เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - นับเป็นครั้งแรกที่ชื่อของอดีตประธานาธิบดีเจียง เจ๋อหมิน ผู้นำขิงแก่รุ่นเก่าถูกจัดวางอยู่หลังสมาชิกโปลิตบูโรรุ่นใหม่อย่างเป็นทางการ นักวิเคราะห์พากันตั้งข้อสงสัยว่า ฤๅเจียง จะยอมลงจากตำแหน่งผู้อยู่เบื้องหลังเวทีการเมืองจีน
ในงานพิธีศพของนายพลหยัง ไป่ปิง ผู้เสียชีวิตด้วยวัย 93 ปี ณ กรุงปักกิ่งเมื่อวันอังคารที่แล้ว (15 ม.ค.) พวงหรีดที่มีชื่อเจียง เจ๋อหมินแขวนอยู่ด้านหลังประธานาธิบดี หู จิ่นเทา เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์สี จิ้นผิง และกลุ่มคณะกรรมการประจำกรมการเมืองหรือโปลิตบูโรของพรรคฯ สถานีวิทยุโทรทัศน์กลางหรือซีซีทีวีของจีนรายงาน 7.00 น. (21 ม.ค.)
ครั้งนี้นับเป็นครั้งแรกที่ชื่อของเจียง ร่นไปอยู่หลังคณะกรรมการโปลิตบูโร แม้ว่าเขาจะเคยนั่งตำแหน่งเลขาธิการพรรคฯมาก่อน แต่เขาก็ได้หมดอำนาจไปแล้วในช่วงการประชุมสมัชชาพรรคฯเต็มคณะครั้งที่ 16 เมื่อปี 2545 ทว่าเจียงก็ยังยึดตำแหน่งประธานคณะกรรมาธิการกลางการทหารแห่งพรรคฯ ต่อไปอีกยันปี 2547
แม้ว่าจะมีข่าวว่า เจียงจะยอมลงจากอำนาจอย่างถาวรในการประชุมสมัชชาพรรคฯครั้งที่ 18 ในเดือนพ.ย.ที่ผ่านมานี้ก็ตาม แต่ว่าชื่อของเจียงก็ยังแขวนเด่นตระหง่าน ตามหลังหู จิ่นเทา และสี จิ้นผิง ในงานศพของบิชอปติง กวงสวิน เมื่อวันที่ 27 พ.ย. ที่ผ่านมา ชื่อเจียงยังนำหน้า ประธานสภาผู้แทนประชาชนอู๋ ปังกั๋ว นายกรัฐมนตรีเวิน จยาเป่าอยู่
แม้ว่าเจียงจะลงจากตำแหน่งประธานคณะกรรมาธิการกลางกองทัพแล้ว แต่ชื่อของเขาก็ยังจัดอยู่ลำดับสองรองจากประธานาธิบดีหู จิ่นเทาเพียงคนเดียว ตลอดจนยังคงชักใยการเมืองจีนภายในพรรค ด้วยอำนาจทางการเมืองที่แข็งแกร่งที่เขามี
เจียง เจ๋อหมินวัย 86 ปี เป็นที่เชื่อกันว่าเขาเป็นหัวหอกหลักในการผลักดันผู้ขึ้นมาดำรงตำแหน่งสำคัญของชาติ ในการประชุมสมัชชาพรรคคอมมิวนิสต์เต็มคณะครั้งที่ 18 ที่ผ่านมา โดยดันคนของตนขึ้นสู่ตำแหน่งคณะกรรมการประจำกรมการเมือง ไม่ว่าจะเป็น จัง เต๋อเจียง, อี๋ว์ เจิ้งเซิง, และจัง เกาลี่
การจัดอันดับชื่อของเจียงล่าสุดนี้ ก็พอจะเลา ๆ ได้ว่า ท้ายที่สุดแล้วเจียงจะยอมรามือจากการเมืองเสียที นอกจากนั้นนักวิเคราะห์ยังจับตาว่า หู จิ่นเทาเองก็มีแนวโน้มล้างมืออย่างจริงจัง หลังจากส่งอำนาจให้กับสี จิ้นผิงอย่างราบคาบในเดือนมี.ค. หน้านี้ อย่างไรก็ดี หู จิ่นเทายอมลงจากอำนาจเลขาธิการพรรคและประธานกองทัพฯ ทั้งสองตำแหน่งพร้อมกันในเดือนพ.ย.ที่ผ่านมา ไม่เหมือนกับเจียง ที่ครองอำนาจกองทัพต่อแม้ว่าจะหมดวาระของตนไปแล้ว
เฉิน จื้อหมิง นักวิเคราะห์การเมืองอิสระในกรุงปักกิ่งเผยว่า เขาเชื่อว่าหู จิ่นเทาไม่น่าจะยึดอำนาจเป็นหมายเลขสองต่อไป หลังจากส่งอำนาจให้สี จิ้นผิงไปแล้ว เฉินกล่าวว่า อย่างไรก็ดี การเป็นตัวอย่างที่ดีของหู ก็น่าจะทำให้เจียงยอมลงจากอำนาจทางการเมืองเสียที ไม่ว่าเขาจะหวงแหนอำนาจสักปานใดก็ตาม
"เจียงยังคงอิ่มเอมกับการแสวงหาอำนาจ แม้ว่าเขาจะไม่มีตำแหน่งระดับสูงทั้งในพรรคและรัฐบาลเลยก็ตาม" เฉินกล่าว
จอห์นนี่ ลอว์ ยิวซุ่ย นักติดตามการเมืองจีนในฮ่องกงเผยว่า การจัดอันดับดังกล่าวไม่ได้มีนัยยะสำคัญจะบอกว่าเจียงมีหรือไม่มีบทบาทในการเมืองจีนอีก
"ผมคิดว่า การยึดครองอำนาจทางการเมืองจะยังคงมีต่อไปในพรรคคอมมิวนิสต์ อย่างน้อยก็อีกสักระยะหนึ่ง"
