ผู้จัดการออนไลน์/ เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - ประเด็นหนามยอกอกระหว่างจีนกับสหรัฐฯ คงต้องวางไว้ก่อน โดยเฉพาะในช่วงที่รองประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีนเดินทางเยือนฟาร์มเล็ก ๆ เลียบแม่น้ำมิสซิสซิปปี รัฐไอโอวา ที่เขาเคยมาอยู่ในปี 2528 ใครจะคิดว่าเขาจะกลับมาพร้อมกับความยิ่งใหญ่ในฐานะว่าที่ผู้นำมหาอำนาจจีน
รองประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีนเพิ่มตารางการเดินทางเยือนเขตมัสคาไทน์ที่มีประชากรประมาณ 22,000 คน ลงในตารางเดินทางที่แน่นเอี๊ยด 5 วันของเขา เพราะเขาต้องการหวนคืนพบปะกับชาวไอโอวาที่เขาเคยพบเมื่อ 27 ปีที่แล้วด้วย
ย้อนกลับไปเมื่อสมัยสียังดำรงตำแหน่งระดับเจ้าหน้าที่อำเภอในเหอเป่ย เขาพยายามหาหนทางช่วยเหลือมณฑลอันเป็นแหล่งเกษตรกรรมมหาศาลแห่งนี้ สีจึงได้เดินทางเยือนสหรัฐฯเพื่อศึกษา บรรดาเกษตรกรและเพื่อนบ้านหลายคนได้สอนให้สีรู้วิธีการเลี้ยงหมู วัว ควาย ตลอดจนวิธีการปลูกข้าวโพดและถั่วเหลือง
ในการกลับมาพบปะอีกครั้งที่บ้านของซาราห์ แลนดี กินเวลาประมาณชั่วโมงเศษเมื่อวันพุธที่ผ่านมา (15 ก.พ.) การพูดจาสัพยอกมีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เพราะสีเองพูดอังกฤษได้นิดเดียว แต่หลายคนฝั่งอเมริกาก็ประทับใจบุคลิกภาพผู้นำของสี และทึ่งกับความทรงจำของเขาเกี่ยวกับการเยือนเมื่อปี 2528
สีพูดจาด้วยน้ำเสียงลุ่มลึกและมั่นใจสูง ยิ้มกริ่มตลอดช่วงที่พูดคุยในห้องผนังน้ำเงินทึบตัดขอบขาว มีเตาผิงขนาดใหญ่และภาพตัวอักษรจีนขนาดใหญ่แขวนขนาบอยู่ 2 ภาพ
การเยือนครั้งนี้สีไม่ได้ตั้งใจจะให้เป็นการเมือง แต่แลนดีกลับพูดเปิดประเด็นว่า “พวกเราหวังว่าสีจะประสบความสำเร็จในตำแหน่งประธานาธิบดี”
เธอกล่าวเสริมว่า “อยากให้จีนกับสหรัฐฯแลกเปลี่ยนกันมากขึ้นทุกระดับ โดยเฉพาะไอโอวากับจีน และอยากให้ขั้นตอนการขอวีซ่าง่ายขึ้น”
แต่... สีกลับพาการสนทนามาสู่การเยือนครั้งแรกของเขาได้อย่างคล่องแคล่ว
“กลับมาที่นี่ก็เหมือนผมได้กลับบ้าน”
หลังจากได้เปิดปากพูดคุยกับพอสมควร บรรดาสหายเก่าก็ได้ร่วมรำลึกความหลังกับสี สียังจำได้ว่าเคยอยู่กับทอมและอีลีนอร์ ดวอร์ชัค คนที่จัดห้องนอนซึ่งเต็มไปด้วยของเล่นให้แก่สี สีจำรายละเอียดเล็กน้อยได้แม่นยำแม้กระทั่งใครที่ให้ข้าวโพดคั่วเขาก่อนที่จะออกจากเมือง
ทอมและสีได้ร่วมดื่ม ส่วนอีลีนอร์เผยว่า สีก็ยังทำตัวสบาย ๆ และมีอารมณ์ขันเหมือนเมื่อ 27 ปีที่แล้วไม่เปลี่ยน ทำให้ทุกคนไม่เกร็ง
การเยือนของสี จัดว่าเป็นข่าวใหญ่สำหรับไอโอวาในช่วงหลายปีทีเดียว แม้ว่าการพบปะจะมีแค่เพียงผู้คนที่เคยพบสีในช่วง 27 ปีที่แล้วเท่านั้น แต่หลายคนที่อยู่บ้านใกล้เรือนเคียงก็ไม่วายขวนขวายหากล้องถ่ายภาพมาจับภาพท่านว่าที่ผู้นำจีนกันยกใหญ่
แม้ว่าการพูดคุยจะออกรสออกชาติ แต่รอบบ้านของแลนดีก็เต็มไปด้วยหน่วยรักษาความปลอดภัย เพราะว่าพวกสนับสนุนรัฐบาลจีนกำลังปะทะกับพวกกลุ่มเรียกร้องทิเบตและผู้ประท้วงลัทธิฝ่าหลุนกง
จีนลงนามการค้าถั่วเหลือง ช่วยส่งออกมะกัน
ในวันเดียวกัน (15 ก.พ.) ผู้แทนการค้าจีนก็ได้ตกลงซื้อถั่วเหลืองของมะกันไป 8.62 ล้านตันและต่อมาอีกวันก็ได้ลงนามเพิ่มเติมอีก ซึ่งจะทำให้ยอดการซื้อทั้งหมดทุบสถิติอยู่ที่มากกว่า 12 ล้านตัน
แม้ว่าการลงนามข้อตกลงซึ่งอยู่ในช่วงสีเยือนอเมริกานั้นดูเหมือนจะเป็นท่าทีทางการเมือง แต่มันก็สอดคล้องกับความต้องการบริโภคของจีนที่เพิ่มมากขึ้นด้วย
จีนถือว่าซื้อถั่วเหลืองคิดเป็น 60 เปอร์เซ็นต์ของการซื้อถั่วทั้งโลกอยู่แล้ว ก็กำลังเปิดโอกาสให้สหรัฐฯ โดยเฉพาะแถบอเมริกาใต้ที่กำลังประสบปัญหาทุพภิกขภัย ให้หันมาปลูกถั่วขายให้จีน
ทั้งนี้ Cofco เครือข่ายการค้าธัญพืชใหญ่สุดของรัฐบาลจีน และ Sinograin ผู้จัดการคลังธัญพืชของจีน ได้ลงนามกับ Archer Daniels Midland, Bunge และ Cargill ของสหรัฐฯ เพื่อทำข้อตกลงทางการค้าถั่วเหลืองกันเรียบร้อยแล้ว
ในระหว่างช่วงมื้อเที่ยง ณ สภาธุรกิจสหรัฐ-จีน (16 ก.พ.) สีกล่าวด้วยว่า จีนกำลังเล็งให้มีการนำเข้าเพิ่มเติมจากสหรัฐฯ “หากว่าสหรัฐฯ ปรับนโยบายโครงสร้างทางเศรษฐกิจและยกเลิกมาตรการจำกัดทั้งหลายแหล่ ก็จะทำให้แก้ปัญหาขาดดุลการค้าระหว่างกันได้”
สีเผยว่า จะทำให้เงินหยวนของจีนมีความคล่องตัวมากขึ้น โดยจีนได้ปรับขึ้นค่าเงินหยวนต่อดอลลาร์ในหลายปีนี้ ทำให้ลดปัญหาได้เปรียบดุลการค้าไปได้ 2 เปอร์เซ็นต์ ของจีดีพีจาก 7 เปอร์เซ็นต์
สีเผยเอกสารความร่วมมือหลังจากที่พบปะกับประธานาธิบดีบารัก โอบามาของสหรัฐฯ และรองประธานาธิบดีโจ ไบเดน ระบุว่า “สหรัฐฯอาจจะสนับสนุนการค้าอุปกรณ์ไฮเทคกับจีนต่อไป”
ก่อนหน้านี้ จีนโทษที่มะกันควบคุมและจำกัดการส่งออกไปยังจีน ส่งผลให้การค้าทวิภาคีมีช่องว่างและขาดดุลมากยิ่งขึ้น
“เพื่อแก้ปัญหาเหล่านี้สหรัฐฯและจีนได้ลั่นว่าจะเพิ่มความร่วมมือด้านเศรษฐกิจมหภาคมากขึ้น เพื่อให้เศรษฐกิจโลกฟื้นฟูได้อย่างมั่นคง และทำให้อัตราการจ้างงานเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ทำให้เกิดการขยายตัวในระดับโลกอย่างยั่งยืน แข็งแรงและสมดุลในที่สุด” เอกสารระบุ
อย่างไรก็ดีทั้งจีนและสหรัฐฯ เห็นพ้องว่าจะช่วยสนับสนุนให้ยุโรปใช้ความพยายามของตัวเองแก้ปัญหาวิกฤติหนี้สาธารณะ
ทั้งสองฝ่ายตกลงที่จะแลกเปลี่ยนข้อมูลในการสถาปนาการค้าทวิภาคีและพหุภาคีกับคู่ค้าอื่น ๆ อย่างมั่นคงด้วย.