เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - อดีตผู้นำระดับสูงของไต้หวัน นายเซี่ย ฉังถิงเดินทางเยือนเมืองซย่าเหมิน มณฑลฝูเจี้ยนของจีน (4 ต.ค.) โดยหวังว่าการเยือนจะเป็นก้าวแรกของการทำลายอุปสรรคความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายค้านไต้หวัน พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าหรือดีพีพี กับพรรคคอมมิวนิสต์แผ่นดินใหญ่ให้ดีขึ้น
นายเซี่ยอดีตหัวหน้าพรรคดีพีพีฯ มีกำหนดเยือนแผ่นดินใหญ่ 5 วัน หลังจากที่เครื่องบินลงจอด เขาก็ได้อธิบายว่าการเยือนซย่าเหมิน ซึ่งเป็นบ้านเกิดของบรรพบุรุษของเขา ฝั่งตรงข้ามกับเกาะไต้หวันนั้น ก็หนึ่งเสมือนการเยือนแผ่นดินที่คุ้นเคย เหมือนบ้านพี่เมืองน้อง
"ผมอยากจะมาเยือนตั้งแต่ 12 ปีที่แล้ว แต่ตอนนั้นทำไม่ได้ และตอนนี้ผมจะถือโอกาสใช้การเยือนนี้สานรอยร้าวระหว่างอดีตกับปัจจุบัน" เซี่ยกล่าว "ผมรู้สึกได้ถึงหลายสิ่งหลายอย่างที่ซย่าเหมิน ไม่ว่าจะเป็น วิถีชีวิต วัฒนธรรม ภาษา ล้วนเหมือนกับคนบนเกาะไต้หวันไม่ผิดเพี้ยน"
เซี่ย ดำรงตำแหน่งประธานสภานิติบัญญัติไต้หวัน (สภาหยวน) ระหว่างปี 2548-2549 ในระหว่างที่พรรคดีพีพีได้ขึ้นบริหารประเทศ การเยือนจีนครั้งนี้ถือเป็นการเยือนของนักการเมืองระดับสูงสุดของพรรคฯ ฝั่งสนับสนุนอิสรภาพของไต้หวันอันเกิดขึ้นได้ยาก
เซี่ยดำรงตำแหน่งในสภานิติบัญญัติ 18 ปีที่ผ่านมา ครั้งนี้นับเป็นครั้งแรกที่เขาเยือนแผ่นดินใหญ่ เขาเคยวางแผนมาเยือนซย่าเหมินเมื่อปี 2543 ซึ่งในขณะนั้นเขาดำรงตำแหน่งเป็นนายกเทศมนตรีเมืองเกาสยงของไต้หวัน แต่โครงการเยือนฯ ครั้งนั้นก็ถูกสั่งห้ามจากพรรคดีพีพี ซึ่งเป็นปฏิปักษ์กับจีนแผ่นดินใหญ่ และสั่งห้ามมิให้เจ้าหน้าที่พรรคฯ คนใดเหยียบแผ่นดินจีน
เซี่ยนับว่าเป็นคนจำนวนน้อยของพรรคฯ ที่สนับสนุนการผูกสัมพันธ์ระหว่างพรรคดีพีพีกับแผ่นดินใหญ่ ทั้งนี้เซี่ยหวังว่า การเยือนของเขาจะเป็นการเยือนครั้งประวัติศาสตร์ คล้ายกับที่อดีตผู้นำพรรคก๊กมินตั๋ง นายเหลียน จั้น เคยเยือนแผ่นดินใหญ่เมื่อปี 2548 เซี่ยคาดว่าจะเป็นความพยายามก้าวแรกในการเชื่อมสัมพันธ์พรรคดีพีพีฯ กับแผ่นดินใหญ่
นักวิเคราะห์จับตามองไปที่วิธีการเยือนและต้อนรับ ซึ่งเซี่ยจะมีการเดินทางไปกรุงปักกิ่งด้วย การที่เซี่ยจะได้พบหรือไม่ได้พบกับผู้นำอาวุโสของจีน หรือการต้อนรับจากพรรคคอมมิวนิสต์จะสมน้ำสมเนื้อหรือไม่อย่างไร ล้วนแล้วแต่เป็นมาตรวัดความสำเร็จของการเยือนในครั้งนี้
ความสามารถของพรรคดีพีพีในการจัดการปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างช่องแคบไต้หวัน เป็นกุญแจดอกสำคัญในการเลือกตั้งประธานาธิบดีไต้หวันเมื่อเดือนม.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนบนเกาะไต้หวันส่วนใหญ่เทคะแนนให้กับหม่า อิงจิ่วแห่งพรรคก๊กมินตั๋ง ให้ต่ออายุประธานาธิบดีในสมัยที่สอง ทั้งนี้ในสมัยแรก หม่าได้กำหนดนโยบายญาติดีกับจีนและประสบความสำเร็จไม่น้อย ผิดกับสมัยที่พรรคดีพีพีครองอำนาจ ความตึงเครียดกับแผ่นดินใหญ่เกินจะบรรยาย
ผู้ให้การต้อนรับนายเซี่ยที่สนามบินซย่าเหมิน ประกอบไปด้วยรองนายกเทศมนตรีซย่าเหมิน นายคัง เถา รองนายกเทศมนตรีเมืองจังโจว นายเซี่ย อีไถ ตลอดจนญาติพี่น้อง อดีตผู้นำพรรคดีพีพียังได้ร่วมงานเลี้ยงรับรองมื้อเที่ยงซึ่งจัดโดยนายกเทศมนตรีซย่าเหมิน นายหลิว เค่อฉิง ก่อนที่จะเดินทางไปยังเกาะตงซานเพื่อทำความเคารพบรรพบุรุษต่อไป ทั้งนี้เซี่ยยังได้เยือนหมู่บ้านหญิงม่ายบนเกาะ และได้ร่วมรับประทานอาหารมื้อเย็นกับญาติพี่น้อง
หมู่บ้านหญิงหม้ายหรือชื่อเป็นทางการว่า หมู่บ้านถงปัว ตั้งอยู่บนเกาะตงซาน เหตุที่ชื่อว่าหมู่บ้านหญิงม่ายก็เนื่องมาจากช่วงใกล้สิ้นสุดสงครามกลางเมืองในปี 2492 ขณะนั้นกองกำลังของพรรคก๊กมินตั๋งกำลังเข้าตาจน ได้สั่งเกณฑ์ชายที่มีอายุระหว่าง 17-55 ปี จากหมู่บ้านให้เดินทางอพยพไปยังเกาะไต้หวัน ผลก็คือทำให้ครอบครัวต่าง ๆ ในหมู่บ้านต้องบ้านแตกสาแหรกขาด
เซี่ยมีกำหนดเดินทางไปเยือนมหาวิทยาลัยซย่าเหมิน (5 ต.ค.) โดยจะมีการสัมมนาแบบปิด เรื่องความสัมพันธ์เชิงวัฒนธรรมระหว่างช่องแคบไต้หวัน ซึ่งผู้ร่วมสัมมนาจะมีเพียงนักคิดนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
เซี่ยเผยว่า ขณะนี้ยังไม่มีกำหนดชี้ชัดว่าจะได้พบปะกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของพรรคคอมมิวนิสต์แผ่นดินใหญ่ เพื่อทำการติดต่อเจรจาใด ๆ