เมื่อตอนที่แล้ว ผมเขียนถึงวัฒนธรรมการอ่านของจีน ระหว่างโลกของดิจิตอลที่การอ่านทางอินเทอร์เน็ตกำลังเป็นที่นิยม แต่ถึงอย่างไร โลกของการอ่านหนังสือในรูปแบบเดิมก็ยังไม่เสื่อมมนต์ขลัง และกลายเป็นว่าสามารถเอื้อประโยชน์ของสองระบบการอ่านให้คู่กันอย่างถ้อยทีถ้อยประโยชน์โภชน์ผล
เบื้องต้นที่กล่าวไว้ก็คือเรื่องของวัฒนธรรมพื้นฐานของการผลิต นั่นก็คือ การผลิตเรื่องออนไลน์นั้น อยู่ในภายระบบที่ใช้ “ความเร็ว” เป็นหัวใจสำคัญ แต่พอมาสู่โลกหนังสือกระดาษ “ความช้า” ถูกนำมาเกลาให้ละเมียดละไมจนกลายเป็นหนังสือเล่ม
หนังสือเล่มคือความภูมิใจของผู้เขียนที่ผ่านกระบวนการเพื่อสร้างให้สละสลวยสวยงาม และแก้ไขสิ่งที่ผิดพลาดที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เมื่อการเขียนนั้นอยู่ภายใต้กรอบกระบวนการเร่งผลิตด้วย “ความเร็ว” นั่นเอง
นักอ่านในโลกออนไลน์จำนวนมากแม้จะอ่านหน้าจอแล้ว แต่สำหรับเรื่องที่ตนเองประทับใจ การอ่านเป็นหนังสือเล่มก็เป็นอีกความรู้สึกที่ดีงามและเป็นที่ต้องการสำหรับการอ่านเรื่องดังกล่าวเป็นรอบที่สอง
นอกจากนี้ยังมีที่น่าสนใจคือ มันมีลำดับชั้นของการเคร่งครัดของการแต่งหนังสือที่ไม่เหมือนกันของออนไลน์ หนังสือเล่ม และบทภาพยนตร์ ทั้งนี้อยู่ในภายกำหนดข้อบังคับของรัฐบาลจีน
อย่างที่ผมกล่าวไว้เมื่อตอนที่แล้ว ตลาดคนจีนแผ่นดินใหญ่เป็นจำนวนมหาศาล นักเขียนไต้หวันก็ดี หรือนักเขียนฮ่องกงก็ดี เวลาจะขายหนังสือ หรือเอาเรื่องของตัวเองไปทำบทภาพยนตร์ สิ่งที่ต้องคำนึงก็คือกรอบกติกาที่กำหนดว่าจะผ่านเซนเซอร์หรือไม่ของรัฐบาลจีน
จะยกตัวอย่างหลายเหตุการณ์ มีอยู่สมัยหนึ่ง นักเขียนฮิตเรื่องย้อนอดีตเยอะเป็นร้อยเป็นพันเรื่อง ทั้งนี้ก็เพราะนิยายที่เบิกร่องก็ได้แก่ เจาะเวลาหาจิ๋นซี กับเจาะมิติพิชิตบัลลังค์ หรือปู้ปู้จิงซินที่เป็นนิยายยอดนิยมของสาวๆ รวมทั้งนักอ่านชาวไทย
พอพล็อตย้อนอดีตดัง คนก็แห่เขียนเรื่องย้อนอดีตกันเยอะแยะ ถึงกับมีเด็กสาวชาวจีน เกิดไปอ่านปู้ปู้ชิงซินแล้วฆ่าตัวตายเพราะเข้าใจผิดคิดว่าจะได้ย้อนไปหาองค์ชายสี่ คืออินไปกับนิยาย เชื่อไปตามนิยาย เมื่อเป็นดังนั้น พอย้อนอดีตเยอะไปใหญ่และยังเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาทางสังคมขึ้นมา ดังนั้น รัฐบาลจึงห้ามเขียนย้อนอดีตเสียเลย แต่ต่อมาก็อนุโลมให้บ้างว่าย้อนได้ แต่ห้ามบรรยายว่าย้อนยังไงในรายละเอียด
มีอยู่เรื่องหนึ่งที่ไปเกี่ยวข้องกับประเด็นที่พูดมาข้างต้นนี้ และผมขำมาก นั่นก็คือเรื่องที่มีชื่อแปลเป็นไทยโดยอาจารย์ น.นพรัตน์ ว่า “จอมทัพพลิกแผ่นดิน” เรื่องนี้กำลังอยู่ในระหว่างการแปลภาค2
เรื่องนี้ตอนเป็นออนไลน์ เขียนบรรยายครบถ้วน ว่าพระเอกย้อนไปในอดีต ย้อนยังไง รายละเอียดครบถ้วนกระบวนความ แต่ฉบับที่เราอ่านหนังสือนั้น เนื่องจากแปลจากลิขสิทธิ์ของหนังสือฉบับภาษาจีน ซึ่งอยู่ภายใต้รัฐบาลสั่งดังที่ว่า ในขณะที่ออนไลน์บรรยายครบ แต่ในหนังสือกลับบอกแค่ว่าย้อนไปในอดีตแต่ไม่เล่าเรื่องราวในรายละเอียด ตอนต้นเรื่องจะขมวดให้สั้นจนคนที่ไม่เคยอ่านออนไลน์จะงงอยู่เหมือนกัน จะเห็นว่าฉบับแปลของเรานั้น ทางผู้แปลคือ น.นพรัตน์เองถึงกับต้องมีคำอธิบายที่มาที่ไปของพระเอกอยู่ในคำนำของเล่ม2
ส่วนอีกเรื่องที่มีหลายเวอร์ชั่นเนื่องเพราะกฏเกณฑ์ของรัฐบาลจีน ก็คือเรื่องยอดนิยมทั้งในหมู่ชาวจีนและนักอ่านเรื่องจีนชาวไทย นั่นคือเรื่อง “พยัฆราชซ่อนเล็บ” แต่งโดยเยี่ยกวน
เรื่องพยัฆราชซ่อนเล็บนี้ก็เป็นเรื่องพระเอกย้อนอดีตไปสมัยราชวงศ์หมิง เขียนในออนไลน์ก่อน ต่อมาจึงเป็นหนังสือ และสุดท้ายตอนนี้กำลังจะทำเป็นละครทีวี
ตามท้องเรื่องนั้น พระเอกของเรื่องนี้ที่มีชื่อว่า เซี่ยสิน นั้น เจ้าชู้มาก มีเมียหลายคน เจอสาวเมื่อไรก็มีอันได้ฟาดเรียบ ดังนั้น คนอ่านเรื่องนี้จึงเจอนางเอกมากมาย มีฉากอีโรติกกับนางเอกแต่ละคนต่างรูปแบบ และเยี่ยกวนเองก็แต่งคาแรกเตอร์ของนางเอกแต่ละคนให้มีความแตกต่าง และมีเสน่ห์ในแบบต่างๆ กันไป คนอ่านจึงสนุกสนานกับลีลาจีบสาวของพระเอกหนุ่มเซี่ยสิน
แต่พอเรื่องพยัฆราชซ่อนเล็บนี้ รัฐบาลจีนก็มีกฎว่า ถ้าเป็นหนังสือนั้นจะยอมให้ย้อนอดีตได้ แต่พอเป็นหนังนี่ยังไงก็ห้ามสร้างเรื่องย้อนอดีต คือหนังเนี่ยมีข้อกำจัดที่เข้มงวดกว่าหนังสือว่างั้นเถอะ
สรุปคือ เรื่องเดียวกันมี 3 เวอร์ชั่น ออนไลน์-ย้อนอดีตได้/บรรยายว่าย้อนไปยังไงได้/พระเอกหลายใจได้/อีโรติกเยอะหน่อยได้ แต่พอเป็นหนังสือ-ย้อนอดีตได้/แต่ห้ามลงรายละเอียดในการย้อนอดีตมาก/พระเอกหลายใจยังได้/แต่อีโรติกลดโทนลงหน่อย พอสุดท้ายมาเป็นบทละคร-ย้อนอดีตไม่ได้/พระเอกต้องรักเดียวใจเดียว/โป๊ไม่ได้
ดังนั้น พระเอกของหนังที่จะสร้างนั้น ไม่ได้มาจากปัจจุบัน แต่เขียนบทให้เป็นคนอยู่ในยุคนั้นนั่นแหละ แล้วนอกจากนี้ ที่มากไปกว่านั้นก็คือ รัฐบาลบอกว่าพระเอกก็ห้ามเจ้าชู้อย่างเด็ดขาด
รัฐบาลบอกว่า เซี่ยสินต้องรักเดียวใจเดียว เพราะการที่เป็นคนหลายใจมีสาวเยอะนี่ขัดต่อวัฒนธรรมอันดีงามของจีน จะทำให้ข้าราชการหลงผิดได้ ดังนั้น ถ้าจะฉายในจีน เซี่ยสินพระเอกของเรื่องที่มีเมียเยอะแยะไปหมด พูดง่ายๆ คือเรื่องนี้มีนางเอกเยอะ ก็จะต้องเขียนบทให้เซี่ยสินเลือกนางเอกได้คนเดียว ห้ามหลายใจ!
