เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - คาดกันว่าไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์ทางการเมืองหรือศาสนาระหว่างวาติกันและจีนจะดีขึ้นภายใต้พระสันตะปาปาฟรานซิส
หลังจากสองวันการประชุมเลือกตั้งองค์พระสันตะปาปา พระคาร์ดินัลจอร์เก มาริโอ แบร์โกกลิโอ จากอาร์เจนตินา ซึ่งไม่ได้รับการเอ่ยนามว่าเป็นตัวเก็งใดๆ ได้รับเลือกเป็นประมุขคริสตจักรโรมันคาทอลิกองค์ใหม่ โดยใช้พระนามว่า พระสันตะปาปาฟรานซิส นับเป็นโป๊ปองค์แรกที่มาจากละตินอเมริกา เมื่อคืนวันพุธ (13 มี.ค.)
วาติกันเป็นเพียงรัฐเดียวในสหภาพยุโรปที่ยังคงรักษาสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวัน แทนที่จะยอมรับปักกิ่ง ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างปักกิ่งและวาติกันไม่ต้องพูดถึง อยู่ในความตึงเครียดเสมอมาหลังจากที่แผ่นดินใหญ่ทำการบวชบิช็อปเองโดยปราศจากความเห็นชอบจากวาติกัน
พระคาร์ดินัล โจเซฟ เซน เจ๋อเขียน อดีตบิช็อปแห่งฮ่องกงแย้งว่า โป๊ปฟรานซิสจะได้เดินตามรอยของโป๊ปเบเนดิก ซึ่งก็จะมีทัศนคติที่เข้มงวดแบบเดิมกับปักกิ่งไม่เปลี่ยนแปลง เขากล่าวว่า เขาได้ถกประเด็นจีนกับพระคาร์ดินัลแบร์โกกลิโอเพียงสองสัปดาห์ที่แล้วที่วาติกัน เพียงเวลาห้านาที ในช่วงงานเลี้ยงภาคค่ำ ช่วงที่มีการประชุมพระคาร์ดินัลจากทั่วโลก
"พ่อได้กล่าวสถานการณ์ปัจจุบันเรื่องจีนว่าเป็นเรื่องที่ยากลำบาก ไม่เพียงเพราะว่าความสัมพันธ์ที่เลวร้ายในช่วงปีที่ผ่านมาเท่านั้น ทว่าแนวโน้มสัมพันธ์ดูเหมือนจะแย่ลงไปในอนาคตอีก ส่วนพระคาร์ดินัลก็นั่งฟังด้วยความอดทน" เซ็นกล่าวเสริมว่าแบร์โกกลิโอไม่ได้แสดงความเห็นเฉพาะเจาะจงเรื่องจีนแต่ประการใด
มิเชล ยิงหมิงชุง ผู้นำเขตปกครองบิช็อปคาทอลิกแห่งฮ่องกงแนะว่า ทางเลือกของโป๊ปพระองค์ใหม่ภายใต้ชื่อฟรานซิส นั่นหมายถึงต้องการจะจับมือสัมพันธ์ดีกับปักกิ่ง เขาเชื่อว่า การใช้ชื่อฟรานซิส ซึ่งคล้ายกับชื่อเซนต์ฟรังซิส เซเวียร์เมื่อศตวรรษที่ 16 ที่มีปรารถนาจะสร้างสัมพันธ์ดีกับเอเชียตะวันออก
เซนต์ฟรังซิส เซเวียร์เป็นผู้ร่วมก่อตั้งคณะแห่งพระเยซูเจ้า และเป็นหนึ่งในผู้สอนศาสนานิกายคาทอลิกองค์แรก ๆ ในเอเชียตะวันออก ถึงแก่กรรมเมื่อปี 2095 ที่เกาะซั่งชวน ห่างจากชายฝั่งของมณฑลก่วงตงไม่มาก ส่วนหนึ่งของกระดูกธาตุบรรจุเก็บอยู่ที่มาเก๊า
ยิงเผยว่า โป๊ปฟรานซิสไม่ได้กล่าวแถลงการณ์เรื่องจีนต่อสาธารณชนเกี่ยวกับมุมมองของพระองค์ แต่ก็ได้เผยว่า วาติกันยินดีที่จะเจรจากับจีน แต่ดูเหมือนว่าจีนยังไม่มีความปรารถนา
เซนกล่าวเสริมว่า ประสงค์ใหม่ของวาติกันก็ต้องการสร้างเงื่อนไขที่ดี ต้องการให้ปักกิ่งเปิดเสรีด้านศาสนา "โป๊ปทุกพระองค์ล้วนจริงใจ แต่รัฐบาลจีนไม่รู้"
โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน หวา ชุนอิ๋งให้สัมภาษณ์กับสื่อว่า "พวกเราหวังว่าวาติกันจะได้สร้างเงื่อนไขความสัมพันธ์กับปักกิ่งให้ดีขึ้น ก้าวพ้นอุปสรรคไปได้"
สถานการณ์บนแผ่นดินใหญ่ บรรดาโบสถ์นอกกฎหมายต่างรวมตัวแสดงความยินดีต่อโป๊ปพระองค์ใหม่ และหวังอย่างมั่นใจว่าสถานการณ์ที่จีนจะได้รับการแก้ไข
ฟัง ซิงเหยา ประธานสหพันธ์คาทอลิกในจีนผู้ที่เข้าได้กับทางวาติกันและทางรัฐบาลปักกิ่งได้รับเลือกเป็นผู้นำศาสนาฯ ในจีนเมื่อสามปีที่ผ่านมา ก็หวังว่า สัมพันธ์ภายใต้โป๊ปพระองค์ใหม่กับรัฐบาลจีนจะก้าวหน้าขึ้น
ปักกิ่งและวาติกันมีปัญหาความสัมพันธ์ทางการทูตรุนแรงนับแต่ปี 2494 จากนั้นวาติกันหันไปยอมรับรัฐบาลไทเป ส่วนรัฐบาลจีนก็อนุญาตให้โบสถ์ที่จดทะเบียนกับรัฐบาลเท่านั้นที่สามารถประกอบพิธีทางศาสนาได้ ส่วนโบสถ์เถื่อนซึ่งมีศาสนิกชนประมาณ 6 ล้านคนต้องประกอบพิธีแบบลับ ๆ
ในไต้หวัน ประธานาธิบดีหม่า อิงจิ่ว เผยว่า ความสัมพันธ์ไต้หวันและวาติกันจะหยั่งรากลึกขึ้นเรื่อยๆ พร้อมเผยว่า รัฐบาลชาตินิยมไต้หวันเป็นเกียรติที่จะยืนเคียงข้างวาติกันอย่างสันติ
