ฉาวไปทั้งแดนมังกร ศาลสั่งประหารชีวิตนักโทษ ไม่บอกครอบครัวก่อน

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - ศาลเมืองฉังซา มณฑลหูหนันถูกสังคมสวดยับ รีบร้อนประหารชีวิตนักธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ โดยไม่ยอมให้นักโทษได้มีโอกาสพบหน้าร่ำลาครอบครัว

สื่อมวลชนท้องถิ่นรายงานว่า นายเจิง เฉิงเจี๋ย วัย 55 ปี ถูกตัดสินประหารชีวิตเมื่อเดือนพ.ค. 2554 โทษฐานระดมทุนผิดกฎหมายเป็นเงินจำนวน 3,400 ล้านหยวน สำหรับโครงการก่อสร้าง 3 แห่งในเมืองจี๋โส่ว มณฑลหูหนัน

จำเลยผู้นี้ถูกประหารชีวิตไปเรียบร้อยแล้วเมื่อเช้าวันศุกร์ ( 12 ก.ค.) ด้วยการฉีดยาให้ตาย โดยที่ครอบครัวของนายเจิงมิได้รับแจ้งให้ทราบล่วงหน้าเลย

ภรรยาของนายเจิงขณะนี้ได้รับโทษในเรือนจำเป็นเวลา 5 ปีครึ่ง จากความผิดสมรู้ร่วมคิดกับสามี แต่เจิง ซาน บุตรสาวของเขาได้ต่อสู้ เพื่อให้บิดารอดพ้นจากโทษประหาร และได้อดอาหารประท้วงเป็นเวลา 5 วันเมื่อเดือนที่แล้ว

“เช้านี้ พ่อของฉันถูกประหารชีวิตแล้วด้วยการฉีดยาให้ตาย” เจิง ซานเล่าทางอินเทอร์เน็ตเมื่อเวลาประมาณ 22.00 น.

“แม้แต่จะได้เห็นหน้าท่านเป็นครั้งสุดท้าย ฉันก็ยังทำไม่ได้ … รัฐบาลยังไม่ได้แจ้งให้เราทราบ (อย่างเป็นทางการ) เลย”

อีก 40 นาทีต่อมา เธอเขียนต่อไปว่า

“ เรารีบไปที่ศาล และเห็นประกาศการประหารชีวิต พ่อถูกฆ่าแล้วจริง ๆ หัวใจของฉันและน้องชาย มันเบาโหวงไปหมด ทำไมพวกเขาถึงไม่บอกเรา หรือให้เราเห็นศพของพ่อ ทำไม... เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยของศาลบอกว่า วันจันทร์เราถึงจะนำศพพ่อกลับไปได้”

ข้อความของเจิง ซาน ว่อนไปทั่วสังคมออนไลน์ พลันก็เกิดคำถามขึ้นมาว่า การไม่แจ้งให้ครอบครัวของนักโทษทราบ ก่อนการประหารจะเป็นการกระทำ ที่ผิดกฎหมายหรือไม่ นอกจากนั้น ยังเกิดเสียงเรียกร้องขึ้นมาอีกครั้ง ให้ยกเลิกโทษประหารชีวิต หากไม่ใช่คดีอุกฉกรรจ์

หลังจากได้ยินข้อข้องใจดังระงมจากชาวบ้านร้านช่องจนหูชา ในที่สุดศาลเมืองฉังซาจึงได้แถลงสั้น ๆ ทางไมโครบล็อกของเว็บไซต์ Sina ในบ่ายวันเสาร์ว่า ไม่มีกฎหมายเขียนระบุไว้ชัดเจนว่า นักโทษจำเป็นต้องได้พบหน้าครอบครัว ก่อนจะถูกประหารชีวิต”

ทว่าคำชี้แจงนี้แทบไม่ได้ตอบอะไรแก่สังคมเลย ชาวเน็ตบางรายถึงกับประณามว่า เป็นคำชี้แจง ที่เลือดเย็น

อย่างไรก็ตาม อีกราวครึ่งชั่วโมงต่อมา คำชี้แจงนี้ก็ถูกลบไป และมีข้อความขออภัยขึ้นมาแทน โดยระบุว่า ผู้คนในโซเชียลมีเดียมิใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายอาญา จึงทำให้ศาลถูกประณาม

จากนั้น ก่อนถึงเวลา 19.00 น. ได้ไม่นาน ศาลเมืองฉังซาได้ออกแถลงการเป็นครั้งที่ 3 ว่า ทางศาลได้พิสูจน์รูปพรรณสัณฐานของนักโทษ ก่อนการประหารชีวิต และนักโทษได้รับแจ้งถึงสิทธิ์ ที่จะได้พบหน้าครอบครัวเป็นครั้งสุดท้าย แต่นักโทษมิได้ขอใช้สิทธิ์ดังกล่าว

เรื่องราว อันน่าสะเทือนใจครั้งนี้ ทำให้บุคคลชื่อเสียงโด่งดังจำนวนหนึ่งเข้ามาร่วมแสดงความคิดเห็น และวิพากษ์วิจารณ์ศาลอย่างรุนแรง เช่นนายหลี่ ไคฟู่ ประธานผู้ก่อตั้งบริษัทกูเกิ้ลไชน่า รวมทั้งนักกฎหมาย ที่มีชื่อเสียงอีกหลายคน

“ ผมนายหลี่ ไคฟู่ ถ้าวันหนึ่งผมต้องถูกประหารชีวิต และผู้พิพากษาแจ้งให้ผมทราบว่า ผมมีสิทธิ์ ที่จะได้เห็นหน้าครอบครัว ผมขอสัญญาว่าผมจะขอพบกับสมาชิกในครอบครัวของผมอย่างแน่นอน” เขาประกาศในเว็บไซต์

“แต่ถ้าศาลมาบอกภายหลังที่ประหารชีวิตผมแล้วว่า ผมมิได้ขอใช้สิทธิ์นี้ มันจะเป็นคำพูดที่โกหก โปรดส่งข้อความนี้ต่อ ๆ กันไป และจงประกาศสิทธิ์ข้อนี้ของพวกคุณให้ชัดเจนเลยนะ เผื่อว่า วันหนึ่งคุณพลาดโอกาสได้พบหน้าครอบครัวเป็นครั้งสุดท้าย”

ส่วนศาสตราจารย์สี่ว์ ซิน ซึ่งสอนวิชากฎหมายที่สถาบันเทคโนโลยีปักกิ่งกล่าวว่า ศาลเมืองฉังซา "โกหกซ้ำแล้วซ้ำเล่า" เพื่อปกปิดการประหารชีวิตอย่างผิดกฎหมายของศาล

นับตั้งแต่นายเจิง ซานถูกประหารชีวิตไปแล้ว ยังมีนักฎหมายอีกหลายคนออกมาเรียกร้องให้นายลั่ว เหิงหนิง หัวหน้าผู้พิพากษาศาลเมืองฉังซาลาออกจากตำแหน่ง หลังจากได้ฉกฉวยโอกาสที่นักโทษจะได้พบหน้าครอบครัวเป็นครั้งสุดท้ายไปโดยพลการ

แม้กระทั่งหนังสือพิมพ์ " พีเพิ่ลส์เดลี่" กระบอกเสียงของพรรคคอมมิวนิสต์เองยังไม่วายตั้งคำถามว่า การประหารชีวิตครั้งนี้กระทำไปอย่างถูกต้องตามกฎหมายแล้วหรือไม่ด้วยเช่นกัน