สำนักข่าวซินหัว — ชมคลิปวิดีโอเผยความสำเร็จและเรื่องราวของ “หวัง เต๋อเหวิน”หรือ “แกรนด์ปาอามู” ช่างไม้วัย 63 ปี เจ้าของพรสวรรค์การเสกสรร “รูบิกรูปแอปเปิล” ด้วยมีดเพียงเล่มเดียวโดยไม่ต้องใช้ตัวยึดหรือกาวเลย รวมถึงความรู้สึกของเขาในการมียอดผู้ติดตามทางออนไลน์ถึง 2.7 ล้านคน
ตากล้องผู้บันทึกวิดีโอให้ชายสูงวัยผู้นี้คือ หวัง เป่าเฉิง ลูกชายวัย 32 ปีที่สนับสนุนให้ผู้เป็นพ่อให้เก็บภาพขั้นตอนวิธีสร้างสรรค์งานไม้เก่าแก่หลายศตวรรษเป็นคลิปวิดีโอ ก่อนโพสต์ในโลกออนไลน์เมื่อเดือนมิถุนายน 2018
ความน่าสนใจของชายสูงวัยมากฝีมือไม่เพียงดึงดูดผู้ชมในจีนเท่านั้น แต่ทลายพรมแดนออกไปจนมียอดผู้เข้าชมในต่างประเทศบนแพลตฟอร์มยูทูปมากกว่า 200 ล้านครั้ง
หวังเต๋อเหวินได้รับการขนานนามจากเหล่าแฟนคลับว่าเป็น “หลู่ปานแห่งศตวรรษที่ 21” ทั้งนี้ หลู่ปาน(鲁班)คือช่างไม้ชาวจีนผู้เป็นตำนานที่มีชีวิตเมื่อราว 2,500 ปีก่อน
หวังได้ทุ่มเทเผยแพร่ผลงานของตนลงบนแพลตฟอร์มวิดีโอมากมาย ภายใต้ชื่อ “Grandpa Amu” เป็นการคืนชีวิตใหม่ให้แก่ทักษะดั้งเดิมของช่างไม้จีน
ที่น่าสนใจก็คือหวังมีความเชี่ยวชาญในการออกแบบผลงานที่ทันสมัย ผ่านการใช้ทักษะงานไม้แบบโบราณ ไม่ว่าจะเป็นการเลื่อย ฝน เจาะ หรือสกัด
ที่ผ่านมา หวังได้สร้างสรรค์ของเล่นหลากหลายรูปแบบซึ่งทำจากไม้ ไม่ว่าจะเป็นเปปปา พิก, เครื่องเป่าฟองสบู่ควบคุมด้วยมือ, รูบิกรูปแอปเปิล และหุ่นยนต์ตัวจิ๋ว เพื่อมอบความสุขแก่หลานชายตัวน้อยของเขา
หวังฝึกหัดทักษะนี้ตั้งแต่อายุ 13 ปี และฝึกปรือเป็นเวลาหลายสิบปีจนมีความชำนาญด้านเทคนิคการเข้าไม้แบบเดือยตรง (mortise and tenon joints) โดยเรียนรู้จากช่างไม้ฝีมือดีคนหนึ่งที่บ้านเกิดในมณฑลซานตงทางตะวันออกของจีน
“สวัสดีครับทุกคน ผมคือแกรนด์ปาอามู อายุ 63 ปี อยู่ๆ วันหนึ่งลูกชายของผมเดินมาบอกว่าผมกลายเป็นเซเลปในโลกออนไลน์แล้ว มีแฟนคลับกว่า 2 ล้านคน มีคนดูวิดีโอของผมกว่า 200 ล้านครั้ง ผมเป็นช่างไม้มาเกือบ 50 ปี ใครจะไปคิดฝันว่าคนแก่อย่างผมจะกลายเป็นคนดังในโลกออนไลน์ได้” หวังเต๋อเหวินกล่าว
“เดือย คือชิ้นส่วนไม้ที่ยื่นออกมา ส่วนร่องบาก เป็นชิ้นส่วนไม้ที่เว้าเข้าไป ผมจะค่อยๆ นำเดือยเสียบเข้าร่องบากให้ข้อต่อยึดแน่นโดยไม่ต้องใช้ตะปูหรือกาวเลย ผมทำม้านั่งหลู่ปานด้วยเทคนิคนี้นี่เอง”
“ผมชอบชมแผ่นไม้เสียยิ่งกว่าดอกไม้ ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมา ผมมักทำงานไม้ให้เสร็จก่อนที่จะทำอย่างอื่นเสมอ คำพังเพยเก่าๆ ว่าไว้ ช่างไม้อย่างพวกเราก็คือ “หนอนเจาะไม้” ผมว่าทั้งชีวิตที่ผ่านมา ผมยังทำงานช่างไม้ไม่มากพอเลย และผมก็จะทำต่อไป”
“ผมเชื่อว่าวัฒนธรรมจีนนั่นเองที่ทำให้ผมโด่งดังได้ ภาษิตจีนกล่าวว่าเรียนรู้ศีลธรรมก่อนเรียนรู้ศิลปะ ผมคิดว่าสิ่งที่สำคัญที่สุดในงานช่างไม้คือ “ความทุ่มเท” และไม่ว่าจะในฐานะช่างไม้หรือยูทูเปอร์ ผมก็จะทุ่มเทกับมันและมุ่งเป็นผู้ส่งเสริมวัฒนธรรมจีนที่ดี”
หวังเริ่มหาเลี้ยงชีพด้วยการเป็นช่างไม้เมื่ออายุ 19 ปี “ชิ้นงานของผมเป็นที่ยอมรับในหมู่ชาวบ้าน และชาวบ้านเองก็มักบอกว่าผมมีพรสวรรค์” หวังกล่าว
ช่วงปลายทศวรรษ 1980 ถือว่าเป็นยุคทองของวงการช่างไม้ เพราะได้รับอานิสสงค์จากนโยบายปฏิรูปเปิดประเทศ และเนื่องจากประชาชนมีเริ่มมีฐานะกันมากขึ้น ความต้องการเฟอร์นิเจอร์ใหม่ก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย
อย่างไรก็ดี เนื่องจากเฟอร์นิเจอร์สไตล์มินิมอลแบบตะวันตกได้รับความนิยมมากขึ้น จึงมีคนมองว่างานไม้ที่ต้องใช้แรง เวลา และเทคนิคที่ซับซ้อน เป็นของล้าสมัยเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้งานไม้เสื่อมความนิยม โดยเฉพาะในหมู่คนหนุ่มสาว
“เพื่อนที่เป็นช่างไม้ของพ่อผมผันตัวไปทำงานอื่นกันเยอะ แต่พ่อยังทำอยู่ถึงจะมีรายได้น้อยกว่าเมื่อก่อนมากก็ตาม” ลูกชายของหวังกล่าว
เมื่อปี 2017 หวังเต๋อเหวินและภรรยาย้ายไปอยู่ที่เมืองอู๋โจว เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วงทางตอนใต้ของจีน เพื่ออยู่กับลูกชายและช่วยเลี้ยงหลาน ทั้งยังใช้ทักษะช่างไม้ที่มีในการเนรมิตของเล่นให้หลานชายตัวน้อย
หลังจากนั้น ลูกชายของหวังก็เกิดไอเดียเผยแพร่ผลงานไม้สุดสร้างสรรค์ของพ่อ และคลิปวิดีโอแรกประสบความสำเร็จอย่างมาก โดยมีผู้เข้าชมมากกว่า 1 ล้านครั้งในเวลาเพียงวันเดียว
“เก้าอี้ฝีมือ ‘แกรนด์ปา อามู’ ใช้งานได้อย่างกับร่ายเวทย์ พอพับก็ดูเป็นไม้กระดานหน้าตาธรรมดา แต่พอกางออกกลับกลายเป็นเก้าอี้” ความคิดเห็นใต้โพสต์ของหวังระบุ
“เราทุกคนต้องขอแวะเข้ามาชื่นชมทักษะของชายคนนี้ที่ใช้เพียงเครื่องไม้เครื่องมือง่ายๆ แถมไม่ต้องใช้ไฟฟ้าเลย” ผู้ใช้ยูทูปรายหนึ่งคอมเมนต์ “สังคมหนึ่งจะยิ่งใหญ่ได้เมื่อคนสูงวัยปลูกต้นไม้ให้ร่มเงาที่พวกเขารู้ดีว่าจะไม่มีวันได้อิงแอบ”
ช่างไม้สูงวัยทิ้งท้ายว่าความโด่งดังนั้นไม่ได้เกิดขึ้นกับตัวเขา แต่เกิดกับภูมิปัญญาของบรรพบุรุษของเขา และตัวเขาเองก็ “ดีใจที่ได้เป็นผู้สืบทอดมรดกนี้”
Clip Grandpa Amu:
lip SCMP/ Grandpa Amu: