จีนจวกเละ “ฟิลิปปินส์” ดึงมือที่สามมากดดันกรณีพิพาททะเลจีนใต้

รอยเตอร์ส - ทางการจีนจวกสับฟิลิปปินส์หาทางกดดันจีนกรณีพิพาททะเลจีนใต้ ผ่าน “อนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ” ย้ำชัดคำเดิมไม่มีทางร่วมสังคายนาด้วยแน่นอน ให้หารือระดับทวิภาคีเท่านั้น

รายงานข่าว (7 ธ.ค.) อ้างแถลงการณ์ของกระทรวงต่างประเทศจีนที่กล่าวประณามฟิลิปปินส์ในกรณียื่นอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ เพื่อหวังกดดันจีนจากประเด็นข้อพิพาทเหนือทะเลจีนใต้ ซึ่งกำลังเป็นปัญหาระหว่างสองฝ่ายอยู่ในเวลานี้

จีนได้โต้แย้งอำนาจการตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการถาวร (Permanent Court of Arbitration) แห่งวังสันติภาพ ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ในคดีที่ฟิลิปปินส์ส่งฟ้องเมื่อปีก่อน ซึ่งอาจกระทบกระเทือนต่อการอ้างกรรมสิทธิ์ของจีนเหนือดินแดนในทะเลจีนใต้

“เป้าหมายสำคัญที่แอบแฝงอยู่หลังการผลักดันอนุญาโตตุลาการของฟิลิปปินส์ ไม่ใช่เพื่อเสาะหาหนทางแก้ไขปัญหาทะเลจีนใต้อย่างสันติวิธี แต่เป็นการทับถมแรงกดดันทางการเมืองต่อจีน และปฏิเสธสิทธิอันถูกต้องตามกฎหมายของจีน ผ่านสิ่งที่เรียกว่า ‘การตีความหรือการบังคับใช้’ อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล”

ทั้งนี้ จีนอ้างกรรมสิทธิ์เหนือทะเลจีนใต้ (South China Sea) เกือบทั้งหมดตลอดมา พร้อมคัดค้านการอ้างกรรมสิทธิ์บางส่วนจากกลุ่มประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ เวียดนาม ฟิลปปินส์ มาเลเซีย บรูไน รวมถึงเกาะมังกรน้อยอย่างไต้หวันอีกด้วย

ขณะเดียวกันจีนก็หันหลังให้กับการอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศในประเด็นข้างต้นมานานแล้ว โดยยืนยันหนักแน่นว่าจะแก้ไขปัญหาพิพาทในระดับทวิภาคีเท่านั้น ซึ่งทางด้านศาลฯ ได้กำหนดห้วงเวลาให้จีนตอบสนองต่อคดีความจนถึงวันที่ 15 ธ.ค. นี้ แต่จีนก็ปฏิเสธเช่นเดิม

สีว์ หง หัวหน้าแผนกกฎหมายและสินธิสัญญาประจำกระทรวงต่างประเทศ กล่าวว่า จีนเตรียมตัวสำหรับการอธิบายเหตุผลว่าทำไมไม่เข้าไปมีส่วนร่วมในการอนุญาโตตุลาการฯ ไว้เรียบร้อยแล้ว

“บางคนที่ไม่ทราบข้อเท็จจริงได้ตั้งคำถามถึงจุดยืนของจีน ที่เลือกไม่ยอมรับหรือเข้าร่วมในการอนุญาโตตุลาการฯ ขณะที่บางส่วนก็คิดอยู่ด้านเดียวและทำเข้าใจบทกฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างผิดทิศผิดทาง ก่อเกิดคำติเตียนว่าจีนไม่เคารพแถมท้าทายกฎหมายระหว่างประเทศ”

นอกจากนั้น สีว์เสริมว่าฟิลิปปินส์ยังโกหกพกลมว่าได้ดำเนินการหารือเรื่องอนุญาโตตุลาการฯ กับจีนแล้ว แต่ล้มเหลวจะทำตามข้อเสนอของจีนในการเจรจา

“ฟิลิปปินส์ก็รู้ถึงความสำคัญของการแก้ไขประเด็นปัญหาผ่านการเจรจาด้วยสันติอย่างชาญฉลาด แต่ก็ยังริเริ่มขั้นตอนการดำเนินการที่บีบบังคับอีกฝ่าย ซึ่งแน่นอนว่าจีนไม่สามารถยินยอมได้”

อนึ่ง การอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ (international arbitration) คือ กระบวนการระงับข้อพิพาทซึ่งอาศัยบุคคลที่สามที่คู่กรณีพิพาทตกลงกันให้ทำหน้าที่พิจารณาวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทตามที่ตกลงกันไว้ โดยจะเปิดโอกาสให้คู่กรณีพิพาทแสดงข้อเรียกร้อง-ข้อต่อสู้ พยานหลักฐาน กำหนดวิธีพิจารณาคดีอันชอบด้วยกฎหมาย เพื่อนำสู่ข้อเท็จจริงและคำวินิจฉัย