จำนวนประชากรในจีนลดลงครั้งแรกในรอบ 60 ปี ขณะที่อัตราเกิดของทารกช่วงปี 2022 แตะระดับต่ำที่สุด และอัตราการตายล้ำหน้าอัตราเกิด
สำนักงานสถิติแห่งรัฐจีนแถลงวันนี้ (17 ม.ค.) ประชากรในประเทศจีนปี 2022 ลดลงเป็นจำนวน 850,000 คน เหลืออยู่ที่ 1.4118 พันล้านคน โดยลดจากจำนวน 1.4126 พันล้านคนของปีก่อนหน้า
นับเป็นการลดลงของประชากรในแผ่นดินใหญ่ครั้งแรกจากปี 1961 ซึ่งเป็นช่วงยุคที่จีนเผชิญวิกฤต “อดอยากครั้งใหญ่” (Great Famine)
ขณะนี้อัตราการตายในประเทศจีนสูงล้ำหน้าอัตราเกิด ช่วงปีที่แล้วอัตราตายของจีนสูงสุดนับจากปี 1974 (หรือ 48 ปีที่แล้ว) คิดเป็นสัดส่วนอัตราคนตาย 7.37 ต่อ 1,000 คน เทียบกับอัตราตาย 7.18 ในปี 2021
ขณะที่แม่ชาวจีนให้กำเนิดบุตร 9.56 ล้านคน ลดลงจาก 10.62 ล้านคนในปี 2021
การแถลงสถิติประชากรจีนล่าสุดนี้เพิ่มน้ำหนักให้กระแสคาดการณ์ที่ระบุว่า อินเดียจะขึ้นแท่น “ประเทศที่มีประชากรมากสุดในโลก” ภายในปีนี้แทนที่จีน
ขณะนี้มีกระแสวิเคราะห์หนึ่งชี้ว่า วิกฤตโครงสร้างประชากรในจีนนี้ยิ่งส่งผลด้านลบต่อการเติบโตเศรษฐกิจ ซึ่งสอดคล้องกับกลุ่มผู้เชี่ยวชาญฝั่งสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ที่คาดกันว่า ในระยะยาวประชากรจีนจะลดลง 109 ล้านคนในปี 2050 โดยลดลง 3 เท่าของตัวเลขคาดการณ์เมื่อปี 2019 ซึ่งตอกย้ำเสียงเตือนของผู้เชี่ยวชาญด้านประชากรในจีนที่เคยกล่าวว่า “จีนจะแก่ก่อนรวย” โดย ‘สังคมคนแก่’ จะดันค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพและสวัสดิการสังคมเพิ่มสูงขึ้น ขณะที่เศรษฐกิจชะลอตัว รายได้ของรัฐลดลง หนี้สินภาครัฐทวีคูณ
นอกจากนี้ ในเงื่อนไขที่ขนาดกลุ่มแรงงานลดลง และภาคการผลิตที่มหึมาของจีนบ่ายหน้าสู่ขาลง จะยิ่งดันอัตราเงินเฟ้อและราคาสูงลิ่วๆ ในสหรัฐฯ และยุโรป
อย่างไรก็ตาม คังอี้ หัวหน้าสำนักงานสถิติแห่งชาติจีนชี้ว่า การที่ประชากรจีนลดลงไม่ใช่เรื่องน่าวิตก เพราะว่าซัปพลายโดยรวมของประเทศยังเกินระดับความต้องการ
มาดูอีกด้านหนึ่ง การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรจีนยังกระทบการจับจ่าย จากการสืบค้นออนไลน์ในเสิร์ชเอนจินของไป่ตู้ (Baidu) พบว่า การสืบค้นรถเข็นเด็กในช่วงปี 2022 ลดลงร้อยละ 17 และคิดเป็นอัตราลดลงร้อยละ 41 นับจากปี 2018 นอกจากนี้ การสืบค้นขวดนมทารกลดลงมากกว่า 1 ใน 3 จากปี 2018 ในทางกลับกัน เมื่อปีที่แล้วมีการสืบค้นเกี่ยวกับบ้านพักคนชรา เพิ่มกระฉูดขึ้นมาถึง 8 เท่าตัว
ที่มา เซาท์ ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ : China population: 2022 marks first decline in 60 years
รอยเตอร์ : China’s population falls for first time since 1961, highlights demographic crisis