เมื่อกลางเดือนมกราคมที่ผ่านมาผมได้ทำหนังสือร้องเรียนไปยังประธานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ (น.ส.ศันศนีย์ นาคพงศ์ รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี) เรื่อง ประธานรัฐสภา (นายสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์) ไม่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารตามที่ขอไป มีข้อความดังนี้
...........
หนังสือร้องเรียน
14 มกราคม 2556
เรื่อง ร้องเรียนประธานรัฐสภาไม่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารตามที่ร้องขอ
เรียน ประธานกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ
ข้าพเจ้า นายบัณรส บัวคลี่ บ้านเลขที่ …………ขอร้องเรียนต่อคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการว่าหน่วยงานของรัฐคือ รัฐสภา โดยมีประธานรัฐสภา(ประธานสภาผู้แทนราษฎร) ได้กระทำเป็นการฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามหรือปฏิบัติไม่ถูกต้องตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 โดยมีข้อเท็จจริงดังนี้
1.ในช่วงปลายเดือนกันยายน พ.ศ.2555 ได้มีข่าวสารเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางว่าสภาผู้แทนราษฎรนำโดยนายสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์ ประธานสภาผู้แทนราษฎรและประธานรัฐสภาได้นำคณะสื่อมวลชนไปดูงานและดูฟุตบอลที่ประเทศอังกฤษแต่ผู้เกี่ยวข้องไม่ได้ชี้แจงเปิดเผยรายละเอียดการเดินทางต่อสาธารณะ ต่อมาแม้จะมีการชี้แจงก็เป็นไปเพียงกว้างๆ ข้าพเจ้าทั้งในฐานะประชาชนและในฐานะสื่อมวลชนเห็นว่าการใช้เงินงบประมาณเพื่อดูงานและว่าจ้างบริษัททัวร์หรือเอเยนซี่ควรจะต้องเปิดเผยให้สาธารณะทราบได้ ไม่สมควรปกปิด หรือเปิดเผยแค่บางส่วน จึงได้ทำหนังสือร้องขอข้อมูลข่าวสารไป จำนวน 3 ประเด็นคือ ก.) รายละเอียดโครงการหรือแผนงานตลอดถึงที่มาของงบประมาณของการเดินทางไปประเทศอังกฤษของคณะประธานสภาผู้แทนราษฎร ระหว่าง 22-29 กันยายน 2555 โดยประมาณ ข.) รายละเอียดการเดินทาง กำหนดการ ค่าใช้จ่าย และรายชื่อคณะผู้ร่วมเดินทางตามโครงการตามข้อแรก และ ค. รายงานหรือสรุปผลที่ได้รับจากการเดินทางครั้งนั้น
2.เนื่องจากข้าพเจ้ามีภูมิลำเนาและสถานที่ประกอบอาชีพในต่างจังหวัดไม่สะดวกต่อการเดินทางไปยื่นหนังสือด้วยตนเองประกอบกับเคยได้รับทราบคำแนะนำของสำนักงานข้อมูลข่าวสารของราชการว่าประชาชนสามารถจะใช้ช่องทางส่งจดหมายเพื่อร้องขอข้อมูลจากหน่วยราชการได้ ข้าพเจ้าจึงได้จัดส่งหนังสือร้องขอข้อมูล( เอกสารแนบลำดับ 1 ) ทางบริการไปรษณีย์ตอบรับ ลงวันที่ 27 กันยายน 2555 ต่อมาได้รับเอกสารตอบรับทราบว่าเจ้าหน้าที่ประจำรัฐสภาได้รับหนังสือแล้วเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2555 รายละเอียดตามเอกสารสำเนาไปรษณีย์ตอบรับ (เอกสารแนบลำดับ 2)
3.ข้าพเจ้าได้ทอดระยะรอคอยการดำเนินการพิจารณาเพื่อเปิดเผยข้อมูลตามที่ขอเป็นระยะเวลานานกว่า 3 เดือนจึงแน่ใจว่าหน่วยงานรัฐสภาและประธานรัฐสภามิได้ดำเนินการให้ตามขอทั้งยังไม่ได้ติดต่อแจ้งข่าวสารความคืบหน้าใดๆ แม้ว่าข้าพเจ้าจะระบุที่ติดต่อประสานงานไว้แล้วก็ตาม ข้าพเจ้าเชื่อว่าข้อมูลที่ขอไปนั้นเป็นไปตามสิทธิที่ประชาชนพึงได้รับตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 และตามพรบ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 เพราะข้อมูลดังกล่าวเป็นการดำเนินการโดยปกติของหน่วยราชการมีการใช้เงินงบประมาณแผ่นดินและว่าจ้างบริษัททัวร์หรือเอเยนซี่เป็นผู้ดำเนินการจัดการเดินทางเข้าข่ายเป็นการจัดซื้อจัดจ้างที่สมควรเปิดเผยรายละเอียดต่อสาธารณะ
พร้อมนี้ข้าพเจ้าได้แนบเอกสารเพื่อประกอบการพิจารณา ดังนี้
เอกสารแนบลำดับ 1 สำเนาหนังสือขอข้อมูลข่าวสาร ลงวันที่ 27 กันยายน 2555 ถึง ประธานสภาผู้แทนราษฏร, เอกสารแนบลำดับ 2 สำเนาไปรษณีย์ตอบรับ ส่งโดยนายบัณรส บัวคลี่ ถึงประธานรัฐสภา(ประธานสภาผู้แทนราษฎร) แสดงวันที่เจ้าหน้าที่ได้ลงนามรับหนังสือวันที่ 29 กันยายน 2555, เอกสารแนบลำดับ 3 สำเนาข่าวสารทางสื่อมวลชนกรณีคณะประธานสภาผู้แทนราษฎรพาสื่อมวลชนไปดูงานและดูฟุตบอลที่ประเทศอังกฤษ รวม 5 แผ่น
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาให้มีการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารดังกล่าวตามประสงค์ที่ข้าพเจ้าใช้สิทธิ์ร้องขอและขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้
ขอแสดงความนับถือ
(นาย บัณรส บัวคลี่)
................
ต่อมาเมื่อวันที่ 24 มกราคมที่ผ่านมาผมได้ติดตามความคืบหน้าของเรื่อง โดยเวลาประมาณ 11.50 น. ได้โทรศัพท์ไปที่สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารรัฐบาล (สขร.) ทำเนียบรัฐบาล โชคดีที่เจอคุณ วีระเชษฐ์ จรรยากูล เจ้าหน้าที่ผู้ดำเนินการรับเรื่องร้องเรียนของผมจึงได้สอบถามความคืบหน้า
คุณวีระเชษฐ์ ประจำอยู่ส่วนดำเนินการเรื่องร้องเรียนของ สขร. บอกว่าทางงานสารบรรณได้รับหนังสือร้องเรียนของผมเมื่อ 18 มกราคม จากนั้นส่งเรื่องมายังส่วนงานดำเนินการฯ เมื่อ 21 มกราคมที่ผ่านมา และทางส่วนดำเนินการฯ ก็สอบถามไปยังสภาผู้แทนฯด้วยวาจากับเจ้าหน้าที่ซึ่งมีหน้าที่ด้านการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารสภาผู้แทนฯ ได้ความว่า ทางสภาผู้แทนฯก็ได้รับเรื่องของผมแล้ว (ก็มันนานแล้วนี่-ตั้งแต่กันยายน) และอยู่ระหว่างดำเนินการรวบรวมข้อมูล เนื่องจากรอให้เอเยนซี่บริษัททัวร์สรุปยอดเงินและการสรุปรายละเอียดเดินทาง ทางสภาเขาบอกคุณวีระเชษฐ์ว่า เรื่องที่ขอข้อมูลอยู่ที่ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของสภาผู้แทนฯและสำนักงบประมาณสภาผู้แทนฯ
ก็ดีที่ทราบว่าเรื่องยังอยู่ยังไม่ถูกใครฉีกทิ้งไปซะ (และด้วยประสบการณ์ก็พอจะรู้แช่ๆไว้ถ้าไม่อุทธรณ์ไม่ร้องเรียนเรื่องก็หาย...พอร้องขึ้นมาก็ค่อยหาเรื่องตอบว่ากำลังดำเนินการตามสไตล์ระบบราชการไทยกระมังแต่หากไม่ใช่ตามที่สันนิษฐานนี้ก็ขออภัยผู้เกี่ยวข้องที่กำลังเร่งรีบดำเนินการตามระบบอยู่แม้จะช้าไปถึง3เดือนแล้วก็ตาม) และขอขอบคุณคุณวีระเชษฐ์มา ณ โอกาสนี้ที่กระตือรือร้นตอบตามที่ได้สอบถามไปด้วยอัธยาศัย
จากนี้ก็รอลุ้นว่าทางคณะกรรมการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของสภาผู้แทนฯ จะตอบทางสขร. ว่ายังไง หากว่าเขาปฎิเสธผมก็จะใช้สิทธิ์อุทธรณ์/หรือถึงขั้นฟ้องร้องศาลปกครองตามช่องทางที่กฎหมายกำหนดเพราะเชื่อมั่นว่าข้อมูลการเดินทางไปต่างประเทศของส.ส.และคณะ ซึ่งใช้เงินภาษีของเราจะต้องเปิดเผยได้หาใช่เป็นเรื่องลับแต่ประการใดและไม่ต้องกระหยิ่มยิ้มย่องว่าข้อมูลที่ขอไปไม่ให้ดูแล้วผมจะทุรนทุรายอยากดูมากมายอะไรนักหนานะครับ ที่อยากดูก็อยาก แต่เป้าประสงค์ที่ลึกไปกว่านั้นนั่นก็คือบรรทัดฐานของการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารที่ผู้แทนราษฎรอ้างว่าใช้ไปดูงานต่างประเทศ พรบ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 มีส.ส.หลายคนในสภาปัจจุบันที่ร่วมยกมือ แต่สภาฯ กลับบ่ายเบี่ยงไม่ปฏิบัติตามกฎหมายเสียเองมันจะได้ยังไง
เรื่องดังกล่าวจะเป็นส่วนหนึ่งของการพิสูจน์ความก้าวหน้าในการบังคับใช้กฎหมายข้อมูลข่าวสารของประเทศนี้ และยังพิสูจน์ถึงระดับความเป็นสังคมเปิดแบบประชาธิปไตยและยังพิสูจน์การบริหารกิจการที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของฝ่ายนิติบัญญัติพร้อมกันไป
ต่อไปผมจะไปยื่นขอดูการใช้จ่ายเดินทางโดยเครื่องบิน/รถโดยสารของสมาชิกสภาฯซึ่งเป็นสิทธิประโยชน์ของผู้แทนปวงชนก็เพื่อสาธารณชนจะได้รับรู้การทำงานของตัวแทนของเขาให้ชัดเจนถ่องแท้มากขึ้น ขอท่านประธานรัฐสภาสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์ สั่งเจ้าหน้าที่เตรียมไว้เถอะครับ เพราะเรื่องเหล่านี้สมควรจะเปิดให้สาธารณะได้รับรู้แบบเดียวกับที่รัฐสภาอังกฤษ(ที่ท่านแว้บผ่านไปตีตั๋วเที่ยวชม) เขาทำกัน
และหวังว่าคุณศันศนีย์ในฐานะประธานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการคงจะไม่เข้ามาแทรกแซงเรื่องนะครับปล่อยให้เป็นไปตามกลไกที่กฎหมายกำหนดน่าจะดีที่สุด.
...........
หนังสือร้องเรียน
14 มกราคม 2556
เรื่อง ร้องเรียนประธานรัฐสภาไม่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารตามที่ร้องขอ
เรียน ประธานกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ
ข้าพเจ้า นายบัณรส บัวคลี่ บ้านเลขที่ …………ขอร้องเรียนต่อคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการว่าหน่วยงานของรัฐคือ รัฐสภา โดยมีประธานรัฐสภา(ประธานสภาผู้แทนราษฎร) ได้กระทำเป็นการฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามหรือปฏิบัติไม่ถูกต้องตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 โดยมีข้อเท็จจริงดังนี้
1.ในช่วงปลายเดือนกันยายน พ.ศ.2555 ได้มีข่าวสารเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางว่าสภาผู้แทนราษฎรนำโดยนายสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์ ประธานสภาผู้แทนราษฎรและประธานรัฐสภาได้นำคณะสื่อมวลชนไปดูงานและดูฟุตบอลที่ประเทศอังกฤษแต่ผู้เกี่ยวข้องไม่ได้ชี้แจงเปิดเผยรายละเอียดการเดินทางต่อสาธารณะ ต่อมาแม้จะมีการชี้แจงก็เป็นไปเพียงกว้างๆ ข้าพเจ้าทั้งในฐานะประชาชนและในฐานะสื่อมวลชนเห็นว่าการใช้เงินงบประมาณเพื่อดูงานและว่าจ้างบริษัททัวร์หรือเอเยนซี่ควรจะต้องเปิดเผยให้สาธารณะทราบได้ ไม่สมควรปกปิด หรือเปิดเผยแค่บางส่วน จึงได้ทำหนังสือร้องขอข้อมูลข่าวสารไป จำนวน 3 ประเด็นคือ ก.) รายละเอียดโครงการหรือแผนงานตลอดถึงที่มาของงบประมาณของการเดินทางไปประเทศอังกฤษของคณะประธานสภาผู้แทนราษฎร ระหว่าง 22-29 กันยายน 2555 โดยประมาณ ข.) รายละเอียดการเดินทาง กำหนดการ ค่าใช้จ่าย และรายชื่อคณะผู้ร่วมเดินทางตามโครงการตามข้อแรก และ ค. รายงานหรือสรุปผลที่ได้รับจากการเดินทางครั้งนั้น
2.เนื่องจากข้าพเจ้ามีภูมิลำเนาและสถานที่ประกอบอาชีพในต่างจังหวัดไม่สะดวกต่อการเดินทางไปยื่นหนังสือด้วยตนเองประกอบกับเคยได้รับทราบคำแนะนำของสำนักงานข้อมูลข่าวสารของราชการว่าประชาชนสามารถจะใช้ช่องทางส่งจดหมายเพื่อร้องขอข้อมูลจากหน่วยราชการได้ ข้าพเจ้าจึงได้จัดส่งหนังสือร้องขอข้อมูล( เอกสารแนบลำดับ 1 ) ทางบริการไปรษณีย์ตอบรับ ลงวันที่ 27 กันยายน 2555 ต่อมาได้รับเอกสารตอบรับทราบว่าเจ้าหน้าที่ประจำรัฐสภาได้รับหนังสือแล้วเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2555 รายละเอียดตามเอกสารสำเนาไปรษณีย์ตอบรับ (เอกสารแนบลำดับ 2)
3.ข้าพเจ้าได้ทอดระยะรอคอยการดำเนินการพิจารณาเพื่อเปิดเผยข้อมูลตามที่ขอเป็นระยะเวลานานกว่า 3 เดือนจึงแน่ใจว่าหน่วยงานรัฐสภาและประธานรัฐสภามิได้ดำเนินการให้ตามขอทั้งยังไม่ได้ติดต่อแจ้งข่าวสารความคืบหน้าใดๆ แม้ว่าข้าพเจ้าจะระบุที่ติดต่อประสานงานไว้แล้วก็ตาม ข้าพเจ้าเชื่อว่าข้อมูลที่ขอไปนั้นเป็นไปตามสิทธิที่ประชาชนพึงได้รับตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 และตามพรบ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 เพราะข้อมูลดังกล่าวเป็นการดำเนินการโดยปกติของหน่วยราชการมีการใช้เงินงบประมาณแผ่นดินและว่าจ้างบริษัททัวร์หรือเอเยนซี่เป็นผู้ดำเนินการจัดการเดินทางเข้าข่ายเป็นการจัดซื้อจัดจ้างที่สมควรเปิดเผยรายละเอียดต่อสาธารณะ
พร้อมนี้ข้าพเจ้าได้แนบเอกสารเพื่อประกอบการพิจารณา ดังนี้
เอกสารแนบลำดับ 1 สำเนาหนังสือขอข้อมูลข่าวสาร ลงวันที่ 27 กันยายน 2555 ถึง ประธานสภาผู้แทนราษฏร, เอกสารแนบลำดับ 2 สำเนาไปรษณีย์ตอบรับ ส่งโดยนายบัณรส บัวคลี่ ถึงประธานรัฐสภา(ประธานสภาผู้แทนราษฎร) แสดงวันที่เจ้าหน้าที่ได้ลงนามรับหนังสือวันที่ 29 กันยายน 2555, เอกสารแนบลำดับ 3 สำเนาข่าวสารทางสื่อมวลชนกรณีคณะประธานสภาผู้แทนราษฎรพาสื่อมวลชนไปดูงานและดูฟุตบอลที่ประเทศอังกฤษ รวม 5 แผ่น
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาให้มีการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารดังกล่าวตามประสงค์ที่ข้าพเจ้าใช้สิทธิ์ร้องขอและขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้
ขอแสดงความนับถือ
(นาย บัณรส บัวคลี่)
................
ต่อมาเมื่อวันที่ 24 มกราคมที่ผ่านมาผมได้ติดตามความคืบหน้าของเรื่อง โดยเวลาประมาณ 11.50 น. ได้โทรศัพท์ไปที่สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารรัฐบาล (สขร.) ทำเนียบรัฐบาล โชคดีที่เจอคุณ วีระเชษฐ์ จรรยากูล เจ้าหน้าที่ผู้ดำเนินการรับเรื่องร้องเรียนของผมจึงได้สอบถามความคืบหน้า
คุณวีระเชษฐ์ ประจำอยู่ส่วนดำเนินการเรื่องร้องเรียนของ สขร. บอกว่าทางงานสารบรรณได้รับหนังสือร้องเรียนของผมเมื่อ 18 มกราคม จากนั้นส่งเรื่องมายังส่วนงานดำเนินการฯ เมื่อ 21 มกราคมที่ผ่านมา และทางส่วนดำเนินการฯ ก็สอบถามไปยังสภาผู้แทนฯด้วยวาจากับเจ้าหน้าที่ซึ่งมีหน้าที่ด้านการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารสภาผู้แทนฯ ได้ความว่า ทางสภาผู้แทนฯก็ได้รับเรื่องของผมแล้ว (ก็มันนานแล้วนี่-ตั้งแต่กันยายน) และอยู่ระหว่างดำเนินการรวบรวมข้อมูล เนื่องจากรอให้เอเยนซี่บริษัททัวร์สรุปยอดเงินและการสรุปรายละเอียดเดินทาง ทางสภาเขาบอกคุณวีระเชษฐ์ว่า เรื่องที่ขอข้อมูลอยู่ที่ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของสภาผู้แทนฯและสำนักงบประมาณสภาผู้แทนฯ
ก็ดีที่ทราบว่าเรื่องยังอยู่ยังไม่ถูกใครฉีกทิ้งไปซะ (และด้วยประสบการณ์ก็พอจะรู้แช่ๆไว้ถ้าไม่อุทธรณ์ไม่ร้องเรียนเรื่องก็หาย...พอร้องขึ้นมาก็ค่อยหาเรื่องตอบว่ากำลังดำเนินการตามสไตล์ระบบราชการไทยกระมังแต่หากไม่ใช่ตามที่สันนิษฐานนี้ก็ขออภัยผู้เกี่ยวข้องที่กำลังเร่งรีบดำเนินการตามระบบอยู่แม้จะช้าไปถึง3เดือนแล้วก็ตาม) และขอขอบคุณคุณวีระเชษฐ์มา ณ โอกาสนี้ที่กระตือรือร้นตอบตามที่ได้สอบถามไปด้วยอัธยาศัย
จากนี้ก็รอลุ้นว่าทางคณะกรรมการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของสภาผู้แทนฯ จะตอบทางสขร. ว่ายังไง หากว่าเขาปฎิเสธผมก็จะใช้สิทธิ์อุทธรณ์/หรือถึงขั้นฟ้องร้องศาลปกครองตามช่องทางที่กฎหมายกำหนดเพราะเชื่อมั่นว่าข้อมูลการเดินทางไปต่างประเทศของส.ส.และคณะ ซึ่งใช้เงินภาษีของเราจะต้องเปิดเผยได้หาใช่เป็นเรื่องลับแต่ประการใดและไม่ต้องกระหยิ่มยิ้มย่องว่าข้อมูลที่ขอไปไม่ให้ดูแล้วผมจะทุรนทุรายอยากดูมากมายอะไรนักหนานะครับ ที่อยากดูก็อยาก แต่เป้าประสงค์ที่ลึกไปกว่านั้นนั่นก็คือบรรทัดฐานของการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารที่ผู้แทนราษฎรอ้างว่าใช้ไปดูงานต่างประเทศ พรบ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540 มีส.ส.หลายคนในสภาปัจจุบันที่ร่วมยกมือ แต่สภาฯ กลับบ่ายเบี่ยงไม่ปฏิบัติตามกฎหมายเสียเองมันจะได้ยังไง
เรื่องดังกล่าวจะเป็นส่วนหนึ่งของการพิสูจน์ความก้าวหน้าในการบังคับใช้กฎหมายข้อมูลข่าวสารของประเทศนี้ และยังพิสูจน์ถึงระดับความเป็นสังคมเปิดแบบประชาธิปไตยและยังพิสูจน์การบริหารกิจการที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของฝ่ายนิติบัญญัติพร้อมกันไป
ต่อไปผมจะไปยื่นขอดูการใช้จ่ายเดินทางโดยเครื่องบิน/รถโดยสารของสมาชิกสภาฯซึ่งเป็นสิทธิประโยชน์ของผู้แทนปวงชนก็เพื่อสาธารณชนจะได้รับรู้การทำงานของตัวแทนของเขาให้ชัดเจนถ่องแท้มากขึ้น ขอท่านประธานรัฐสภาสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์ สั่งเจ้าหน้าที่เตรียมไว้เถอะครับ เพราะเรื่องเหล่านี้สมควรจะเปิดให้สาธารณะได้รับรู้แบบเดียวกับที่รัฐสภาอังกฤษ(ที่ท่านแว้บผ่านไปตีตั๋วเที่ยวชม) เขาทำกัน
และหวังว่าคุณศันศนีย์ในฐานะประธานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการคงจะไม่เข้ามาแทรกแซงเรื่องนะครับปล่อยให้เป็นไปตามกลไกที่กฎหมายกำหนดน่าจะดีที่สุด.
