ฤาการเมืองไต้หวันพลิกโฉมหลังปล่อยตัวอดีตประธานาธิบดี ‘เฉิน สุยเปี่ยน’ พ้นคุก

เอเจนซี - เป็นอีกหนึ่งข่าวฮือฮาช่วงต้นสัปดาห์บนเกาะไต้หวัน เมื่ออดีตประธานาธิบดี “เฉิน สุยเปี่ยน” ที่ต้องโทษจำคุก 20 ปี ในปี 2552 จากความผิดทุจริตคอร์รัปชั่นสมัยนั่งเก้าอี้ผู้นำสูงสุด ได้รับการปลดปล่อยตัวเป็นอิสระชั่วคราว เมื่อวันจันทร์ (5 ม.ค.) เพื่อเข้ารับการรักษาอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง

ทุกสายตาจึงล้วนจับจ้องมองความเคลื่อนไหวของอดีตประธานาธิบดีเกาะมังกรน้อยผู้นี้ พร้อมกับเฝ้าติดตามกระแสคลื่นใต้น้ำ ที่คาดเดากันว่าอาจซุ่มซัดสาดและเปลี่ยนแปลงบรรยากาศของมหาสมุทรการเมืองไต้หวันสู่บริบทใหม่

เฉิน สุยเปี่ยน วัย 64 ปี นั่งรถเข็นออกมาจากประตูทัณฑสถานนครไถจง ด้วยใบหน้าอิดโรยที่ยังเปื้อนรอยยิ้มเบาบาง โบกมือทักทายประชาชนผู้ให้การสนับสนุนมากกว่า 300 คน ซึ่งยืนอออยู่ด้านนอกพร้อมกับป้ายข้อความ “อาเปี่ยนผู้บริสุทธิ์” และ “อาเปี่ยนสู้ สู้ สู้” เมื่อเวลาราว 15.30 น. ตามเวลาท้องถิ่น ก่อนจะใช้ไม้เท้าช่วยพยุงร่างเดินอย่างเชื่องช้าไปขึ้นรถยนต์เพื่อเดินทางกลับบ้านในนครเกาสยงทางตอนใต้

จากด้านในรถเฉินได้ลดกระจกและยังโบกมือให้กับผู้คนและทัพนักข่าวที่ปักหลักอยู่ตามริมถนน ทำให้ใช้เวลาไปอย่างน้อย 20 นาที กับระยะทางไม่เกิน 50 เมตร จากหน้าเรือนจำไปขึ้นทางด่วนกลับเกาสยง โดยมีเจ้าหน้าที่ตำรวจมากกว่า 200 นาย กระจายกำลังควบคุมดูแลและเฝ้าระวังเหตุวุ่นวาย

ด้านเฉิน จื้อจง บุตรชายของเฉิน สุยเปี่ยน ได้โพสต์ภาพบนเว็บไซต์เฟซบุ๊ก เผยให้เห็นผู้เป็นบิดาสวมเสื้อสีเขียวอันเป็นสีประจำพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (DPP) พรรคการเมืองเดิมที่เฉินเคยอยู่ และหมวกคลุมศีรษะที่ปรากฏข้อความ “คดีของเปี่ยนเป็นการกลั่นแกล้งทางการเมือง” พร้อมคำบรรยายภาพว่า เขารู้สึกสำนึกในบุญคุณของประชาชนชาวไต้หวัน

เฉินได้รับการอนุมัติคำร้องขอพ้นการคุมขังชั่วคราวเพื่อรับการรักษาพยาบาลเป็นเวลา 1 เดือน จากกรมราชทัณฑ์ หน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม ซึ่งมีนายอู๋ สี่ฉัง ผู้อำนวยการกรมฯ และคณะกรรมการอีก 9 คน เป็นผู้ทบทวนคำร้องตั้งแต่เวลา 09.00 น. ของวันเดียวกัน ภายใต้เงื่อนไขว่าจะตรวจเช็คสุขภาพของเฉินอีกครั้งในเดือนหน้า เพื่อพิจารณาว่าเขาต้องกลับมารับโทษจำคุกที่เรือนจำต่อไปหรือไม่

ทั้งนี้ เฉิน สุยเปี่ยน ก้มหน้ารับคำตัดสินโทษจำคุกจำนวน 20 ปี เมื่อปี 2552 จากการกระทำผิดฐานทุจริตฟอกเงินและรับเงินสินบนระหว่างดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี ปี 2543-2551 ซึ่งเฉินโต้แย้งว่าคดีดังกล่าวเป็นความพยาบาทของรัฐบาลชุดปัจจุบัน ที่แค้นเคืองการนั่งเก้าอี้ผู้นำสูงสุดยาวแปดปีตั้งแต่ปี 2543 ซึ่งถือเป็นการปิดฉากการกุมอำนาจของพรรคก๊กมินตั๋งที่ปกครองไต้หวันมากว่า 50 ปี

นอกจากนั้นเฉินชี้อีกหนึ่งสาเหตุว่ามาจากที่เขาเป็นผู้นำไต้หวันคนแรก ที่กล้าเสนอแนวคิดแยกไต้หวันเป็นอิสระจากจีนแผ่นดินใหญ่อย่างเป็นทางการ แม้ทั้งสองฝ่ายจะแบ่งแยกการปกครองกันชัดเจนหลังสิ้นสุดสงครามกลางเมืองปี 2492 แต่ด้วยทางการจีนยังคงอ้างสิทธิอำนาจเหนือเกาะไต้หวันและประกาศการใช้กำลังเข้ายึดครองหากมีความจำเป็น

ตลอด 6 ปี 40 วัน ที่เฉินใช้ชีวิตในเรือนจำ มีรายงานว่าสุขภาพของเขาทรุดโทรมลงเรื่อยมา ด้วยสภาพจิตใจย่ำแย่และเครียดจัด ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ และปัญหาโรคหัวใจ บวกกับความพยายามฆ่าตัวตายในเดือนมิ.ย. 2556 ทำให้ครอบครัวยื่นคำร้องข้างต้นอยู่หลายครั้งหลายครา

จนกระทั่งในวันที่ 31 ธ.ค. 2557 คณะแพทย์และพยาบาลของโรงพยาบาลพลเรือนได้ลงมติเป็นเอกฉันท์ว่า เฉินควรได้รับการปล่อยตัวเพื่อรับการรักษาพยาบาลอย่างถูกต้องเหมาะสม ซึ่งมิอาจกระทำได้ภายในขอบเขตของทัณฑสถาน จึงดำเนินการส่งหนังสือไปยังกระทรวงยุติธรรมในวันนั้นแต่ก็เกิดความล่าช้า ที่สื่อท้องถิ่นรายงานว่าเป็นเพราะ “การจราจรติดขัด” จนหนังสือไปถึงหน่วยงานไม่กี่นาทีก่อนปิดทำการ

ด้วยเหตุนี้ ตระกูลเฉินและบรรดาผู้สนับสนุนที่ต่างหวังว่าเฉินจะได้รับอิสระในวันสิ้นปี ก็พากันผิดหวังไปตามๆ กัน ต้องรอจนถึงวันจันทร์ (5 ม.ค.) ที่ผ่านมา โดยเฉิน จื้อจง บุตรชาย ถึงกับพรรณนาบนหน้าเฟซบุ๊กไว้ว่า “สี่วันนั้นยาวนานเหมือนสี่ปี”
ขณะเดียวกันหลังจากเฉินได้รับการปล่อยตัว ก็มีนักวิเคราะห์จำนวนมากออกมาแสดงความคิดเห็น โดยบางส่วนชี้ว่ากรณีนี้จะช่วยผสานรอยร้าวของสองค่ายพรรคการเมืองใหญ่อันได้แก่ พรรคก๊กมินตั๋ง (KMT) ฝ่ายรัฐบาล และพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (DPP) ฝ่ายค้าน ขณะที่บางส่วนมองว่ามันอาจสร้างแรงสะเทือนภายในพรรคดีพีพีจนแตกเป็นเสี่ยงได้

เฮ่า หลงปิน อดีตนายกเทศมนตรีกรุงไทเป กล่าวว่า การปล่อยตัวเฉินเป็นสัญญาณของปฐมบทในการสร้างความปรองดองทางการเมืองของไต้หวัน ส่วนโจเซฟ อู๋ เจาเซี่ย เลขาธิการใหญ่พรรคดีพีพี กล่าวทำนองเดียวกันว่า จะนำไปสู่ความสมัครสมานสามัคคีของสังคมมากขึ้น เพราะกลุ่มผู้สนับสนุนเฉินก็เรียกร้องสิ่งนี้มาตลอด

“หวังว่าสาธารณะชนจะละทิ้งแง่มุมทางการเมืองไปก่อน เพราะทั้งหมดที่เฉินต้องการตอนนี้คือ การฟื้นฟูสุขภาพร่างกายอย่างเงียบสงบที่บ้าน และกลับคืนสู่อ้อมอกของคนในครอบครัวอีกครั้ง” อู๋กล่าว

อนึ่ง กฎเกณฑ์ของกรมราชทัณฑ์ระบุ ห้ามเฉินเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมือง แต่อนุญาตให้พบปะผู้มาเยี่ยมเยือนที่บ้าน และหารายได้ผ่านการเขียนบทความได้ ซึ่งหลายฝ่ายชี้ว่าเป็นช่องทางส่งเสริมอิทธิพลทางการเมืองของเฉิน ที่ยังคงแข็งแกร่งอยู่ในพรรคดีพีพี

“การดิ้นรนต่อสู้ทางการเมืองภายในพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าใกล้จะบังเกิดขึ้นแล้ว … เป็นไปได้ว่ามันจะดุดันมากขึ้นหากคนของเฉินต้องการใช้เขาเป็นตัวแปรเพิ่มผลประโยชน์” ลี หยังผิง (Lee Yung-ping) ผู้ติดตามเกมการเมืองไต้หวันกล่าว

อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติจากพรรคก๊กมินตั๋ง นายชิว อี้ เสริมว่า เฉินจะกลายเป็น “พระอาทิตย์ดวงที่สอง” ของดีพีพี เป็นรองจากแสงจรัสจ้าของนางไช่ อิงเหวิน ประธานพรรคคนปัจจุบัน ซึ่งการแข่งขันรอบใหม่นี้อาจส่งผลต่อความเป็นปึกแผ่นภายในพรรคแน่นอน

นายอู๋ อี้วเซิง สมาชิกฯ พรรคก๊กมินตั๋งอีกรายกล่าวว่า เฉินอาจใช้อิทธิพลของตัวเองผลักดันลูกชาย (เฉิน จื้อจง) เข้าร่วมสนามเลือกตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติในช่วงสิ้นปีนี้ ซึ่งถือเป็นความใฝ่ฝันของเฉินผู้ลูก ที่ถูกพรรคดีพีพีปลดออกจากการท้าชิงเก้าอี้สมาชิกสภานิติบัญญัตินครเกาสยงและพรรคในปี 2553

“การปล่อยตัวเฉินออกมา อาจทำร้ายภาพรวมแห่งผลประโยชน์ของพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าหมดสิ้นลงได้” อู๋กล่าว

ด้านนักการเมืองพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าบางส่วนเช่น นายเฉิน ฉีไม่ ก็แนะนำให้เฉิน “สนใจสุขภาพและอยู่กับครอบครัวของตนเอง แทนการถูกลากเข้าไปเกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ทางการเมืองของผู้อื่น” หรือนายต้วน อี๋คัง สมาชิกสภานิติบัญญัติของพรรคอีกรายสำทับว่า “เฉินต้องประเมินอย่างรอบคอบหากจะกระทำการใดๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อโอกาสในการรักษาชีวิตร่างกายในอนาคต...”