ร่วมมือสร้างอนาคตที่งดงามของความสัมพันธ์จีน-อาเซียน โดย หลี่ เค่อเฉียง

ร่วมมือสร้างอนาคตที่งดงามของความสัมพันธ์จีน-อาเซียน
(นายหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีสาธารณรัฐประชาชนจีน)

พรุ่งนี้ ข้าพเข้าจะเดินทางไปยังกรุงเนปิดอร์ ประเทศเมียนมาร์ เพื่อเข้าร่วมการประชุมในระดับผู้นำเกี่ยวกับความร่วมมือเอเชียตะวันออกพร้อมกับผู้นำอีก 17 ประเทศ โดยในปีนี้เราจะร่วมกันอภิปรายถึงลู่ทางความร่วมมือที่พัฒนาอย่างสันติของเอเชียตะวันออก ซึ่งวงการภายนอกต่างจับตามอง ข้าพเจ้าตั้งตารอคอยว่าความร่วมมือฉันมิตรระหว่างจีนกับอาเซียน จะก้าวไปอย่างมั่นคงยิ่งขึ้น ได้รับผลงานเป็นที่น่าพอใจยิ่งขึ้น

จีนกับประเทศอาเซียนเชื่อมต่อกันทั้งทางบกและทางทะเล เป็นเพื่อนบ้านกัน มีเส้นชายแดนทางบกร่วมกันกว่า 4,000 กิโลเมตร นับพันปี ที่เรามีวัฒนธรรมพาดผ่านถึงกัน มีสายเลือดเชื่อมกัน เป็นตัวอย่างของการแลกเปลี่ยนกันทางชนชาติ ศาสนาและวัฒนธรรมอันแตกต่างกัน จีนกับประเทศอาเซียนเรียนรู้ประสบการณ์ซึ่งกันและกัน และร่วมกันพัฒนากระบวนการเพื่อความเป็นเอกราชของประชาชาติ กระแสคลื่นโหมซัดสาดในยุคปัจจุบันได้เชื่อมชะตากรรมของเราเข้าด้วยกัน “ปาฏิหาริย์เอเชีย” ในทศวรรษที่ 1970-1980 กลายเป็นที่จับตามองของทั่วโลก ซึ่งจีนกับอาเซียนต่างก็ได้แสดงบทบาทเป็นอย่างมากตลอดหลายสิบปีมานี้ ด้วยความพยายามอย่างต่อเนื่องของทั้งสองฝ่าย เราได้เริ่มต้นจากการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตจนกลายมาเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ ได้เพิ่มพูนความไว้วางใจแก่กันอย่างต่อเนื่อง ขยายความร่วมมือในทุกด้าน ให้ประชาชนของประเทศต่างๆ ได้รับผลประโยชน์ที่เป็นรูปธรรม และก็ได้ส่งเสริมความมั่นคงและเจริญรุ่งเรืองของเขตเอเชียตะวันออก

ในช่วงกว่า 20 ปีหลังสงครามเย็น จีนในฐานะกำลังหลักที่รักษาสันติภาพของเอเชียตะวันออก ได้สนับสนุนอาเซียนแสดงบทบาททางบวกเพื่อความมั่นคงของภูมิภาค สาเหตุพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาไปอย่างรวดเร็วก็คือจีนกับประเทศอาเซียนห่างจากสงครามกับความปั่นป่วน เราต่างก็เชื่อว่า การเคารพซึ่งกันและกัน อยู่ร่วมกันอย่างเป็นมิตรนั้น เป็นเงื่อนไขแรกที่จะรักษาความสัมพันธ์อันดีระหว่างประเทศ แสวงหาจุดร่วมสงวนจุดต่าง การปรึกษาหารือด้วยความเสมอภาคเป็นวิธีการที่สมเหตุสมผลในการแก้ไขข้อขัดแย้ง จีนได้เข้าร่วม“สนธิสัญญาความร่วมมือฉันมิตรเอเชียตะวันออกเฉียงใต้” ได้สร้างยุทธศาสตร์ความสัมพันธ์หุ้นส่วนกับอาเซียน และได้เสนอให้ร่วมมือกับอาเซียนลงนามใน“สนธิสัญญาว่าด้วยความร่วมมือฉันท์ประเทศเพื่อนบ้าน”ก่อนใครท่ามกลางกลุ่มหุ้นส่วนทางเจรจาของอาเซียน ขอเพียงมีสภาพที่มั่นคงและเสถียรภาพ จีนกับประเทศอาเซียนก็จะสามารถให้ความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและบรรลุความเจริญรุ่งเรืองของประเทศไปได้

ความร่วมมือระหว่างจีนกับอาเซียนเป็นแรงกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาของภูมิภาค จีนเป็นคู่ค้ารายใหญ่ที่สุดและก็เป็นประเทศที่ลงทุนมากเป็นอันดับที่ 3 ของอาเซียน จีนได้เจรจากับอาเซียนเกี่ยวกับการเปิดเขตการค้าเสรีก่อนใคร และได้สร้างเขตการค้าเสรีของประเทศกำลังพัฒนาที่ใหญ่ที่สุดในโลกด้วย ในปี 2013 ยอดมูลค่าระหว่างสองฝ่ายเป็นจำนวนเงินสูงถึง 443,600 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เงินลงทุนรวมแล้วเป็น 120,000 ล้านเหรียญสหรัฐฯ จีนและอาเซียนมีประชากรที่ติดต่อไปมาหาสู่กันจำนวน 18 ล้านคน การติดต่อทางเศรษฐกิจและการค้าอย่างใกล้ชิดกับศักยภาพทางการตลาดอันใหญ่หลวงของเรา ได้กลายมาเป็นที่ส่วนสำคัญของการพัฒนาส่วนภูมิภาค ได้ให้แรงกระตุ้นอย่างเข้มแข็งต่อกระบวนการความร่วมมือของเอเชียตะวันออก

มิตรอาเซียนพูดบ่อยๆ ว่า ในกลุ่มหุ้นส่วนทางเจรจาของอาเซียน จีนให้ความสำคัญต่ออาเซียนมากที่สุด สนับสนุนอาเซียนมากที่สุด ทุ่มเทกับอาเซียนมากที่สุด เสนอข้อริเริ่มเกี่ยวกับความร่วมมือมากที่สุด จนเรียกได้ว่าเป็น “หุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์อย่างธรรมชาติ” เป็นที่แน่นอนว่าความร่วมมือในด้านต่างๆ ระหว่างเราในหลายปีมานี้ได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และได้กลายมาเป็นประชาคมที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขและมีชะตากรรมต้องพึ่งพากันเพื่อความอยู่รอด ความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับอาเซียนได้กลายเป็นแบบอย่างของความร่วมมือเอเชีย

1 ปีก่อน จีนได้เสนอคำริเริ่มเกี่ยวกับการพัฒนาเส้นทางสายไหมทางทะเลในศตวรรษที่ 21 และกรอบความร่วมมือ “2+7” ระหว่างจีนกับอาเซียน ซึ่งรวมทั้งความเข้าใจทางการเมือง 2 ประการ อันได้แก่ กระชับความไว้วางใจทางยุทธศาสตร์ให้ลุ่มลึกยิ่งขึ้นกับการรวมเข้าความร่วมมือทางเศรษฐกิจ ตลอดจนแนวความคิดเกี่ยวกับความร่วมมือสำคัญใน 7 ด้าน อันได้แก่ การเมือง เศรษฐกิจและการค้า การเชื่อมสัมพันธ์และติดต่อกัน การเงิน ความร่วมมือทางทะเล ความมั่นคง และวัฒนธรรมทางสังคม และตลอด 1 ปีที่ผ่านมานี้ ความร่วมมือระหว่างจีนกับอาเซียนมีผลคืบหน้าสำคัญคือ ใน 3 ไตรมาสแรกของปีนี้ ยอดมูลค่าระหว่างสองฝ่ายเป็นจำนวนเงินสูงถึง 346,600 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เติบโตขึ้นร้อยละ 7.5 เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีที่แล้ว เราได้บรรลุความเข้าใจร่วมกันเกี่ยวกับการพัฒนาเขตการค้าเสรีจีน-อาเซียนในระดับที่สูงยิ่งขึ้นและได้เริ่มการเจรจาอย่างเป็นทางการ นิคมอุตสาหกรรมซูโจวระหว่างจีนกับสิงคโปร์ เมืองนิเวศวิทยาเทียนจินก็ดำเนินไปอย่างราบรื่น ทั้งสองฝ่ายกำลังอภิปรายสร้างโครงการความร่วมมือระหว่างรัฐบาลแห่งที่ 3 ในจีน โดยจัดเป็นโครงการความร่วมมือด้านต่างๆ เช่น “สองนิคมสองประเทศ” ระหว่างจีนกับมาเลเซีย เขตความร่วมมือข้ามแดนจีน-เมียนมาร์ และเขตความร่วมมือข้ามแดนจีน-เวียดนามที่ล้วนดำเนินไปอย่างมั่นคง ความร่วมมือทางทะเลระหว่างจีนกับอินโดนีเซียก็มีผลเป็นที่น่าพอใจ ปีนี้เป็นปีแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมจีน-อาเซียน เราได้จัดกิจกรรมหลากหลายเพื่อให้ประชาชนทั้งสองฝ่ายสัมผัสถึงมนต์เสน่ห์ของวัฒนธรรมตะวันออกได้อย่างเต็มที่ ซึ่งบรรลุการติดต่อและเข้าใจกันด้วยใจและใจ

แม้ว่าจีนกับบางประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะมีข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ แต่ความขัดแย้งดังกล่าวไม่ควรส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของภูมิภาคและความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับประเทศอาเซียน และก็ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการเดินเรืออย่างเสรีและปลอดภัยในทะเลจีนใต้ ปีหลังๆมานี้ จีนกับประเทศอาเซียนได้ดำเนินการติดต่อและเจรจาอย่างมีประสิทธิภาพเกี่ยวกับปัญหาทะเลจีนใต้ ได้บรรลุความเข้าใจสำคัญร่วมกันมากมาย เราได้กำหนดแนวความคิดสองประการในการจัดการกับปัญหาทะเลจีนใต้ เสนอให้ประเทศที่เกี่ยวข้องจัดการเจรจาและปรึกษาหารือกันโดยตรงเพื่อแก้ไขปัญหาให้ลุล่วงไปอย่างสันติ จีนกับประเทศในอาเซียนจะยังร่วมกันรักษาสันติภาพและความมั่นคงในทะเลจีนใต้เหมือนเดิม หากยืนหยัดตามหนทางที่ถูกต้อง รักษาแนวโน้มการปรึกษาหารือกัน กระชับความร่วมมือทางทะเลให้มากยิ่งขึ้นต่อไปได้แล้วนั้น เชื่อมั่นว่า เราสามารถจัดการกับปัญหาทะเลจีนใต้อย่างดี

ระหว่างการประชุม ข้าพเจ้าจะแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้นำของประเทศต่างๆ โดยละเอียดในการกระชับความร่วมมือด้านการเมืองและความปลอดภัย จะร่วมมือกันปรึกษาหารือและลงนามใน “สนธิสัญญาว่าด้วยความร่วมมือฉันท์ประเทศเพื่อนบ้านจีน-อาเซียน” จะร่วมมือกันกำหนดโครงการปฏิบัติการฉบับที่สามของ“แถลงการณ์ร่วมว่าด้วยความสัมพันธ์ฉันท์เพื่อนบ้านทางยุทธศาสตร์ระหว่างจีนกับอาเซีย” ที่มุ่งสู่สันติภาพและความเจริญรุ่งเรือง ผลักดันความร่วมมือในด้านการป้องกันประเทศและด้านความมั่นคงที่ไม่ได้มีมานาน

ก่อนปลายปี 2015 เราจะใช้ความพยายามในการเจรจาการค้าเสรีของภูมิภาคให้สำเร็จลุล่วงตามเวลาที่กำหนด ซึ่งรวมถึงการเจรจาเขตการค้าเสรีจีน-อาเซียนที่บานปลายและการเจรจาว่าด้วยความสัมพันธ์ฉันมิตรทางเศรษฐกิจอย่างทั่วด้านภายในภูมิภาคเป็นต้น เพื่อส่งเสริมให้การค้าการลงทุนในภูมิภาคนี้มีความเสรีและมีความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น ผลักดันกระบวนการเป็นกลุ่มเดียวกันทางเศรษฐกิจของเอเชียตะวันออก เราจำเป็นต้องใช้เวทีของงานเอ็กซ์โปจีน-อาเซียนส่งเสริมความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการค้าแบบทวิภาคี

จีนจะเริ่มรวบรวมเงินทุนความร่วมมือด้านการลงทุนจีน-อาเซียนระยะที่ 2 ธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งชาติจีนยังจะจัดตั้งเงินกู้โดยเฉพาะเกี่ยวกับสิ่งอำนวยความสะดวกพื้นฐานจีน-อาเซียน ทั้งนี้ต่างจะให้แรงช่วยเหลืออย่างหนักแน่นแก่การก่อสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกพื้นฐานของสองฝ่าย

ความร่วมมือทางทะเลกลายเป็นประเด็นเด่นของความร่วมมือระหว่างจีนกับประเทศอาเซียน จีนมีข้อเสนอว่าจะตั้งให้ปีหน้าเป็นปีแห่งความร่วมมือทางทะเล กระชับความร่วมมือด้านเศรษฐกิจทางทะเล วิทยาศาสตร์ทางทะเล การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทางทะเลและการขนส่งทางทะเล เพื่อส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ ได้ผลประโยชน์ร่วมกันและมีความเข้าใจกันด้วยใจและใจระหว่างประชาชนของทั้งสองฝ่าย

จีนยินดีจะเพิ่มการลงทุนต่อประเทศกำลังพัฒนาในอาเซียน กระชับการแลกเปลี่ยนและความร่วมมือกับประเทศตามลุ่มแม่น้ำโขง บรรเทาความยากจน ช่วยเหลือกลุ่มคนยากจน และการพัฒนาทางสังคม สนับสนุนอาเซียนลดช่องว่างของการพัฒนาภายในประชาคมให้น้อยลง

ประชาคมอาเซียนจะสร้างเสร็จด้วยความสำเร็จในปีหน้า นับเป็นครั้งแรกที่ได้สร้างประชาคมส่วนภูมิภาคในประวัติศาสตร์เอเชีย ซึ่งมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ จีนขอแสดงความยินดีต่อการนี้ นโยบายทางการทูตของจีนจะให้ความสำคัญกับอาเซียนเป็นอันดับแรก ยืนหยัดในการสนับสนุนความสามัคคีและพัฒนาที่ดีของอาเซียน สนับสนุนการพัฒนาของประชาคมอาเซียน สนับสนุนฐานะผู้นำท่ามกลางความร่วมมือส่วนภูมิภาค

จีนกับอาเซียนต่างเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์กับผู้รักษาความมั่นคงและเจริญรุ่งเรืองของเอเชียตะวันออก เราควรส่งเสริมการเจรจา กระชับความผสมผสานกัน และนำประเทศในภูมิภาคก้าวไปสู่ประชาคมเอเชียตะวันออกอย่างเด็ดเดี่ยวแน่วแน่ เราก็ยินดีต้อนรับประเทศนอกภูมิภาคเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งในความร่วมมือเอเชียตะวันออก สร้างคุณูปการเพื่อภารกิจพัฒนาอย่างสันติของเอเชียตลอดจนเอเชียแปซิฟิก