาคดีหวยบนดินเป็นอย่างนี้แล้วสำนวนคดีกล้ายางจะต้องเป็นอย่างนี้ด้วย