รอยเตอร์ส - แม้ชื่อเสียงเรียงนามจะคลับคล้ายตัวการ์ตูนน่ารัก แต่ “พิน็อคคิโอ เร็กซ์” กลับเป็นถึงพี่น้องสายเลือดใกล้ชิดกับทีเร็กซ์ ไดโนเสาร์ล่าเนื้อตัวฉกาจยุคดึกดำบรรพ์ ด้วยจมูกและปากอันยื่นยาวจนน่าหวาดกลัว พร้อมตะปบขย้ำคุณทั้งเป็นได้อย่างง่ายดาย
ทีมนักวิทยาศาสตร์จีนและสหรัฐฯ เผยผลพิสูจน์ซากฟอสซิลสภาพสมบูรณ์สวยงาม ซึ่งคนงานชาวจีนค้นพบบริเวณเขตงานก่อสร้างในมณฑลเจียงซีทางจีนตอนใต้ โดยชี้ว่าหลักฐานจากอดีตชิ้นนี้เป็นของสมาชิกตัวใหม่แห่งบ้านไทแรนโนซอรัส เร็กซ์ (Tyrannosaurus rex) นักกินเนื้อยักษ์ใหญ่สุดร้ายกาจ
“เฉียนโจวซอรัสซิเนนซิส” (Qianzhousaurussinensis) คือชื่อทางการของไดโนเสาร์ที่มีจมูกและปากยื่นยาวเป็นเอกลักษณ์ และสามารถเติบโตได้ยาวกว่า 9 เมตร โดยนักวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่าเจ้าเฉียนโจวฯ ใช้ชีวิตในพื้นที่อันเป็นประเทศจีนปัจจุบันเมื่อใกล้สิ้นสุดยุคไดโนเสาร์หรือราว 66 ล้านปีก่อน
“มันนับเป็นสายพันธุ์ใหม่ล่าสุดของตระกูลไทแรนโนซอรัส ด้วยลักษณะกะโหลกตะปุ่มตะป่ำผนวกกับจมูกและปากยื่นยาว ทำให้มันแตกต่างจากทีเร็กซ์ที่จมูกกับปากสั้น และกะโหลกคลุมด้วยมัดกล้ามแข็งแรง ซึ่งบอกให้เรารู้ว่าไทแรนโนซอรัสมีการเปลี่ยนแปลงไปตามระบบนิเวศมากกว่าที่เคยคิดก่อนหน้านี้” สตีฟ บรูแซทเท (Steve Brusatte) นักบรรพชีวินวิทยาจากมหาวิทยาลัยเอดินบะระในสก็อตแลนด์ หนึ่งในผู้ร่วมศึกษาวิจัยกล่าว
“เพราะความแตกต่างอันโดดเด่นดังกล่าว ทีมวิจัยจึงตั้งชื่อเล่นให้มันว่า “พิน็อคคิโอ เร็กซ์” เหมือนตัวละครพิน็อคคิโอ หุ่นกระบอกไม้ที่อยากเป็นมนุษย์และจมูกจะยื่นยาวขึ้นเรื่อยๆ หากเขาพูดโกหก”
“มันมีชีวิตอยู่ในช่วงท้ายๆ ของยุคไดโนเสาร์ และทันเห็นผลกระทบที่เกิดจากเหตุอุกกาบาตพุ่งชนโลกซึ่งสังหารพวกมันและสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เป็นจำนวนมาก” บรูแซทเทระบุ
อย่างไรก็ดี พิน็อคคิโอ เร็กซ์ มีขนาดตัวเล็กกว่าทีเร็กซ์ (T. rex) เจ้าไดโนเสาร์กินเนื้อความยาว 12 เมตร ที่อาศัยอยู่บริเวณอเมริกาเหนือในช่วงเวลาเดียวกัน นอกจากนั้นรูปร่างปราดเปรียวผสมกับแผงฟันแหลมคมอันเป็นผลจากจมูกและปากยื่นยาว พิน็อคคิโอ เร็กซ์ จึงชื่นชอบเหยื่ออาหารที่ต่างจากไทแรนโนซอรัสดั้งเดิมตัวอื่นๆ
“แม้ว่าเราเพิ่งเริ่มศึกษาพวกมันได้ไม่นาน แต่ไทแรนฯ ลักษณะนี้ ก็จัดเป็นหนึ่งในไดโนเสาร์ล่าเนื้อขนาดใหญ่ของพื้นทวีปเอเชีย” หลี่ว์ จวินชัง นักบรรพชีวินวิทยาจากสำนักวิชาธรณีศาสตร์แห่งชาติจีน อีกหนึ่งผู้ร่วมวิจัยฯ กล่าว
ข้อสันนิษฐานอื่นๆ ของเฉียนโจวซอรัสคือ พวกมันน่าจะอาศัยอยู่ในป่าธรรมชาติเขียวชอุ่มอุดมสมบูรณ์ ร่วมกับไดโนเสาร์สายพันธุ์อื่นๆ เช่น ปันจี่ (Banji) ไดโนเสาร์ผสมนก กั้นโจวซอรัส (Ganzhousaurus) เจียงซีซอรัส (Jiangxisaurus) หรือหนันคังเจีย (Nankangia) ซึ่งเป็นเหยื่ออันโอชะของมัน ตลอดจนกั้นหนันซอรัส (Gannansaurus) เป็นต้น
ส่วนชื่อพันธุ์ทางวิทยาศาสตร์ “เฉียนโจวซอรัส” ตั้งเพื่อเป็นเกียรติแก่สถานที่ขุดค้นพบอันได้แก่เมืองเฉียนโจว (虔州) ส่วน “ซิเนนซิส” นั้นผันมาจากคำว่า ซิโน (Sino) ที่หมายถึง ประเทศจีน